امضای ۱۲ سند همکاری و یادداشت تفاهم بین ایران و عمان
آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» صبح دیروز دوشنبه (دوم خرداد) در راستای تقویت دیپلماسی همسایگی و گسترش همکاری‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی به دعوت «هیثم بن‌طارق آل‌سعید»، سلطان عمان، به این کشور سفر کرد.
این پنجمین سفر خارجی آیت‌الله رئیسی در طول دوره فعالیت دولت سیزدهم و نخستین سفر رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به عمان در دوره سلطان جدید این کشور است و پیشتر در راستای ایجاد زمینه‌های گسترش روابط اقتصادی و تجاری ایران و عمان، هیئتی ۵۰ نفره از تجار و فعالان اقتصادی ایران هفته گذشته به این کشور سفر کردند.
رئیس‌جمهور پیش از این در راستای تقویت روابط ایران با کشورهای منطقه، به تاجیکستان، ترکمنستان، روسیه و قطر سفر کرده بود.
اهداف سفر به عمان به روایت آیت‌الله رئیسی
آیت‌الله رئیسی قبل از عزیمت به مسقط که به دعوت رسمی پادشاه عمان صورت گرفت، در فرودگاه مهرآباد گفت که سفر به عمان گامی برای توسعه روابط خوب با همسایگان است و امیدواریم این سفرها تداوم داشته باشد و این سفر با دعوت آقای هیثم بن‌طارق سلطان عمان انجام می‌شود.
وی به روابط خوب بین تهران- مسقط اشاره کرد و گفت: روابط سیاسی و اقتصادی ما با کشور دوست، برادر و همسایه‌مان عمان خوب است اما این سطح از روابط برای هیچ‌یک از دو طرف قابل قبول نیست و برای همین تصمیم و اراده هر دو کشور به ارتقای سطح روابط سیاسی و اقتصادی است و روابط تهران- مسقط می‌تواند توسعه یابد.
رئیس‌جمهور گفت: توسعه روابط دوجانبه مورد بحث است و روابط منطقه‌ای در گفت‌وگوی دو طرف خواهد بود و همکاری‌های دو کشور در مسائل و حوزه مختلفی که در منطقه وجود دارد هم از موضوعات این سفر است. در حوزه حمل‌ونقل، انرژی، گردشگری به‌ویژه گردشگری سلامت می‌توانیم روابط بیشتری تعریف کنیم.
آیت‌الله رئیسی با بیان این‌که در این سفر تفاهم‌نامه‌هایی بین دو کشور به امضا می‌رسد و اجراییات آن به‌دنبالش پیگیری می‌شود، این نکته را هم متذکر شد که «سفر به عمان در راستای توسعه سیاست همسایگی انجام می‌شود و از نظر ما بسیار دارای اهمیت است».
رئیس‌جمهور توسعه روابط را نکته محوری سفر به عمان دانست و تأکید کرد: همکاری‌ها و گفت‌وگوهای منطقه‌ای می‌تواند امنیت‌ساز باشد و حضور نیروهای خارجی و بیگانه نه‌تنها امنیت‌ساز نیست، بلکه امنیت منطقه را مورد تهدید قرار می‌دهد.
وی با اشاره به مواضع مشترک بین دو کشور ایران و عمان، گفت: امیدواریم این سفر که در راستای سیاست ارتباط با کشور دوست و همسایه است توسعه یابد و گامی برای روابط خوب با همسایگان باشد و استمرار داشته باشد.
سپس رئیس‌جمهور کشورمان با بدرقه «محمد مخبر» معاون اول رئیس‌جمهور تهران را به مقصد مسقط ترک کرد.
استقبال رسمی سلطان عمان از آیت‌الله رئیسی
هواپیمای حامل رئیس‌جمهور و هیئت همراه ساعت ۱۱ صبح دیروز در حالی در فرودگاه ویژه سلطنتی مسقط به زمین نشست که قرار بود استقبال از آیت‌الله رئیسی در فرودگاه توسط وزیر خارجه آن کشور انجام شود اما سلطان عمان خودش برای استقبال از رئیسی پای پرواز آمد تا او را به کاخ سلطنتی همراهی کند و آئین استقبال رسمی در کاخ العلم برگزار شود.
پس از استقبال رسمی سلطان عمان از آیت‌الله رئیسی، ابتدا مذاکرات مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه دو کشور آغاز شد وزیران امور خارجه ایران و سلطنت عمان در کاخ العلم با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند.
رئیس‌جمهور کشورمان پس از دیدار دوجانبه با سلطان این کشور و حضور در ضیافت ناهار رسمی وی در کاخ العلم، با «فهد بن‌محمود آل‌سعید» معاون نخست‌وزیر عمان هم دیدار کرد.
امضای ۱۲ سند همکاری در حوزه‌های مختلف بین ایران و عمان
در ادامه سفر رئیس‌جمهور، مقامات ارشد ایران و عمان ۱۲ سند همکاری در حوزه‌های سیاسی، روابط اقتصادی و تجاری، انرژی، حمل‌ونقل، علمی، محیط‌زیست، ورزشی و همکاری‌های دیپلماتیک امضا کردند.
این اسناد به امضای وزرای امور خارجه، صنعت، معدن و تجارت، نفت، راه و شهرسازی و همچنین رئیس سازمان توسعه تجارت کشورمان و همتایان عمانی آنها رسیده است.
«دیپلماتیک اَفِرز»: کشورهای منطقه
در حال گشایش روابطشان با ایران هستند
سفر رئیس‌جمهور کشورمان به عمان بازتاب وسیعی در محافل سیاسی و رسانه‌ای منطقه و جهان داشت. تارنمای اندیشکده «دیپلماتیک اَفِرز» مستقر در ژنو در‌باره اهمیت این سفر نوشت: سفر رئیس‌جمهور ایران به عمان به دعوت سلطان این کشور در حالی صورت گرفته که دیگر سلاطین سنی در منطقه محتاطانه در حال گشایش روابطشان با جمهوری اسلامی هستند.
اکنون فضا تنش‌زدایی در منطقه به‌ویژه در روابط بین عربستان سعودی، امارات و ایران ایجاد شده است. ایران موضع قاطعانه‌تری را در قبال دیگر کشورها اتخاذ کرده است. همین شرایط برای ترکیه نیز وجود دارد که به‌نظر می‌رسد بیشتر از قبل آماده مذاکره است.
سفر رئیس‌جمهور ایران به مسقط
«محوری و مهم» است
همچنین تحلیلگران عمانی در واکنش به سفر رئیس‌جمهور ایران به مسقط اعلام کردند، این سفر از چند نظر محوری به شمار میرود و نتایج مثبتی در سطح منطقه‌ای خواهد داشت.
در همین زمینه «عمان دیلی» در گزارش‌‌هایی به ارائه نظارت تحلیلگران این کشور درخصوص سفر مذکور پرداخت. روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی «عوض بن‌سعید باقویر» گفت، روابط عمانی- ایرانی روابطی تاریخی است. همسایگی دریایی، فعالیت‌های تجاری و برادری اسلامی نقشی مهم در این روابط میان سلطنت‌نشین عمان و جمهوری اسلامی ایران بازی می‌کند. روابط دوستانه میان ایران و عمان در دهه‌های اخیر در تمامی زمینه‌های اقتصادی، تجاری و گردشگری رشد داشته است؛ شاید هماهنگی سیاسی میان مسقط و تهران در طول چندین دهه و «نقش محوری دیپلماتیک عمان» در پرونده هسته‌ای یکی از بازرترین زمینه‌های هماهنگی عمانی- ایرانی باشد؛ هدف هماهنگی سیاسی تقویت امنیت و ثبات در منطقه است.
وی افزود، روابط عمان و ایران یک الگو از احترام متقابل، مشورت سیاسی و پیشرفت روابط میان دو کشور به سمت افق‌های بهتر است... اما درخصوص نقش مثبت عمان در تقویت صلح و استقرار منطقه، دیپلماسی عمان نقش‌هایی مهم و حیاتی در طول نیم قرن به ریاست سلطان مغفور «قابوس به سعید» بازی کرد که از جمله آنها حصول توافق هسته‌ای ایران بود؛ سلطان هیثم بن‌طارق نیز با دیدگاهی که براساس تقویت روابط مثبت میان ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس است، همان روش را ادامه می‌دهد از این رو روش حکیمانه دیپلماسی عمانی در نزدیک کردن دیدگاه‌ها میان تهران و کشورهای منطقه استمرار دارد.
این تحلیلگر تصریح کرد، اکنون عمان تلاش‌های زیادی برای توقف جنگ در یمن و نیز گفت‌وگو میان عربستان سعودی و ایران در راستای تأمین ناوبری دریایی انجام می‌دهد. سفر سید ابراهیم رئیسی به عمان برای تقویت روابط خوب میان عمان و ایران حائز اهمیت است و چه‌بسا دیدار میان وی و هیثم بن‌طارق در تقویت روابط میان دو کشور برادر در تمامی زمینه‌ها به‌ویژه زمینه اقتصادی، تجاری، سرمایه‌گذاری و هماهنگی امنیتی سهیم باشد به نحوی که روابط میان کشورهای منطقه را تقویت کند و منجر به رویکردهای سیاسی در راستای تقویت امنیت و ثبات و نیز تبادل تجاری و اقتصادی میان کشورهای منطقه شود؛ جغرافیا و همسایگی دریایی و برادری اسلامی نقشی محوری میان کشورهای حاشیه خلیج فارس و ایران بازی می‌کند. بر این اساس سفر سید ابراهیم رئیس به عمان و دیدار با سلطان عمان یک سفر مهم و محوری به شمار میرود و نتایج مثبتی در راستای تقویت افق‌های همکاری میان دو کشور و نیز مناقشات مربوط به مسائل منطقه‌ای خواهد داشت.
«صالح بن‌عبدالله بلوشی» نویسنده و سردبیر روزنامه الکترونیکی «شئون عمانیه» نیز گفت، روابط عمان و ایران حرف امروز و دیروز نیست بلکه مربوط به چندین دهه است و دو کشور توانسته‌اند با استفاده از نزدیکی جغرافیایی، روابط خود را در تمامی زمینه‌های از جمله اقتصادی تقویت کنند.
وی افزود، اولین سفر سید ابراهیم رئیسی به عمان از چند منظر حائز اهمیت می‌باشد که از جمله آنها تمایل دو کشور در توسعه روابط اقتصادی مشترک است در همین ارتباط در هجدهم ماه جاری میلادی (می) سلطان عمان فرمانی را مبنی بر تأیید توافقنامه همکاری با ایران در زمینه حمل‌ونقل دریایی که در سال ۲۰۲۰ میان دو کشور به امضا رسیده بود، صادر کرد.