نگاهی به سالگرد فاجعه منا و بیکفایتی آل سعود در هدایت و مدیریت خانه خدا (بخش نخست )
فاجعه منا کلید واژهای برای تبدیل آل سعود به آل سقوط
گروه گزارش
درها بسته بودند، فریاد زده میشد که این درها باز شوند، جمعیت دیگر حرکتی نداشت و تنها چیزی که به کندی در حال حرکت بود ساعت بود که به آرامی از پی هم میگذشت!
عدهای وا عطشا گویان از حال رفتند و هرم گرما به گونهای بود که هر چقدر پرههای بینی باز میشد باز هم انگار اکسیژنی نبود تا حاجیان نفسی دیگر زنده بمانند و هیچ فریاد رسی هم نبود تا به داد حاجی بیت الله الحرام برسد.
حاجی که با هزار امید و آرزو بار سفر معنوی را بسته بود تا در سایه رحمت الهی به مناسک حج ابراهیمی خود بپردازد اما بیتدبیری و ناتوانی آل سعود در کنترل و هدایت این جمعیت مشتاق خانه خدا به حدی رسید که حاجیان یکی پساز دیگری پر گشودند و فریادرسی هم نبود تا به آنان جرعهای آب بنوشاند و این گونه بود که فاجعه منا در دوم مهرماه سال گذشته (1394) رخ داد و روسیاهی و شرمساری این جنایت برای همیشه در کارنامه رژیم جنایتکار آل سعود باقی ماند و داغ مرگ هزاران حاجی بیگناه بر دل خانوادههای آنان هنوز هم پس از گذشت نزدیک به یک سال سنگینی میکند.
هر ساله با آغاز ماه ذیالحجه زائرین خانه خدا برای انجام فریضه تمتع راهی مکه مکرمه میشوند، حج عطیّه بزرگ الهی و حاجیان مهمانان ویژه درگاه خداوند هستند چراکه حج، از شکوهمندترین شعائر دین و از فرائض بزرگ امت اسلامی است.
حج میعادگاه حضور گسترده امت مسلمان جهان، برای دست یافتن به هویت راستین و منش والای الهی در معبد عشق و میقات عرفان و شعور بوده و طبیعی است که با رسیدن ماه ذیالحجه حضور زائران برای انجام مراسم حج، در مکه مکرمه افزوده شود.
بدون شک انجام این فریضه الهی باید در سایه امنیت حاجیان باشد و کشور میزبان موظف است در جهت تامین این امنیت برآید اما متاسفانه هر ساله شاهدیم که به دلیل بیکفایتی آل سعود در تامین امنیت حاجیان، تلفات فراوانی رخ میدهد.
ناتوانی آل سعود در مدیریت بیت الله الحرام
سال گذشته درحالی که تنها چند روز از اجرای این فریضه الهی نگذشته بود، خبر سقوط جرثقیل در بیتالله الحرام وحشت را به جان زائرین انداخت و صحنه دلخراشی را رقم زد. مسجدالحرام در پی وقوع گرد و غبار همراه با وزش باد، شاهد سقوط یکی از دهها جرثقیل غول پیکری بود که ماه هاست خانه خدا را به محاصره خود در آورده بودند.
این حادثه خونین این سؤال را به ذهن آورد که مسئولیت آن بر عهده چه کسی است؟
آیا حادثه عمدی بوده است؟ البته با گذشت زمان و قرار گرفتن تکههای پازل در کنار هم، واژه عمد بسیار پر رنگتر شده و بر آن صحه گذاشته شد.
محمدرضا امیری فرد تحلیل گر مسایل سیاسی به گزارشگر روزنامه کیهان میگوید: «طبق آمارهای موجود این سیاست شوم تجاریسازی حریم حرم امن الهی و تخریب میراث اسلامی شهرهای مقدس مکه و مدینه توسط آل سعود، ۱۱۰ کشته و بیش از ۲۵۰ زخمی برجا گذاشته است.»
وی تصریح میکند: « دلارهای نفتی و درآمد بالغ بر شش ميليارد دلار ارز که از مراسم حج عاید این کشور میشود باعث نشده تا مقامات ریاض از خوش خدمتی به غرب چشم بپوشند، ساخت و سازها در این کشور که در پس این فعالیتهای تجاری شرکتهای اروپایی قرار دارند موضوعی است که آل سعود حاضر نشده در مراسم حج از آن صرف نظر کند.»
این کارشناس مسایل سیاسی در ادامه تصریح میکند: « جرثقیلی که در مسجد الحرام سقوط کرد متعلق به شرکت « نسما» وابسته به «محمد بن سلمان» جانشین ولیعهد عربستان سعودی است که برای توجیه این حادثه به تصاویر فتوشاپی متوسل شد، گرچه اداره هواشناسی مکه درباره وقوع طوفان و بارش شدید باران هشدار داده بود، اما شرکت نسما این هشدار را نادیده گرفته بود. جرثقیل سقوط کرده در مسجد الحرام بزرگ ترین جرثقیل نصب شدهای بود که از پیش از ماه مبارک رمضان تاکنون بدون استفاده باقی مانده بود، اما شرکت نسما به علت هزینه زیاد برچیدن آن را به تعویق انداخته بود تا اینکه آن فاجعه سقوط جرثقیل اتفاق افتاد.»
فاجعه منا و بیمسئولیتی رژیم سعودی
اما ماجرا به همین جا ختم نشد، هنوز خون ریخته شده توسط جرثقیلها خشک نشده بود که فاجعه عظیم منا رخ داد.
«منا» جایی که حجاج لبیک حق را گفتند و در حالی که از حنجره هایشان دیگر نفسی در رفت و آمد نبود. فاجعه منا در ۲ مهر ۱۳۹۴ برابر با ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ میلادی و ۱۰ ذیحجه ۱۴۳۶ قمری همزمان با عید قربان در مراسم رمی جمرات در «خیابان ۲۰۴» نزدیک تقاطع آن با «خیابان ۲۲۳»، در منطقه منا شهر مکه، در عربستان سعودی رخ داد که هزاران کشته و مفقود بر جای گذاشت.
«حسن درویشوند» کارشناس ارشد حوزه خلیج فارس و شرق آسیا در گفتوگو با گزارشگر روزنامه کیهان میگوید: «عربستان تا کنون هیچ گزارشی مستند و مستدل ارائه نکرده و سوء مدیریت آنها در این زمینه کاملا محرز است، همچنین کشورهای دیگر هم در این فاجعه تلفات زیادی داشتند، آماری مبنی بر جان باختن 7000 نفر وجود دارد که از این تعداد 465 نفر ایرانی هستند.»وی میافزاید: «متاسفانه برخی از این کشورها به جای اینکه به فکر مردم و حقشان باشند در پی این هستند که از عربستان چیزی بگیرند و سکوت کنند! در نتیجه سعودیها به نوعی با پول خود برخی از این کشورها را خریدند، البته نمیتوان اسم آن را غرامت یا دیه گذاشت و خبر دقیقی هم در این باره در دست نیست اما آنچه مسلم است سعودیها به دولتهای این کشورها امتیازاتی را دادند تا سکوت کنند!»
درویشوند تصریح میکند: «بدون شک سعودیها مسئول اداره مراسم حج هستند و بار این فاجعه بر دوش آنها است درحالی که تا کنون آن را قبول نکردند و حتی از تشکیل کمیته حقیقت یاب سرباز زدند. بنابراین آنها خواستار این هستند این فاجعه عظیم را به فراموشی بسپارند و در این میان باید مسئولان مربوطه نگذارند خون این عزیزان فاجعه منا پایمال شود و به دست فراموشی سپرده شود.»
ایستادن عربستان بر جایگاه غلط مدعی
در همان لحظات اولیه فاجعه منا در سال گذشته از طریق رسانهها و شبکههای اجتماعی دیدیم که حاجیان زنده و مرده روی زمین افتاده بودند و آنانی که اندک جانی داشتند کمک میطلبیدند،اما در این میان نه تنها نیروهای امدادی و کمکی نرسید بلکه آنهایی که هنوز میتوانستند روی پا بایستند به یاری یکدیگر رفتند و تعداد اندکی توانستند نجات پیدا کنند.
زهرا کاظم زاده دانشجوی علوم سیاسی در تحلیل این فاجعه به گزارشگر روزنامه کیهان میگوید: «ابعاد ماجرا آن قدر وقیحانه از سوی آل سعود سبک انگاشته شد که با گذشت یک سال از این فاجعه میبینیم تنها تلاش آنها در این زمینه اعلام آمار جان باختگان این فاجعه بوده که البته آن هم اختلاف زیادی با آمار واقعی دارد.»
وی میگوید: «آل سعود باید هم دیه کامل جانباختگان فاجعه منا را بپردازد و هم باید از تک تک خانوادهها به خاطر این همه قصور عذرخواهی کند. گرچه تا کنون از این امر امتناع کرده است. مسئولان کشورمان هم در این باره نباید کوتاه بیایند.
پیام تاریخی ولی امر مسلمین جهان
به فریضه حج امسال
با وجود کارشکنیهای عربستان و مهیا نکردن امنیت برای حجاج ایرانی متاسفانه امسال کشورمان در حج تمتع حاجی ندارد.
در همین رابطه حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی پیام بسیار مهمی را به مسلمانان سراسر جهان و حجاج بیتالله الحرام صادر کردند.بخشی از پیام مهم امام خامنهای را بخوانید: « اکنون قریب یک سال از حوادث مُدهش منا میگذرد که در آن، چند هزار نفر در روز عید و در لباس احرام، در زیر آفتاب و با لب تشنه، مظلومانه جان باختند؛ اندکی پیش از آن در مسجدالحرام نیز جمعی در حال عبادت و در طواف و نماز به خاک و خون کشیده شدند. حکّام سعودی در هر دو حادثه مقصّرند؛ این چیزی است که همه حاضران و ناظران و تحلیل گران فنّی بر آن اتّفاقِنظر دارند؛ و گمان عمدی بودن حادثه نیز از سوی برخی صاحبنظران مطرح شد. تعلّل و کوتاهی در نجات مجروحان نیمهجانی که جان شیفته و دل مشتاق آنان در عید قربان با زبان ذاکر و ترنّم آیات الهی همراه بود، نیز قطعی و مسلّم است. مردان قسیّالقلب و جنایتکار سعودی آنان را با جانباختگان، در کانتینرهای دربسته محبوس ساختند و به جای درمان و کمک یا حتّی رساندن آب به لبان تشنه آنان، آنها را به شهادت رساندند. چند هزار خانواده از کشورهای گوناگون عزیزان خود را از دست دادند و ملّتهای آنان داغدار شدند. از جمهوری اسلامی نزدیک به پانصد نفر در میان شهدا بودند. دل خانوادهها همچنان مجروح و داغدار است و ملّت همچنان غمگین و خشمگین است.
حکام سعودی به جای عذرخواهی و پشیمانی و تعقیب قضائیِ مقصّران مستقیمِ این حادثه هولناک، با نهایت بیشرمی و وقاحت، حتّی از تشکیل هیئت حقیقتیاب بینالملل اسلامی نیز سر باز زدند؛ به جای ایستادن در جایگاه متّهم، در جایگاه مدّعی ایستادند و دشمنی دیرین خود با جمهوری اسلامی و با هر پرچم برافراشته اسلام در مقابله با کفر و استکبار را با خباثت و سَبُکسریِ بیشتر آشکار ساختند.»
سید حسین نقوی حسینی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با گزارشگر روزنامه کیهان میگوید: «فاجعه منا اثبات کرد که آل سعود شایسته اداره بزرگترین کنگره جهانی مسلمانان یعنی مناسک حج را ندارد و اتفاقاتی که در سالهای اخیر رخ داده امنیت جانی حجاج را تحت الشعاع قرار داده و امنیت اخلاقی و اجتماعی آنها را هم زیر سؤال برده است. بر همین اساس حوادث فوق اثبات میکند که عربستان نمیتواند حرمین شریفین را هدایت و مدیریت کند.»
وی در ادامه میافزاید: «حادثه منا حادثه تلخی بود، از روز جان باختگی این حجاج جمهوری اسلامی ایران برای احقاق حقوق خود تلاشهای لازم را به عمل آورد اما نتیجهای به دست نیامده، چراکه آل سعود اصلا زیر بار احقاق حقوق مردم نمیرود و میبینیم که هنوز نتیجهای گرفته نشده است. گویی که آل سعود اصلا مسئولیتی در برابر حجاج ندارد.»
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید میکند: «یکی از دلایلی که سبب شد جمهوری اسلامی ایران در مناسک حج امسال حضور پیدا نکند این بود که هیچ کس تضمینی برای سلامت حجاج نداد و در عربستان کسی مسئولیتی در این باره نپذیرفت، البته انتظار داریم که دولت انقلابیتر و جدیتر با موضوع برخورد کند، هنگامی که رژیم آل سعود به تعبیر مقام معظم رهبری خصمانه و توهین آمیز به مسائل منطقه ورود پیدا میکند ما نیز باید انقلابیتر با آن برخورد کنیم.»