ندا سمیعی پنجی
حقوق بشر و توجه به کرامت و حیثیت ذاتی انسان‌ها یکی از مهمترین موضوعات مورد توجه حقوق بین‌الملل در جهان امروز است و  در کنار امنیت و صلح و همکاری‌های اقتصادی و اجتماعی و... مطرح می‌شود که موجب تقویت بینان  و اساس جهانی شدن می‌باشد.
کمیسیون حقوق بشر براساس ماده ‌٦٨ منشورسازمان ملل ایجاد شد و به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای قانون‌گذاری سازمان ملل متحد در راستای ارتقا و حمایت از حقوق بشر، مطرح شد.  اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و میثاق بین‌المللی حقوق فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی از جمله اقدامات کمیسیون می‌باشد. اعلامیه جهانی حقوق بشر در روز ۱۰ دسامبر سال ۱۹۴۸ میلادی به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید و به عنوان بیان كننده قواعد و اصولی كه در حقوق بین‌الملل از جایگاه خاصی برخوردارند؛ مد نظر قرار گرفت. اعلامیه‌ جهانی حقوق بشر به عنوان بیانیه‌ای‌ مشترك، معیارهای اساسی حقوق  بشری برای همه دولت‌ها مقرر كرد تا  آنها به سوی تحقق و عمل به آن گام بردارند.
توصیه‌ها و قطعنامه‌های کمیسیون حقوق بشر از ضمانت اجرای قوی و مؤثری برخوردار نبود و بیشتر جنبه سیاسی معطوف به افکار عمومی جهانی داشتند و  در طول زمان به دلیل عدم پیشرفت و تاثیر، شورایی به نام شورای حقوق بشر به عنوان جایگزینی برای کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل در مجمع عمومی مستقر شد. کماکان ضعف گسترده سازمان‌های بین‌المللی در برابر قدرت‌های بزرگ و منافع آنها، گریبانگیر این شورا نیز شده است. امروزه نهادهای حقوق بشری بین‌المللی به جای اجرای نقش نظارتی و ایجاد زمینه‌های برپایی حقوق بشر، مدافع نقض حقوق انسانی از سوی ابرقدرتها می‌باشند و  حقوق بشر ابزار مناسبی برای غربی‌ها در جهت فشار وارد کردن به کشورهای مخالف و به نوعی تحت تأثیر بازی‌های سیاسی و بازی قدرت می‌باشد.  در کشورهاي مختلف دنيا، نقض گسترده حقوق بشر صورت مي‌گيرد.بعضي از کشورها، موارد نقض حقوق بشر در کشوري را برجسته مي‌کنند در حالي که نسبت به همان موارد نقض در کشور ديگري چشم‌پوشي مي‌نمايند. به همین جهت سازمان‌های بین‌المللی آن‌طور كه باید و شاید در رسالتی كه برای آنها پیش‌بینی شده بود؛ كامیابی نداشته‌اند.
جنایات متعدد رژیم صهیونیستی در فلسطین، دستگیری و بازداشت کودکان و زنان فلسطینی، عدم همکاری رژیم اشغالگر قدس با کمیته تحقیق سازمان ملل متحد و حوادث یمن و تجاوز آشکار نظامی عربستان و مسئله سوریه و آوارگان سوری و یا اقدامات ضد انسانی حکومت آل‌خلیفه در بحرین همگی نمونه‌هایی از سکوت مرگبار نهادهای حقوق بشری از جمله شورای حقوق بشر می‌باشد.
مسئله حقوق بشر به‌طور مستمر  از موارد اتهام  جمهوری اسلامی ایران می‌باشد و به عنوان سناریوی همیشگی غرب برای پرونده‌سازی علیه جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است و در دستور کار نهادهای حقوق بشری بین‌المللی قرار گرفته است و کشورهای غربی می‌کوشند از طریق گزارشات ویژه‌ شورای حقوق بشر یا صدور قطعنامه‌های ضدایرانی در نهادهای حقوق بشری، کماکان فشارهای سیاسی خود علیه ایران را تداوم ببخشند و از جمهوری اسلامی ایران چهره‌ای ضدبشری ترسیم کنند. جمهوری اسلامی ایران، براساس مکتب اسلام و  اصول قانون اساسی، در جهت ارتقای حقوق بشر، تلاشهای فراوانی انجام داده است؛ با این حال در این  نهادهای داعیه‌دار حقوق بشر برخورد و  موضع گیری‌های مغرضانه و جانب‌گیرانه نسبت به جمهوری اسلامی ایران، صورت می‌‌گیرد. موضع‌گیری‌ها در خصوص مباحث اخیر پیرامون حقوق بشر، می‌تواند گویای این ادعا باشد.
به درخواست عربستان یک قطعنامه ضد ایرانی نیز در کمیته سوم سازمان ملل به تصویب رسیده است. کشور عربستان پیش نویس قطعنامه‌ای را علیه دولت ایران در مسایل سوریه ؛  ارایه کرد که در آن از حمایت ایران از دولت سوریه انتقاد شده بود و در این قطعنامه غیرالزام‌آور، اقدامات جمهوری اسلامی ایران در قبال سوریه، غیرسازنده و نابجا توصیف شده است.
در حالی‌که متقاضی(عربستان) قطعنامه ضد حقوق بشری علیه ایران  از جمله بزرگ‌ترین ناقضان حقوق بشر در جهان به شمار می‌رود و موارد متعدد از نقض آشکار حقوق بشر از جانب این  کشور به چشم می‌خورد از جمله: فاجعه  بزرگ  منا، حملات مرگبار جنگنده‌های سعودی به مناطق مسکونی یمن، حملات غیرقانونی و نامشروع نظامیان سعودی به یمن،  تجاوز به حقوق زنان در قوانین داخلی این کشور، قلع و قمع و سرکوب اقلیت‌های دینی و قومی و...
با  وجود چنین اقدامات فاجعه‌بار و سیاست‌های عظیم ضد حقوق بشری دولت عربستان، تصویب قطعنامه ضد ایرانی به درخواست این کشور، در یک نهاد بین‌المللی، نهایت بی‌عدالتی و بازیچه قرار گرفتن مفاهیم اصولی و بنیادین می‌باشد.  
همچنین اخیرا، کمیته حقوق بشر مجمع عمومی سازمان ملل ۲۸ آبان‌ماه (۱۹ نوامبر ۲۰۱۵) قطعنامه دیگر ضدایرانی در دوران پس از برجام تصویب کرد. مبنای صدور قطعنامه حقوق بشری علیه ایران مواردی  از جمله شکنجه، نقض حقوق و آزادی در دین و عقیده، احکام جزایی همچون  اعدام، حبس ابد که در باره مجرمان با اتهام سنگین مثل قاچاق موارد مخدر در نظر گرفته می‌شود  و یا احکام مربوط قصاص برای کسانیکه مرتکب قتل عمد و یا تجاوز به عنف شده‌اند، می‌باشد.
در جریان رأی‌گیری در خصوص این قطعنامه، از 193 کشور عضو تنها 76 عضو کمیته حقوق بشر به آن برای سیزدهمین سال پیاپی که از سوی کانادا ارائه می‌شد؛ رأی مثبت دادند. در مقابل،  117 کشور عضو سازمان، از حمایت از این قطعنامه خودداری کردند. 35 کشور به آن رأی منفی و 68 کشور نیز رای ممتنع دادند و 14 کشور نیز در جلسه رای گیری غایب شدند.
کشور‌هایی همچون کانادا، آمریکا و انگلیس از حقوق بشر به عنوان یک ابزار استفاده می‌کنند و خود از ناقضان اصلی حقوق بشر  محسوب می‌شوند و به نوعی موضوع حقوق بشر  از جانب این کشورها به سخره گرفته‌ شده است. رژیم صهیونیستی نیز  از جمله کشورهایی بود که به قطعنامه ضد ایرانی رای موافق داد.
رای مثبت رژیم صهیونیستی به این قطعنامه در حالی که این رژیم در جنگ‌های 33 روزه لبنان و 22 روزه و 51 روزه در غزه انواع مختلفی از جنایات جنگی را مرتکب شد و سایر اقدامات آن، مطابق با  اصول و قوانین بین‌المللی از مصادیق بارز جنایات جنگی محسوب می‌شود؛ جای تامل و بحث بسیار می‌باشد.
نکته جالب دیگر که در این  قطعنامه ضد حقوق بشری ایران تا حد چشمگیری جلب توجه می‌نماید؛  اتکای آرای صادره به برخی از کشورهای ذره‌ای (مینیاتوری) است؛ بسیاری از این کشورها، بدون هیچ‌گونه اطلاعی از وضعیت حقوق بشر در ایران، به جهت اتکا در امور مالی وسیاسی و...  به دولت‌های غربی، به دنباله‌روی ازسیاست این کشورها  بسنده کرده‌اند. در حالی که هیچ‌گونه بینش سیاسی و... از مسائل و موضوعات مطرح شده در خصوص جمهوری اسلامی ایران ندارند.
قطعنامه‌های کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌هایی  با جنبه سیاسی می‌باشد. دولت ایران برای قطعنامه‌هایی که با انگیزه‌های سیاسی و مغرضانه  براساس جبهه‌بندی سیاسی کشورها انجام می‌شود؛ ارزشی قائل نیست. دولت ایران همواره به دنبال تعامل سازنده در حوزه حقوق بشر هستند و  این قطعنامه نمی‌تواند مبنایی برای ارتقاء حقوق بشر باشد.
قطعنامه نهایی که در نشست مجمع عمومی تصویب شد  جزء اولین قطعنامه‌ حقوق بشری ضدایرانی پس از توافق هسته‌ای است. در واقع، این روزها به بهانه سالروز اعلامیه جهانی حقوق بشر، یادآور شدیم که مسئله حقوق بشر در  نهاد‌های بین‌المللی حقوق بشری یک بازیچه سیاسی دست قدرت‌های بزرگ است و صرفا در قالب مفاهیم و اصطلاحات از این اصول یاد می‌شود و موجب شده است این سازمان‌ها از چارچوب‌های در نظر گرفته شده خارج شوند و نتوانند به اهداف از پیش تعیین‌شده دست یابند و  ناکارآمدی  آنها را به همراه داشته باشد و تا زمانی‌که این رفتارهای یک سویه و جانب‌گیرانه  در این نهادها جریان داشته باشد ؛ هرگز به اهداف اصلی حقوق بشر، تساوی جهانی و عدالت همگانی دست پیدا نمی‌کنیم
ــــــــــــــــــ
1-  1941
2-  با 115 رای موافق، 15 رای مخالف، 51 رای ممتنع به تصویب رسید.
3- کشورهای ذره‌ای یا مینیاتوری کشورهایی هستند که دارای مساحت جغرافیایی بسیار کم و جمعیت ناچیز هستند مثال کشور باربادوس با 430 کیلومتر مربع و 250 هزار نفر جمعیت
4- این قطعنامه در 17 دسامبر 2015 با 81 رای مثبت در برابر 37 رای منفی تصویب شد همچنین 67 کشور نیز از شرکت در این رای‌گیری خودداری کردند.