اخراج سفیر و قطع کامل روابط تجاری پاسخ عربستان به انتقاد حقوق بشری کانادا
وزارت خارجه عربستان با صدور بیانیه‌ای سفیر کانادا در این کشور را «عنصر نامطلوب» خواند و سفیر خود را هم از کانادا فراخواند. ریاض اعلام کرده به دلیل انتقادات حقوق بشری کانادا، توافقنامه تجاری میان دو کشور را هم تعلیق کرده است.
در پی درخواست دولت کانادا برای «آزادی فوری» فعالان مدنی بازداشت شده در عربستان، ریاض سفیر خود را از اتاوا فراخواند و به سفیر کانادا نیز ۲۴ ساعت فرصت داد خاک عربستان را ترک کند. در خبری که خبرگزاری رسمی عربستان آن را منتشر کرده، از سفیر کانادا در ریاض به عنوان «عنصر نامطلوب» یاد شده است. عربستان همچنین اعلام کرده کلیه تبادلات مالی و تجاری خود با کانادا را نیز متوقف می‌کند. این در حالی است که این کشور هم‌اکنون یکی از بزرگترین بازارهای صادراتی کانادا در جهان به شمار می‌رود.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، وزارت خارجه عربستان در بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن مداخله کانادا در امور داخلی خود اعلام کرده ریاض این حق را برای خود محفوظ می‌داند که اقدامات تلافی‌جویانه بیشتری را در این خصوص انجام دهد. در این بیانیه همچنین آمده است: «هرگونه اقدام مداخله‌جویانه دیگر از جانب اتاوا این اجازه را به عربستان می‌دهد که در امور داخلی کانادا مداخله کند.»
اخراج سفیر و قطع کامل روابط تجاری برای یک انتقاد عادی نشان از خشم سعودی‌ها دارد. به نظر می‌رسد عربستان با وجود دادن امتیازات گسترده مالی به کانادا، انتظار داشت این کشور نیز مثل سایر کشورهای غربی، با او همراه شوند و انتقادی از وضعیت حقوق بشر این کشور نکند.
گفتنی است وزیر دفاع سابق انگلیس نیز در جلسه پارلمان این کشور وقتی با انتقاد برخی نمایندگان از وضعیت حقوق بشر در عربستان مواجه شد، از آنها خواست به خاطر منافع اقتصادی و دلارهای سعودی هم که شده، از این کشور انتقاد نکنند!
واکنش کانادا
کانادا اما روز دوشنبه در اولین واکنش به تصمیم عربستان برای اخراج سفیر این کشور، اعلام کرد که از این اقدام سعودی‌ها نگران است و در این مورد با ریاض رایزنی می‌کند. به نوشته پایگاه «گلوب اند میل»، «ماری پیر باسیل» سخنگوی وزارت خارجه کانادا با اشاره به اخبار منتشر شده مبنی بر اخراج سفیر این کشور گفت: «ما به صورتی جدی درباره این گزارش‌های خبری نگران هستیم و به دنبال دریافت شفافیت بیشتر درباره بیانیه اخیر پادشاهی عربستان هستیم.»
وی افزود: «کانادا همیشه برای حفاظت از حقوق بشر از قبیل حفاظت از حقوق زنان و آزادی بیان در سراسر جهان ایستادگی خواهد کرد. حکومت ما هرگز در ترویج این ارزش‌ها تردید نخواهد کرد و معتقد است که انجام چنین گفت‌وگویی برای دیپلماسی بین‌المللی حیاتی است.»
تحلیل وال‌استریت ژورنال
روزنامه وال‌استریت ژورنال در تحلیلی در این مورد نوشت که عربستان در دوره بن سلمان کم‌تحمل‌تر شده است. طبق این گزارش، قطع روابط دیپلماتیک ناگهانی ریاض با اوتاوا نشان می‌دهد که عربستان، کشوری که اجازه آزادی بیان را نمی‌دهد چگونه در مقابل انتقادها و آرای مخالف چشم‌پوشی و مدارای کمتری دارد و کم تحمل‌تر شده است و از مرحله ارائه یادداشت‌های اعتراض‌آمیز به دولت‌های خارجی درباره اظهارات مداخله‌جویانه به مرحله اخراج دیپلمات و سفیر رسیده است. این روزنامه آمریکایی نوشت، تعدادی از ناظران و دیپلمات‌های غربی از ولیعهد عربستان انتقاد کرده‌اند زیرا او به دنبال ایجاد کشوری با کمترین ثبات است.
وزارت خارجه کانادا اخیرا با صدور بیانیه‌ای ضمن انتقاد از بازداشت فعالان مدنی در عربستان، خواستار آزادی فوری چند فعال حقوق زنان شد که در زندان‌های عربستان به سر می‌برند. متعاقب آن، «کریستیا فریلند» وزیر خارجه این کشور نیز در توییتر خود از بازداشت «سمر بدوی» و «نسیمه الساده» ابراز ناخرسندی کرد. عربستان حدود دو ماه پیش حق رانندگی زنان را به رسمیت شناخت اما با این حال، چند تن از فعالانی که در گذشته برای ایفاد این حق مبارزه کرده‌اند، هنوز به بهانه به خطر انداختن امنیت ملی در زندان هستند. در صورت تداوم تنش دیپلماتیک میان ریاض و اتاوا، انتظار می‌رود واردات تجهیزات نظامی عربستان از کانادا نیز تحت تاثیر قرار گیرد. در سال 2016، حدود 45 درصد از مجموع صادرات کانادا به عربستان را تانک، خودروهای زرهی و سایر ادوات نظامی تشکیل می‌داد. در همین مدت، 98 درصد واردات کانادا از عربستان نیز شامل نفت خام و سنگ مس بود. عربستان همچنین از سال 2016 حدود 6 میلیارد دلار در کانادا سرمایه‌گذاری کرده است. از ابتدای سال جاری میلادی نیز کانادا مجموعا یک میلیارد و 400 میلیون دلارِ کانادا کالا به عربستان صادر کرده و حدود 2 میلیارد دلارِ کانادا نیز از این کشور محصول وارد کرده است.