برنامه ده ساله دوم هوافضای ایران و بهانه‌های واهی غرب
نگرانی شدید آمریکا از گام‌های بلند ما در هوا فضا
هدیه آقاپور
به اعتقاد ما افزون بر سلاح هسته اي، ديگر انواع سلاح هاي كشتار جمعی، نظير سلاح شيميائی و سلاح ميكروبي نيز تهديدي جدّي عليه بشريت تلقی می‌شوند. ملّت ايران كه خود قرباني كاربرد سلاح شيميايی است، بيش از ديگر ملّت‌ها خطر توليد و انباشت اين گونه سلاح‌ها را حس مي كند و آماده است همه امكانات خود را در مسير مقابله با آن قرار دهد.
ما كاربرد اين سلاح‌ها را «حرام»، و تلاش برای مصونيت بخشيدن ابناء بشر از اين بلای بزرگ را وظيفه همگان می‌دانيم.
( مقام معظم رهبری ۲۷/۱/۱۳۸۹)
«نگرانی fake» نگرانی‌های دروغین و پوشالی درباره منطقه غرب آسیا، مظلومان جهان، سلاح‌های کشتار جمعی و ... خط‌مشی زننده استکبار جهانی است که دیگر سرکردگی آن و همپیمانانش نیاز به معرفی ندارد.
کارشناسان سیاسی معتقدند که بهانه‌گیری‌ها و تفسیرهای تازه شیطان بزرگ به جایی رسیده که اگر جمهوری مقتدر اسلامی ایران هر حرکتی در راستای تقویت بنیه دفاعی خود انجام دهد باز هم بیانیه پشت بیانیه و اظهارات پشت اظهارات برای تیتر اول شدن در رسانه‌های بین‌الملل صف می‌کشند تا این حرکت قانونی را نقض برجام بخوانند و نگرانی خود را ابراز کنند چرا که آنان با اصل نظام جمهوری اسلامی مشکل دارند و منطق و انسانیتی در ورای نگاه آنان نیست.
بنابراین جای تعجبی ندارد که اگر نظام اسلامی ایران صنعت بومی‌سازی برخی علوم را فعلیت بخشد و در آن به دستاوردهای چشم‌گیری برسد و همچنین به عنوان قدرت مطرح شود کار از نگرانی واشنگتن نشینان بگذرد و خواب شب را از ترامپ مسلکان برباید.
موشک ماهواره‌بر سیمرغ
چندی پیش پایگاه ملی فضایی امام خمینی(ره) با پرتاب آزمایشی و موفقیت‌آمیز موشک ماهواره‌بر سیمرغ به فضا، به طور رسمی افتتاح شد.
این پایگاه که نخستین پایگاه سکوی ثابت جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود، همه مراحل آماده سازی، پرتاب، کنترل و هدایت ماهواره‌برها را به عهده دارد.
پایگاه فضایی امام خمینی(ره) در فاز نهایی قادر است همه نیازهای کشور در مدار پایین کره زمین را پوشش دهد، همچنین ماهواره‌بر سیمرغ نیز قادر است ماهواره‌هایی تا وزن ۲۵۰ کیلوگرم را در مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین قرار دهد.
با عنایت به خواست و تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر ضرورت برخورد جهادی در کسب علوم و فناوری‌های جدید و قطع تمام وابستگی‌ها، این کار حاصل تلاش بی‌وقفه و شبانه روزی دانشمندان و متخصصان جوان کشورمان به منظور اجرای برنامه‌های فضایی کشور و قطع وابستگی به کشورهای صاحب فناوری فضایی است.
عرصه فضایی جمهوری اسلامی ایران
ایران اسلامی در سال ۱۳۸۲ به طور جدی وارد عرصه فضایی شد، در آبان ماه این سال ماهواره سینا که توسط یک شرکت روسی تولید شده بود، توسط ماهواره‌بر کاسموس روسیه به فضا پرتاب شد. سینا ماهواره‌ای مخابراتی بود که به سفارش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ساخته شد.
پس از آن در بهمن ماه ۱۳۸۶ نخستین ماهواره‌بر ایران بنام کاوشگر به فضا پرتاب شد. پس از تست موفق که تا ارتفاع ۲۰۰ کیلومتری از سطح زمین ارتفاع گرفت، با گردآوری و ذخیره امواج الکترومغناطیسی و هواشناسی با چتر روی زمین فرود آمد.
سال ۱۳۸۷ را می‌توان نقطه تحولی اساسی در برنامه فضایی جمهوری اسلامی ایران نام برد، چرا که در مرداد ماه این سال نمونه نهایی ماهواره‌بر سفیر با نام سفیر امید، بدون حمل ماهواره با موفقیت آزمایش خود را پشت سر گذاشت و در بهمن ماه همین سال، ماهواره امید که کلیه مراحل طراحی و تولید آن در ایران انجام شده بود، توسط سفیر امید در مدار زمین قرار گرفت.
مصطفی سلیمانی کارشناس هوا و فضا در گفتگو با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «دانش هوا فضا یک دانش بین رشته‌ای متشکل از علوم مختلف است و به نحوی تمامی علوم در آن حضور دارند.»
وی ادامه می‌دهد: «هوا و فضا علم به روزی است که در دنیا به شدت روی آن مانور داده می‌شود، آمریکا و روسیه در این علم پیشرو هستند و جمهوری اسلامی ایران فعالیت‌های بسیار خوبی را در این زمینه انجام داده و از اولین ماهواره به نام امید تا به امروز تلاش‌های بسیاری انجام شد اما متاسفانه در سه سال گذشته افت داشتیم ولی همچنان فعالیت‌ها ادامه پیدا کرد.»
این کارشناس هوا فضا می‌افزاید: «در عرصه موشکی به پیشرفت‌هایی رسیدیم و می‌بینید که دیگر موشک‌های ایرانی در دنیا زبانزد شده است، از سوی دیگر در حوزه پهبادی می‌توان از ایران به عنوان یک قدرت نام برد.»
سلیمانی تاکید می‌کند: «در حوزه ماهواره‌ها چندسالی است که ایران وارد آن شده و جزو 8 کشور برتر دنیا است اما اگر بخواهیم به عنوان قدرت از آن یاد کنیم نیازمند تلاش و زمان است، بنابراین باید توجه ویژه‌ای به مهندسین و فارغ التحصیلان این رشته‌ها شود، همچنین دانشجویان باید از بحث‌های آکادمیک دانشگاهی فاصله گرفته و به صورت عملی آموزش‌های لازم انجام شود، به این معنی که امکانات طراحی و ساخت در اختیار دانشجویان قرار گیرد.»
وی تصریح می‌کند: «سیستمی که بخواهد یک پهباد خیلی معمولی را برای دانشجو طراحی و تحلیل کند نزدیک به 10 ماه زمان می‌برد و اگر بخواهد عملیاتی این طراحی صورت گیرد امکانات و زمان بیشتری را می‌طلبد، به همین جهت حمایت و توجه در این زمینه بسیار مهم خواهد بود، همچنین لازم به ذکر است مراکزی توسط سپاه در حال راه اندازی است تا ارتباط با صنعت برای پروژه‌های هوا و فضا مستقیما صورت گیرد و امیدواریم جمهوری اسلامی ایران در مسیری که به پیش می‌رود توفیقات روز افزونی را به دست آورد.»
موفقیت فضایی و تحریم از روی حرص!
یک روز پس از افتتاح پایگاه فضایی حضرت امام خمینی(ره) و آزمایش موفقیت‌آمیز ماهواره‌بر سیمرغ، وزارت خزانه داری آمریکا در واکنش به موفقیت فضایی کشورمان، شش شرکت ایرانی را مورد تحریم قرار‌داد.
این ۶ شرکت که از شرکت‌های تابعه گروه صنعتی شهید همت از صنعت دفاعی کشور هستند، صنایع شهید کریمی، صنایع شهید رستگار، صنایع شهید چراغی، صنایع شهید ورامینی، صنایع شهید کلهر و صنایع امیرالمومنین(ع) نام دارند که وزارت خزانه داری آمریکا با تحت تحریم قرار‌دادن این شرکت‌ها هرگونه همکاری با آنها را ممنوع اعلام کرده است.
ایالات متحده و سه متحد اروپایی آن (انگلیس، آلمان و فرانسه) اقدام اخیر ایران در راه‌اندازی یک ماهواره‌بر «اقدامی تحریک‌کننده و تهدید‌آمیز» نامیده که با قطعنامه شورای امنیت در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ در تناقض است.
این چهار کشور در نامه‌ای خطاب به شورای امنیت سازمان ملل نسبت به راه اندازی ماهواره‌بر «سیمرغ» توسط ایران اعتراض کرده و اعلام کردند که با پیکره‌بندی مجدد این موشک ماهواره‌بر، امکان حمل کلاهک هسته‌ای برای آن وجود دارد.
این در حالی است که واسیلی نبنزینا سفیر روسیه در سازمان ملل از این راه اندازی حمایت کرده و آن را نقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل ندانسته است.
حسن هانی زاده کارشناس سیاست خارجی در گفتگو با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «پرتاب موشک ماهواره‌بر سیمرغ از سوی جمهوری اسلامی ایران یک اقدامی در ارتباط با استقلال ملی است و این امر هیچ‌گونه ارتباطی با کشورهای دیگر ندارد.»
وی ادامه می‌دهد: «آمریکا تصور می‌کند که باید تسلط خودش را بر زمین، دریا و هوا داشته باشد و سایر کشورها حق ندارند از فضای پیرامونی خود برای پیش‌برد برنامه‌های علمی استفاده کنند و اعتراض این کشور و کشورهای غربی نشان می‌دهد که نگرش استعمارگونه خود را نسبت به سایر کشورهای جهان اعمال می‌کنند.»
این کارشناس سیاست خارجی تاکید می‌کند: «جمهوری اسلامی ایران این حق را دارد که در چارچوب یافته‌های علمی خود بتواند ماهواره مستقلی داشته باشد، بنابراین هرگونه اعتراض در این زمینه مردود می‌باشد.»
هانی زاده در پایان خاطر نشان می‌کند: «پرتاب موشک ماهواره‌بر سیمرغ نشانه پیشرفت علمی کشور است و آمریکا تلاش می‌کند به بهانه برجام ایران را از حق طبیعی خودش محروم کند و ایران باید پاسخی کوبنده به آنها بدهد.»
اعتراض‌کننده جواب ندارد!
بنا به گزارش وزارت خارجه ایران، این برنامه موشکی(ماهواره بر) بخشی از سیاست داخلی کشور برای حفظ صلح و ثبات منطقه بوده و نقش بازدارندگی دارد.
کمال خرازی رئیس‌شورای راهبردی روابط خارجی در مصاحبه با صدا و سیما، درباره همسویی تروئیکای اروپایی با آمریکا پس از آزمایش موشک ماهواره‌بر کشورمان گفت: اتفاقاً این از مسائلی بود که به خانم موگرینی تذکر دادم که موشک ماهواره‌بر سیمرغ اصلاً برای انتقال ماهواره طراحی شده است و کلاهک هسته‌ای و غیر هسته‌ای ندارد.
وی می‌افزاید: «به خانم موگرینی گفتم چه معنی دارد که سه کشور اروپایی در صدور بیانیه علیه کشورمان همراهی کنند و پرتاب این موشک ماهواره بر را نقض قطعنامه 2231 بدانند؟ و خانم موگرینی جوابی برای این موضوع نداشت زیرا این موضوع بسیار صریح است و این موشک برای کلاهک ساخته نشده است.»
رئیس‌شورای راهبردی روابط خارجی تصریح کرد: «متأسفانه فشارهای آمریکا کارساز می‌شود و کشورها این واقعیات را نادیده می‌گیرند اما اینها باید از جانب ما تذکر داده شود تا بدانند آنچه که ما انجام می‌دهیم دقیقاً منطبق با برجام است و دیگران هستند که در این زمینه تخلف می‌کنند.»
از سوی دیگر نشریه فارن پالیسی در مقاله‌ای انتقادی از مواضع آمریکا و اتحادیه اروپا در قبال ایران و برجام می‌نویسد: برخلاف ادعاهای برخی از مخالفان توافق هسته ای، پرتاب‌های فضایی مفاد برجام را نقض نمی‌کند. در قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل که اجرا‌کننده توافق است، از ایران صرفا خواسته شده – در حد یک پیشنهاد دیپلماتیک – از فعالیت‌های مرتبط با توسعه موشک‌های بالستیک که قادر به حمل «سلاح هسته ای» هستند خودداری کند.
این نشریه می‌افزاید: تیم ترامپ اما قطع نظر از اینکه شلیک موشک به فضا قانونا مشروع باشد یا ممنوع، همچنان به دنبال این هدف است که از یک آزمایش علمی هوا و فضا در ایران یک تهدید و بهانه‌ای برای برهم زدن برجام بسازد که ترامپ آن را «بدترین توافق تمام دوران» خوانده است.
طبق گفته مقامات کشورمان و مواضع صریح جمهوری اسلامی هیچیک از موشک‌های ایرانی به این منظور طراحی نشده و به همین دلیل مشمول قطعنامه نمی‌شوند.
حشمت الله فلاحت پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در گفتگو با گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «پرتاب موشک ماهواره‌بر حرکتی کاملا غیر نظامی است و به هیچ وجه ناقض برجام و قطعنامه 2231 نخواهد بود.»
وی ادامه می‌دهد: «کشورها می‌توانند از موشک استفاده غیر نظامی کنند به خصوص در شرایط کنونی که رقابت فناوری و تکنولوژی بر سر فضا است و ایران نیز چنین استفاده‌ای انجام داده است.»
این نماینده مردم در مجلس می‌افزاید: «پرونده «پی ام دی» یا همان ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای بسته شده و گزارش‌های آژانس نشان می‌دهد ایران هیچ‌گونه تخطی‌ای انجام نداده است، بنابراین پرتاب موشک ماهواره بر سیمرغ فعالیتی کاملا غیر نظامی است.»
برنامه 10 ساله دوم هوافضای ایران
به گفته مسئولین، جمهوری اسلامی ایران چشم انداز ده ساله‌ای در علوم و فناوری فضایی ترسیم نموده که از سال 1385 آغاز شده و طراحی و ساخت و پرتاب ماهواره امید یکی از این نمونه‌ها بوده است. برنامه 10 ساله اول فضایی کشور، بر ایجاد دسترسی بومی به فضا تمرکز داشت.
اکنون پس از کسب موفقیت‌های فضایی و افزایش سطح توقع و انتظار جامعه از نقش حوزه فضایی در ارتقای سطح رفاه و توسعه جامعه، بازنگری برنامه راهبردی حوزه فضا با استناد به تدابیر ابلاغی مقام معظم رهبری و سند جامعه توسعه هوافضای کشور صورت پذیرفته است.
با توجه به این موضوع، برنامه 10 ساله دوم در افق 1404 که برای تصویب در شورای عالی فضایی با مشارکت تمامی ذی نفعان، سازمان‌ها و نهادهای مرتبط تدوین شده است و بر توسعه فناوری‌های دسترسی به فضا با تمرکز بر جنبه کاربردی و عملیاتی آن تاکید دارد.
آنچه به نظر می‌رسد که آمریکایی‌ها را به قدری عصبانی کرده تا صنایع وابسته به برنامه فضایی کشورمان را فقط یک روز پس از آزمایش ماهواره‌بر سیمرغ مورد تحریم قرار دهد را می‌توان قبول نکردن حضور جمهوری اسلامی ایران در باشگاه کشورهای صاحب صنایع Hi-Tech و پیشرفته عنوان کرد.
چرا که این عداوت‌ها نه تنها در حوزه موشکی بلکه در مسائلی چون نانوتکنولوژی و صنعت هسته‌ای نیز به وضوح قابل ملاحظه است.