* احمدرضا هدایتی

طی 38 سال گذشته دشمنان این مرز و بوم انواع توطئه‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، نظامی و امنیتی ازجمله؛ بمب‌گذاری، ترور، کودتا، ایجاد بحران‌های اجتماعی از طریق شایعه‌پراکنی و ایجاد اختلاف و تفرقه بین پیروان مذاهب اسلامی و اقوام ایرانی و نیز بحران‌های امنیتی مانند درگیری‌های کردستان، جریان خلق عرب در خوزستان، اقدامات تروریستی در سیستان و بلوچستان، عملیات منافقین در آمل، غائله گنبد و سرانجام جنگ تحمیلی و بمباران و گلوله‌باران مناطق مسکونی و صنعتی و پس از آن اغتشاشات انتخاباتی و سیاسی در برخی از شهرهای ایران را به کشور ما تحمیل کرده‌اند.
همزمان، با اقداماتی مانند بلوکه کردن دارایی‌های ایران، تحریم اقتصادی، ایجاد اختلال در چرخه تولید و تجارت کشور، نسبت دادن انواع اتهامات سیاسی و حقوقی مانند حمایت از تروریست، نقض حقوق‌ بشر و حتی پول‌شویی و نهایتاً اتهام تلاش ایران برای دستیابی به سلاح‌های کشتار جمعی و بمب هسته‌ای، نهایت توان خود را برای تحت فشار قرار دادن دولت و ملت شریف ایران و سرنگونی انقلاب اسلامی به‌کار برده‌اند.
اگرچه با عنایت الهی و به لطف حضور هوشیارانه مردم فهیم و انقلابی ایران، دشمن در هیچ یک از این موارد نتوانسته به نتیجه قطعی دست پیدا کند، اما با استناد به بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی و با اتکاء به آمارهای تکان دهنده مندرج در گزارش‌های منتشره از سوی دستگاه‌های ذی ربط از جمله مجلس شورای اسلامی، قوه قضائیه، آموزش و پرورش، نیروی انتظامی، بهزیستی و سایر مراجع ذی ربط، با اطمینان می‌توان گفت که آثار تخریبی شبیخون فرهنگی، نفوذ فرهنگی یا جنگ نرم دشمن به مراتب بیشتر و عمیق‌تر از تمام موارد فوق بوده است.
امام خامنه‌ای در تعریف جنگ نرم چنین بیان کرده‌اند: جنگ نرم؛ یعنی جنگ به وسیله‌ ابزارهای فرهنگی، به وسیله نفوذ، به وسیله دروغ، به وسیله شایعه‌پراکنی؛ با ابزارهای پیشرفته‌ای که امروز وجود دارد، ابزارهای ارتباطی‌ای که ده سال قبل و پانزده سال قبل و سی سال قبل نبود، امروز گسترش پیدا کرده. جنگ نرم یعنی ایجاد تردید در دل‌ها و ذهن‌های مردم.(4/9/88)
ایشان در رابطه با اهداف دشمن در این زمینه نیز در جمع روحانیون شیعه و اهل سنت کرمانشاه می‌فرمایند: «شیطان امروز که از راه اینترنت و ماهواره و روش‌های ارتباطی مدرن و فوق مدرن سراغ شما می‌آید، حرف‌های مدرنی هم دارد؛ سخت‌افزارش را مدرن کرده، نرم‌افزار مدرن هم دارد. شبهه‌آفرینی دارد، اخلال در عقیده دارد، ایجاد تشویش در ذهن دارد، تزریق ناامیدی دارد، ایجاد اختلاف دارد.»(2/7/90)
این در حالی است که ظاهراً برخی از خانواده‌ها و گروهی از افراد جامعه و حتی برخی از مسئولین ذی‌ربط همچنان در خواب غفلت بسر می‌برند و هنوز از عمق فاجعه بی‌خبرند و یا به علل مختلف از جمله ضعف‌های اعتقادی، کم‌کاری و ناتوانی در انجام وظایف پیشگیرانه و اجرای برنامه‌های پیشدستانه و سایر دلایل مشابه، وضعیت را عادی جلوه داده و یا تظاهر به بی‌اطلاعی می‌کنند.
برای درک بهتر موضوع کافی است ضمن توجه به علل کینه‌ورزی و عداوت‌های صورت گرفته از سوی استکبار، آمار ناهنجاری‌ اخلاقی و اجتماعی حدود سه دهه اول انقلاب اسلامی با آمار و اطلاعات جهشی مربوط به ناهنجاری‌های یک دهه اخیر یعنی مقطعی از تاریخ انقلاب اسلامی که میهمانان فاسد و ناخوانده اعزامی از سوی دشمن و به‌عبارت دیگر، آنتن‌های ماهواره‌ای، اینترنت و فضای مجازی و بازی‌های رایانه‌ای ساخته و پرداخته غرب به این سرزمین پا گذاشتند، مورد واکاوی و مقایسه قرار گیرد.
برای درک بهتر موضوع، لازم است نگاهی گذرا داشته باشیم به میزان حضور و نفوذ میهمانان مورد اشاره در جامعه و خانه و زندگی مردم، میهمانانی که در پاره‌ای از موارد می‌توانستند و هم‌اکنون نیز می‌توانند به شکل کنترل شده و با محتوایی آموزنده و در عین‌حال متناسب با ارزش‌های اسلامی- ایرانی در خانه مردم حضور پیدا کنند و برای تکمیل این نگاه، کافی است قیاسی منصفانه داشته باشیم به موضوعاتی مانند سبک زندگی ده سال پیش نسبت به حال‌حاضر و تغییر و تحولاتی که طی این مدت در این زمینه رخ داده است.
الف- ضریب نفوذ ماهواره
هم اکنون در 159 مدار تلویزیونی موجود در کل جهان، بیش از 203 ماهواره تلویزیونی فعال است، از این تعداد، امواج حدود نیمی از آنها یعنی بیش از 100 ماهواره‌ در 80 مدار آن، در ایران قابل دریافت است، این تعداد ماهواره، امکان تماشای حدود 18هزار شبکه تلویزیونی را در ایران فراهم می‌سازد که حدود 2 هزار از آنها با رسیورها و دیش‌های معمولی دریافت می‌شوند.
از مجموع شبکه‌های تلویزیونی مذکور که اکثراً به شکل 24 ساعته برنامه پخش می‌کنند، حدود380 شبکه به رقص و آواز، 122 شبکه به پخش انواع فیلم‌های مستهجن و غیر اخلاقی، 250 مورد آن به کودک و نوجوان و بقیه به سایر موضوعات مانند مسائل سیاسی، ورزش یا فیلم‌های مستند اختصاص دارد، از این گروه 253 شبکه با استفاده از زبان فارسی یا زیرنویس فارسی، مخاطبان عمدتاً ایرانی را هدف قرار داده‌اند و از این تعداد نیز حدود 74 شبکه نمایش مدلباس و لوازم آرایش، 59 شبکه نمایش فیلم‌ها و سریال‌های غیر اخلاقی و بدآموز و تعداد قابل توجهی نیز ارائه هدفمند برنامه‌های ویژه کودکان و نوجوانان و مباحث سیاسی و اعتقادی را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
اظهارات مسئولین ذی ربط و بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد، به‌طور میانگین 69٪ یعنی حدود 55 میلیون نفر از جمعیت 80 میلیونی ایران به نوعی از برنامه‌های ماهواره‌ای استفاده می‌کنند.
ب- ضریب نفوذ فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی
بر اساس آمار اعلام شده توسط وزارت ارتباطات، تعداد کاربران ایرانی اینترنت در 6 ماه نخست سال۱۳۹۲ حدود ۴۱ میلیون نفر بوده است. این در حالی است که پلیس فتا (پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات) می‌گوید حدود  ۸۵‎‎درصد کاربران ایرانی فعال در اینترنت، عضو شبکه‌های اجتماعی هستند. با محاسبه‌ای ساده می‌توان گفت بر اساس آمارهای رسمی حدود ۳۵ میلیون ایرانی یا به عبارتی با احتساب جمعیت 80 میلیونی ایران، حدود 47درصد ایرانیان از طریق رایانه، تبلت یا تلفن همراه عضو شبکه‌های اجتماعی هستند. همچنین بررسی‌ها بیانگر آن است که متأسفانه حدود 54درصد از کاربران در جستجوی تصاویر مستهجن وارد این عرصه می‌شوند.
ج- ضریب نفوذ بازی‌های رایانه‌ای
اظهارات مسئولین ذی‌ربط از جمله گزارش جانشین پلیس اطلاعات و امنیت عمومی ناجا نشان می‌دهد که در حال حاضر بیش از 20 میلیون ایرانی، کاربر بازی‌های رایانه‌ای هستند و مدیرکل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای کشور نیز اثربخشی بازی‌های رایانه‌ای را بیش از تولیدات سینمایی و تلویزیونی دانسته و می‌گوید اکثر کاربران ایرانی به‌طور میانگین روزانه حداقل 2 ساعت و در پاره‌ای از موارد تا بیش از 16 ساعت از وقت خود را تا پاسی از شب به بازی‌های رایانه‌ای اختصاص می‌دهند و این بدان معناست که هر روز حدود 40 میلیون نفر ساعت و ماهانه 1200 میلیون نفر ساعت از وقت مفید آینده‌سازان کشور و نیز جوانان و نوجوانان و حتی بزرگسالان و به تعبیر دیگر، نیروی کار ایران اسلامی صرف این‌گونه ابزار می‌شود.
آثار و پیامدهای تخریبی
طبیعی است که این هجمه سنگین و حضور گسترده تبعات و پیامدهای منفی متعددی را در ابعاد مختلف فرهنگی و اجتماعی و حتی سیاسی و اقتصادی در جامعه برجای گذاشته که مهمترین آنها در موضوعاتی مانند تغییر منفی و معکوس نسبت رشد ازدواج و طلاق، گسترش مفساد اخلاقی، شیوع پدیده فرار دختران، ترویج مجدد و افزایش میزان مصرف مشروبات الکلی و شرب خمر، گسترش مصرف مواد مخدر و اعتیاد، گسترش عرفان‌های کاذب و در نهایت تغییر کاملاً محسوس سبک زندگی، به راحتی قابل لمس و رؤیت است.
از آنجا که جنگ فرهنگی و به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی؛ شبیخون فرهنگی از سال‌ها پیش به شکل پنهان و نامحسوس آغاز شده و دامنه نفوذ خود را به‌تدریج گسترش داده است، لذا کارشناسان و متخصصین حوزه جنگ نرم، مبارزه در این حوزه را به مراتب پیچیده‌تر و سخت‌تر و در عین‌حال پیامدهای آن را خطرناک‌تر از جنگ نظامی معرفی نموده و قدرت تخریبی و درازمدت ابزار و روش‌های مورد استفاده در آن را از قدرت تخریبی توپ و‌تانک و موشک و حتی بمب اتمی بیشتر می‌دانند.
با این توضیحات انتظار می‌رود، مردم با کنترل بیشتر و حتی ایجاد محدودیت در میزان دسترسی فرزندانشان به ابزاری مانند؛ ماهواره، تلفن همراه (به‌ویژه تلفن‌هایی که قابلیت اتصال به اینترنت را دارند)، تبلت و رایانه و مسئولین ذی ربط نیز با بهره گرفتن از نظرات کارشناسان، موضوع فرهنگ‌سازی و همچنین موضوع مقابله، پیشگیری و تهیه و اجرای برنامه‌های بازدارنده و برتری‌ساز در این زمینه را بیش از پیش مورد توجه قرار داده و به‌طور جدی در دستور کار خود قرار دهند.
باید باور کنیم، با توجه به این‌که به تأیید کارشناسان مسائل آموزشی در حال حاضر این ابزار (به‌خصوص تلفن همراه) هیچ‌گونه کاربرد علمی برای دانش‌آموزان ندارد، ایجاد محدودیت در میزان دسترسی کودکان به این امکانات (حداقل تا قبل از سن بلوغ) نه تنها لطمه‌ای به وضعیت تحصیلی آنها وارد نخواهد ساخت، بلکه امکان تمرکز بیشتر بر کسب علم و تقویت بنیه علمی نسل آینده کشور و در واقع امیدهای انقلاب را در پی خواهد داشت.
بدیهی است؛ حفظ ارتباط تلفنی والدین با فرزندان در مواقع ضروری، همچنان از طریق تلفن‌های همراه معمولی (نسل اول) امکان پذیر است.