زمانی که دیگر خونی به دندان نمی‎رسد، مرگ به سراغ آن می‌آید. پوسیدگی و آسیب‌دیدگی دندان هر دو می‌توانند موجب مرگ دندان شوند.
به گزارش «مدیکال نیوز تودی»، دندان از سه لایه مینا، عاج و مغز تشکیل شده است. مغز دندان حاوی رگ‎‌های خونی و اعصاب است.
اعصاب مرده یا در حال مرگ در مغز دندان می‎توانند به شکل‌گیری یک دندان مرده منجر شوند. همچنین، یک دندان مرده دیگر هیچ خونی دریافت نمی‎کند.
یک عصب مرده در دندان گاهی اوقات به عنوان یک مغز دندان نکروتیک یا دندان بدون مغز نیز شناخته می‌‎شود.
زمانی که این اتفاق رخ می‌دهد، دندان در نهایت به خودی خود می‎افتد. اما انتظار برای فرا رسیدن این رخداد می‎‌تواند خطرناک باشد، زیرا دندان می‎تواند عفونی شده و فک و دندان‌های دیگر را تحت تاثیر قرار دهد.
یک دندان مرده همواره از طریق نگاه کردن شناسایی نمی‎‌شود. تنها یک دندانپزشک قادر به تشخیص آن خواهد بود و بر همین اساس است که مراجعه منظم به دندانپزشک اهمیت دارد.
با این وجود، دو علامت اصلی یک دندان مرده که می‎توانند به شناسایی آن کمک کنند شامل درد و تغییر در رنگ می‎‌شوند.
درد
یک دندان مرده یا در حال مرگ می‎تواند به شکل‌گیری سطحی متغییر از درد منجر شود که از تقریبا خفیف تا بسیار شدید را در بر می‎گیرد. مرگ عصب یا یک عفونت به طور معمول موجب افزایش شدت درد می‌شود.
احساس درد به واسطه یک عصب مرده شاید عجیب به نظر برسد، اما درد در درون دندان ریشه ندارد، بلکه از پایانه‌های عصبی فوق‌العاده حساس اطراف بخش بیرونی دندان که به نام غشای پریودنتال شناخته می‌شود، سرچشمه می‌گیرد.
باکتری‌ها و بقایای عصب مرده، یا چرک، در حفره مغز دندان درون دندان جمع شده و به غشای پریودنتال فشار وارد می‌کنند که می‌تواند موجب احساس درد شدید شود.
اگر یک عفونت وجود داشته باشد، ممکن است به آبسه و تولید علائم دیگر از جمله موارد زیر منجر شود:
- مزه بد دهان
- بوی بد دهان
- تورم
- جوش روی لثه‌ها
تغییر رنگ
اگر دندان مرده باشد، اغلب رنگ آن تیره‌تر خواهد شد و فرد ممکن است متوجه تغییر رنگ زرد، خاکستری یا سیاه شود.
تغییر در رنگ معمولا به واسطه مرگ سلول‌های قرمز خون رخ می‎‌دهد. این شرایط بسیار شبیه به اثر کبودی است.
تغییر رنگ معمولا در صورت عدم رسیدگی به یک دندان مرده رخ می‎دهد و با گذشت زمان مشهودتر می‎‌شود.
دلایل مرگ دندان
دو دلیل اصلی مرگ دندان شامل پوسیدگی دندان و آسیب‌دیدگی دندان می‎شوند.
پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان از لایه بیرونی دندان آغاز می‎شود، اما با گذشت زمان می‌تواند موجب بروز حفره و نفوذ به لایه‎های عمیق‌تر دندان شود.
در صورت عدم درمان پوسیدگی دندان، این شرایط می‎تواند به مغز دندان رسیده و مسیری را برای ورود باکتری‎ها به دندان و مرگ عصب فراهم کند.
مغز دندان سالم یک واکنش التهابی به باکتری‌ها خواهد داشت و تلاش می‎کند با عفونت مبارزه کند، اما سلول‎های سفید خون تا مدتی می‎توانند به مبارزه ادامه دهند.
با افزایش فشار درون مغز دندان، جریان خون قطع می‎‌شود و گرسنگی عصب به مرگ مغز دندان منجر می‎شود. این شرایط می‎تواند دردی شدید را ایجاد کند.
آسیب‎دیدگی دندان
آسیب‌دیدگی دندان می‎تواند موجب پارگی رگ‌های خونی شده یا جریان خون به دندان را متوقف کند. در نهایت، به دلیل اینکه خونی به دندان نمی‎رسد، عصب و دیگر بافت‎های زنده درون مغز دندان خواهند مرد.
درمان
درمان زودهنگام برای درمان مرگ دندان اهمیت دارد.
حتی در صورت عدم احساس درد، اگر فردی به مرگ دندان مشکوک است باید در پی دریافت کمک پزشکی باشد زیرا ممکن است با درد بسیار شدید در آینده مواجه شود.
تصویربرداری پرتو اکس اغلب به دندانپزشک در تشخیص یک دندان مرده کمک می‎کند.
دو گزینه درمانی برای یک دندان مرده وجود دارند: کشیدن دندان یا عصب‌کشی.
کشیدن دندان
اگر دندانپزشک قادر به ترمیم دندان نباشد، ممکن است مجبور به کشیدن آن شود. این یکی از دلایلی است که درمان زود هنگام اهمیت دارد.
کشیدن دندان روشی ساده است. پس از آن، دندانپزشک می‌تواند با یک پل ثابت، ایمپلنت یا دندان مصنوعی دیگر فضای خالی ایجاد شده را دوباره پر کند.
عصب‎کشی
اگر امکان حفظ دندان وجود داشته باشد، ممکن است دندانپزشک ابتدا عصب‎کشی را توصیه کند. عصب‌‎کشی یا درمان کانال ریشه پاکسازی عفونت از دندان و ریشه را هدف قرار می‎دهد.سپس این بخش تمیز و مهر و موم می‌‎شود تا از عفونت بیشتر پیشگیری شود.
عصب‌کشی روندی طولانی است و بیمار ممکن است برای درمان کامل به بیش از یک جلسه مراجعه به دندانپزشک نیاز داشته باشد.
پس از رفع عفونت، دندانپزشک دندان را به طور دائمی پر خواهد کرد. یک دندان مرده می‎تواند پس از درمان همچنان کاربردی باشد.
با این وجود، از آنجایی که دندان مرده می‎تواند شکننده‌تر باشد، برخی افراد ممکن است به یک تاج دندان برای پشتیبانی و قدرت بیشتر دندان نیاز داشته باشند.
پیشگیری
دندان‎های خود را پیش از خواب و حداقل دوبار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
با استفاده از نخ دندان یا برس بین دندانی فواصل بین دندان‎ها را حداقل یک بار در روز پاکسازی کنید.
تا حد امکان از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‎های شیرین پرهیز کنید.
به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.
پیشگیری از آسیب‎دیدگی دندان همواره آسان نیست، اگرچه استفاده از محافظ دندان یا لثه برای افرادی که در برخی رشته‎های ورزشی فعالیت دارند، توصیه شده است.
از جویدن یخ و استفاده از دندان به عنوان ابزاری برای باز کردن چیزهای مختلف پرهیز کنید. افرادی که به دندان قروچه مبتلا هستند، استفاده از محافظ دندان هنگام خواب را مد نظر قرار دهند.