اخبار ویژه
نقض برجام تبریک دارد یا خروج 11 تن اورانیوم غنی‌شده؟!
مدیرکل سیاسی و بین‌الملل وزارت خارجه در اقدامی شگفت‌انگیز خروج 98 درصد ذخایر اورانیوم غنی شده از کشور را تبریک گفت!
بنابر اعلام وزیر خارجه آمریکا که سپس از سوی علی‌اکبر صالحی تأیید شد 11 تن اورانیوم غنی شده به روسیه ارسال و در ازای آن 200 تن کیک زرد دریافت شده است. قزاقستان، نروژ و جمهوری آذربایجان در این مبادله ایفای نقش کرده‌اند. جان کری در بیانیه خود، خروج این میزان مواد غنی شده را «گامی مهم که زمان گریز را از 90 روز به یک سال افزایش می‌دهد» توصیف کرد. این میزان غنی‌سازی حاصل زحمات ده ساله متخصصان اتمی کشورمان بوده است. پیش از این به هنگام نیاز ایران به تأمین سوخت 20 درصد راکتور تهران که نیاز دارویی 850 هزار بیمار صعب‌العلاج را تأمین میکرد، غربی‌ها نیاز ایران را گروگان گرفته و اعلام کردند حتی به قیمت چند برابر نیز حاضر نیستند سوخت 20 درصد را تأمین کنند. به عبارت دیگر انباشت مواد غنی‌سازی شده مصارف گوناگون در مقیاس صنعتی (نیروگاهی - دارویی و ...) موضوعیت دارد و خروج 98 درصد این مواد از کشور نوعی خلع‌ید و خلع قدرت محسوب می‌شود.
با وجود این واقعیت، حمید بعیدی‌نژاد مدیر کل وزارت خارجه در اینستاگرام نوشت: «طی روز گذشته یکی از سخت‌ترین مفاد برجام در یکی از پیچیده‌ترین عملیات نقل و انتقال ذخایر اورانیوم از ایران به اجرا درآمد... در این عملیات ایران حدود نه تن ] 11تن[ ذخایر اضافی اورانیوم غنی شده و همچنین ضایعات مربوط به صفحات سوخت تولید شده خود را به کشور روسیه فروخت و براساس قیمت استاندارد بین‌المللی معادل آن از روسیه کیک زرد خریداری و وارد نمود.»
وی می‌افزاید: به این ترتیب برای اولین‌بار با یک قدم بلند کشورمان به جمع صادرکنندگان مواد غنی شده هسته‌ای پیوست. با پیوستن کشورمان به صادرکنندگان سوخت هسته‌ای تمام صنعت هسته‌ای کشورمان به تعریف جدیدی در تبیین هدف‌گذاری خود با تعاریف متعارف صنعتی و تجاری جهان دست یافت و به نوعی از یک عملیات دور که بر محور غنی‌سازی و انبار آن در داخل بود رهایی یافت. برای اولین بار پس از آغاز به کار سوخت هسته‌ای در ایران، فرآیند غنی‌سازی در ایران وجهه‌ای کاملا تجاری و صنعتی پیدا کرد.
بعیدی‌نژاد همچنین واردات 200 تن کیک زرد را اولین واردات کیک زرد به کشور توصیف کرد و نوشت: «برای آن که تصویری از حجم قابل ملاحظه دویست تن واردات کیک زرد به کشور داشته باشید فقط باید در نظر بگیرید که کل میزان کیک زرد مصرف شده در فرآیند غنی‌سازی ایران از ابتدای آغاز غنی‌سازی تا امروز بالغ بر صد و بیست تن کیک زرد بوده است. با این واردات ذخایر کیک زرد، پیشبرد تمامی برنامه غنی‌سازی کشورمان تا سالهای طولانی تضمین گردیده است. این عملیات در شرایطی اجرا شده است که واردات کیک زرد توسط ایران براساس قطعنامه‌های موجود شورای امنیت ممنوع می‌باشد. دست مریزاد به آقایان دکتر ظریف و دکتر صالحی که هدایت این عملیات پیچیده را برعهده داشتند. تبریک، تبریک به ملت ایران».
ادعاهای عجیب و غریب مدیرکل وزارت خارجه در حالی است که غنی‌سازی در کشور اصالتا برای تامین نیازهای کشور در مقیاس صنعتی صورت گرفته و نه برای صادرات آن! از سوی دیگر غنی‌سازی 11 تن اورانیوم 10 سال طول کشیده و طبیعتا انجام دوباره این کار در روند فعلی حداقل 10 سال طول می‌کشد و این البته غیر از دوره ممنوعیت 10 سالهای است که در برجام قید شده است. در این دوره ایران نباید بیش از 300 کیلوگرم اورانیوم غنی شده داشته باشد و بنابراین یا اصلا نباید غنی‌سازی کند و یا اینکه در صورت غنی‌سازی، بلافاصله مازاد 300 کیلوگرم باید از کشور خارج شود و بنابراین ذخیره این مواد عملا امکان‌پذیر نیست؛ در حقیقت گویا قرار است که ایران چرخه‌ای از تبدیل کیک زرد به مواد غنی‌شده و سپس تبدیل مواد غنی‌شده به اورانیوم طبیعی و کیک زرد را به اجرا بگذارد و اصل این عمل چنان که از سوی غرب به عنوان افزایش «زمان گریز» مطرح شده، خلع قدرت ایران است و نه پذیرفتن ایران به عنوان صادرکننده اورانیوم غنی‌شده!
در هر صورت چوب حراج زدن به دسترنج 10 ساله متخصصان ایرانی آن هم در شرایطی که آمریکا با تصویب قانون تحریمی ویزا علیه ایران و دستبرد به اموال بلوکه شده کشورمان مشغول نقض برجام و دادن علامت‌های منفی درباره وفای به عهد است، کمترین جایی برای تبریک گفتن ندارد مگر این که تصور کنیم هدف از چنین فضاسازی‌هایی، فرار از مسئولیت پاسخگویی و عدم قبول و جبران اشتباه است.
اعتماد: سانسور آمار اقتصادی نشانه تعمیق رکود است
نحوه اعلام آمار رکود اقتصادی از سوی دولت که توأم با سانسور و تاخیر و کتمان است، جرأت حمایت از عملکرد دولت را از روزنامه‌های حامی نیز گرفته است.
روزنامه اعتماد در این زمینه در گزارشی تحت عنوان «پرده‌برداری ناقص از نماگرهای فصل اول 94» نوشت: تغییرات شاخص‌های مهم اقتصادی در فصل نخست سال جاری با سه ماه تاخیر از سوی بانک مرکزی اعلام شد. اما این اعلام دیر هنگام هم با نواقص زیادی همراه است و کماکان نرخ رشد اقتصادی و میزان تولید ناخالص به دست آمده محرمانه نگه داشته شده و خبری از اعلام رشد ارزش افزوده بخش‌های مهم اقتصادی مانند نفت، صنعت، کشاورزی و ساختمان نیست. این در حالی است که طبق تعهد قبلی، بانک مرکزی بنا بود شاخص‌های شش ماهه را آخر آذر اعلام کند.
تحلیلگران آماری زمان لازم برای برآورد نرخ رشد اقتصادی هر فصل را 90 روز می‌دانند بر این اساس طبق تعهد قبلی بانک مرکزی باید نرخ رشد شش ماهه و دو فصل اول سال را انتهای آذر ماه اعلام میکرد اما برخلاف انتظار شاخص‌های سه‌ماهه و آن هم نه به صورت کامل منتشر شد.
امتناع دو دستگاه آماری کشور از اعلام جزییات اقتصاد امسال شدت یافتن رکود را به ذهن می‌رساند؛ رکودی که مسئولان سعی دارند در عدم اعلام شاخص‌ها پنهان کنند ولی ذکر عملکرد بخش‌های مختلف نیز می‌تواند نشان دهد که وضعیت تولید در سال جاری با افت قابل توجه مواجه بوده است. طبق جداولی که بانک مرکزی بر تارنمای خود قرار داده تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی در سه‌ماهه نخست سال جاری 4/2 درصد کاهش یافته است.
این آمار در مورد سرمایه‌گذاری برای جواز تاسیس وضعیت وخیم‌تری را نشان می‌دهد و 23/7 درصد افت را حکایت می‌کند. تعداد جوازهای تاسیس نیز با سه‌هزار‌و 225 فقره نسبت به مدت مشابه سال گذشته 6/4 درصد کاهش یافته است.
بنابر این گزارش، ساخت و سازها در مناطق شهری 17/5 درصد کاهش داشته، نقدینگی 22 درصد و پایه پولی 13 درصد رشد داشته، و مطالبات بانک مرکزی 239 درصد افزایش یافته است. همچنین بودجه عمرانی 99 درصد کاهش یافته است.
به نوشته اعتماد به نقل از بانک مرکزی با وجود اعلام جزییات عملکرد بخش‌های مختلف اقتصادی اما کماکان رقم نرخ رشد اقتصادی در ابهام قرار دارد. اگر چه پیش‌تر مرکز آمار نرخ رشد اقتصادی شش‌ماهه را یک درصد مثبت اعلام کرد اما با توجه به اینکه تنها 41 روز از فصل تابستان گذشته بود؛ کارشناسان نرخ اعلامی را با دیده تردید نگریسته و خواستار توضیح مرکز آمار در خصوص چگونگی برآورد این نرخ و ساز و کارهای دستیابی به آن شدند. ضمن آنکه در خبر چند خطی مرکز آمار هیچ نشانی از اعلام نرخ رشد اقتصادی در بخش‌های مختلف صنعت، کشاورزی، ساختمان، نفت و خدمات نبود. تاخیرهای دو دستگاه آماری کشور در خصوص اعلام رشد اقتصادی سال جاری در حالی است که سال گذشته بانک مرکزی پس از پایان هر فصل، نرخ رشد اقتصادی فصل قبل را محاسبه و اعلام میکرد. رشدی که در بخش‌های مختلف اقتصادی پس از دو سال رشد منفی اقتصاد، چنان مسئولان را خرسند کرده بود که آمار فصلی را با وجود مسبوق به سابقه نبودن این اقدام در دولت قبل، اعلام کرده و بربهبود اوضاعی که ناشی از عملکرد اقتصادی خود می‌دانستند؛ تاکید می‌کردند. اما امسال ماجرا روی دیگر خود را نشان داد و با ادامه رکود و انتظاری که در جامعه برای لغو تحریم‌ها ایجاد شده بود؛ رشد 3 درصدی سال گذشته اقتصاد دستخوش تغییرات شد و با کاهش تولید ناخالص داخلی، مجدد رشد منفی را برای کشور به بار آورد. این بار ولی مسئولان چندان تمایلی به اعلام آمار نداشتند و بنابر این نه تنها در انتهای تابستان که انتظار می‌رفت بانک مرکزی نرخ رشد بهار را اعلام کند این اتفاق نیفتاد بلکه در اعلام نرخ رشد دو فصل ابتدای سال که موعد آن فرا رسیده است؛ تردید وجود دارد.
وقتی روزنامه اجاره‌ای تجارت‌خانه می‌شود
مدیر مسئول یک روزنامه اجاره‌ای اذعان کرد مدیریت این روزنامه را به شکل کنترات به تیمی سپرده بود که به خاطر تخلفاتشان مجبور به اخراج آنان و جایگزینی تیم جدید شده است.
منصور قنواتی مدیرمسئول روزنامه زنجیره‌ای بهار در واکنش به اعلام استعفای دسته جمعی اعضای تحریریه این روزنامه نوشت: روزی که تصمیم گرفتیم دوره جدید روزنامه «بهار» را پس از رفع توقیف به همراه چند نفر از دیگر دوستان آغاز کنیم، از سوی آقای سعید پورعزیزی تیمی جدید به همراه چند نفر از تحریریه دوره قبل روزنامه «بهار» به مدیریت روزنامه پیشنهاد داده شد. به احترام ایشان گروه جدید را جذب کرده و از اواخر شهریور ماه گذشته دوره فعلی روزنامه را آغاز کردیم. روزها و هفته‌ها می‌گذشت اما برخی واقعیت‌ها رخ می‌نمایاند و هر روز بیشتر از روز قبل در ادامه همکاری با چند نفر معدود از افراد تحریریه، متزلزل‌تر می‌شدیم.
وی رفتارهای غیرفرهنگی و عدم رعایت اصول اولیه فعالیت در محیط رسانه‌ای و فرهنگی را علت اخراج 3 نفر و قطع همکاری چند نفر دیگر در فاز بعدی عنوان کرد.
این در حالی است که اعضای اخراجی و مستعفی روزنامه بهار پیش از این با انتشار نامه‌ای تصریح کرده بودند «سعید پورعزیزی پس از رفع توقیف، روزنامه را به فردی واگذار کرد که از کار مطبوعاتی به عنوان پوشش کارهای اقتصادی و کاسبکاری استفاده می‌کند. او دنبال آن بود که ماهانه حداقل 100 میلیون تومان از قبل روزنامه به جیب بزند... زد و بندهای کثیف سیاسی و اقتصادی و فشار برای دریافت کمک اقتصادی از افرادی که تصاویرشان بر صفحه نخست روزنامه می‌نشست، مورد تأیید اعضای تحریریه نبود».
یادآور می‌شود روزنامه بهار در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال 92 نیز ظاهراً تحت مدیریت حمیدرضا عارف فرزند محمدرضا عارف قرار داشت اما عملاً در خدمت گروهک نهضت آزادی قرار گرفته بود. این روزنامه آخرین‌بار به خاطر انکار ولایت امیرمؤمنان(ع) توقیف شد اما پس از مدتی مجدداً اجازه انتشار پیدا کرد.
دولت فاتحه برجام را می‌خواند یا به بدعهدی آمریکا اعتراض می‌کند؟
حامیان برجام یا فاتحه آن را بخوانند و یا تا دیر نشده نسبت به نقض آشکار آن از سوی دولت آمریکا واکنش نشان دهند.
وب‌سایت الف در تحلیلی نوشت: کسانی که به واقع مایل به تحقق برجام و رفع تحریم‌های اقتصادی هستند باید امروز واکنش عملی شدیدی به سیاست آمریکا نشان دهند و آنها که امروز مماشات می‌کنند، مقصر ناکامی برجام در آینده هستند و از اکنون می‌توانند به فکر تدارک مجلس ختم برجام باشند.
خبرهایی که از مصوبات مجلسین آمریکا و تأیید رئیس جمهور آمریکا در حاشیه بودجه سال آینده منتشر می‌شود، حاکی از رویکرد غیرصادقانه مقامات آمریکایی در وضع محدودیت‌های جدیدی است آن هم در زمانی که جوهر توافق خشک نشده است. لزوم اخذ روادید (احتمال عدم موافقت ورود به خاک آمریکا) برای کسانی که به ایران سفر کرده‌اند، تدارک تحریم‌هایی علیه بخش‌های اقتصادی وابسته به سپاه و بلوکه کردن بخشی از دارایی‌های ایران به عنوان غرامت به نفع خانواده‌های آمریکایی آسیب دیده از تروریسم(!)، موضوعاتی است که تاکنون به خبرگزاری‌ها درز کرده است.
الف ادامه می‌دهد: در عالم کسب و کار قاعده آن است که اگر مایلید رابطه محکمی با طرف تجاری‌تان داشته باشید باید به نخستین چک بی‌محل او واکنش جدی نشان دهید.گرچه این واکنش ممکن است چند روز روابط تجاری‌تان را تیره نماید اما در بلندمدت می‌تواند خیالتان آسوده باشد که او دیگر برای حساب خالی چک نخواهد کشید. این قاعده در زندگی زناشویی نیز جاری است: چنانچه مایل هستید هر روز برای رفع مشاجرات خود وقت نگذارید، از ابتدا توافق‌های زندگی مشترک را جدی بگیرید و در برابر نخستین نقض توافق، بایستید. مثال‌های فوق یکی از ارکان نظریه بازی (game theory) است: بازیگر مقابل استراتژی خود را براساس واکنش‌های پیشین و پاسخ‌های احتمالی شما تنظیم می‌کند. هر مماشات در برابر حرکت نامتعارف رقیب، به مثابه یک علامت عمل می‌کند که رقیب را به دومین حرکت نامتعارف ترغیب می‌کند. به بیان دیگر کوتاه آمدن در برابر نقض قرارداد، از ابتدا یک استراتژی مغلوب است؛ بازی را باخته‌ایم مگر اینکه واکنش ما علامتی باشد برای ختم رفتارهای خلاف قاعده.
تحلیلگران بدبین در عرصه روابط بین‌الملل معتقدبودند پس از انتخابات سال 2016 آمریکا و احتمال روی کار آمدن جمهوری‌خواهان، برجام در مسیری متفاوت قرار می‌گیرد و به بهانه‌های مختلف امکان نقض توافق وجود خواهد داشت و رسیدن به سال هشتم، دور از دسترس است. امروز در حالی که نه تنها دولت اوباما تغییر نیافته بلکه هنوز روز اجرای برجام فرا نرسیده، طرف آمریکایی در وضع محدودیت‌های جدید پیشقدم شده است. تنها اقدام دولت کنونی آمریکا نیز ارسال نامه‌ای مبنی بر احتمال عدم اعمال این محدودیت‌هاست. به نظر می‌رسد حتی تحلیلگران بدبین نیز گمان نمی‌کردند در این فاصله کوتاه پس از ژست موفقیت در توافق، پیام‌هایی صددرصد مغایر برجام از هیئت حاکمه آمریکا صادر شود!
الف در پایان خاطرنشان کرد: اکنون توپ در زمین دولت ایران است. اگر هدف دولت از مسیر دوساله برجام،صرفاً عقدتوافقی سیاسی برای سیگنال دادن به خارج و کسب آراء انتخابات داخل بوده باشد که این نوشتار حرفی برای گفتن ندارد. لکن اگر دولت خواهان بازگشت برجام به مسیر اصلی اجرای تعهدات طرفین و گشودن گره تحریم‌های اقتصادی و رفاه مردم است، امروز باید در برابر نقض عهد طرف مقابل پاسخ و علامتی دهد که منجر شود به تغییر استراتژی آمریکایی‌ها. در صورت مماشات امروز، باید فاتحه برجام را هم اکنون بخوانیم.