وزیر اسبق صنعت ، معدن و تجارت:
بخش قابلتوجهی از صندوقهای بازنشستگی ورشکسته شدهاند
وزیر اسبق صنعت، معدن و تجارت گفت: بخش قابلتوجهی از صندوقهای بازنشستگی یا ورشکسته شدهاند یا اتکای قابلتوجهی به منابع دولتی دارند.
مهدی غضنفری، در گفتوگو با خبرگزاری مهر درباره وضعیت امروز اقتصاد ایران اظهار کرد: این روزها در محافل مختلف علمی، اقتصادی و سیاسی کشور، موضوع بهبود اوضاع اقتصادی ایران مطرح است؛ با این تفاوت که وعدههایی که در این زمینه داده میشود، بعضا از «رسیدن به اقتصاد اول منطقه» به «حفظ سطح معیشت مردم» تنزل یافته است. البته هر یک از صاحبنظران، مشکل را در جایی میدانند. برخی، ساختارهای بروکراسی را مسئول دانسته و گروهی، ناکافی بودن تعاملات بینالمللی و یا خروج سرمایه را علت اصلی ذکر میکنند؛ مردم هم گاهی امیدوارانه و این روزها اغلب ناامیدانه، پیگیر تصمیمات و اتفاقات هستند. اما برای طرح اینکه بتوان به درستی قضاوت کرد که اقتصاد ایران تباهیده است یا خیر، باید ابتدا تعاریف درست و مشخصی از یک اقتصاد تباهیده ارایه کرد.
وی ادامه داد: در واقع، کلمه تباهنده برگرفته از سر کلمات تبذیر در بکارگیری و اهمال در هدایت و نظارت بر داراییهای هدف است و فرآیند تباهنده، فرآیندی است که منابع و امکانات یا همان داراییها را به عنوان ورودی دریافت کرده؛ اما خروجی اندک، بسیار کم و یا حتی منفی را پس میدهد. معمولا در اقتصاد، خروجی یک فرآیند، وارد فرآیند دیگری میشود. حال اگر فرآیند دوم هم تباهنده باشد، چرخه تباهندگی تشکیل میشود که نتایجش نابودی تدریجی منابع و نهایتا «اقتصاد تباهیده» است. پس فرایند تباهنده، منابع را تلف کرده و محصول تباهیده تحویل جامعه میدهد.
وزیر اسبق صنعت در پاسخ به این سؤال که فرآیندهای تباهنده را میتوان در کدام یک از بخشهای اقتصاد ایران با وضوح بیشتری ملاحظه کرد ، گفت: در واقع، فرآیندهای تباهنده میتوانند در همه حوزههای اقتصادی و غیراقتصادی فعال شوند. در حوزه اقتصادی ممکن است در بخشهای دولتی، شبهدولتی، تعاونی و خصوصی بوقوع بپیوندد که در بخش دولتی، آن را میتوان در قالب تبذیر در بکارگیری و اهمال در هدایت و نظارت بر داراییهای همگانی، تعریف کرد.
غضنفری ادامه داد: منظور از داراییهای همگانی، همان منابع آشکار و پنهانی است که دولت به آنها دسترسی دارد و در صورت استفاده نابجا، هدر خواهند رفت؛ اما نکته حائز اهمیت آن است که از آنجا که وجود منابع سرشار نفتی در کشور ما باعث شده به تدریج، فرآیندهای تباهنده در همه جای اقتصاد کشور نفوذ کند.وزیر اسبق صنعت درباره وضعیت صندوقهای بازنشستگی گفت: هم اینک ۱۶صندوق بازنشستگی در ایران وجود دارد که بزرگترین آنها سازمان تامین اجتماعی و بازنشستگی کشوری است. فلسفه وجودی این صندوقها مبتنی بر آینده افراد است و به صندوقهای بین نسلی معروف شدهاند. در طول سالیان گذشته و بهطور مستمر، تنها به دلیل تامین منافع کوتاهمدت، منابع پیشخور و آینده نادیده انگاشته شده است. بخش قابلتوجهی از صندوقهای بازنشستگی یا ورشکسته شدهاند یا اتکای قابلتوجهی به منابع دولتی دارند.
غضنفری خاطرنشان کرد: صندوقهای بازنشستگی فولاد و سازمان تامیناجتماعی نیروهای مسلح، به صورت ۱۰۰ درصدی به دولت متکی هستند و مفهوم صندوق برای این نهادها، از بین رفته است. صندوق بازنشستگی کشوری، با اتکای ۸۰ درصدی به منابع دولت مواجه است؛ یا سازمان تامیناجتماعی که بیش از ۵۰ درصد جامعه ایران را در قالب کارفرما، بیمهشده یا مستمریبگیر تحت پوشش دارد نیز در وضعیت بحرانی قرار دارد. تنها در مورد صندوق بازنشستگی کشوری طی ۴۰ سال گذشته، ۲۸ قانون، مقررات یا مصوبه توسط دولت و مجلس، بدون درنظر گرفتن بار مالی به تصویب رسیده است. بار مالی این ۲۸ قانون بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد میشود؛ پس نمونههای تباهیدگی بیشمار است.