چگونه خلأ نوآوری لوازم التحریر داخلی را جبران کنیم؟
خلاقیت ذهن د ا نش‌آموزان با طراحی نوشت افزار اسلامی- ایرانی
گروه گزارش
هر سال با نزدیک شدن ماه مهر، جنب‌وجوش خاصی در بین خانواده‌های ایرانی احساس می‌شود. بوی مهر، بوی مهربانی، بوی لبخند، بوی درس و مدرسه و شوق کودکانه.
اگر بخواهیم احساس رفتن به مدرسه را برای دانش‌آموزان مقاطع مختلف بسنجیم به تصاویر زیبایی می‌رسیم. رفتن به مدرسه پیش‌دبستانی‌ها و سال اولی‌ها واقعاً تماشایی است.
به هرحال، رفتن به مدرسه هم برای دانش‌آموزان مقاطع مختلف حال و هوایی جذاب دارد و هم برای والدین آنها بسیار خاطره‌ساز است. خاطراتی که هرگز فراموش نمی‌شود و یادآوری آنها در آلبوم خاطرات خانواده همواره جذاب و شنیدنی است.
بعضاً این خاطرات برای والدین ممکن است فقط شیرین نباشد و تلخی‌هایی را به همراه بیاورد؛ آن هنگام که هزینه تأمین وسایل مدرسه و دفتر و کتاب خود دغدغه‌ای برای خانواده می‌شود و رفع این دغدغه‌ها سال‌هاست که باور عمومی جامعه از مسئولان را می‌طلبد. چگونه؟ پاسخش را بارها و بارها از زبان‌ها شنیده‌ایم اما جای همتی عالی برای هدیه آرامش به ذهن والدین هنوز خالی است. هرچند کمک‌های مردمی بی‌هیچ منتی همواره همراه چشم انتظاران است.
دغدغه‌های والدین با آغاز سال تحصیلی
پاییز و شادی‌های کودکانه دغدغه‌های والدین سال‌هاست که در کشورمان جدا از هم نیست. دغدغه‌هایی که از تیرماه هر سال شروع می‌شود: ثبت‌نام در مدارس، آمادگی برای تأمین هزینه تحصیل فرزندان حتی در مدارس دولتی، اطمینان از مهارت کادر آموزشی مدرسه و تهیه لوازم‌التحریر برای فرزندان در سال‌های نه چندان دور که رقابت در بازار کمتر به چشم می‌خورد، تنوع محصول هم زیاد نبود. مثلاً یک مدل خودکار و یا مداد و مداد‌رنگی بیشتر وجود نداشت. همه مجبور بودند از یک یا دو کارخانه محصولات نوشت‌افزاری را تهیه کنند. از همین‌رو انتخاب نوشت‌افزار کار راحتی بود. اما در چند سال اخیر، خرید نوشت‌افزار مناسب برای دانش‌آموزان از چند بعد نگرانی‌هایی را برای والدین به همراه داشته است. از بعد اقتصادی، قیمت بالای نوشت‌افزار باعث شده است تا خانواده‌های کم‌درآمد نتوانند از محصولات مرغوب استفاده کنند و از بعد فرهنگی آسیب‌هایی هم در این زمینه وجود دارد.
یک کارشناس فرهنگی به گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «دفترهایی که منقش به تصاویر چهره‌های مبتذل غربی است و بر ذهن و روحیه آرمان‌خواهی دانش‌آموزان اثرات ضد فرهنگی می‌گذارد و این تنها بخشی از تاثیرات منفی در بعد اقتصادی و فرهنگی است.»
وی تصریح می‌کند: «وقتی سخن از اقتصاد مقاومتی به میان می‌آید همه ذهن‌ها معطوف به برنامه‌ریزی بزرگ‌ترها- اعم از مسئولان و خانواده‌ها می‌شود حال آن که هر برنامه‌ای تاثیرات خود را می‌تواند از کودکی روی فرزندان این مرز و بوم بگذارد.»
این کارشناس فرهنگی در ادامه می‌گوید: «اهمیت دادن به تولید داخلی با توجه به افکار جوان و خلاقی که می‌تواند جاذبه‌های لازم را در تولید لوازم‌التحریر مورد نیاز منظور کند راهکار کلیدی است. در این زمینه چه برنامه‌ریزی‌هایی شده است؟ سوالی است که به دنبال پاسخش هستیم، باید به نوشت‌افزارهایی بپردازیم که نه تنها فرزندان ما را از هجمه‌های فرهنگی غرب مصون دارند؛ بلکه فرهنگ‌ساز نیز باشد.»
فرهنگ‌سازی بومی
موسی فرزانیان رئیس اتحادیه نوشت‌افزار درباره نقش مهم لوازم‌التحریر در شکل‌گیری ذهنیت کودکان و نوجوانان به گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «با توجه به اینکه مخاطبان نوشت‌افزار بچه‌ها هستند و بیشترین اوقات دانش‌آموزان در طول روز به مدرسه اختصاص دارد ما باید برای تاثیرگذاری مطلوب بر ذهن دانش‌آموزان از نمادها و تصاویری استفاده کنیم که همراه با آموزه‌های دینی و ملی ما باشد.»
وی در ادامه به چند نکته اشاره می‌کند. اینکه دولت بایستی در تولید نوشت‌افزارها حمایت لازم را از صاحبان کالا داشته باشد تا نوشت‌افزارها هم از کیفیت بیشتر برخوردار شوند و هم ارزان‌تر در اختیار مصرف‌کننده قرار گیرد.
علاوه بر این لازم است سازمان صدا و سیما و شبکه‌های اجتماعی نیز به نحو مطلوب در تبلیغ کالاهای مرغوب داخلی همکاری لازم را بکنند.
نظارت بر کیفیت و قیمت
جعفر عبدی مدیر نظارت بر چاپ و توزیع محصولات فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در پاسخ به گزارشگر روزنامه کیهان اشاره می‌کند و می‌گوید: نوشت‌افزارها در بازار بسیار است اما کیفیت کالا و قیمت برای خانواده‌ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. خانواده‌های کم‌درآمد در محور توجه ما برای استفاده از نوشت‌افزار هستند. کانون، بیشتر معطوف به مسائل فرهنگی حاکم بر تولید نوشت‌افزارهاست؛ اگرچه ابعاد اقتصادی آن هم مهم است. به عنوان مثال، برگزاری نمایشگاه «باز باران» در تهران در راستای توجه به محصولات ایرانی است که برای تولیدکنندگان و طراحان داخلی مایه دلگرمی است. در طراحی جلد دفترچه‌های توزیع شده در نمایشگاه امسال، کانون بیشتر از تصاویر قهرمانان ملی و شهدای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس استفاده کرده است که می‌تواند در ذهن دانش‌آموزان خاطرات ارزشمندی را حک کند.»
من کیهان بچه‌های تو هستم!
گاهی وقت‌ها می‌شود با طرح ایده‌هایی بار مالی کمتری بر دوش خانواده‌ها گذاشت. نمونه چنین حرکتی را سال‌ها پیش در ایام جنگ تحمیلی مجله کیهان بچه‌ها در یک حرکت ابداعی به نمایش گذاشت.
در یک شماره مجله به جای چاپ مطالب هفتگی دفترچه شصت برگ سفیدی شد به عنوان هدیه! هدف چه بود؟
این که کودکان و نوجوانان این مرز و بوم در اوج گرانی کاغذ در آن زمان یک دفترچه شصت برگ با قیمت ارزان داشته باشند.
فقط بر برگ نخست این دفترچه مرحوم امیرحسین فردی مدیر مسئول وقت کیهان‌بچه‌ها هدف این کار را به دانش‌آموزان چنین عنوان کرد: آگر یادت باشد هفته پیش گفته بودم با برگ‌هایی سفید پیشت می‌آیم. نه شعری با خودم می‌آورم و نه قصه‌ای. سفید سفید به سراغت می‌آیم و حالا، همان‌طور که قرارمان بود آمده‌ام دست خالی! فکر نمی‌کنم جای گله باشد...
ویژگی نوشت‌افزار مناسب
یکی از کاربردی‌ترین نوشت‌افزارها که از دوره ابتدایی در مدارس برای نوشتن تکلیف به کار می‌رود مداد است، مداد ویژگی‌های مختلفی دارد. کارشناسان معتقدند که علاوه بر مرغوب بودن ماده به کار رفته در نوشت‌افزارها، ایمنی لازم برای دانش‌آموزان در سنین مختلف فراهم شود. در این میان خودکار‌هایی وجود دارد که استفاده از آن تولید آلرژی می‌کند یا ممکن است در طراحی صنعتی آن دقت لازم در کاهش درد مچ دست و انگشتان انجام نگرفته باشد. همان‌طور که ممکن است در ماژیک از رنگ‌های سمی استفاده شده باشد. دفترچه نیز از لوازم مهم نوشت‌افزاری است اینکه سیمی انتخاب شود و یا کیفیت شیرازه‌بندی آن تا چه حد برای استفاده در طول یک سال مناسب باشد. کیف مدرسه نیز مورد دیگری است که باید در انتخاب آن دقت لازم را به عمل آورد اینکه از نوع کوله‌پشتی باشد بر اساس حجم برنامه‌های درسی جا دارد انتخاب شود و پارچه پلاستیک آن تا چه حد در حفظ بهداشت موثر باشد.
در خصوص راه‌های افزایش رغبت دانش‌آموزان به خرید محصولات داخلی با دو تن از فروشندگان نوشت‌افزار گفت‌وگو کردیم.
محمد ارغوانی به گزارشگر کیهان می‌گوید: باید به رنگ و طرح مناسب توجه زیادی نشان داد؛ چرا که دانش‌آموزان با توجه به علایق شخصی خود سعی در انتخاب محصول دلخواه با رنگ‌های شاد و جذاب دارند.
رضا محمدی فروشنده دیگری که در خیابان خرم فروشگاه دارد معتقد است «باید بپذیریم که تفکیک و تنوع محصولات داخلی نسبت به کالای خارجی کمی پایین‌تر است ولی با توجه به خلاقیتی که صاحبان کالای ایرانی دارند، اگر مورد حمایت دولت قرار گیرند می‌توانند کالاهایی با کیفیت بهتر و قیمت مناسب‌تر تولید کنند، از دید والدین و دانش‌آموزان ملاک انتخاب نوشت افزار متنوع، زیبایی و مقرون به صرفه بودن است که باید مورد توجه تولیدکنندگان قرار گیرد.
انتخاب کالای ایرانی یا خارجی
محبوبه مداح مادر دو دانش‌آموز سیزده و هشت ساله است. در پاسخ به پرسش گزارشگر کیهان که نوشت افزار ایرانی برای استفاده فرزندانش ترجیح می‌دهد یا خارجی، چنین می‌گوید: «من صددرصد با خرید جنس خارجی مخالف هستم و به دیگران هم توصیه می‌کنم از کالای ایرانی استفاده کنیم، البته باید گفت جنس ایرانی بهتر شود.
مثلاً من چند دفتر 40 برگ گرفته‌ام که قیمت هر کدام دو هزار و پانصد تومان است و فکر می‌کنم برای قشر کارمند قیمت‌گرانی است. فقط توانستم چند دفترچه تهیه کنم و وسایل دیگری نخریدم.» وی در ادامه می‌گوید: «من یک ایرانی هستم و دوست دارم مملکتم پیشرفت کند و مردم ما خوشحال باشند. پیشنهاد می‌کنم که فرهنگ اقتصاد مقاومتی را از سنین پایین به کودکان خود بیاموزیم و این فرهنگ را در زندگی خود نیز گسترش دهیم و به تولید اهمیت دهیم.»
سحر احمدی دانشجوی رشته صنایع غذایی نیز می‌گوید: «اگر بخواهیم کالای ایرانی بخریم حتماً به کیفیت توجه می‌کنیم.»
اشتغال با تولید ایرانی
تأکید بر مصرف کالای ایرانی، فقط توصیه‌ای برای مصرف کنندگان نیست. بلکه تولید کننده هم باید با ارائه کیفیت برتر و قیمت پایین‌تر، اجازه ندهد که مشتریان به کالای خارجی تمایل پیدا کنند. تولید کننده باید مصرف کننده را محترم بشمارد و کالای مرغوب به او بدهد و مصرف کننده هم باید تا جنس ایرانی هست، جنس خارجی نخرد. البته این به معنای آن نیست که مردم، چشم بسته کالای نامرغوب و گران بخرند. بلکه منظور این است که مشتریان ضمن خرید کالای داخلی، عیب و ایراد آن را هم بگیرند، انتقاد کنند و به تولید کنندگان داخلی برای بهبود کیفیت فشار بیاورند ولی دست از کالای ایرانی برندارند و از سوی دیگر همه دستگاه‌های اجرایی و تصمیم‌گیر باید از تولید داخلی و تولیدکننده ایرانی حمایت جدی نماید.
ایرانیان به تولید محصول با کیفیت شهره بوده‌اند. اما متأسفانه در روزگار ما منافع زودگذر باعث شده برخی از تولیدکنندگان از کیفیت کالای خود بکاهند. تشویق تولیدکنندگان کالای با کیفیت در کنار صادرکنندگان باید بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد. باید از کالاهایی که اشتغال زیاد تولید می‌کند حمایت کرد، مثل صنایع دستی.
به یاد داشته باشیم با نسیم مصرف کالای خارجی متضرر شدن کشور از ورود این کالاها، بیکاری چند میلیون نفر از جوانان کشور، بالا رفتن خطرات امنیتی در کشور، تعطیلی کارخانه‌های صنعتی را در پی خواهد داشت.
پس بیایید همه با هم کالای ایرانی مصرف کنیم.