آغاز شمارش آراء همهپرسی سرنوشتساز ترکیه
همهپرسی سرنوشتساز اصلاحات قانون اساسی ترکیه دیروز در حالی برگزار شد که با وقوع درگیری بین مخالفان و موافقان این همهپرسی دستکم 2 نفر کشته شدند.
سرانجام انتظارها به سرآمد و دیروز تاریخیترین لحظه در 100 سال اخیر ترکیه رقم خورد. اردوغان با رویای احیای امپراتوری عثمانی صحنهگردان دیروز بود. همهپرسی قانون اساسی در حالی برگزار شد که مخالفان از آینده خود به شدت بیمناکند. چرا که در صورت پیروزی اردوغان در این همهپرسی وی تقریبا به هیچ کس رحم نخواهد کرد. هرچند پس از کودتای تابستان گذشته نیز وی عملا همین مشی را در پیش گرفته بود اما پیروزی وی در همهپرسی به معنای حاکم مطلق بودن در ترکیه است و این یعنی وی هیچ محدودیتی برای سرکوب مخالفان نخواهد داشت. به همین دلیل دیروز همزمان با برگزاری همهپرسی، مخالفان و موافقان با یکدیگر درگیر شدند و این همهپرسی رنگ خون به خود گرفت.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، در درگیری میان موافقان و مخالفان همهپرسی اصلاح قانون اساسی ترکیه در شهر دیاربکر، 2 نفر کشته شدند. البته برخی منابع نیز اعلام کردند که بر اثر انفجار بمب در یکی از مراکز رایگیری در دیار بکر دو نفر کشته شدند. درصورتی که مردم ترکیه به اصلاح قانون اساسی رای مثبت دهند، قدرت اجرایی کشور از نخستوزیر به رئیسجمهور منتقل میشود و بزرگترین تغییر از زمان بنیانگذاری نظام حکومتی ترکیه در سال 1923 شکل خواهد گرفت. حدود 18 اصلاحیه در قانون اساسی ترکیه به همهپرسی گذاشته شده است و سرنوشت این کشور را در بسیاری از حوزهها مانند چگونگی روابط ترکیه با اتحادیه اروپا تعیین خواهد کرد. 167 هزار و 140 حوزه انتخاباتی برای برگزاری این همهپرسی درنظر گرفته شده بود و 55 میلیون نفر واجد شرایط شرکت در آن بودند.همهپرسی در ساعت 7 صبح به وقت محلی (4 بامداد به وقت گرینویچ) آغاز شد و 5 بعدازظهر (14 به وقت گرینویچ) به کار خود خاتمه داد. برگه رای به دو بخش ساده «آری» و «خیر» تقسیم شده بود. هیچ سوالی روی برگههای رای نوشته نشده و فرض بر این بود که مردم میدانند به چه چیزی رای میدهند. «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه بعد از شرکت در همهپرسی اصلاح قانون اساسی در این کشور گفت: «این همهپرسی رای دادن به خاطر آینده ترکیه است.» نخستوزیر ترکیه نیز پس رای دادن اعلام کرد، نتیجه همهپرسی هر چه باشد، دولت آنکارا به آن نهایت احترام را خواهد گذاشت.
آخرین اخبار غیررسمی از شمارش آرا تا لحظه تنظیم این خبر، حاکی از پیروزی اردوغان در این همهپرسی است.
واکنش اروپاییها
این در حالی است که هفتهنامه آلمانی اشپیگل از نگرانی احزاب بزرگ آلمانی درباره پیروزی احتمالی اردوغان در همهپرسی اصلاح قانون اساسی و روی کار آمدن سیستم ریاست جمهوری مد نظر وی در این کشور خبر داد.
باتوجه به آنکه نظرسنجیها نشان میدهد فاصله اندکی میان موافقان و مخالفان اصلاح قانون اساسی ترکیه وجود دارد، پیشبینی میشود نتیجه همهپرسی موجب بروز شکاف و دودستگی در میان مردم ترکیه شود. حامیان این همهپرسی میگویند تغییرات پیشنهادی برای برقراری نظام ریاست جمهوری قوی موجب قدرت و ثبات ترکیه خواهد شد اما مخالفان معتقدند این تغییرات اختیارات بیش از حدی را به رئیسجمهور خواهد داد و سازوکارهای چندانی برای مهار رئیسجمهور وجود نخواهد داشت. اگر این تغییرات در همهپرسی به تصویب برسد اختیارات اجرایی که اکنون در دست نخستوزیر است به رئیسجمهور منتقل خواهد شد. نهاد نخستوزیری نیز منحل خواهد شد. همچنین رئیسجمهور این قدرت را خواهد داشت که وزیران را برکنار کند، پارلمان را منحل کند، فرمان اجرایی صادر کند، وضع فوقالعاده اعلام کند و مسئولان منصبهای عالی را معرفی کند. بنابر اعلام منابع ترکیهای، نتایج همهپرسی به زودی اعلام میشود.