خاویر سولانا که پیش از کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه بود، اکنون عضو مؤسسه بروکینگز است. وی ضمن سخنرانی در این مؤسسه گفت: اکنون که مذاکرات هسته‌ای به نتیجه رسیده، این سؤال مطرح است که در حال حاضر در ایران اوضاع به چه صورت است. باید دید در داخل این کشور چه اتفاقهایی در حال رخ دادن است؟ به نظر من، اتفاق عجیبی که در حال رخ دادن است، به مسائل سیاسی داخل ایران مربوط می‌شود. همانطور که می‌دانید روحانی رئیس جمهور حمایت همه بخش‌های نظام را برای توافق هسته‌ای نداشت. اما حفظ نظام، هزینه دارد و هزینه‌ای که نظام ایران می‌پردازد، رسیدن به توافق با جامعه بین‌المللی بوده است بطوری که براساس آن بتواند به صورت خاص، از تحریم‌هایی خلاص شود که مشکلات زیادی را در مسیر توسعه اقتصادی ایران بوجود آورده است. اگر به فضای سیاسی داخلی ایران در فضای امروزی نگاه کنیم به بسیاری از تنشها و اختلافها بین حسن روحانی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران پی می‌بریم. نحوه بحث درباره برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در مجلس ایران مصداق آشکار این مسئله است. درست است که برجام در مجلس ایران با آرای زیادی به تصویب رسید اما بحث‌هایی که در این خصوص در مجلس ایران مطرح شد، بسیار جدی و شدید بود.
سولانا افزود: «در این میان باید به انتخابات مجلس ایران نیز توجه داشت که قرار است در ماه فوریه (اسفند ماه) برگزار شود. این انتخابات نشان خواهد داد که مردم ایران درباره توافق هسته‌ای چه نظری دارند و آیا از روند حرکت حسن روحانی و دولت او در زمینه توافق هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌ها حمایت می‌کنند یا خیر. بی‌تردید روند برداشته شدن تحریم‌ها بر فضای سیاسی داخلی ایران و فضای انتخابات این کشور و نوع نگاه مردم به انتخابات تأثیر خواهد گذاشت. اگر برداشته شدن تحریم‌ها به سرعت اتفاق بیفتد، اقتصاد ایران به اندازه‌ای در مدتی کوتاه رشد خواهد داشت که در فضای انتخابات مجلس به نفع طرفداران توافق هسته‌ای تمام شود. اما اگر این اتفاق به سرعت رخ ندهد و تحریم‌ها به سرعت برداشته نشود، تأثیر آن بر انتخابات ایران محسوس خواهد بود، زیرا مردم ایران در فضای انتظار برای رفع تحریم‌ها، در فضای انتخابات ظاهر خواهند شد. بنابراین، این مسئله بسیار حائز اهمیت است. نکته دیگری که درباره انتخابات ایران بسیار اهمیت دارد به وجود نهادی بسیار پیچیده به نام شورای نگهبان مربوط می‌شود. شورای نگهبان نهادی است که صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس و انتخابات ریاست جمهوری را بررسی می‌کند. این نهاد، صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس را برای ماه فوریه نیز بررسی خواهد کرد. در این میان باید به انتخابات مجلس خبرگان رهبری نیز توجه داشت قرار است در ماه فوریه برگزار شود. این انتخابات نیز بسیار مهم است. نکته جالب توجه اینکه قرار است در انتخابات آتی مجلس خبرگان، حسن خمینی نوه خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران نیز شرکت کند. حسن خمینی فردی است که در انتخابات ریاست جمهوری از حسن روحانی حمایت کرده است. اینکه چنین فردی در مجلس خبرگان حضور پیدا کند، بسیار حائز اهمیت است.
این سخنان سولانا در حالی است که ظریف سال گذشته در شورای روابط خارجی آمریکا گفته بود 16 ماه دیگر انتخابات در ایران برگزار می‌شود و مردم فرصت خواهند داشت با توجه به نتایج مذاکرات تصمیم بگیرند. یک سال بعد (امسال) جان کری در همان شورا گفت نگران سرنوشت روحانی و ظریف در انتخابات پارلمانی است چرا که آنها برای مذاکرات هزینه زیادی کرده‌اند.
خاویر سولانا در نشست مؤسسه بروکینگز همچنین گفته است تحول دیگری که در عرصه داخلی ایران رخ می‌دهد و به موازات حل و فصل مسئله هسته‌ای ایران حائز اهمیت است، آزمایشهای موشکی و توان موشکی این کشور است. سرعت گسترش توان موشکی ایران بویژه در ماههای اخیر بسیار اهمیت دارد. گسترش توانمندی‌ها و قابلیتهای موشکی ایران و رسیدن به توانمندی پرتاب موشک که در آینده به دست خواهد آورد بسیار حائز اهمیت است. ایران توانسته است توانمندی موشکی خودش را بسیار افزایش بدهد، دقت موشکهای ایران و ظرفیت و توان لیزری ایران نیز بسیار ارتقاء پیدا کرده است. ما باید توجه به این مسئله و رشد این فناوری را همچنان در دستور کار خود داشته باشیم، زیرا براساس قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد، انجام چنین فعالیتهایی محل سؤال است. اگر ایران به این فعالیت‌ها ادامه بدهد، مشخص نیست که چه وضعی پیش خواهد آمد.
یادآور می‌شود سولانا اولین مذاکره کننده اروپایی با حسن روحانی در مذاکرات هسته‌ای 12 سال پیش بود.