اخبار ویژه
نباید سیاست خارجی را به توهم مذاکره و توافق دوباره با آمریکا گره زد
در سیاست خارجی باید از توهم پرهیز کرد. طرف غربی نهتنها کوچکترین نشانهای برای گفتوگو نشان نداده، بلکه با ابزارهای مختلف هم به ایران هم به دوستان ایران در منطقه ضربه میزند و در کشورمان عملیات تروریستی انجام میدهد.
این تحلیل را دکتر فؤاد ایزدی کارشناس ارشد روابط بینالملل عنوان کرد. وی درباره احتمال ازسرگیری مذاکرات با اروپا و آمریکا در حاشیه سفر آقای پزشکیان به نیویورک به «صبح نو» گفت: نشانهای از اینکه طرف مقابل آمادگی برای برگشتن به برجام را داشته باشد، نداریم. از همان ابتدای انتخاب آقای پزشکیان، خبرنگاران از مقامات آمریکایی، سخنگوی شورای امنیت و وزارت خارجه در مورد رابطه ایران و آمریکا پرسیدند؛ اما افرادی مثل «کربی» صراحتا این موضوع را رد کردند. متأسفانه افرادی مغرضانه یا بیخبرانه نمونههایی را بیان میکردند که انگار آمریکاییها آمادگی بازگشت به برجام را دارند و این ایران است که مخالفت میکند. گویی خانم هریس یا آقای بایدن در انتظار آمدن هواپیمای مذاکرهکننده هستند و این ایران است که مخالفت میکند؛ اما چنین چیزی واقعیت ندارد.
وی تصریح کرد: افرادی هم که در این زمینه فعالیت میکنند، از روی کماطلاعی یا با ناآگاهی چنین نکاتی را مطرح میکنند و به نوعی به منافع ملی کشور صدمه میزنند. صحبتهای این کارشناسان در رسانههای اصلاحطلب هم بازتاب دارد. این شیفتگی و علاقه نسبت به آمریکا نهتنها به سیاست خارجی کشور کمک نمیکند، بلکه ذهنیتی را ایجاد میکند که هر بلایی که آمریکا سر ایران بیاورد، عدهای در ایران هستند که دنبالروی آمریکا و همراه شدن با آن را انتخاب میکنند. این مشکلی است که در دوره ریاستجمهوری آقای پزشکیان نیز عود کرده است.
دکتر ایزدی خاطرنشان کرد: این درست نیست که یک سال از عمر برجام باقی مانده است، بعضی از تعهدات ایران در برجام هیچ محدودیت زمانی ندارد. برخی از موارد مثل مکانیسم ماشه تا اکتبر آینده تمام میشوند؛ اما بخشهای دیگر برجام مادامالعمر هستند و محدودیت زمانی ندارند. تجربه ایران هم با آمریکا و اروپا تجربه خوبی نبوده و از این تجربه باید درس بگیریم و بر اساس آن عمل کنیم.
وی گفت: اگر مثلا بخواهید با طرف دیگری گفتوگو کنید یا ارتباط داشته باشید؛ دو طرف باید این آمادگی را داشته باشند. کسی نمیتواند با خودش گفتوگو کند. افرادی که فقط با خودشان گفتوگو میکنند، معمولا نیاز به رجوع به روانپزشک دارند. این مشکلی دوطرفه است و طرف مقابل نهتنها کوچکترین نشانهای برای گفتوگو نشان نداده، بلکه با ابزارهای مختلف هم به ایران هم به دوستان ایران در منطقه ضربه میزند و در کشورمان عملیات تروریستی انجام میدهد.
این کارشناس مسائل بینالملل اظهار کرد: «اسرائیلیها این کارها را به تنهائی انجام نمیدهند و این اقدامات با هدایت آمریکاییها انجام میشود. نباید در توهم زندگی کرد، توهم چه در حوزه سیاست خارجی و چه در سایر حوزهها به نفع منافع ملی کشور نیست.
ایزدی درخصوص راهکارهای دولت پزشکیان گفت: «رئیسجمهور دو راه دارد؛ راه اول اینکه بدون توجه به تجربیات گذشته، اشتباهات سابق را دوباره تکرار کند. یعنی همانطور که سر دولت آقای روحانی به سنگ خورد، او هم اصرار داشته باشد که سر دولتش به سنگ بخورد. گزینه بعدی این است که از تجربیات گذشته استفاده کند. ایشان مثال پزشکی زیاد میزند. اگر شما به مطب پزشکی بروید و آن پزشک پرونده شما را نادیده بگیرد و توجهی به تاریخچه شما نکند، مسلما پزشک بادقتی نیست. اگر پروندههای گذشته بررسی نشود، تجربه دولت روحانی تکرار خواهد شد که چند سال مذاکره با آمریکاییها شد، بعد معطل نتیجه برجام و سپس معطل برجام اروپایی شد. پس از آن هم معطل آمدن آقای بایدن ماند و هشت سال دورهاش تمام شد. این وضعیت نباید دوباره تکرار شود. گزینه اول، گزینه صحیحی نیست. گزینه دوم، نگاه به تجربیات گذشته بدون توهم است. با توجه به منافع ملی میتوانیم تصمیمات بهتری بگیریم.»
اسرائیل سال 2006 از عهده حزبالله برنیامد چه رسد به امروز
روزنامه آمریکایی با اشاره به تشدید درگیریها میان حزبالله و رژیم صهیونیستی تأکید کرد ارتش اسرائیل در جنگ 33 روزه سال 2006 از عهده حزبالله که بسیار ضعیفتر از امروز بود بر نیامد، بنابراین اکنون که نیروهای آن آبدیده و زرادخانهاش انباشته از 15 هزار موشک است، چگونه میتواند هماوردی کند؟
والاستریت مینویسد: «حزبالله که در یک سال گذشته به طور منظم اهدافی را در اسرائیل هدف قرار داده، زرادخانه عظیمی از راکتها، پهپادها و موشکهای ضدتانک در اختیار دارد که میتواند برای مقابله با اسرائیل از آنها استفاده کند.»
موشک ضدزره «الماس» یکی از قدرتمندترین سلاحهایی است که حزبالله لبنان در زرادخانههای خود دارد. این موشک، حزبالله را نسبت به جنگ با اسرائیل در سال ۲۰۰۶، از میزان دقت بسیار بالاتری برخوردار میکند.
جنگ دوباره با حزبالله میتواند برای اسرائیل طاقتفرسا باشد.«دانیل بایمن» عضو ارشد اندیشکده مرکز مطالعات راهبردی و بینالملل میگوید؛ این مانند این است که در سال ۱۹۸۰ به آمریکا بگوییم دوباره به ویتنام حمله کند.»
مقامات آمریکایی معتقدند حزبالله در ماههای اخیر تدارکات جنگی خود را سرعت بخشیده و ضمن گسترش تونلهای خود در جنوب لبنان و جابهجایی نیروها، انبارهای تسلیحاتی خود را هم انباشته و پُر کرده است.
حزبالله از جنگ حزبالله و رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۰۶، موشکها و پهپادهای تازهای در اختیار دارد و سلاحهای خود را به کیتهایی تجهیز کرده که آنها را به موشکهای هدایتشونده تبدیل میکنند. رزمندگان حزبالله پس از سالهای جنگ در منطقه ماهر شدهاند.
پهپادهای ارتقا یافته حزبالله در ماههای اخیر در هدفگیری تجهیزات نظامی اسرائیل و صنایع نظامی موفق بودهاند. تحلیلگران نظامی میگویند حزبالله میتواند انبوهی از موشکها و پهپادها را به مواضع اسرائیل شلیک کند و با فلج کردن سامانههای پدافند هوایی، مواضع نظامی حساس و بنادر مهم را هدف قرار داده و نیروگاهها را از پای درآورد. این میتواند تلفات سنگینی را تحمیل کند.
حماس که گروهی کوچکتر و ضعیفتر از حزبالله لبنان است، توانسته در ۱۱ ماه گذشته نیروهای اسرائیل را در غزه درگیر و فرسوده کند. بدین ترتیب، حزبالله با انبارهای تسلیحاتی قدرتمند خود میتواند ضربهای بهمراتب قویتر از حماس به رژیم صهیونیستی وارد کند.
الیاس فرحات، ژنرال بازنشسته ارتش لبنان گفت: «حزبالله سلاحهای نامتقارنی دارد. آنها مهارت خود در استفاده از موشکهای ضدتانک را در ۲۰۰۶ ثابت کردهاند و بهخوبی آموزش دیدهاند.»
حزبالله بزرگترین قدرت نظامی غیردولتی در جهان است و بر اساس تخمینها، دهها هزار نیروی نظامی و یک زرادخانه موشکی بسیار گسترده را در اختیار دارد. در سال ۲۰۰۶ تخمین زده میشد که حزبالله ۱۲ هزار موشک و راکت در اختیار داشته باشد، اما آمارهای جدید نشان میدهد که در هفتههای منتهی به هفتم اکتبر، حزبالله لبنان بالغ بر ۱۵۰ هزار موشک و راکت را ذخیره کرده است. حزبالله در جنگ ۲۰۰۶ عمدتاً به راکتهای هدایتناپذیر تکیه داشت، اما امروز موشکهای ضدتانک الماس را در اختیار دارد، موشکهایی که با موشک آمریکایی «جاولین» قابل مقایسه هستند و به حزبالله این امکان را دادهاند تا حملات خود را با دقت بیشتری انجام دهد.
جنگ ۲۰۰۶ به یک بنبست نظامی ختم شد و مقامات اسرائیل نهایتاً ناچار شدند جنوب لبنان را تخلیه کنند. یک نظامی ذخیره ارتش اسرائیل که سال ۲۰۰۶ در لبنان جنگیده، میگوید حزبالله امروز، با حزبالله ۲۰۰۶ فرق دارد و توانمندیهای خود را تقویت کرده است.
گزارش نشریه آمریکایی از بیاعتنایی غرب به مذاکرهطلبی دولت پزشکیان
نشریه آمریکایی اذعان کرد آمریکا و اروپا به چراغ سبز دولت پزشکیان برای مذاکره و توافق جدید اعتنایی نکردهاند.
ریسپانسیبل استیت کرافت وابسته به اندیشکده کوئینسی در تحلیلی نوشت: مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری ایران، در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود، اعلام کرد که ایران آماده یک توافق هستهای جدید با ایالات متحده است، اما تأکید کرد که این بار آمریکا باید به تعهدات خود پایبند بماند. اظهارات پزشکیان در این هفته نشانهای از آن بود که او قصد دارد به وعده خود مبنی بر بهبود روابط با دولتهای غربی عمل کند. هنوز مشخص نیست که آیا در ایالات متحده یا اروپا کسی آماده است که پیشنهاد او را بپذیرد یا خیر.
پزشکیان در گفتوگو با خبرنگاران از واکنشهای ایران به تحریمهای آمریکا دفاع کرد و گفت که برنامه هستهای ایران در پنج سال گذشته به دلیل کارزار فشار حداکثری که با تصمیم رئیسجمهور دونالد ترامپ برای خروج از توافق هستهای آغاز شد، تا این حد توسعه یافته است. او گفت: ما به چارچوبهای نوشته شده در (توافق) پایبند بودیم. آنها این چارچوبها را شکستند و ما را مجبور کردند کاری انجام دهیم.
سوابق این ماجرا هم سخنان پزشکیان را تأیید میکند. این ایالات متحده بود که با خروج از توافق و اعمال مجدد تحریمهای گسترده، این توافق را تضعیف کرد. ایران بهطور کامل به الزامات توافق پایبند بود. حتی زمانی که آمریکا به وعدههای خود عمل نکرد، ایران برای یک سال دیگر همچنان به تعهدات خود پایبند ماند تا اینکه به فشارها با گسترش برنامه خود پاسخ داد. سه سال پیش فرصتی برای احیای برجام وجود داشت، اما دولت بایدن آن را از دست داد.
برجامِ اصلی اکنون عملاً منسوخ شده است و بسیاری از مفاد آن یا قبلاً منقضی شده یا به زودی منقضی خواهند شد، بنابراین باید بر سر توافق تازهای گفتوگو شود. خبر خوب این است که دولت ایران اعلام کرده که علاقهمند به استفاده از برجام به عنوان چارچوبی برای مذاکرات تازه است. اما برای موفقیت به شرکای مذاکرهکننده معتبر در غرب نیاز دارد. پزشکیان اذعان کرد که پیشرفتی دیپلماتیک تا پایان امسال و قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا حاصل نخواهد شد. دولت ایران منتظر است ببیند آیا کسی در واشنگتن علاقهمند به یک راهحل دیپلماتیک است یا نه. تاکنون، هیچیک از نامزدهای اصلی دو حزب اعلام نکردهاند که دیپلماسی با ایران سال آینده اولویت خواهد داشت. فرصتی وجود دارد که دولت تازه میتواند از آن استفاده کند. ایران آماده شکل دادن به یک توافق است اما آیا در غرب کسی این پاسخ مثبت را خواهد پذیرفت؟
میدانیم که موانع بزرگی بر سر راه گفتوگوهای تازه هستهای وجود دارد. جنگ جاری در غزه و حمله اخیر اسرائیل به داخل لبنان صلح کل منطقه را تهدید میکند. این احتمال وجود دارد که این فرصت برای دیپلماسی هستهای از بین برود اگر اسرائیل دوباره به لبنان حمله کند. همچنین در واشنگتن همچنان مخالفتهای قابل توجهی با هرگونه تعامل با ایران وجود دارد.
ایالات متحده و اسرائیل جنگ اقتصادی و خرابکاری را امتحان کردهاند که هر دو به طرز چشمگیری نتیجهای وارونه داشتهاند، زیرا برنامه هستهای ایران اکنون پیشرفتهتر از همیشه است. با وجود سالها تحریمهای فزاینده و حملات اسرائیل به برنامه هستهای ایران، دولت ایران همچنان تصمیم به پیگیری جنگافزار هستهای نگرفته است اما در غیاب یک راهحل دیپلماتیک، مسئله هستهای همچنان مشکل بزرگی برای منطقه باقی خواهد ماند.