طبق گفته جواد ظریف، آنچه طرفداران برجام از کارایی این نسخه در جذب سرمایه‌گذاری خارجی چند صد میلیارد دلاری در فضای رسانه‌ای مطرح می‌کنند، در واقعیت تنها دو میلیارد دلار سرمایه نصیب ایران کرده است.
به گزارش خبرگزاری فارس، تعدادی از کارشناسان و فعالان رسانه‌ای احیای برجام و توافق با آمریکا را کلید حل مشکل جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت مطرح می‌کنند، اما این نسخه با توجه به تجربه قبلی چقدر کارآیی دارد؟
هفته گذشته جواد ظریف وزیر سابق امور خارجه ایران در کلاب‌هاوس به کارنامه برجام در جذب سرمایه‌گذاری خارجی ‌اشاره و عنوان کرد: با اجرای برجام 85 میلیارد دلار درخواست سرمایه‌گذاری در ایران داشتیم که با 13 میلیارد دلار موافقت و فقط دو میلیارد دلار جذب شد. ما در جذب سرمایه موفق نبودیم.
طبق آمار سازمان سرمایه‌گذاری، میزان مجوز معتبر سرمایه‌گذاری خارجی در زمان اجرای برجام بیش از دو میلیارد و 600 میلیون دلار نرفت، در حالی که در شش ماه ابتدایی 1401 و در شرایط تحریم، این رقم به سه میلیارد و 100 میلیون دلار رسیده است. به بیان دیگر کارنامه دولت قبل با وجود توافق برجام حتی از کارنامه دولت فعلی در شرایط تحریم نیز ضعیف‌تر است.
در واقع آنچه طرفداران برجام از کارآیی این نسخه در جذب سرمایه‌گذاری خارجی چند 100 میلیارد دلاری در فضای رسانه‌ای مطرح می‌کنند، در واقعیت تنها دو میلیارد دلار سرمایه نصیب ایران کرده است. به طور کلی برجام ذاتا به عنوان یک توافق ناپایدار و فاقد ضمانت برای انتفاع اقتصادی ایران توانایی پوشش ریسک تهدیدهای آمریکا برای سرمایه‌گذاران خارجی را ندارد.
طبیعتا در صورت احیای برجام با ساختار قبلی و بدون اخذ ضمانت، میزان این سرمایه‌گذاری حتی از دوره برجام اول نیز کمتر خواهد شد، زیرا سرمایه‌گذاران خارجی تجربه پیشین برجام و رفتار آمریکا را جلوی چشمان‌ خود دارند.
البته این موضوع بدان معنا نیست که دولت سیزدهم نیز در اجرای راهبرد بی‌اثر‌سازی تحریم‌ها و جذب سرمایه‌گذاری خارجی موفق عمل کرده است، زیرا هنوز نتوانسته در چارچوب یک معامله کلان با چین، روسیه و سایر کشور سرمایه‌گذاری خارجی قابل توجهی را وارد صنعت نفت ایران کند، شاید هم هنوز برای جمع‌بندی عملکرد این دولت کمی زود باشد.