12 آذر ماه که چند روز از آن می‌گذرد مصادف است با روز جهانی معلولان. در کشور ما هم مراسمات مختلفی در این روز برگزار می‌شود و معلولان چند روزی در مدار خبر‌ها قرار می‌گیرند. اما نباید فراموش کرد که این قشر مظلوم جامعه در طول سال مشکلاتی دارند که نیازمند توجه دائمی مسئولان و رسانه‌ها است. در ذیل به برخی از مشکلات این قشر می‌پردازیم.
1. به قرار اطلاع چند سال است که اصلاح قانون جامع حمایت از معلولین در هیئت دولت به تصویب رسیده و به صورت لایحه برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارسال شده است که در نوبت بررسی و تصویب قرار گرفته است ولی متاسفانه قانون قبلی اجرا نمی‌شود و لایحه پیشنهادی دولت در مجلس نیز تصویب نشده است.
۲. همان‌طور که مسئولین نظام اعلام کرده‌اند یکی از مشکلات جامعه ما به ویژه معلولین بیکاری و سرگردانی می‌باشد. در قانون جامع حمایت از حقوق معلولین که از قبل تا وضع قانون جدید رسمیت دارد مقرر شده ۳درصد از پرسنل هر ارگانی باید به معلولین برای مشاغل مناسب اختصاص داده شود و شغل اپراتوری تلفن نیز به معلولین بینایی واگذار گردد ولی متاسفانه این موارد و ماده ۷ قانون جامع حمایت از معلولین که در رابطه با‌اشتغال است اجرا نمی‌شود و سازمان بهزیستی در حد محدودی از نظر تعداد، سهم بیمه کارفرما را به بخش خصوصی جهت تشویق برای‌اشتغال پرداخت می‌کند که این امر نیز به علت محدودیت کافی نیست و لازم است از اهرم‌های تشویقی دیگری برای بخش خصوصی از جمله معافیت مالیاتی متناسب با بکارگیری معلولین استفاده شود و بودجه بیمه سهم کارفرما به حد نیاز افزایش پیدا کند.
۳. یکی از راه های‌اشتغال حمایت از تولید می‌باشد همانطور که مسئولین اعلام می‌نمایند برای حمایت از تولید باید از ورود قاچاق کالا جلوگیری شود تا تولید داخلی فعال باشد و آسیبی نبیند در رابطه با کارگاه‌های تولیدی معلولین، لازم است مسئولین نظام به ارگان‌ها و دستگاه‌های خود توصیه نمایند برای تهیه نیازهای خود اولویت در خرید را از تولیدات معلولین قرار دهند زیرا طبق تحقیقات به عمل آمده در کشورهای دیگر برای حمایت از‌اشتغال معلولین سازمان‌های ذی‌ربط از فروش تولیدات آنها حمایت می‌نمایند ولی متاسفانه در ایران هیچگونه حمایتی از طرف مسئولین برای فروش تولیدات نمی‌شود و آنها نمی‌توانند با بازار آزاد رقابت کنند.
4. بعد از‌اشتغال یکی از مشکلات افراد جامعه از جمله معلولین نداشتن مسکن می‌باشد و باتوجه به افزایش روزافزون هزینه‌های زندگی و رهن و اجاره مسکن، این مشکلات روز به روز افزایش پیدامی کند. سازمان بهزیستی در طرح خانه دار کردن برای خانواده‌های دو معلولی شرایط مشکلی از نظر آورده و وام ارائه داده که غیر قابل اجرا می‌باشد و برای دیگر معلولین نیز تاکنون هیچ طرح و برنامه‌ای برای خانه‌دار شدن آنها در دست اقدام نمی‌باشد. سؤال اینجاست که مددجویان متاهلی که اکنون مستاجر می‌باشند و به سختی هزینه زندگی و اجاره خود را تأمین می‌کنند و بعضا هم نمی‌توانند آن را تامین نمایند چگونه می‌توانند مبلغی به عنوان آورده تهیه و از طرفی اقساط وام را پرداخت کنند. یعنی یک مددجوی معلول باید درآمدی داشته باشد که هم هزینه زندگی و هم اجاره را تامین کرده و هم پس انداز داشته باشد که پیش قسط مسکن و هم اقساط وام را پرداخت نماید که این غیر ممکن به نظر می‌رسد. بنابراین این راهکار برای اکثر مددجویان مشکل‌گشا نمی‌باشد. پیشنهاد می‌شود بنیاد مسکن و دیگر ارگان‌ها و سازمان‌های ذی ربط برای معلولان مسکن‌های مناسبی را تهیه کرده و به صورت اجاره به شرط تملیک در اختیار آنها قرار دهند. این اقدام باعث ایجاد ده‌ها و صدها شغل در زمینه فراهم شدن امکانات ساختمانی می‌گردد.
5. طبق اظهارات وزیر محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی جهت حمایت از مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد باید در هر سال چند نوبت سبد کالا به این گروه‌ها اختصاص یابد ولی طبق بررسی‌های به عمل آمده تعداد قابل توجهی از معلولین نیازمند شامل سبد کالا نمی‌شوند و هیچکس در سازمان بهزیستی و یا وزارت تعاون، کار و رفاه نیز پاسخگو برای اصلاح و تکمیل این گروه هدف برای نوبت‌های بعد نمی‌باشد.
6. تا چند سال پیش سازمان بهزیستی به منظور تسهیل در امور درمانی معلولان، بر اساس تقاضایشان نسبت به برقراری بیمه تکمیلی اقدام می‌نمود و هزینه آن را نیز تقبل می‌کرد. متاسفانه سازمان مذبور به هر دلیلی رویه و سیاست خود را در این خصوصی تغییر داده و ضمن قطع بیمه تکمیلی به آنها اعلام کرده که در هنگام بیماری، مددجو مخارج مربوطه را پرداخت نموده و با ارائه فاکتور بیمارستان یا مرکز درمانی هزینه آن را دریافت نماید ولی علیرغم طرحی که خود سازمان ارائه داده بود، هزینه درمانی معلولین را پرداخت نمی‌نماید و معلولین را در سرگردانی و نگرانی قرار داده است که می‌طلبد مسئولین در اسرع وقت، این مشکل طاقت‌فرسا را از سر راه معلولین دردمند بردارند.
7. در اکثر کشورها مبلغی به عنوان حق معلولیت برای هزینه‌های اضافی به معلولین پرداخت می‌شود. این موضوع در کشور ما تحقق نیافته و حداقل به معلولین بیکار و متأهل و مجرد تا زمان‌اشتغال به کار مبلغی به عنوان مستمری پرداخت نمی‌نمایند تا جبران هزینه‌های زندگی آنها بشود. در این رابطه سازمان بهزیستی اخیراً با قانون جدید فقط مستمری تعداد محدودی که قبلا مستمری بگیر بودند را مقداری افزایش داده که کافی نمی‌باشد، ولی افرادی که تحت پوشش مستمری نیستند اقدامی برای آنها انجام نشده است.
۸. قبل از انقلاب بلیط قطار برای معلولین از جمله نابینایان رایگان بود. پس از پیروزی انقلاب و تصویب قانون حمایت از معلولین هزینه بلیط برای معلولین نیم‌بها شد ولی شرکت رجا اعلام نموده که لازم است دولت بودجه مربوط به نیم بها را به شرکت رجا پرداخت نماید زیرا آن شرکت بخش خصوصی می‌باشد، لذا همان قانون نیم بهاء نیز اجرا نمی‌شود.
۹. طبق قانون جامع حمایت از معلولین، در هفته ۲ ساعت از برنامه‌های صدا و سیما باید به برنامه‌های معلولین اختصاص یابد تا مشکلات فرهنگی و موارد دیگری که لازم است در صدا و سیما اجرا شود برطرف گردد و معلولین از این طریق بتوانند با مسئولین و مردم ارتباط برقرار کنند و توانمندی‌های خود را نشان داده و مطالبات را مطرح نمایند و مسئولین ذی‌ربط نیز از طریق صدا و سیما با معلولین ارتباط بیشتری داشته باشند. ولی متاسفانه بعضا به مناسبت‌هایی از جمله ۲۳ مهر روز جهانی نابینایان یا ۱۲ آذر روز معلولین بعضی از مسئولین سازمان بهزیستی در مصاحبه‌های رادیویی و تلویزیونی خود به تبلیغات کارهای مربوط به خود می‌پردازند که این امر کافی نمی‌باشد و یک طرفه خواهد بود.
۱۰. تا چند سال قبل مرکز نابینایان رودکی در تهران، قرآن و کتاب‌های دیگر را به خط بریل برای نابینایان تهیه می‌نمود و با قیمت‌های نازلی در اختیار سازمان بهزیستی استان‌ها قرار می‌داد و در استان‌ها این کتاب‌ها به صورت رایگان یا به صورت امانت در اختیار متقاضیان قرار می‌گرفت. چند سال است که مرکز رودکی به بخش خصوصی واگذار و تهیه قرآن به تشکل‌های غیردولتی واگذار شده است. اکنون قیمت قرآن با ترجمه و قیمت کتاب مفاتیح به خط بریل هرکدام حدود 6۰۰ هزار تومان می‌باشد. چرا دولت و سازمان بهزیستی برای تهیه قرآن مورد نیاز دانش‌آموزان و دانشجویان و متقاضیان دیگر، تسهیلاتی فراهم نمی‌کنند و جای تعجب است که در نظام جمهوری اسلامی تهیه قرآن و کتاب ادعیه برای نابینایان تا این اندازه مشکل باشد.
امید است مسئولین نظام جهت حمایت از این قشر محروم و نیازمند اقدامات مناسبی انجام دهند تا معلولین ازجمله نابینایان و کم بینایان احساس کنند مسئولین نظام از جمله وزارت رفاه و سازمان بهزیستی در رفع مشکلات و نارسایی‌های آنها خالصانه تلاش می‌نمایند.
جامعه اسلامی نابینایان استان اصفهان