اما و اگرهای برگزاری کنکور هوشمند
به گفته مسئولان سازمان سنجش در سال ۱۴۰۳ کنکور سراسری به صورت الکترونیکی برگزار خواهد شد.
کنکور سراسری مهم‌ترین آزمون تحصیلی دانش‌آموزان در نظام تحصیلی کشور ما است و به نوعی دانش‌آموزان با برگزاری تنها یک آزمون آینده تحصیلی و یا حتی شغلی خود را شکل می‌دهند.
اتفاقی که مدت‌ها است با انتقاد‌های فراوانی مواجه شده که چرا برگزاری یک آزمون تا این حد باید مهم باشد که دانش‌آموزان با مشکلات فراوانی مانند استرس، کاهش اعتماد به نفس و یا حتی در صورت خراب کردن کنکور خود با اتفاقات ناگوار دیگری رو به رو شوند.
در این سال‌ها مسئولان مختلفی از برگزار نشدن کنکور و تغییر نحوه ورود دانش‌آموزان به مدارس سخن گفته‌اند، اما همیشه تمامی این موضوعات در حد حرف باقی مانده است و غول کنکور به حضور پر قدرت خود ادامه داده است. حضوری که اکنون به بیش از نیم قرن سابقه رسیده است.
اکنون، مسئولان جدید سازمان سنجش درباره تغییرات گسترده کنکور از برگزاری آزمون به صورت الکترونیک تا حذف کامل کاغذی سخن می‌گویند.
بر همین اساس رئیس‌سازمان سنجش در مصاحبه‌ای در اواخر سال ۱۴۰۰ درباره کنکور سراسری گفت: تا سال ۱۴۰۳ دیگر هیچ کاغذی بین داوطلب و سازمان سنجش تبادل نمی‌شود یعنی برای هر داوطلب یک مانیتور و یک صفحه هوشمند طراحی می‌شود که آزمون خود را برگزار کند، همچنین تلاش می‌شود از ظرفیت گوشی‌های تلفن همراه متصل به اینترنت، برای برگزاری آزمون استفاده شود.
پور عباس، در آخرین نشست خبری خود گفت: برای کنکور سال ۱۴۰۳ به دنبال ایجاد تحول در آزمون‌های سنجش هستیم. شعار سازمان سنجش نیز آزمون بدون کاغذ بود و هر چه به میزان هوشمندی سؤالات و نحوه برگزاری کنکور بپردازیم، آزمون استاندارد و امن‌تری خواهیم داشت.
او افزود: شرکت‌های دانش بنیان را در مرکز نوآوری و هوشمند‌سازی سازماندهی می‌کنیم تا در آزمون‌های هوشمند به کمک سازمان سنجش بیایند و مراکز آزمون هوشمند ایجاد کنند.
معاون وزیر علوم ادامه داد: کار هوشمند‌سازی آزمون‌ها را از سال جاری شروع کرده‌ایم که شامل طراحی فرآیند‌ها و کدنویسی می‌شود. در این روش، آزمون‌ها ماهی یک بار یا دو ماه یک بار برگزار می‌شود. داوطلب در این آزمون‌های آزمایشی شرکت می‌کند تا به سؤالات و دستگاه‌های آزمون مسلط شود.
پورعباس ادامه داد: در بودجه‌بندیِ آزمون سازی و در نحوه برگزاری آزمون تحول اساسی خواهیم داشت. در این زمینه، تولید سؤال، بخش اصلی کار است و نحوه پایش این سؤالات و ممیزی کردن آن با فرآیند جدیدی صورت می‌گیرد و در یک گستره وسیع در کشور انجام می‌شود. به همین منظور یک پورتال در حال طراحی و بخش‌هایی از آن در حال تست است. در این پورتال، معلمان و استادان سؤالات را از سراسر کشور به صورت الکترونیکی ارسال می‌کنند.
وی افزود: سؤال در یک هیئت ممیزه که افراد آن به شکل محرمانه و گزینشی با حکم عالی‌ترین مقام وزارت علوم حکم می‌خورند، مورد پایش قرار می‌گیرند و سپس وارد بانک سؤالات می‌شود. همچنین، قبل از نهایی شدن و استفاده در آزمون‌ها، دوباره تست می‌شوند. بر اساس پیش‌بینی‌ها، حجم کار طوری خواهد بود که در دقیقه حداقل ۱۰ میلیون نفر سؤال را پوشش بدهیم.
به گفته رئیس‌سازمان سنجش آموزش کشور، سؤالات در آزمون ۱۴۰۳ به شکل هوشمند طراحی و بعد از طراحی هر آزمون، سؤالات به مخزن باز می‌گردد و دیگر منتشر نمی‌شود حتی برای سال‌های بعد دوباره مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این رابطه، متن سؤال ممکن است استفاده شود، اما متن پاسخ‌ها شاید تغییر کند.
عملی شدن این اتفاق و تغییر بزرگ علاوه‌بر ایجاد زیر ساخت‌های لازم نیازمند کمک دستگاه‌های مربوطه است. یکی از این دستگاه‌ها وزارت آموزش و پرورش است که باید بیش از سایر دستگاه‌ها در اجرایی سازی این امر فعالیت کند.
سخنگوی آموزش و پرورش در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران درباره برگزاری کنکور هوشمند گفت: این طرح هنوز نهایی و ابلاغ نشده است. اما آموزش و پرورش مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را برای خود لازم الاجرا
می‌داند چرا که مصوبات این مرجع در حکم قانون است.
مقدمات برگزاری و اجرای موضوع اعمال سوابق تحصیلی را مرکز سنجش آموزش و پرورش کار کرده و این آمادگی نسبت به سوابق تحصیلی دانش‌آموزان در سه سال آخر تحصیلی وجود دارد و در عین حال تابع مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی هستیم.
امیدواریم مصوبه‌ای در این شورا تدوین شود که هم امکان اجرایی شدن آن فراهم شود و هم منجر به ارتقای نظام کیفیت آموزش و پرورش با هدف فرآیند محوری و مهارت محوری به جای حافظه محوری شود. یکی از معضلات کنکور به حاشیه بردن مهارت محوری به سمت آموزش‌ها و مهارت‌های حافظه محوری بوده و امیدواریم مصوبه تصویب شود که برای دانش‌آموزان کمک‌کننده باشد.
مصوبه برگزاری کنکور به صورت الکترونیک هنوز به آموزش و پرورش ابلاغ نشده و اینکه جزئیات آن به چه شکل خواهد بود هنوز مشخص نیست و نمی‌توان خیلی صریح درباره آن صحبت کرد.