سبحان محقق

بیش از دو سال است که قلب سوریه و حتی منطقه، در حلب می‌تپد و در طی این مدت، نبرد میان دو جبهه حامی تروریسم و حامی مقاومت، به یک نبرد حیثیتی، سرنوشت‌ساز و راهبردی تبدیل شده است.
هیچ اغراق نیست اگر گفته شود هر کس حلب را فتح کند، شاه‌کلید منطقه غرب آسیا به دستش می‌افتد. سقوط تروریست‌ها در حلب، نه تنها انسجام و اراده آنها را در هم می‌شکند، بلکه پس‌لرزه‌های آن به تل‌آویو، آنکارا، دوحه، ریاض، پاریس، لندن و واشنگتن هم خواهد رسید.
در ماه‌ها و سال‌های اخیر حلب برای همه اهمیت داشت، اما اکنون منطقه و جهان در شرایطی قرار دارد که اهمیت حلب را دو چندان می‌کند. در اینجا به برخی از این تحولات اشاره می‌شود.
عراق
کشور عراق از سال 1393 تاکنون به عنوان پایگاه موازی «داعش» محسوب می‌شد و همانطور که نام داعش (دولت اسلامی عراق و شام) نیز گواهی می‌دهد، عراق و سوریه دو رکن مکمل قلمرو ایذایی تروریست‌های تکفیری بوده است.
اما در حال حاضر عراق برای داعش بسیار ناامن است و تکفیری‌ها حتی ترجیح می‌دهند از عراق بگریزند و به سوریه بروند. خبرهای متواتری که این روزها از شمال عراق مخابره می‌شود، همین مورد را تأیید می‌کند.
علاوه بر آن، بسیج مردمی (حشد الشعبی) که پیشگام مبارزه با تکفیری‌های داعش در عراق بوده است، همین شنبه گذشته با رأی اکثریت نمایندگان پارلمان عراق، تبدیل به یک نهاد قانونی شد و رسما در ترکیب نیروهای مسلح این کشور قرار گرفت.
با توجه به این تحولات است که باید گفت عراق برای تروریست‌ها و حامیان آنها، یک کشور از دست رفته محسوب می‌شود و به جرأت می‌توان گفت که با آزادسازی موصل، نبرد سه ساله نیروهای عراقی با تکفیری‌های داعش به پایان خواهد رسید.
ترکیه
اگر گفته شود که ناراضی‌ترین عضو طرح آمریکایی تغییر سیاسی در سوریه، دولت ترکیه و شخص «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور این کشور است، سخن گزافی نیست؛ اردوغان و دولت وی، برای خوشایند آمریکا و البته، برای بلندپروازی‌های منطقه‌ای خود ترکیه، همه جوره هزینه کرده‌اند. اردوغان در تحقق راهبرد آمریکایی در سوریه، حتی با دولت روسیه هم در افتاد و هزینه این مواجهه را هم پرداخت کرد. پذیرش هزاران آواره سوری و همراه با آن، استقبال از تروریست‌های انتحاری داعش، شرایط را برای دولت ترکیه سخت کرد.
در کنار این تحولات، کینه مزمن مناقشه آنکارا با کردها، دوباره جان گرفت و درگیری ارتش و عناصر گروه تروریستی «حزب کارگران کرد ترکیه» (پ.ک.ک) به قیمت هزینه‌های گزاف جانی و مالی تمام شد.
در واقع، می‌توان گفت که فوری‌ترین بازخورد بحران سوریه، متوجه ترکیه شد. همین مسئله، واکنش‌های هیستریک شخص اردوغان نسبت به آمریکا را هم به دنبال داشت و در این میان، کودتای نافرجام 25 تیر که به زعم آنکارا، آمریکا نیز در آن نقش بازی کرد، مناسبات میان ترکیه و آمریکا را از قوت سابق انداخت و به نظر می‌رسد که دولت آنکارا در قبال بحران سوریه، مثل قبل حامی آمریکا نخواهد بود.
همین رنگ باختن همسویی ترکیه با آمریکا در سوریه، کل پروژه واشنگتن علیه «بشار اسد» رئیس‌جمهور قانونی سوریه را تضعیف می‌کند و برچیده شدن پایگاه تروریست‌های تکفیری و به اصطلاح میانه‌رو در حلب، ضربه کاری و تمام‌کننده را به این پروژه وارد خواهد کرد.
آمریکا
«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور جدید آمریکا که قرار است حدود دو ماه دیگر، قدرت را در این کشور به دست گیرد، نه خودش شناخت درستی از تحولات غرب آسیا دارد و نه ترکیب مشاوران خودش را مشخص کرده است. در مقابل، «باراک اوباما» رئیس‌جمهور فعلی آمریکا، در حال ترک کاخ سفید است و انگیزه کافی برای تمرکز در خصوص تحولات سوریه را ندارد و حتی بعید نیست که از اقدامات درخور و موثر در ارتباط با این کشور خودداری کند و شرایط را در اوج پیچیدگی به دولت بعدی بسپارد.
همین شرایط برزخی، بهترین زمان را برای نیروهای مقاومت و ارتش سوریه جهت فتح حلب فراهم کرده است. می‌گویند ترامپ فردی تندرو است، اما اگر موقعی که وارد کاخ سفید می‌شود، شهر حلب از اشغال تروریست‌ها خارج شده باشد، از دست او برای ادامه پروژه ضد «بشار اسد»، کاری برنمی‌آید و همان‌طور که خودش گفته، بهتر است که با روسیه کنار بیاید و متعرض رئیس‌جمهور سوریه نشود.
به عبارت دیگر، پیروزی نیروهای مقاومت و ارتش سوریه در حلب، مستاجران جدید کاخ سفید را خلع سلاح خواهد کرد.
جمع‌بندی
پیروزی مقاومت و نظامیان سوری در حلب، در حساس‌ترین شرایط در حال تحقق است و به نظر می‌رسد که هیچ نیرویی نمی‌تواند، جلوی این واقعه تمام‌کننده را بگیرد.
اما، احتمال دارد طی روزها و هفته‌های آتی گروه‌های تکفیری و عناصر داعش همه توان خود را به کار بگیرند تا شهر «دیرالزور» در شرق سوریه را به اشغال درآورند.
در حال حاضر همه گروه‌های تروریستی و همه حامیان خارجی آنها به قدر کافی انگیزه دارند که چنین اتفاقی رخ دهد. به همین خاطر، جبهه مقاومت باید نهایت هوشیاری خود را به‌کار گیرد و از سقوط دیرالزور جلوگیری نماید.
به هر تقدیر، در صورت بسته شدن پرونده داعش در عراق و آزادسازی کامل شهر «حلب» در سوریه، منطقه شرایط جدیدی را تجربه خواهد کرد. هرچند برای حامیان پروژه ضد سوری، گزینه‌های اندکی موجود خواهد بود، ولی نباید دشمن را دست‌کم گرفت و آن را ضعیف و درمانده دانست.