سرویس خارجی-

فشار افکار عمومی بر سعودی در پرونده قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد عربستانی باعث شد آمریکا به صورت ظاهری هم که شده عربستان را برای پایان جنگ یمن تحت فشار بگذارد. علاوه‌بر این، فشارها برای برکناری محمد بن سلمان ولیعهد سعودی نیز افزایش یافته است. حالا خبر رسیده مدیریت حج توسط سعودی‌ها نیز تحت تاثیر این پرونده قرار گرفته است. پایگاه خبری «الخلیج آنلاین» طی یادداشتی در همین رابطه با عنوان «آیا مسئله خاشقجی لقب خادم حرمین شریفین را از سلمان می‌گیرد؟» به بعد تازه‌ای از پیامدهای ترور روزنامه‌نگار منتقد سعودی در اسلامبول برای حکومت سعودی پرداخته است. آن طور که خبرگزاری فارس نوشته در این یادداشت آمده:«پیامدهای مسئله ترور خاشقجی، به جایی رسیده که ترکیه هم اعلام می‌کند اگر عربستان عامل قتل خاشقجی را معرفی نکند، منزوی می‌شود و عدم احساس آرامش و امنیت مسلمانان در جریان مراسم حج و عمره، موضوع بین‌المللی شدن اداره حج را جدی می‌کند... این نگرانی حفظ لقب «خادم حرمین شریفین» را برای سلمان بن عبدالعزیز شاه سعودی تهدید می‌کند، لقبی که به معنای محافظ یا کلیددار مقدس‌ترین مساجد اسلامی، مسجدالحرام در مکه و مسجدالنّبی در مدینه است که پادشاهان آل‌سعود، به صورت رسمی و در مکاتبات اداری با این لقب خطاب می‌شوند.»در همین راستا «نومان کورتلموش» نایب‌رئیس ‌حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه روز شنبه بار دیگر از سعودی‌ها خواست تا مکان جسد جمال خاشقجی را اعلام کنند. نایب رئیس ‌حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه در این خصوص گفت: «از ریاض می‌خواهیم تا آمر قتل وی را معرفی کند. مسلمانان نگران آن هستند که در جریان مراسم حج و عمره، دچار سرنوشت خاشقجی شوند... اگر مسلمانان به امنیت حج شک کنند، دیگر جایگاهی برای خادم حرمین شریفین باقی نخواهد ماند و مناسک حج با آرامش برگزار نخواهد شد.»الخلیج آنلاین در ادامه آورده: «بنابراین جنایت ترور خاشقجی بنا به گفته کورتلموش پیامدهایی سیاسی خواهد داشت که می‌تواند به انزوای عربستان منجر شود و به عنوان یک قضیه جنایی باقی نخواهد ماند.» طبق این گزارش، به نظر می‌رسد اظهارات این مقام ترکیه نشانه جدیدی از بین‌المللی شدن اداره حج یا نزدیک شدن به این اتفاق است، خواسته‌ای که سالیان سال است مطرح می‌شود اما عربستان به شدت و با نگرانی با آن مخالفت می‌کند.در سال‌های اخیر برخی از کشورهای اسلامی خواستار بین‌المللی شدن مدیریت حج شده‌اند. پس از فاجعه منا در سال 2015 که بر اثر ازدحام حجاج در مراسم رمی جمرات در منطقه منا در شهر مکه رخ داد و منجر به کشته شدن دست کم 2 هزار زائر شد این درخواست‌ها بیشتر شد.
دنیای بن سلمان کوچک شده است
از سوی دیگر، «دیوید هرست» سردبیر پایگاه خبری «میدل ایست آی» انگلیس، در گزارشی، به اوضاع این روزهای «محمد بن‌سلمان» ولیعهد سعودی پرداخته و نوشته، دنیای ولیعهد «به سرعت در حال کوچک شدن است.» این نویسنده تصریح کرده، شاهزاده «احمد بن عبدالعزیز» عموی ولیعهد سعودی، بعد از غیبتی طولانی‌مدت، به ریاض بازگشت و از او مانند قهرمانان استقبال شد. شاهزاده‌های ارشد برای استقبال از او، به فرودگاه رفتند و مراسم‌های استقبالی نیز شاهزاده و شخصیت‌های برجسته از جمله «خالد بن‌بندر» رئیس‌ سابق سازمان اطلاعات، «خالد بن‌سلطان» وزیر دفاع سابق و «مقرن بن عبدالعزیز» ولیعهد سابق ترتیب دادند. طبق این گزارش، شاهزاده احمد طی چند روز اخیر و از زمان بازگشتش به ریاض، نشست‌هایی را با برادرانش و شاهزاده‌های ارشد آل‌سعود ترتیب داده است... بحث‌ها پیرامون نحوه تعامل با بحران کنونی است. ولی دیگر اوضاع مانند چند هفته پیش نیست که بن‌سلمان در موقعیتی قرار داشت که می‌توانست نظارتی کامل بر این خاندان داشته باشد. هرست تاکید کرد، ولیعهد سعودی در تلاش برای کم‌اهمیت دانستن بازگشت عمویش، همچنین شاهزاده «خالد» برادر کوچک‌تر «ولید بن‌طلال» را از زندان آزاد کرد.