اصلاح ورزش باید از راس هرم آغاز شود
سرویس ورزشی –
آنچه که هیچ «فوتبال‌شناسی» درباره آن شک و تردید ندارد، این است که فوتبال ایران در شرایط مناسبی به سر نمی‌برد و این وضعیت هم معلول عملکرد مدیران فعلی نیست، بلکه سال‌هاست که درباره فوتبال ایران کار اساسی و ساختاری صورت نمی‌گیرد و جذابیت‌ها و زیبایی‌ها و درآمدها و منافع این رشته پرطرفدار، به نفع همه و به جیب خیلی‌ها سرازیر می‌شود، جز خود فوتبال!
نتایج و موفقیت‌هایی هم که طی این سال‌ها نصیب این رشته ورزشی شده است، بدون تعارف، بیشتر معلول هر عامل و حادثه‌ای از شانس و تقدیر گرفته تا جفت و جور شدن یک تیم خوب، پیدا شدن سر و کله یک مربی کاربلد و... بوده و کمتر، دلیل آن برنامه‌ریزی و مدیریت و تدبیر بوده است.
اگر قصد داشته باشیم با واقعیات آن طور که هست، نه آن طور که دوست داریم و در خیالاتمان تصور و برخورد کنیم، واقعیت همین است که عرض شد. واقعیتی که هر «فوتبال شناسی» نظریات و دیدگاهش براساس تشخیص علمی و منصفانه و نه منافع شخصی و کاسبکارانه، مطرح می‌شود، به این موضوع اذعان دارند.
فکر می‌کنیم آن دسته از مسئولان ورزشی و فوتبالی نیز که روی ورزش و فوتبال و علم مدیریت «شناختکی»! دارند، بر چنین اعتقادی هستند. این واقعیت را اگر پذیرفته‌ایم براساس آن باید به عمل و اقدام دست بزنیم. عمل و اقدامی که متاسفانه صورت نمی‌گیرد و هم و غم مسئولان و مدیران ورزش و فوتبال به جای پرداختن به مسائل اصلی‌تر و زیر بنایی‌تر، به مسائل روزمره و نتیجه‌گرایی‌های کودکانه و... معطوف می‌شود.
این عمل و اقدام هم اگر می‌خواهد شروع شود باید از «راس هرم» ورزش و فوتبال آغاز شود، همان‌طور که علی کریمی ملی پوش پیشین فوتبال کشورمان در تازه‌ترین صحبت‌های خود به درستی می‌گوید مبارزه با فساد در فوتبال باید از «نوک هرم» آغاز شود. این هم حرفی اساسی و منطقی و علمی است و حرفی جناحی و رنگی و من درآوردی نیست. هر عقل سلیم و وجدان منصفی قبول دارد که هر حرکت اصلاحی - یا حتی تخریبی- از راس هرم، آنجا که مدیران و امیران نشسته‌اند، آغاز می‌شود.
در احادیث معصومان یا سخن حکیمان هم این معنی بارها تکرار و تذکر داده شده است. جمله معروف و منطقی «الناس علی دین ملوکهم» که بعضی در «حدیث» بودن آن شک دارند، در هر حال سخنی محکم و حکیمانه است که هیچ عقل سالم و انسان منصفی نمی‌تواند آن را رد و نفی کند و خلاف آن را ثابت نماید.
اگر درباره عبارت قبلی و حدیث بودن آن شک و تردید وجود دارد، در این جمله که فرمایش مرتضی علی(ع) است، کسی شک ندارد که حدیث معصوم است: «الناس بامرائهم‌اشبه من آبائهم». یعنی: مردم آنقدر که به امیران و مدیران خود شبیه هستند، به پدران خود کمتر شباهت دارند.
در سخن بسیاری از متفکران و اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان، شرقی و غربی، قدیم و جدید و... نیز سخنانی با این مضمون دیده و شنیده شده است که ذکر آنها بر طول مطلب می‌افزاید و خواننده محترم را خسته می‌کند. در هر حال یکی دیگر از مشکلات این ورزش و فوتبال- البته این مشکل در بعضی عرصه‌ها و حوزه‌های دیگر مملکت هم بدبختانه وجود دارد- این است که مسئولان و مدیران آن به بدیهیات عمل نمی‌کنند و برای رسیدن به هدف و انجام ماموریت و وظیفه خود از «راهش» وارد نمی‌شوند و بیراهه روی و کجروی را ترجیح می‌دهند برای همین هم هست که کار و بار فوتبال - بخوان ورزش- آن‌گونه که انتظار می‌رود، سامان نمی‌گیرد و هرچندی یک‌بار صدای اعتراض و شکایت یکی از اهالی کارکشته فوتبال به هوا بلند می‌شود و درباره وضعیت فوتبال و شرایط حاکم بر آن و نحوه اعمال مدیریت در آن زبان به انتقاد می‌گشایند.
شرایط حاکم بر فوتبال به گونه‌ای است که وقتی سه، چهار سال پیش مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت این رشته به بررسی و تحقیق همت کرد، به مدت و ظرف کمتر از یک سال پرونده‌ای قطور به نام «فساد در فوتبال» تشکیل شد که البته از جانب کسانی، جریانات و باندهایی که نمی‌خواهند وضعیت این رشته جذاب سامان بگیرد و اجازه نمی‌دهند مسئولان و مدیران ورزشی و فوتبالی برای اصلاح خرابی‌ها و جلوگیری از عملکرد مفسده‌انگیز جریانات انگل و آویزان به این رشته، دست به عمل و اقدام بزنند، این پرونده فعلا به بایگانی رفته و در آنجا خاک می‌خورد و هیچ مقام مسئولی هم حاضر نیست درباره سرنوشت آن سخن بگوید و «مردم عزیز» و «موکلان محترم» در این باره پاسخگو باشد.
سخن را جمع کنیم، درباره اینکه وضعیت فوتبال مناسب نیست. این فوتبال بیمار است و نیاز به درمان اساسی دارد، تقریبا هیچ‌کس که با این رشته به نحوی سر و کار دارد، شک و تردیدی ندارد. باز همه می‌دانیم که نجات فوتبال و درمان دردهای آن بیش از هر چیزی در گروی اعمال مدیریت صحیح و دلسوزانه است همه متفق‌القول هستند، می‌ماند، اراده و همتی که باید به میدان بیاید تا با سالم‌سازی محیط و فضای آن، شرایط لازم را برای حرکت روان و شتابنده این رشته ورزشی به سوی پیشرفت، فراهم آورد. اراده و همتی که فعلا در کار و بار و رفتار مسئولان متأسفانه مشاهده نمی‌شود و...