معرفی کتاب
تبیین مفهومی مصادره شده!
ناهید زندی‌پژوه
دین مبین اسلام، اصلاحات را یک امر لازم و مستمر برای رشد و کمال انسانی و جوامع بشری می‌داند؛ چنانچه اصلاح و اصلاحات در رهنمودها و توصیه‌های امیرالمومنین(ع) جایگاه ویژه‌ای دارد. در دنیای غرب، استکبار جهانی همواره تلاشش متمرکز بر آن بوده که با سوءاستفاده از آنچه در نزد مردم، مشروع و مقدس است مانند حمایت از مظلوم، عدالت، اصلاح، حقوق بشر و... را برای مردم ناممکن کند. کودتاهای رنگین، قسمتی از عملیات اصلاح شیطانی و آمریکایی است که البته قربانی آن، منافع مردم مظلوم است که در حوزه جغرافیایی آنها قرار دارند. آنان ادعا دارند که برای اصلاح و بهتر شدن تلاش می‌کنند اما درصدد بلعیدن همه دنیا هستند؛ درصدد توسعه قدرت خود به تمام زوایای زندگی انسان‌ها، آن وقت ادعای دموکراسی می‌کنند!
اصلاحاتی چون حقوق بشر و دموکراسی در بینش آمریکاییان وسیله‌ای است برای مخفی کردن سیرت پلید و سلطه‌طلب خودشان. در این میان هر ملت و دولتی که سیطره و سلطه آنان را قبول نکند، مورد تهاجم قرار می‌گیرد و تحت عنوان تروریست و ضد حقوق بشر خوانده می‌شوند. شایان توجه آنکه اصلاحات آمریکایی یا همان شیوه‌ای که در دوران رضاخان و محمدرضا پهلوی در ایران نهادینه شده بود و به نام بازسازی و توسعه مطرح شد و البته از دید این خاندان یک روشنگری بزرگ محسوب می‌گردید؛ به واقع همان اصلاحات آمریکایی بود.
آنچه مسلم است این جریان‌ها همواره ادامه دارند اما با رنگ و شکلی دیگر؛ چنانچه شاهد بودیم با شکل‌گیری انقلاب اسلامی این اتفاقات به کرات روی داد. گروه‌های ملی‌گرا، چپ‌گرا، مدعیان دینداری وابسته به استکبار جهانی و شخصیت‌های سست‌عنصر داخلی که ادعای اصلاح و اصلاحات را داشتند، کم و بیش ماهیت خود را آشکار کردند. بطور نمونه گروهی با سر‌دادن شعار اصلاح برای امور جامعه لازم است؛ سعی در تخریب فرهنگ شیعی و ایرانی داشتند اما نمی‌دانستند که اصلاح لازمه‌اش خودباختگی و بیگانه‌ستایی نیست بلکه لازمه‌اش اعتماد به خویشتن و هوشیارانه عمل کردن است. (منظور از فرهنگ مجموعه‌ای از بینش‌ها، ارزش‌ها و رفتارهایی است که شاکله انسان را نظام داده و تعامل او را به خود، خلق و خالق هستی انتظام بخشیده و زمینه صعود و یا سقوط او را فراهم می‌آورد.)
بنابراین اگر اصلاحات مورد استفاده در عرصه‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی درست شفاف و صریح معنا نگردد و حوزه آنها مشخص نشوند؛ قطعا زمینه سوءاستفاده‌های زیادی را فراهم می‌آورد. همان‌طور که قبلا توضیح دادیم سابقه چنین موضوعاتی را هم در دوران پهلوی و نیز در عصر انقلاب اسلامی مشاهده کردیم که ذیل آنها بسیاری نابسامانی‌ها و بی‌قانونی‌ها و همچنین ثروت‌اندوزی‌ها را نیز بدنبال داشت.
در سال‌های اخیر از حوزه نشر انتظار می‌رفت با انتشار کتاب‌هایی سودمند در زمینه اصلاح و اصلاحات خوانندگان را یاری دهند؛ البته ناگفته نماند که کتاب‌هایی هم منتشر شد تا اینکه موسسه فرهنگی هنری قدر ولایت در سال جاری در راستای تبیین موضوعات و مسائل مهم روز جامعه و همچنین در جهت بصیرت‌افزایی با چاپ و انتشار کتابی تحت عنوان «اصلاحات و اصلاح‌طلبی‌انقلابی و آمریکایی با استناد و تأکید بر دیدگاه‌های امام خمینی(ره) و امام خامنه‌ای (مدظله)» این کاستی را برطرف کرد.
کتاب موردنظر هم چنان که خود پاسخگوی بسیاری از سؤالات و استفهامات است؛ خود سؤالات بسیاری را هم مطرح و متبادر به ذهن می‌نماید. یکی از فاکتورهای مثبت کتاب پرداختن به جنبه‌های مختلف اصلاح و اصلاحات از منظر اسلام و همچنین با استناد و تاکید بر دیدگاه‌های حضرت امام(ره) و رهبر معظم انقلاب است.
از شاخصه‌های مهم این اثر آن است که نشان می‌دهد دروغگویی و وارونه جلوه دادن اصلاحات، پایه اصلی در شیوه توضیح استکبار جهانی و مزدوران داخلی‌اش می‌باشد. دیگر آنکه مطالعه این کتاب در شناخت جریان اصلاح طلبی به آحاد جامعه بخصوص قشر دانشجو کمک می‌کند. جهت حصول به این امر قسمتی از بیانات رهبر انقلاب که در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر درتاریخ 79/12/19 که در صفحه 82 کتاب مطرح شده را مرور می‌کنیم: «اصلاح‌طلبی جزو لاینفک انقلاب است و یک دانشجوی مسلمان نمی‌تواند اصلاح طلب نباشد. اصلاح‌طلبی یک پز سیاسی نیست؛ از این به عنوان یک پز سیاسی و وسیله‌ای برای جذب دل این و آن نباید استفاده کرد؛ از آن برای موجه کردن چهره نباید استفاده کرد. اصلاح‌طلبی یک تکلیف و یک مجاهدت است. دولت و ملت موظف‌اند اصلاح طلب باشند؛ البته اجازه ندهند که اصلاح‌طلبی را دیگران برای آنها تعریف کنند. خودشان باید اصلاح خودشان را بشناسند، جست‌وجو کنند، تشخیص دهند و تعریف کنند. نقطه مقابلش هم اصلاح طلبی آمریکایی و اصلاح‌طلبی بیگانه‌پسند است.»
مؤسسه فرهنگی قدر ولایت در پیش‌گفتار، هدف از نگارش کتاب را اینگونه توضیح داده: قصد این است که اصلاحات اسلامی و انقلابی و مشخصه‌ها و پیامدهای آن مشخص شود تا از آنچه تحت این عنوان ولی بامحتوا و ویژگی‌های موردنظر آمریکا مطرح می‌شود، متمایز شود تا اصلاح‌گرانی که قبله‌اشان آمریکا و غرب است، نتوانند خواسته‌های خود را رنگ دین کنند و به نام اسلام، هویت ملی و اسلامی مردم را چوب حراج بزنند.
کتاب «اصلاحات و اصلاح‌طلبی انقلابی و آمریکایی» در یازده فصل تنظیم شده است. معرفی فصول این کتاب می‌تواند پویندگان این وادی را در دستیابی به جواب پرسش‌هایی که در این زمینه را دارند یاری دهد. بخش‌های کتاب عبارتند از: آشنایی با اصطلاح «اصلاح» و «اصلاحات» / دین و آموزه‌های دین/ اصلاح‌گر جامعه/ اصلاح نفس، نقطه اصلی و محوری اصلاح عالم/ اصلاحات چیست و موارد اصلاحی کدامند/ لوازم و ضروریات اصلاحات اسلامی انقلابی/ اصلاحات آمریکایی/ اصلاحات فرهنگی و دانشگاهی، اولویت اول در اصلاحات/ اصلاح حوزه‌ها و وظیفه روحانیت در اصلاح جامعه/ اصلاح کشور با اصلاح رسانه‌ها/ اصلاح الگوی مصرف/ اصلاحات در حوزه دولت، مسئولان و نخبگان جمهوری اسلامی.
از ویژگی‌های این کتاب، یکی استخراج نکات تصریحی در پایان هر فصل و ارائه مجموعه نکات تصریحی در پایان کتاب (مجموعا 75 مورد) که بهره‌برداری از کتاب را تسهیل می‌نماید. دیگری نمودارها و جداولی است که عصاره بحث‌های مهم را در ذهن تداعی می‌کند. همچنین کتاب دارای نمایه موضوعی است. قابل ذکر آنکه ناشر درنگارش کتاب از سوره‌های قرآنی بهره گرفته است. نام سوره‌ها به همراه دیگر مدخلها به صورت پانویس درج شده است. باید متذکر شوم آنچه درباره کتاب «اصلاحات و اصلاح‌طلبی انقلابی و آمریکایی» مطرح شد در حد یک معرفی کوتاه و مختصر است زیرا واکاوی بسیاری از نکات آن نیاز به تحلیل و بررسی عمیق‌تری است. در مجموع می‌توان گفت که این تألیف از قدر و منزلت و اهمیت زیادی در ریشه‌یابی موضوعیت اثر دارد و در ضمن باعث ترضیه خاطر خواننده هم می‌شود.