از سانسور خبر تا بزککاری افزایش دستوری قیمت ارز! (خبر ویژه)
تصمیم ناگهانی دولت و بانک مرکزی در حذف ارز نیمایی که موجب گرانی 17 هزار تومانی قیمت در بازار آزاد شد، بازتابهای عجیب و قابل تأملی در روزنامههای مدعی اصلاحات و حامی دولت داشت.
خبری اقتصادی با این اهمیت که حتماً تاثیرات جدی بر بازار دارد، در برخی روزنامهها از جمله اعتماد و شرق و سازندگی و آرمان و... حذف شد و مطلقاً راهی به صفحه اول نیافت. برخی دیگر اما به جای سانسور تصمیم گرفتند به تحریف و بزک این تصمیم تورمزا بپردازند.
در این زمینه روزنامه دولتی ایران، تیتر زد: «حذف نیما به مهار تورم کمک میکند/ پایان قیمتگذاری دستوری ارز؟». این روزنامه البته توضیح نداده که قیمت غیر دستوری(!) کجا کشف میشود؟ در کانالهای جعلی تلگرامی و توسط دلالان؟! دستگاهها طی چند ماه اخیر با همین ادبیات تخطئه قیمتگذاری دستوری، قیمت خودرو و نان و لبنیات و دارو و گاز و برق و بلیت قطار و کالاهای اساسی را گران کردهاند و توضیح هم نمیدهند که قیمت کجا به تعادل میرسد و با ثبات میشود تا مردم لااقل برای یک سال مطمئن باشند که قیمت تغییر نمیکند؟! به یک معنای دیگر میتوان گفت که دستور اخیر دولت در واقع دستوری برای افزایش قیمت ارز بوده است!
روزنامه ایران مینویسد: راهاندازی بازار ارز تجاری که در آن قیمت ارز تنها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشود، اقدامی به عنوان یک گام مهم در اصلاح نظام ارزی کشور تلقی شده و امیدها را برای بهبود وضعیت اقتصادی و کاهش فشارهای معیشتی بر دوش مردم افزایش میدهد.
این روزنامه در عین حال با اذعان به موفقیت دولت شهید رئیسی نوشت: در دو سال گذشته، بانک مرکزی با اتخاذ سیاستهای تثبیت اقتصادی، توانسته است به نوعی سکان کشتی اقتصادی کشور را در دست گیرد. این سیاستها که به کنترل مقداری ترازنامه شبکه بانکی و برقراری ثبات در نرخ ارز معطوف بود، توانست نرخ تورم را در هر دو بخش تولیدکننده و مصرفکننده کاهش دهد. در این فرآیند، نرخ ارز در بازار رسمی به سطوح تعادلی نزدیک شده و پیشبینیپذیری آن افزایش یافت. این سیاستها نهتنها از جهشهای ارزی جلوگیری کردند بلکه به کاهش تورم نیز کمک کردند. این موفقیتها بهویژه در شرایطی که تحولات سیاسی در کشور و منطقه بیسابقه بود، قابل توجه است.
ایران در ادامه نوشت: یکی از الزامات تحقق رشد اقتصادی 8 درصدی که در برنامه هفتم پیشرفت هدفگذاری شده، ایجاد ثبات در سطح عمومی قیمتها و نرخ ارز است. اقتصاد ایران با ابرچالشهایی مواجه است که تورم و نوسانات ارزی در صدر آنها قرار دارد؛ دو عاملی که بشدت بر قدرت خرید مردم، هزینههای تولید و سرمایهگذاری تأثیر میگذارد. بر این اساس با تداوم توسعه بازار ارز تجاری یکی از مهمترین وعدههای دولت چهاردهم مبنی بر رانت ارزی که با قیمتگذاری دستوری ایجاد میشد از بین خواهد رفت.
روزنامه دولت در پایان اذعان کرده است: اگرچه تصمیم بانک مرکزی برای حذف ارز نیمایی ممکن است در بلندمدت به شفافیت بیشتر بازار ارز کمک کند، اما پیامدهای کوتاهمدت آن، بهویژه در شرایط تورمی و فشار بر معیشت عمومی، نیازمند بررسی دقیق و شفافیت بیشتر در اجرای آن است.
اما روزنامه هم میهن، تیتر «عبور از نرخ ارز مداخلهای» را برای خبر خود انتخاب کرده و نوشت: سامانه ارز توافقی از روز شنبه شروع به کار کرد. با شروع کار بازار توافقی، برخی کانالهای بورسی از نرخ 65هزار تومانی برای دلار توافقی در معاملات نیما خبر دادند، ولی این نرخ از سوی منابع رسمی تأیید نشد. با وجود تکذیب نرخهای بالای ۶۰ هزار تومان اما پیشبینیها حاکی از رشد قیمت ارز توافقی نسبت به ارز نیمایی است. این اقدام مورد حمایت دولت نیز هست چراکه معتقد است با افزایش نرخ ارز توافقی، فاصله قیمت با بازار آزاد کم خواهد شد.
اما روزنامه اعتماد که به رئیس شورای اطلاعرسانی دولت تعلق دارد، اصل خبر را درز گرفته و به جای آن، تیتر زد: «رکوردشکنی تاریخی بورس؛ هیجان خرید در بورس». این روزنامه نوشت: «در روز ورود نرخ برابري دلار به ريال بازار آزاد به كانال جديد 75 هزارتوماني، بازار سرمايه نيز بالاخره از لابهلاي اتفاقات و حواشي سال 1403 عبور كرد و شاخص كل به قلهاي رسيد كه در آن يكشنبه سياه 16 ارديبهشت ماه سال گذشته را از دست داده بود و به شنبه سبز رسيد. چنانكه شاخص كل بورس در آغاز هفته آخر پاييز 1403 با صعود پرقدرت 58 هزار واحدي وارد كانال 2.6 ميليون واحدي شد و تمامي شاخصهاي بورس و فرابورس يكدست سبزپوش بودند. از مهمترين اخبار تاثيرگذار بازار طي روزهاي اخير ميتوان به پايان فعاليت سامانه ارز نيمايي و شروع سامانه ارز توافقي اشاره داشت».
اعتماد در واقع سعی کرده یک خبر منفی برای اکثر مردم را در بستهبندی غلطانداز رشد بورس تحویل مخاطب بدهد و حال آن که 96 هزار سهامدار بورس با 85 میلیون ایرانی قابل مقایسه نیستند و ضمناً رشد بورس هنگامی واقعی و ارزشمند است که به خاطر رونق تولید و افزایش بهرهوری شرکتها باشد و نه کاهش دستوری ارزش پول ملی در مقابل ارز خارجی!
روزنامه دنیای اقتصاد هم دیگر روزنامه است که مسیر روزنامه اعتماد را در پیش گرفته و تیتر زد: «مقاومت تاریخی بورس شکست/ بورس تهران در پنجمین صعود متوالی هفتگی خود، مسیر افزایشی را ادامه داد در معاملات روز شنبه شاخص کل به سطح جدید ۲میلیون و ۶۰۱ هزار واحد رسید و با «آدرنالین حداکثری» در صفوف خرید روبهرو شد. حذف دلار نیما و مبنا قرار گرفتن دلار توافقی (۵۹هزار و ۶۵۰تومان) برای شرکتها و صعود دلارآزاد به کانال ۷۴هزار تومانی از مهمترین محرکهایی بود که در روز گذشته استقبال از معاملات بورس تهران را رقم زدند».
چنان که روشن است تقریباً هیچ یک از روزنامههای حامی دولت اشاره به آثار تورمی تصمیم ناگهانی دولت درباره حذف ارز نیمایی و گران شدن نرخ ارز در بازار نکردهاند.