آبهای بستهبندی معدنی نیست!
اغلب مردم دلیل خرید آب بستهبندی شده یا بطریهای آب را معدنی بودن آن میدانند و فکر میکنند که تمام آبهای بستهبندی از دل کوه به دست آمده است که این باور غلط است.
آب همواره به عنوان عنصر حیاتی در زندگی مهم بوده است ولی لازم است نکاتی در رابطه با آبهای آشامیدنی و معدنی سالم و مجاز ذکر شود تا در انتخاب و مصرف این مایع حیاتی حساسیت بیشتری داشته باشید زیرا ممکن است برخی آبهای حتی معدنی، سالم نبوده و حاوی سموم و میکروبهای مضر باشند.
مدیر آزمایشگاه کنترل غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توضیحاتی در رابطه با انواع آبها به ویژه آبهای بستهبندی داده است. جالب است بدانید تمام آبهای بستهبندی معدنی نیستند و بهاشتباه این باور در بین مردم ایجاد شده که هر آب بستهبندی معدنی است!
دکتر «عطاالله شکوری» بااشاره به خصوصیات آبهای آشامیدنی گفت: آب آشامیدنی در حقیقت همان آب شرب منازل است که طبق اصول و استانداردهای خاصی تصفیه شده و از طریق لولههای استاندارد به منازل راه مییابد و به طور مرتب توسط شرکت آب و فاضلاب از نظر سلامتی مورد آنالیز قرار میگیرد و از نظر فیزیکی باید حاوی یک سری خصوصیات ویژه باشد.
در ایران علاوهبر آب آشامیدنی، آبهای بستهبندی شده هم وجود دارد که توسط کارخانجات تولید شده و به فروش میرسند. طبق استاندارد ایران آبهای بستهبندی به دو صورت آب آشامیدنی بستهبندی شده و دیگری آب معدنی طبیعی تولید میشوند. طبق تعریف استاندارد ایران، آب آشامیدنی بستهبندی شده به آبی گفته میشود که در ظروف خاصی بستهبندی شده و به طور طبیعی دارای املاح است یا املاحی به آن اضافه میشود. این نوع آب به طور طبیعی میتواند گاز کربنیک داشته باشد یا شرکت به آن اضافه کند. به غیر از این مورد افزودن هرگونه مواد دیگری مانند مواد شیرینکننده و طعمدهنده به آن غیرمجاز است.
شکوری در ادامه عنوان کرد: باید توجه داشت هر آب بستهبندی شده معدنی نیست و هرکدام خصوصیات خاص خود را دارند. منابع آب آشامیدنی بستهبندی شده گوناگون هستند که مهمترین آنها آب زیرزمینی مانند آب چاه و قنات و آب چشمه و آب لوله کشی است. البته نوعی آب آشامیدنی بستهبندی شده هم وجود دارد که به آن گاز اکسیژن طبی که دارای استاندارد خاصی است، اضافه میشود. نوع دیگر آب بستهبندی شده، آب معدنی طبیعی است. تفاوت آب معدنی طبیعی با آب آشامیدنی این است که دارای املاح خاص یا عناصر کمیاب خاصی است که از نزدیکترین محل ممکن به سرچشمه آب و تحت شرایط بهداشتی بسیار خاص تهیه میشود و علاوهبر آن هیچگونه فرآیند پالایش خاصی به غیر از پالایش فیزیکی نباید روی آن صورت گیرد.
منبع تهیه آب معدنی، طبیعی است مثل چشمه و در موقع تهیه آن باید نهایت دقت شود تا از هر گونه آلودگی به دور بوده و ترکیبات این نوع آب باید در فصول مختلف سال از ثبات نسبی برخوردار باشد. بنابراین تولید و عرضه آب معدنی طبیعی تحت شرایط بسیار سختگیرانه انجام میشود. برای این منظور حتی لازم است منابع زیرزمینی که به عنوان منشاء تولید آب معدنی طبیعی شناخته میشوند، از نظر دارا بودن شرایط لازم آب معدنی طبیعی مورد آنالیز و بررسی کامل صورت گیرد و از نظر مراجع قانونی و ذیصلاح کشور مورد تایید باشد.
مدیر آزمایشگاه کنترل غذا داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه آبهای قابل شرب که توضیح داده شده به صورت طبیعی یا غیرطبیعی میتوانند در معرض آلودگیهای گوناگون قرار گیرند، تصریح کرد: همچنانکه میدانیم عمده مصرف آب آشامیدنی در ایران از طریق آب سدها و آب چاه تامین میشود.
این نوع آبها میتوانند ترکیبات مختلفی را در خود حل کنند و در نتیجه آلوده شوند. برای مثال فلزات سنگین یا هرگونه مواد شیمیایی محلول در آب حین جاری شدن آب میتوانند آن را آلوده کنند. بر همین اساس است که آب آشامیدنی باید از نظر وجود آلودگیهای فلزات سنگین، ترکیبات شیمیایی خاصی چون نیترات، ترکیبات آروماتیک حلقوی، برخی سموم آفتکش از نظر وجود گندزداها و حتی مواد رادیواکتیو مورد آنالیز قرار گیرند. علاوهبر این آبهای بستهبندی شده باید از نظر میکروبی هم مورد آنالیز قرار گیرند. چون آب میتواند بسیاری از عوامل بیماریهای باکتریایی را منتقل کنند. خوشبختانه در ایران نظارت کافی در این مورد وجود دارد و آبهای تولیدی به طور مرتب توسط وزارت بهداشت کنترل و آنالیز میشوند.
شکوری با توصیه به خریداران آبهای بستهبندی اعم از آشامیدنی و معدنی تاکید کرد: تهیه آب بستهبندی شده به ویژه در فصول تابستان و مواقع مسافرت باید به چند نکته توجه کنند. مردم کشور ما به تمام آبهای بستهبندی آب معدنی میگویند که طبق توضیحات داده شده این موضوع غلط است. حتی برخی مردم دلیل خرید آب بستهبندی را معدنی بودن آن میدانند و فکر میکنند که تمام آبهای بستهبندی از دل کوه به دست آمده است.
بنابراین ابتدا مردم باید موقع خرید روی آب بستهبندی را با دقت مطالعه کنند تا اگر دنبال آب معدنی طبیعی هستند، به اشتباه آب آشامیدنی که ممکن است حتی آب چاه باشد، خریداری نکنند. ثانیا حتما در موقع خرید آب بستهبندی درج نشانههای وزارت بهداشت و استاندارد ایران توجه کنند. لازم به یادآوری است که ممکن است برخی سودجویان آبهای خارجی قاچاق را به فروش برسانند که مردم باید توجه کافی کنند چون ممکن است آبهای بستهبندی قاچاق به دلیل اینکه آنالیزهای لازم را ندارند، برای سلامتی مضر هم باشند.
شکوری در پایان با توصیه به فروشندگان آبهای بستهبندی افزود: فروشندگان سعی کنند به اندازه ظرفیت انبار خود آب خریداری کنند. زیرا مشاهده شده است برخی فروشندگان آبهای بستهبندی را، به خصوص در فصل تابستان در معرض نور خورشید قرار میدهند که از نظر علمی کار صحیحی نیست و ممکن است ترکیبات خطرناکی از ظرف بستهبندی به درون آب نشت کند.