تبعات گناه
خدا در قرآن برای گناهان نامهایی بیان میکند که بیانگر نوع، اثر و مراتب گناه است. گاه از آن به «اثم» و گاه دیگر به «ذنب» و گاه سوم به نام دیگری یاد میکند. واژه ذنب در لغت به معنای دنباله و در اصطلاح رفتاری است که دنباله بدی دارد و نشانه آن نیز میماند. البته ممکن است، هر ذنبی، گناه نباشد؛ زیرا مراد عملی است که دارای پیامدها، آثار و تبعاتی است. به عنوان نمونه در آیات 1 و 2 سوره فتح وقتی از ذنب پیامبر(ص) سخن میگوید، به معنای گناه نیست، بلکه کاری است که تبعات و پیامدهایی داشته است. به عنوان نمونه فعالیتهای جنگی پیامبر(ص) تبعاتی داشته و عدهای را کشته و زخمی کرده است؛ بنابراین، افراد در دل از ایشان کینهای خواهند داشت؛ اما خداوند این تبعات را میپوشاند و نمیگذارد تا خودنمایی کند و تاثیری در روند تبلیغ پیامبر(ص) ایجاد کند. بنابراین، هر کاری که دارای تبعات و پیامد و دنباله باشد، ذنب نامیده میشود. در اصطلاح عربی، ذنوب به معنای دلو پُرآب آمده است؛ چون این چنین حالتی موجب میشود تا خطی از آب روی زمین کشیده شود و تبعات و آثاری داشته باشد. خداوند میفرماید: فَإِنَّ لِلَّذِینَ ظَلَمُواْ ذَنُوبًا؛ پس برای کسانی که ستم ورزیدند، دنبالهها و آثاری است.(ذاریات، آیه 59)
گناه را ذنب میگویند چون دنبالهای دارد که همان عقوبت دنیوی و عذاب اخروی است.