اولویت‌های آموزش و پرورش در دولت دوازدهم
دکتر شعبانعلی رمضانیان
این روزها، روزهای پایانی عمر دولت یازدهم است و در آستانه شروع به کار دولت دوازدهم و شکل گیری تیم اجرایی کشور برای چهار سال آینده قرار داریم. اقتضای این ایام برای منتخب ملت، ارزیابی چهار سال گذشته و شناسایی نقاط قوت و ضعف آن و مهم‌تر از آن ارائه برنامه و انتخاب نفرات مناسب برای اجرای آن در همه حوزه‌ها و بخش‌هاست. برنامه‌هایی از جنس نیاز حقیقی کشور و نفراتی مؤمن، متعهد و متخصص در مسائل کلان کشور و حوزه‌های مربوطه در راستای پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی و حل مسائل واقعی جامعه.
قاعدتا آموزش وپرورش که یکی از مهم‌ترین عرصه‌ها و حوزه‌هاست و جمعیت آن (اعم از کارکنان، معلمان و دانش آموزان) بخش وسیعی از جمعیت مؤثر جامعه را در بر می‌گیرد و در صحبت‌ها و سخنرانی‌ها نیز از آنها به اهمیت یاد می‌شود، باید در صدر برنامه‌ها و اولویت‌های هر دولتی از جمله دولت دوازدهم قرار داشته باشد و این دولت باید در آستانه چهل سالگی انقلاب اسلامی برای اعتلای این نهاد مقدس تربیتی اهتمامی ویژه و خاص بنماید.
امید به آینده یا نگرانی‌ها از هم اکنون در جهت گیری‌ها، اولویت‌ها، برنامه‌ها، اظهارنظرها و‌اشخاص پیشنهادی برای پست خطیر وزارت آموزش و پرورش شکل می‌گیرد.
آموزش و پرورش نه مثل خیلی از نهادها و دستگاه‌ها، بلکه مهم‌تر و جدی‌تر از آنها نیازمندی‌هایی دارد که می‌بایست همان‌ها اولویت دولت آینده قرار گیرد و شخص وزیر، کسی باید باشد که عزم و قدرت پیگیری و اجرای آنها را داشته باشد.در یک بررسی کلی چند مسئله در صدر مسائل و در حقیقت جزء اولویت اساسی آموزش و پرورش قرار می‌گیرند که انتظار می‌رود در آینده و در برنامه‌های وزارتخانه لحاظ شود.
ایجاد جامعه اسلامی
از طریق آموزش و پرورش
1- جامعه، جامعه اسلامی است و تعلیم و تربیت آن باید در طراز اسلام و قرآن و انتظارات مردم مؤمن و متدین باشد. باید تربیت دینی، پرورش فکر و اندیشه اسلامی در آموزش و پرورش موج بزند. باید استقلال خواهی، خودباوری، اعتماد به نفس و خلاقیت و نوآوری در مدرسه و کلاس درس شکل بگیرد تا در سال‌های بعد عمق پیدا کرده و ثمره بدهد. متاسفانه این نیاز هنوز در حد آرزو است و در عمل تا تحقق آن فاصله زیادی داریم و لذا بایستی اولویت اصلی و اساسی آموزش و پرورش در دولت دوازدهم تحقق این مهم و رفع کاستی‌های مربوط بدان باشد چرا که جامعه اسلامی جز با تعلیم و تربیت اسلامی شکل نمی‌گیرد و تعلیم و تربیت فعلی نیازمند به نوسازی و تحول برای این منظور است.
لزوم حفظ شأن
و کرامت معلمان
2- اسلام به انحاء مختلف از معلم و شأن و کرامت او می‌گوید، امام راحل عظیم الشأن همواره بر ضرورت تکریم معلم نظر داشتند و اکنون رهبر انقلاب بیشترین تأکیدات را بر کرامت و منزلت معلم دارند و اسناد بالا دستی و سخن مسئولان نیز همه مؤید همین حقیقت است، اما متأسفانه در عمل شاهد عزت، کرامت، شأن و نشاط بالای معلم نیستیم و حتی نمی‌توانیم نظاره گر تحقیرها و سوء استفاده‌های سیاسی و حزبی از این قشر خدوم و زحمت کش نباشیم، بنابراین اقتضاء می‌کند در آستانه چهل سالگی انقلاب یک بار برای همیشه شاهد یک حرکت مبنایی و اساسی در این زمینه باشیم و خیز دولت را در جهتی ببینیم که بشود امیدوار بود در یک افقی منطقی و معقول معلم را در شأن و جایگاه واقعی خود قرار می‌دهد.
هوشیاری در برابر
طمع همیشگی دشمنان
به آموزش و پرورش
3- جنس انقلاب و دشمنی‌های علیه آن و نوع اقدامات دشمنان در همه دوران به ویژه عصر نفوذ، نشان می‌دهد که آموزش و پرورش یکی از اهداف همیشگی دشمنان خارجی و داخلی بوده و انگیزه و اصرار فراوان دارند تا در این مجموعه عظیم نفوذ کنند و سر نخ امور را به دست گیرند و تعلیم و تربیت جامعه اسلامی را از ریل اسلام و قرآن جدا کرده به سمت تربیت غربی و جامعه سکولار ببرند.
از آن بدتر همین تجربه 2030 نشان داد که هستند کسانی که خواسته یا ناخواسته با اهداف و برنامه‌های دشمن همراهی و همکاری می‌کنند و آرام و بی‌سروصدا همان خواسته‌ها را اجرایی و عملیاتی می‌کنند و بدنه مؤمن و متعهد هنوز از حساسیت، قابلیت و مراقبت لازم برخوردار نشده و در صورت تداوم این خطر یا بروز خطرات مشابه، ممکن است باز هم غفلت کنند و دشمن بتواند توفیقاتی داشته باشد؛ از اینرو مصون کردن این دستگاه، حذف افراد وابسته فکری به غرب و پیش‌بینی سازوکار مناسب برای رصد دائمی و مراقبت از جهت‌گیری‌ها و اقدامات و ایجاد قابلیت و جلوگیری از نفوذ دشمن و انحراف در مسیر تعلیم و تربیت باید جزء اولویت‌های اساسی این مجموعه باشد.
حفظ عزتمندی
آموزش و پرورش
4- رهبر انقلاب در اردیبهشت ماه فرمودند؛ «دست‌هایی در کار است تا آموزش و پرورش را از چشم‌ها بیندازد» این خطر یعنی ناکارآمد سازی تعلیم و تربیت اسلامی و عزم و اراده برای از چشم انداختن آموزش و پرورش هم در نزد مردم ( خانواده‌ها، دانش‌آموزان و...) و هم در نزد متولیان و اولیاء مدرسه. لذا خطر، خطری جدی است و باید برای آن علاج صورت گیرد و بر عکس خواست دشمن، آموزش و پرورش در چشم مردم عزت و کرامت پیدا کند و این نیاز به عزم و برنامه و توان اجرایی دارد پس باید جزء اولویت‌های این دستگاه قرار گیرد.
جذب نیروهای متعهد
و مستعد
5- شواهد زیادی وجود دارد و سخنان مسئولان (به ویژه مسئول منابع انسانی وزارتخانه) گواه آن است که هم اکنون و در آینده، آموزش و پرورش با کمبود قابل توجه نیروی انسانی متعهد و کارآمد روبرو خواهد شد و حجم زیادی از کارکنان آن ظرف دو سه سال آینده بازنشسته خواهند شد. لذا جا دارد جذب نیروهای مستعد، مؤمن، متخصص و تربیت آنها به عنوان معلم در دانشگاه فرهنگیان جزء برنامه‌های اولویت دار وزارتخانه قرارگیرد و از همین امسال برای رفع کمبودها و تأمین نیاز آتی چاره اندیشی و برنامه ریزی شود.
خشکاندن ریشه‌های فساد در بخش‌های خدماتی و مالی
6- تخلفات مالی صندوق ذخیره و بانک سرمایه زخم سنگینی بر جسم رنجور فرهنگیان کشور بود و تا مدت‌ها تلخی آن بر کام یکایک فرهنگیان باقی خواهد ماند. انتظار معقول و منطقی این است که با عوامل این تخلفات برخورد جدی صورت گیرد و حقوق از دست رفته معلمان و فرهنگیان باز ستانده شود و پس از آن نیز شاهد چنین دست‌درازی‌هایی در آموزش و پرورش و کل جامعه نباشیم، از اینرو این نیز ایجاب می‌کند خشکاندن ریشه‌های این مسئله در بحث‌های خدماتی و مالی این دستگاه‌ها در برنامه‌های دولت و شخصی وزیر پر رنگ باشد و برنامه‌ای برای حذف این قبیل مسائل دیده شود.
به غیر از اینها موارد زیادی وجود دارد که باید در آینده و حتی در چهار سال آتی پی گرفته شود اما حسب تأکیدات رهبر انقلاب و واقعیت‌های آموزش و پرورش به نظر می‌رسد اگر همین‌ها اولویت این دستگاه قرار گرفته و در عمل برای تحقق آنها اقدام صورت گیرد و در پایان چهار سال گزارش واقعی ارائه شود، امید است شاهد تغییر و تحولی اساسی در این حوزه باشیم، به همین علت انتظار می‌رود؛
- دولت محترم، آموزش و پرورش را جزء اولویت‌های حقیقی خود قرار دهد و علاوه بر برنامه برای وزارتخانه، شخصی را به عنوان وزیر پیشنهاد کند که بتواند از عهده این انتظارات برآید.
- نامزد محترم وزارتخانه نیز خود را در همین جهت مسئول ببیند و برای تحقق آنها پا به عرصه بگذارد و عزم و برنامه نیز داشته باشد.
- مجلس شورای اسلامی و نمایندگان محترم ملت نیز متعهدانه و مسئولانه به این وزارتخانه نگاه کنند و وزیر پیشنهادی و برنامه‌های او را با نیازهای حقیقی آموزش و پرورش تطبیق دهند و ملاک رأی اعتماد خود را غیر از آن قرار ندهند.
- نهادهای بالادستی خصوصا شورای عالی انقلاب فرهنگی و اعضای محترم آن نیز در این روزها بی‌تفاوت نباشند و ضمن مراقبت اوضاع، مطالبات حقیقی جامعه را در برنامه‌های دولت و وزیر پیگیری نمایند.