گرد فرسودگی بر چهره مازندران
بافت فرسوده، سازههای غیرمقاوم، سکونتگاههای غیررسمی، گسترش آلونکنشینی و حاشیهنشینی، علاوه بر اینکه سیمای شهرهای مازندران را نازیبا و آبستن حوادث کرده است، این سازهها را نیز در برابر بلایای طبیعی لرزان و سست کرده و نتیجه آن شهرهایی است که شاید تاب تحمل وزش یک باد ضعیف را نداشته باشند.
چهار هزار و 700 هکتار از مساحت 36 شهر مازندران جزو بافت فرسوده به شمار میرود.
بالا بودن ارزش زمین، راغب نبودن مالکان برای بهسازی واحدهای فرسوده، همکاری نکردن بانکها، نداشتن سند مالکیت از عمده مسائلی است که نوسازی بافتهای فرسوده شهری مازندران را با چالش روبهرو کرده است.
بهرغم مشکلات متعدد، در سالهای اخیر بیش از 22 هزار واحد مسکونی مستقر در بافتهای فرسوده مازندران برای نوسازی به بانکها معرفی شدهاند و در مجموع 15درصد از مساحت بافتهای فرسوده استان بهسازی شده است.
مهدی حدادیان مدیرعامل شرکت عمران و مسکنسازان استان مازندران در این زمینه معتقد است، برای ورود به مقوله نوسازی بافتهای فرسوده شهری ابتدا باید اعتماد مردم و ساکنان را جلب کرد و برای کسب موفقیتهای بزرگ به مشارکت مردم نیازمندیم.
حدادیان با اشاره به 350 هکتار بافت فرسوده شهر قائمشهر افزود: با ارائه راهکارهای مناسب و تخفیفات لازم از سوی شهرداری و مساعدت دستگاههای اجرایی و خدماترسان میتوانیم مردم را به مشارکت در امر نوسازی بافتهای فرسوده دعوت کرد و تحول عظیمی در شهر ایجاد کرد.
مدیرعامل شرکت عمران و مسکنسازان استان مازندران با بیان اینکه بازآفرینی بافتهای فرسوده نیازمند کار فرهنگی است، گفت: این شرکت جلسات متعددی را با ساکنان محلات بافت فرسوده قائمشهر در مساجد این محلات برای نوسازی داشته است.
مدیرعامل شرکت عمران و مسکنسازان استان گفت: ساماندهی سکونتگاههای غیررسمی و نوسازی و بازآفرینی بافتهای فرسوده شهری توجه ویژه دستگاههای اجرایی را میطلبد.
حدادیان افزود: سکونتگاههای غیررسمی باتوجه به گسیختگی و ترکیب نامناسب روابط اجتماعی و مشکلات اقتصادی، بستری نامناسب برای وضع موجود و آینده شهرها است، لذا ضرورت دارد نسبت به ساماندهی این مناطق از شهرها به ویژه شهر قائمشهر اقدام فوری صورت گیرد. وی مساحت سکونتگاههای غیررسمی شهر قائمشهر را برابر 430هکتار بیان کرد و گفت: با احتساب 400 هکتار بافت فرسوده مساحتی بالغ بر 830 هکتار از شهر قائمشهر که حدود 30 درصد از شهر را شامل میشود را تشکیل میدهد.
مدیرعامل شرکت عمران و مسکنسازان استان مازندران افزود: در سکونتگاههای غیررسمی قائمشهر جمعیتی بیش از 23هزار نفر زندگی میکنند که توجه به تأمین خدمات موردنیاز اولیه شهروندان ساکن در این محلهها و مناطق شهری را برای مسئولین شهرستان دو چندان میکند.
مدیرعامل شرکت عمران و مسکنسازان استان مازندران با اشاره به اینکه در هفت سال گذشته 15درصد مساحت بافتهای فرسوده استان نوسازی شده است، میگوید: 22 هزار واحد این محدود برای نوسازی به بانکها معرفی شدهاند.
مهدی حدادیان، با عنوان اینکه تاکنون بیش از 3900 میلیارد ریال تسهیلات به متقاضیان پرداخت شده است، بالا بودن ارزش افزوده زمین را از جمله مشکلات بیان کرد.
سیدجعفر حسینی شهردار قائمشهر نیز با اشاره به اینکه عدم هماهنگی مسئولان موجب سردرگمی و بلاتکلیفی مردم میشود، خاطرنشان کرد: با اتخاذ روشهای مناسب و راهکارهای لازم میتوان پروژههای مفید و موردنیاز شهر را اجرایی کرد.
حسینی با اعلام اینکه شهرداری قائمشهر توجه ویژهای به بافتهای فرسوده و سکونتگاههای غیررسمی این شهر دارد، میگوید: با زندهسازی بافتهای فرسوده شهری و نوسازی این مناطق میتوانیم بسیاری از مشکلات شهری را حل کرده و چهره شهر را دگرگون ساخت.
معاون عمرانی استاندار مازندران با بیان اینکه بافتهای کهن و تاریخی هویت و زندگیمان را شکل میدهند گفت: برای شناساندن فرهنگ و هویت خود به مردم و حتی فرزندانمان نیاز به بازسازی بافت فرسوده داریم.
علی نبیان با اشاره به دو گسل مهم در استان و با یادآوری خاطره تلخ زلزله بم، اظهار داشت: با همکاری مالکان بافتهای فرسوده میتوانیم از چنین فاجعهای جلوگیری کنیم.
وی مقاومسازی واحدهای مسکونی و نوسازی بافتهای فرسوده شهرداری را از جمله راهکارهای پیشگیری از فاجعه بیان کرد و خواستار همکاری بخشهای مرتبط در این زمینه شد.
وی خواهان مشارکت شهرداران و دستگاههای اجرایی و بانکها شد و گفت: اینکه فقط از بخش دولتی انتظار نوسازی داشته باشیم راه به جایی نمیبریم و باید مشوقهای ویژهای برای مشارکت بخشهای خصوصی و مردم درنظر گرفته شود.
در عین حال، ربیع فلاح جلودار استاندار مازندران همواره بر احیا و بهسازی بافت فرسوده شهرهای استان و توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی با مشارکت استان و شهرداران تأکید کرده است.
علاوه بر بافتهای فرسوده، حاشیهنشینی از دیگر مشکلات استان مازندران است که تبعات و پیامدهای خاص خود را داراست و در این راستا 120هزار نفر در استان بصورت حاشیهنشینی بهسر میبرند.
قاسم جانبابایی رئیس دانشگاه علوم پزشکی مازندران در گفتوگو با خبرنگار مهر، به بحث حاشیهنشینی در استان اشاره و اضافه کرد: در مازندران نیز حاشیهنشینی وجود دارد و در برخی مناطق از امکانات لازم برخوردار نیستند.
وی گفت: در استان 120هزار نفر به صورت حاشیهنشینی سکونت دارند که برای این مناطق پایگاههای بهداشتی طراحی شده و در این راستا آمادگی حمایت از سرمایهگذاری بخش خصوصی داریم.
جان بابایی گفت: مراکز بهداشتی روستایی از دیگر موارد مهم در طرح نظام سلامت است که با شرایط جدید، میزان دریافتی پزشکان در مناطق روستایی نیز چند برابر میشود.
طبق آمار، 641 هکتار از مساحت سه هزار هکتاری شهرستان ساری، 347 هکتار از مساحت 2700 هکتاری قائمشهر، 420 هکتار از مساحت شهری بابل، 159 هکتار از مساحت آمل، 170 هکتار از مساحت شهری چالوس، 107 هکتار از مساحت شهر نوشهر، 80 هکتار از مساحت شهر تنکابن و... در استان مازندران فرسوده است که نیاز مبرم به نوسازی دارد.
درحال حاضر 32 شهر مازندران دارای بافتهای فرسوده هستند و طبق برنامه پنجم توسعه مقرر بود هر سال 10 درصد بافتهای فرسوده نوسازی و بازسازی شود.