در جریان دیدار و گفت‌وگوهای آیت‌الله رئیسی رئیس‌جمهور کشورمان و مقامات همراه با رئیس‌جمهور و مقامات تاجیکستانی، طرفین ۶ یادداشت تفاهم همکاری، یک توافق‌نامه و یک پروتکل فنی همکاری‌های گمرکی به امضا رساندند.
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی روز شنبه پس از دیدار دوجانبه با امامعلی رحمان، مذاکرات مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه دو کشور و همچنین امضای اسناد همکاری‌های دوجانبه، در نشست خبری مشترک با همتای تاجیک خود با تأکید بر اینکه دو کشور از ظرفیت‌های فراوانی برای همکاری برخوردارند، بر استفاده از همه ظرفیت‌ها برای توسعه روابط در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی تأکید کرد.
رئیس جمهور، اسناد همکاری امضاشده در این سفر بین ایران و تاجیکستان را گواهی بر اراده دو کشور برای توسعه روابط دانست و درعین‌حال تصریح کرد: مهم‌تر از قراردادهای مکتوب، اراده و تصمیم دو کشور برای توسعه مناسبات در حوزه‌های مختلف است.
رئیسی با تأکید بر ضرورت برنامه‌ریزی مناسب برای استفاده از همه ظرفیت‌های دو کشور در راستای توسعه و تعمیق روابط، گفت: ظرفیت تجاری و اقتصادی که امروز بین ایران و تاجیکستان است قابل‌قبول نیست و حتماً این ظرفیت باید توسعه ‌یافته و به یک مرحله قابل‌قبول برسد.
وی با بیان اینکه در بندر چابهار و بندرعباس ایران زمینه‌های خوبی برای توسعه و افزایش ارتباط اقتصادی و تجاری با تاجیکستان وجود دارد، اظهار داشت: دو کشور در زمینه مناسبات فرهنگی و هنری نیز از زمینه‌های خوبی برای همکاری برخوردارند که می‌تواند به توسعه روابط بیانجامد.
دکتر رئیسی همچنین از بخش کشاورزی به‌عنوان بخش مهمی که در همکاری دو کشور باید مورد توجه قرار بگیرد نام برد و افزود: در این زمینه نیز قراردادی بین دو کشور منعقد شد که اجرای آن می‌تواند به توسعه مناسبات بین دو کشور منجر شود.
باید دست بیگانگان را
از افغانستان قطع کرد
رئیس‌جمهور در ادامه به همکاری‌های منطقه‌ای بین ایران و تاجیکستان اشاره کرد و با بیان اینکه نظرات دو کشور در مورد افغانستان نزدیک است، گفت: هر دو کشور اعتقاد داریم که دخالت بیگانگان در افغانستان موجب بلاهای بسیاری بر این کشور شده و باید دست بیگانگان را از افغانستان قطع کرد.
رئیسی با تأکید بر اینکه بیگانگان به‌هیچ‌عنوان نتوانستند برای افغانستان امنیت بیافرینند و امنیت‌ساز نبودند، گفت: بیگانگان نتوانستند برای ملت افغانستان مشکلی را حل کنند و ادامه حضور و نقش‌آفرینی بیگانگان را نمی‌پذیریم.
رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: مسئله افغانستان باید توسط مردم این کشور و با همکاری کشورهای همسایه و کشورهایی که در منطقه نسبت به افغانستان علقه‌ای دارند حل شود و همکاری ما با تاجیکستان و کشورهای همسایه افغانستان می‌تواند زمینه را برای اینکه افغانستانی‌ها سرنوشت خود را رقم بزنند، فراهم کند.
رئیسی تأکید کرد: معتقدیم مسئله افغانستان را باید خود افغانستانی‌ها حل کنند یک مذاکرات بین افغان باید شکل بگیرد البته با تسهیل‌گری و آماده کردن فضا برای اینکه خود افغان‌ها تصمیم بگیرند.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه حکومت و دولتی که بخواهد در افغانستان برپا شود باید دولتی فراگیر باشد، گفت: دولتی که فقط به یک قوم و گروه سیاسی متعلق باشد نمی‌تواند مسائل افغانستان را حل کند و دولت این کشور باید فراگیر باشد به‌گونه‌ای که همه اقوام و گروه‌های سیاسی در این دولت احساس نقش کنند و این دولت هم بتواند از همه ملت افغانستان نمایندگی کند.
رئیسی در ادامه با تأکید بر اینکه حضور تروریست‌ها در افغانستان نه‌فقط برای افغانستان بلکه برای منطقه خطرناک است، گفت: آمریکایی‌ها با تشکیل داعش و شرارتی که در منطقه سوریه و عراق انجام دادند، امروز به سمت استقرار این تروریست‌ها در افغانستان رفته‌اند.
رئیس‌جمهور اسلامی ایران با بیان اینکه باید زمینه حضور هرگونه جریان تروریستی را در افغانستان از بین برد، تصریح کرد: با حضور هرگونه جریانی که بستر برای رشد جریان‌های تروریستی در افغانستان باشد، مخالفیم و باید با آن قاطعانه برخورد شود. به‌هیچ‌وجه نمی‌پذیریم در کنار مرز ما جریان تروریستی و داعشی بخواهد خانه کند و به کشور ما، منطقه و افغانستان ضربه بزند.
رئیسی افزود: کشورهای دیگر باید کمک کنند و ما هم در جمهوری اسلامی حتماً این سیاست را دنبال می‌کنیم که مردم افغانستان بتوانند برای شکل دادن حکومتی که اداره افغانستان را در آینده تضمین کند، تصمیم بگیرند.
ضرورت گسترش همکاری در همه زمینه‌ها از جمله اقتصادی و تجاری
«امامعلی رحمان»، گفت: اسناد همکاری امضاشده در این سفر موجب توسعه بیش‌ازپیش مناسبات دو کشور خواهد شد و امیدوارم دیدارها و مذاکرات مقام‌های دو کشور و افزایش همکاری‌ها در آینده تداوم داشته باشد.
رئیس‌جمهور تاجیکستان با بیان اینکه گسترش همکاری‌ها با ایران در همه زمینه‌ها اعم از سیاسی، اقتصادی، تجاری، علمی و فرهنگی را ضروری می‌دانیم، گفت: سفر آیت‌الله رئیسی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به دوشنبه، فصل نوینی از روابط دو کشور را رقم می‌زند.
امامعلی رحمان همچنین با اشاره به تحولات اخیر در کشور افغانستان، گفت: خواهان استقرار صلح و ثبات کامل در افغانستان هستیم و معتقدیم آرامش در افغانستان ضامن تأمین امنیت منطقه است و تأسیس یک دولت فراگیر و همه‌شمول در افغانستان را عامل کلیدی برای استقرار صلح و ثبات پایدار در این کشور می‌دانیم.
هدف‌گذاری برای تجارت ۵۰۰ میلیون دلاری بین ایران و تاجیکستان
همچنین در نشست مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه ایران و تاجیکستان که دیروز شنبه برگزار شد، رئیس‌جمهور کشورمان با استقبال از پیشنهاد رئیس‌جمهور تاجیکستان برای افزایش حجم تجارت و انتقال دستاوردهای فنی و مهندسی بخش خصوصی ایران افزود: با نظر جنابعالی موافق هستم که کارگروهی برای بررسی توافقات گذشته دو کشور تشکیل شود تا دلایل عدم اجرا یا اجرای کند برخی از این توافقات شناسایی‌شده و موانع و مشکلات پیش روی آن‌ها رفع شود.
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه به برکت انقلاب اسلامی توانمندی‌های علمی و فناورانه در ایران پیشرفت شگرفی داشته و امروز ایران را به سطح قابل قبولی از استقلال و اقتدار علمی رسانده است، اظهار داشت: سطح تعاملات اقتصادی، تجاری و علمی دو کشور قابل‌قبول نیست و باید تلاش کنیم مناسبات دو کشور در این زمینه‌ها به حداکثر ممکن افزایش یابد.
رئیسی با بیان اینکه گسترش روابط با کشورهای منطقه و همسایه اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوره جدید است، تصریح کرد: ایران ظرفیت‌ها و امکانات خود در زمینه حمل‌ونقل و دسترسی به آب‌های آزاد را در راستای توسعه همکاری‌ها و روابط با کشورهای دوست و همسایه به کار می‌گیرد و فعال‌تر شدن این ظرفیت‌ها می‌تواند نقش مؤثری در تعمیق دوستی و تقویت تعاملات ایران با کشورهای منطقه داشته باشد.
رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تحولات افغانستان خاطرنشان کرد: ازنظر جمهوری اسلامی ایران تنها راهکار حل‌وفصل مشکلات افغانستان تشکیل دولتی فراگیر و خودداری از دخالت بیگانگان در این کشور است. افغانستان باید توسط افغانستانی‌ها اداره شود و هیچ دولت خارجی نباید در امور آن مداخله کند.
امامعلی رحمان رئیس‌جمهور تاجیکستان نیز در این نشست، با اشاره به ۱۶۰ سند همکاری بین دو کشور در سال‌های گذشته اضافه کرد: متأسفانه در سال‌های اخیر حجم مبادلات تجاری دو طرف به ۵۷ میلیون دلار کاهش یافت اما با توجه به ظرفیت‌های موجود و با استمرار و افزایش تماس‌ها، دیدارها و مذاکرات مقامات ایران و تاجیکستان می‌توانیم تجارت ۵۰۰ میلیون دلاری را هدف‌گذاری کرد.
وی اظهار داشت: امیدواریم نقشه راه گسترش روابط دو کشور هر چه سریع‌تر نهایی شده و بتوانیم با تشکیل شورای سرمایه‌گذاری و نهادهای تخصصی مشترک، اجرای اهداف این نقشه راه را با سرعت بیشتر دنبال کنیم.
امامعلی رحمان با اشاره به موقعیت ممتاز و ظرفیت‌های بندر چابهار و نیز بندرعباس گفت: تاجیکستان به‌طورجدی علاقه‌مند به استفاده از بندر چابهار و بندرعباس از طریق خطوط ریلی و جاده‌ای است.
رئیس‌جمهور تاجیکستان خواهان برقراری پرواز مستقیم منظم بین دو کشور، مشارکت ایران در اکتشاف نفت و گاز در تاجیکستان، گسترش همکاری‌های علمی و فرهنگی و توسعه گردشگری بین دو کشور شد.
امامعلی رحمان همچنین با بیان اینکه درباره رخدادهای افغانستان با جمهوری اسلامی اشتراک نظر داریم، گفت: حکومت آینده افغانستان باید با مشارکت همه اقوام و گروه‌ها بوده و از حقوق آحاد ملت افغانستان صیانت کند و سازمان ملل بر این روند نظارت مؤثر داشته باشد. هیچ کشور خارجی نباید در امور داخلی افغانستان دخالت کند.
اجرای توافقات ایران و تاجیکستان
نیازمند تلاش جدی مقامات اجرایی دو کشور
رئیس‌جمهور همچنین ظهر دیروز در دیدار قاهر رسول‌زاده نخست‌وزیر به توافقات روسای جمهور دو کشور برای گسترش همه‌جانبه روابط و افزایش سطح تبادلات تجاری به ۵۰۰ میلیون دلار اشاره کرد و گفت: زمینه‌ها و ظرفیت‌های لازم برای ارتقای سطح مناسبات دو کشور کاملاً فراهم است و باید این ظرفیت‌ها را عملیاتی کرد.
آیت‌الله رئیسی افزود: توافقات لازم انجام‌شده و اسناد همکاری خوبی نیز از گذشته بین دو کشور به امضا رسیده که لازمه اجرای آن‌ها تلاش و رایزنی مستمر و منظم مقامات اجرایی ایران و تاجیکستان است. با رئیس‌جمهور تاجیکستان توافق کردیم که نقشه راه گسترش روابط هر چه سریع‌تر نهایی شده و اهداف آن تا سال ۲۰۳۰ عملیاتی شود.
قاهر رسول‌زاده نخست‌وزیر تاجیکستان نیز در این دیدار با تشریح زمینه‌های همکاری و حضور اقتصادی و تجاری ایران در کشورش اظهار داشت: مشتاقانه منتظر حضور جدی فعالان بخش خصوصی ایران در عرصه‌های استخراج و تولید انرژی، گردشگری، خدمات فنی و مهندسی، ساخت نیروگاه و سلامت و درمان تاجیکستان هستیم.
پایان سفر به تاجیکستان
آیت‌الله رئیسی به تهران بازگشت
رئیس‌جمهوری اسلامی ایران همچنین پس از سفری سه‌روزه به تاجیکستان و شرکت در نشست سران سازمان شانگهای و همچنین دیدار رسمی دوجانبه با روسای جمهور تاجیکستان، ازبکستان، بلاروس، قزاقستان، ترکمنستان و نخست وزیران پاکستان، ارمنستان و تاجیکستان، عصر دیروز شنبه به تهران بازگشت.