شروع خریدهای آغاز سال تحصیلی جدید و دغدغه حمایت از تولید داخلی- بخش نخست
خریدهای مدرسه با سلیقه وطنی و رونق تولید داخلی
گالیا توانگر
سال تحصیلی جدید نزدیک است، طبق آمار رسمی، امسال حدود ۲۰ میلیون دانش آموز و دانشجو به کسب دانش مشغول خواهند شد. اگر این ۲۰ میلیون، اول مهر امسال هرکدام ۲۰هزار تومان نوشت افزار خارجی خریداری کنند، مبلغی معادل ۴۰۰ میلیارد تومان ارز از کشور خارج میشود. اما اگر به جای آن نوشت افزار ایرانی خریداری کنند علاوه بر اینکه هزاران جوان ایرانی مشغول به کار خواهند شد، از تعطیلی واحدهای تولیدی کشور که در معرض هجوم اجناس قاچاق و خارجی هستند،جلوگیری میشود. نیازی نیست هر جنس بی‌کیفیتی را خریداری کنیم؛اما کالاهای با کیفیت ایرانی کم نیستند. پس بیاییم با هم به وظیفه ملی خود عمل کنیم و به عنوان یک ایرانی، دست در دست هم دهیم و با آغاز فصل مدارس فقط نوشت افزار ساخت وطن با نمادهای ایرانی بخریم.
- از کجا بهتراست خرید لوازم التحریر مدرسه را انجام بدهیم؟ می‌خواهم همه وسایل در یک مجموعه جمع باشد تا رفت و آمد راحت‌تر و خرید در زمان کمتری انجام شود؟ فروشگاهی را ترجیح می‌دهم که کالای تولید داخل عرضه کند. لطفا بگویید جای پارک دارد یا نه؟ اگر بچه کوچک داشته باشیم،جایی هست که هنگام خرید،بچه‌ها آنجا سرگرم بشوند والبته مطمئن هم باشد؟
- به نظرم رسید اطلاعاتی از مراکز مختلف خرید در شرق،غرب ،شمال وجنوب کلانشهر که عرضه‌کننده
لوازم التحریر و کیف و کفش مدرسه تولید داخل هستند، در اختیار شهروندان قرار دهید.
- برای خرید کیف مدرسه از بازار باید خیلی دقت کنید؛چون کیف بی‌کیفیت زیاد هست.
- من وسایل مورد نیاز فرزندم که امسال می‌خواهد به کلاس اول برود را لیست کرده‌ام و طبق همین لیست خرید مدرسه را انجام خواهم داد. معتقدم که اگر همین ابتدای سال تحصیلی در حجم زیاد خرید کنم، ممکن است فرزندم به اسراف بیفتد. ترجیح می‌دهم کالای تولید داخل و در چند نوبت برای مدرسه دخترم خریداری کنم.
یک تا سه عدد دفتر ۸۰ برگ و یک عدد ۶۰ برگ با جلد ساده و بدون فنر- دفتر نقاشی- جامدادی پارچه‌ای 2 عدد، یکی برای مداد و پاک‌کن و تراش و دیگری برای مداد رنگی‌ها- مداد رنگی با رنگ‌های متنوع که در جامدادی پارچه‌ای قرار می‌گیرد- مداد مشکی 2عدد، مداد قرمز،پاک کن، تراش، لیوان آب- قیچی کوچک کاغذ، چسب مایع، حلقه نوارچسب (این وسایل را در خانه جهت استفاده به وقت مقتضی نگهداری می‌کنم)- خط کش ساده، خط کش با اشکال هندسی، خط کش با شکل‌های متفرقه- آهن ربای مگنت برای ریاضی- مکعب چینه برای ریاضی- کیف مدرسه ساده باشد. نام و نام خانوادگی دانش‌آموز روی کلیه وسایل و مدادها تا پایان سال درج گردد.
آنچه در بالا خواندید نمونه‌ای از نظرات و دغدغه‌های والدین به هنگام خرید مدارس برای فرزندانشان است. بیشتر والدین در صورت عرضه لوازم التحریر،کیف و کفش با کیفیت ترجیح میدهند خرید بادوام و مرغوب داشته باشند.
دراین بین اگر مارک کالایی که عرضه میشود، تولید داخل باشد مسلما از خروج میلیاردها دلار ارز از کشور جلوگیری کرده و به چرخه اقتصاد ملی کمک قابل توجهی خواهد شد.
فرهنگ‌سازی استفاده از تولید داخلی
از روز اول مدرسه
اکبر هاشم زاده یک فروشنده لوازم التحریر ضمن اینکه به ما اطمینان می‌دهد در حال حاضر مارک‌ها و برندهای خوبی در زمینه لوازم التحریر تولید داخلی در بازار وجود دارد، برایمان می‌گوید: «با آغاز خرید مدارس (معمولا از هفته دوم شهریور ماه) سعی در ترویج تولیدات داخلی و حمایت از کالای ایرانی نیز آغاز میشود. در این میان وظیفه هر خانواده ایرانی حمایت از تولیدات کالاهای داخلی است. اگر من به تولید داخلی توجه ویژه نشان دهم،مطمئنا این توجه و ضرورت حمایت از کالای ایرانی در ذهنیت فرزندم نیز نهادینه میشود. ذهنیت کودک در رابطه با جامعه، کشور، اقتصاد و همه مسائل در مدرسه شکل می‌گیرد و فردی که در آینده اقتصاد کشور را در دست می‌گیرد،همین کودک است؛ بنابر این مدرسه نیز نقش مؤثری در آینده این کودک دارد. پس فرهنگ‌سازی استفاده از تولید داخلی و حمایت از آن نیز باید در مدرسه از روز اول آموزش داده و پشتیبانی شود.»
این فروشنده متعهد به تولید داخلی چند مدل خودکار با مارک‌های ایرانی را روبرویمان ردیف کرده و ضمن بیان خصوصیات یک خودکار مرغوب سعی دارد ثابت کند این چند مدل خودکار تولید داخل از همتای خارجی خود چیزی کم ندارند.
وی در مورد ویژگیهای یک خودکار روان و مرغوب برایمان می‌گوید: «خودکار نامناسب باعث درد مچ دست و انگشتان میشود. از ویژگیهای یک خودکار خوب این است که به جای سطح مقطع دایره‌ای ،سطح مقطع سه گوش داشته باشند. خودکارهایی که دارای پوشش لاستیکی نرم هستند، باعث ناراحتی انگشتان نمی‌‌شوند. افرادی که به هنگام نوشتن خودکار را زیاد فشار میدهند، معمولا در انگشت‌اشاره خود احساس درد میکنند. در این صورت باید از خودکارها با پوشش لاستیکی ارتجاعی استفاده کنند. یکی دیگر از ویژگیهای یک خودکار خوب، کیفیت بالای جوهر و روان‌نویسی آن است که باعث آرامش اعصاب نویسنده میشود.»
وی در مورد مداد شمعی و ماژیک هم توضیح می‌دهد:« مدادشمعی و ماژیک هم به دلیل تنوع رنگی‌شان، از لوازم التحریر مورد علاقه بچه‌ها برای نقاشی هستند، اما در عین حال ممکن است آلرژی زا و سمی هم باشند. مداد شمعی را از ترکیب پارافین و رنگ می‌سازند و به همین دلیل خیلی مراقب باشید بچه بعد از استفاده از مداد شمعی دستش را به دهان یا چشمش نزند. خرید مداد شمعی روکش دار بهترین راه برای ایمن کردن دانش آموزان در برابر مسمومیت و آلرژی است.
درباره ماژیک هم مانند مداد شمعی بهتر است مارک‌های مرغوب و قابل اطمینان را تهیه کنید. ماژیک‌های غیرسمی که در بازار موجود هستند با عبارت «Not poisoning» مشخص می‌شوند و اگرچه کمی گران‌تر از دیگر ماژیک‌ها هستند، برای بچه‌های کوچک که عادت به دهان بردن همه چیز را دارند مناسب‌تر است. انواع رنگ‌های فسفری و روشن ماژیک هم می‌توانند چشم بچه‌ها را خسته و ناراحت کنند.»
وی توصیه می‌کند: «در خرید خودکارهای معطر دقت کنید این خودکارها توجه بسیاری از دانش آموزان را به خود جلب میکنند اما ممکن است برخی از دانش‌آموزان به این مواد آلرژی داشته باشند.»
جدال فرهنگی روی جلد دفتر مشق
«مصرف‌کننده با انصاف، مصرف‌کننده با وجدان هم می‌تواند همین‌جور به تولید کشور کمک کند؛ دنبال اسم و رسم نروند، دنبال بِرَند نروند - این حرفی که حالا مرتب تکرار میکنند: بِرَند، بِرَند - دنبال مارک نروند؛ دنبال مصلحت بروند.» (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعى از کارگران سراسر کشور9/2/94).
با سپری شدن تاریخ مصرف نوشت‌افزارها و دفاتر تحریر ساده و بدون طرح مرسوم در دهه شصت و هفتاد و بزرگ شدن نسلی که به نوشتن در دفاتر مشق با طرح گل و درخت و یا حدیث «فرزند صالح گلی از گل‌های بهشت است» عادت کرده بودند، حالا دیگر سال‌هاست که دفاتر تحریر ایرانی محل تاخت و تاز شخصیت‌های کارتونی خارجی شده است. فاطمه یک دانش‌آموز با مادرش برای خرید لوازم التحریر به فروشگاه آمده است. او دفترهایی با طرح‌های ایرانی را دوست دارد، اما بیشتر اوقات دفتر مشق‌هایش تصاویری از سیندرلا و دیگر شخصیت‌های کارتون‌های خارجی دارند.
مادر این دانش آموز، تنوع و جذابیت طرح‌های خارجی و همچنین کیفیت بالای این اجناس را دلیلی برای خرید آنها می‌داند و می‌گوید: «متاسفانه زمانی که دفتری با جنس ایرانی خریداری می‌کنیم، هنوز دو ماه نگذشته، ورق ورق میشود و برگه‌های دفتر را که بر روی یکدیگر یکی پس از دیگری ورق می‌زنیم،عدم کیفیت خود را به خوبی نشان می‌دهد.»
این مادر ادامه می‌دهد: «زمانی که دخترم در دستان دوستان خود نوشت افزارهای زیبا و رنگارنگ می‌بیند و از من چنین کالاهایی را تقاضا می‌کند، چگونه می‌توانم او را راضی کنم که برایش چنین دفترهای مشقی خریداری نکنم؟! اوج فاجعه به نظر من اینجاست که نمی‌توانم ذهن فرزند خود را که از کودکی با برنامه‌های کودک خارجی پر شده است،خالی کنم و به جایش طرح‌های مناسب‌تر بچینم.»
اگر در کشوری زندگی می‌کردیم که فاقد قهرمانان ملی و محبوب در بین مردم بود، نپرداختن به استفاده از تصاویر این قهرمانان بر روی دفاتر اجتناب‌ناپذیر بود؛ اما مسئله مهم این است که در سال‌های بعد از انقلاب، مسئولان و متولیان فرهنگی کشور از اهمیت تصاویر حک شده بر روی لوازم‌التحریر دانش آموزان کشور غافل بودند و در برنامه‌های فرهنگی خود به موضوع نوشت‌افزار توجهی نداشتند؛ حال آنکه میلیون‌ها کودک و نوجوان هر روز با این اقلام رو‌به‌رو هستند و با آنها سروکار دارند.
هر چند خوشبختانه بالاخره در سال‌های اخیر موسسات مختلفی اقدام به نشر دفاتر تحریر با عکس‌های قهرمانان ملی و دینی کرده‌اند. گرچه هنوز به نظر می‌رسد این دفاتر به جهت ضعف اطلاع‌رسانی وعدم اطلاع خانواده‌ها از مراکز فروش این اقلام، پخش ضعیف و نیز تیراژ کم، هنوز آن چنانکه باید فراگیر نشده‌اند؛با همه این حال، آمارها از استقبال روز افزون مردم خبر میدهند.
کامیار میرزایی یک کارشناس امور فرهنگی می‌گوید: «می‌توان سلایق و ذائقه‌های مختلف را با اصول اساسی ایرانی ـ اسلامی تطبیق داد.قهرمانان ناشناخته میهن اسلامیان هنوز آن طور که باید و شاید به جامعه شناسانده نشده‌اند و یا اگر معرفی شده‌اند، آن گونه که باید نبوده است. قهرمانانی که برای شناخته شدنشان نیازبه عزم ملی داریم تا جایگزین مناسبی برای الگوهای غلط خارجی همچون باربی، یانگوم، سوسانو، سیندرلا، بت من، مرد عنکبوتی، و بن تن شوند.»
چطور مقابل انتخاب نامناسب خرید مدرسه فرزندمان بایستیم؟
«فروش ویژه مدارس»، «تخفیف ویژه مهر ماه» اینها جمله‌هایی است که این روزها زیاد می‌شنوید یا روی شیشه لوازم التحریر فروشی‌ها می‌بینید. با نزدیک شدن به ماه مهر، شور و شوق خرید لوازم دانش‌آموزی همه جا به چشم می‌خورد و کاملا احساس میشود. در بیشتر فروشگاه‌ها قسمتی برای فروش لوازم مورد نیاز دانش‌آموزان در نظر گرفته شده است. شما هم اگر دانش‌آموزی دارید که باید برای شروع سال تحصیلی جدید آماده‌اش کنید دقت داشته باشید، وسایلی برای فرزندتان بخرید که به سلامت او آسیب نرساند. وسایل و لوازمی که برای فرزندتان می‌خرید باید مناسب باشد و فرزندتان در آن کاملا احساس راحتی کند. استفاده مداوم از وسایلی مانند کیف، کفش و لباس برای دانش‌آموزان که اغلب در حال رشد هستند، چنانچه نامناسب انتخاب شوند، ممکن است به سلامت‌شان آسیب برساند و حتی گاهی موجب تغییر شکل در استخوان‌ها و شکل ظاهری بدنشان شود.
طاهره مهدوی در حالی که به شانه‌های خمیده پسر 10 ساله‌اش‌اشاره می‌کند،گله مندانه می‌گوید: «پسرم حاضر نیست کوله چرخ دار بخرد.می گوید بچگانه است و دوستانش او را به تمسخر می‌گیرند. یک کوله بزرگ و سنگین با طرح شکاری انتخاب کرده است. سال گذشته مربی بهداشت مرا به مدرسه فرا خواند و افتادگی شانه پسرم و نیز انحنای بیش از حد کتف پسرم را متذکر شد. بیشتر این مشکلات به خاطر انتخاب نامناسب کوله‌پشتی و عدم تناسب وزن کوله با جثه پسرم است؛ اما او حرف گوش نمی‌دهد و بر انتخاب خود اصرار دارد. واقعا نمی‌دانم چطور متقاعدش کنم؟»
بازار در قرق کالاهای بی‌کیفیت
اغلب بازاری‌ها بر این نکته اذعان دارند که امروز بازار لوازم التحریر در محاصره محصولات چینی و خارجی است.
سعید حجتی یک تولید‌کننده کیف وکفش گله‌مندانه می‌گوید: «شما که این‌قدر برعرضه و خرید لوازم مدرسه تولید داخل اصرار دارید، چرا نمی‌روید از مسئولان بپرسید که به چه دلیل بازار در قرق محصولات چینی است؟ انبوه کیف و کفش چینی دربازارِ خریدهای اول مهر امان تولید‌کننده داخل را بریده است.»