عضو سابق شورای عالی مسکن:
طبیعی جلوه دادن وجود خانههای خالی برای توجیه ناکارآمدی دولت است
عضو سابق شورای عالی مسکن گفت: طبیعی جلوه دادن وجود خانههای خالی برای توجیه ناکارآمدیها و عدم وجود اراده برای حل اساسی مشکل مسکن و مهار سوداگری، توسط برخی عنوان میشود.
افشین پروینپور در گفتوگو با تسنیم، اظهار داشت: شرایط بازار مسکن در حالت عادی نیست و ما به پدیدۀ شکست بازار در این بخش مبتلا شدهایم، این بدین معنی است که در بازار عرضه وجود دارد، نیاز هم وجود دارد اما معاملهای صورت نمیگیرد زیرا بر اثر سوداگری موجود در بازار، قیمت بهصورت غیرمنطقی و حبابوار بالا رفته و بسیاری از مردم و جوانها بهجهت همین بالا بودن قیمت، تقاضای مؤثری در بازار محسوب نمیشوند.
وی افزود: یکی از نشانههای شکست بازار در بخش مسکن، وجود همین پدیده سه میلیون خانه خالی در کشور بوده که درصد بالای انحصارگری و احتکار را که از مصادیق بارز سوداگری در بخش مسکن است نشان میدهد، این درحالی است که نیاز به مسکن در حال حاضر بهشدت مردم را تحت فشار قرارداده و تأمین مسکن یکی از موانع جدی بر سر راه ازدواج جوانهاست.
این کارشناس بازار مسکن با بیان اینکه نباید فریب برخی از اظهارنظرها را مبنی بر اینکه وجود خانههای خالی در کشور طبیعی و عادی است بخوریم، ادامه داد: در دنیا مفهومی بهنام «نرخ طبیعی خانههای خالی» وجود دارد که این مربوط به شرایطی است که اولاً عرضه و تقاضا با هم برابر بوده، ثانیاً قیمت، قیمت منطقی باشد و ثالثاً سوداگری در بازار وجود نداشته باشد.
پروین پور ادامه داد: در این شرایط معمولاً بین پنج تا هفت درصد تعداد مسکنهای موجود، اضافه ساخته میشود برای پوشش دادن تقاضاهای جدید و تقاضاهای جابهجایی. این پنج تا هفت درصد (که نرخ استانداردی نیز است) به نرخ طبیعی خانههای خالی معروف است.
وی بیان کرد: این شرایط ربطی به وضعیت فعلی کشور ما که در آن سطح تقاضا بسیار بالاتر از عرضه است، ساختوساز در حداقل خود انجام میشود، سوداگری در حد نهایت خود بازار را قبضه کرده و قیمت بهصورت غیرمنطقی بالاست، ندارد. در این شرایط حتی وجود یک واحد مسکونی خالی هم (تا زمان برابر نشدن عرضه و تقاضا) زیاد است و نباید خانهای خالی بماند.
عضو سابق شورای عالی مسکن در بیان راهحل خروج از وضعیت موجود گفت: ابزارهای مالیاتی (بر سوداگری و سوداگران بخش مسکن) را باید بهکمک گرفت تا بخش مسکن از این وضعیت بیرون آورده شود. مالیاتهایی نظیر «مالیات بر خانههای خالی»، «مالیات بر خانههای دوم و بیشتر» و «مالیات بر عائدی سرمایه» اگر بکار گرفته شوند، میتوانند موجب عرضه واحدهای موجود به بازار شوند و این سیاست میتواند بهمقدار زیادی حباب قیمتی بخش مسکن را بشکند و حتی قیمت مسکن را در کلانشهرها تا نصف کاهش دهد.
پروینپور یادآور شد: برای مثال این سیاست در دهه 1970 میلادی در کشور تایوان که دچار شکست بازار در بخش مسکن شده بود به کار گرفته شد و توانست بازار مسکن را به حالت طبیعی برگرداند.
وی ادامه داد: طبیعی بودن وضعیت موجود (بهلحاظ وجود خانههای خالی) عمدتاً بهقصد توجیه ناکارآمدیها و عدم وجود اراده برای حل اساسی مشکل مسکن کشور و مهار سوداگری، توسط برخی عنوان میشود.
کارشناس اقتصاد مسکن گفت: اینکه گفته میشود جهش قیمت در بخش مسکن در راه است، گزاره کاملاً غلطی است چون بخش مسکن با توجه به وضعیت ضعیف اقتصاد کشور در حال حاضر و رکود عمیق موجود، ظرفیت تحمل افزایش قیمت بیش از این را ندارد و بالعکس تنها راه حل خروج از وضعیت موجود، تخلیه «حباب قیمتی» و منطقی شدن و کاهش قیمت مسکن است و در این صورت بازار به روال عادی خود برمیگردد و بسیاری از تقاضاهایی که توانایی خرید مسکن را ندارند، خودبهخود توانمند شده و خانه میخرند و سازندهها دوباره برای تولید مسکن انگیزه پیدا میکنند.گفتنی است، زیاد بودن خانههای خالی و عدم نیاز به ساخت مسکنهای جدید، از جمله موضوعاتی است که چند بار از سوی مسئولان دولت به صورت صریح و غیرصریح عنوان شده بود.