اقتصاددانان:
افزایش قیمت دلار انتظاری و روانی است
افزایش قیمت دلار در پی تصمیم خاص در بازار داخلی و خارجی نبوده، نوسانات انتظاری و روانی است.
به گزارش مهر، بازار ارز که در روزهای اخیر روندی افزایشی در پیش گرفته، به صورت لحظهای با افزایش نرخها مواجه شده است.
عباسعلی ابونوری استاد دانشگاه و اقتصاددان، آخرین تحولات اخیر بینالمللی ایران را بر تغییر نرخ دلار در بازار تأثیرگذار دانست و گفت: این امر باعث میشود برای مدت زمان کوتاهی در بازار ارز شاهد نوساناتی باشیم و این تأثیرگذاری در بازارهای دیگر مانند سکه و سهام هم افتاده است.
وی با اشاره به اینکه افزایش قیمت دلار در پی تصمیم خاصی در بازار داخلی و خارجی نبوده و این نوسانات موقتی است، اظهار داشت: برخیها از آب گلآلود ماهی میگیرند و از فرصت پیش آمده سوءاستفاده میکنند. سیستم نرخها و بازارهای جهانی هم دچار تغییر و تحولاتی نشده که بتواند بر بازار داخلی ارز کشورمان تأثیر بگذارد.
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: از سوی دیگر دولت در نظر دارد که قیمت دلار در بودجه سال 94 را تعیین کند که در حال حاضر این نرخ حدود 2850 تومان در نظر گرفته شده و اعلام این موضوع در روزهای اخیر هم بیتأثیر نبوده است و تا زمان تصویب نهایی بودجه این نوسانات در بازار ارز را شاهد خواهیم بود و پس از تصویب قیمت ارز دلار تثبیت میشود.
ابونوری با تأکید بر اینکه افزایش قیمت دلار به میزانی نیست که اقتصاد را تحت تأثیر قرار دهد، گفت: با توجه به این شرایط نیازی به دخالت بانک مرکزی نیست و مسئولان این بانک مطلع هستند که این نوسانات تأثیرگذار نیست و تحولات نرخ دلار تأثیری در اقتصاد کشور نخواهد گذاشت.
وی خاطرنشان کرد: رکودی که هم اکنون در اقتصاد دنیا حکمفرما است، نمیتواند دلیلی بر نوسانات نرخ ارز در بازار داخلی باشد و بازار داخلی از حالت عادی و طبیعی خارج نشده است و بنابراین، این وضعیت در بلندمدت ادامه نخواهد داشت و متوقف خواهد شد، ضمن اینکه تا آغاز مذاکرات بعدی و توافقات سیاسی این روند غیر منطقی به نظر نمیرسد و نوسانات نگران کننده نخواهد بود.
کامران ندری اقتصاددان هم در گفتوگو با مهر، دلیل اصلی افزایش قیمت ارز دلار در بازار را نوسانات و انتظارات روانی دانست و گفت: البته اتفاق خاصی در بازار ارز رخ نداده و تحولات اخیر بینالمللی ایران هم در بازار تأثیر گذاشته است.
وی ادامه داد: در حال حاضر اتفاق خاصی در بازارهای جهانی که تأثیر بر بازار ارز کشورمان بگذارد، نیفتاده است، ضمن اینکه نوسانات بازار ارز به اندازهای نیست که نگران کننده باشد و باعث شود بانک مرکزی در بازار برای کنترل قیمت دخالت کند.
محمدقلی یوسفی نیز در مورد دلایل افزایش نرخ دلار در بازار گفت: واقعیتی که در اقتصاد ما وجود دارد، این است که عرضه دلار همواره به وسیله دولت انجام میشود و تقاضا نیز توسط دولت، بخش خصوصی و مردم صورت میگیرد. این استاد دانشگاه و اقتصاددان افزود: در سالهای مختلف به دلیل بالا بودن قیمت نفت، کم بودن فشار تحریمها و بالا بودن تولید داخلی، نیاز کمتری به واردات وجود داشت، اما با کاهش عرضه دلار، کاهش قیمت نفت و کاهش درآمدهای نفتی، مسائل مرتبط با تحریم و...، واردات افزایش یافته است. از سوی دیگر، فشار ناشی از افزایش واردات به دلیل کمبود تولید داخلی و نیاز به واردات باعث میشود که قیمت دلار در اقتصاد ایران بالا برود.
وی ادامه داد: این وضعیت در حالی است که دولت با کسری بودجه مواجه است و درآمدهای دولت پائین آمده و هزینهها بالا رفته است؛ بنابراین دولت به دنبال منبع درآمد میگردد تا بتواند کسری بودجه را پوشش دهد. یکی از راههای دولت پیش از این برای ارزان شدن قیمت ارز ارائه سوبسید بود اما در حال حاضر دولت نمیتواند این کار را انجام دهد و دلار را با قیمت ارزان وارد بازار کند. از سوی دیگر، دولت چندان ناراضی نیست که قیمت دلار بالا برود تا بتواند بدهی خود را از طریق افزایش نرخ ارز تأمین کند.
یوسفی گفت: همانطور که پیش از این نیز با تغییر قیمت ارز دلار از نرخ مرجع به مبادلهای و رسیدن آن به حدود 2400 تومان، دولت توانست بدهی خود را به سیستم بانکی پوشش دهد و در حال حاضر هم ممکن است که از این طریق بخشی از بدهیهای خود را بپردازد و البته راهی جز این نیز ندارد.
به گفته این اقتصاددان، تقاضا برای دلار در بازار زیاد و عرضه آن کم است و همین امر هم باعث افزایش قیمت این نوع ارز میشود و البته سایر عوامل هم در آن بیتأثیر نیست، به ویژه کاهش توان ارزی دولت و کاهش قیمت نفت باعث میشود که مسئولان به فکر ذخیره کردن ارزها بیافتند و به راحتی آن را مصرف نکنند و برای آینده نگهداری کنند.
یوسفی خاطرنشان کرد: البته احتیاط بانک مرکزی و دولتمردان درست است، زیرا هیچ اقتصاددانی در ایران نتوانست کاهش قیمت نفت را در سال جاری پیشبینی کند و بنابراین دولت هم بودجه سال 93 را با دلار بالا بست و در ادامه قیمت نفت کاهش یافت و باعث شد که دولت با کسری بودجه مواجه شود.
آرامش بهزودی به بازار ارز برمیگردد
رئیس کل بانک مرکزی درباره افزایش نامتعارف نرخ دلار در بازار آزاد طی روزهای اخیر گفت: آرامش بزودی به بازار ارز بازمیگردد.
ولی الله سیف دیروز در حاشیه رونمایی از سامانه فروش اینترنتی ارز مسافرتی بانک ملت به اتفاقات اخیر بازار ارز اشاره کرد و گفت: هیچ دلیلی برای نوسان در بازار دلار و ارز وجود ندارد و آرامشی که پیشتر در بازار ارز حاکم بود، مجدد بازمیگردد.
وی با تاکید بر اینکه شرایط اقتصاد ایران با ثبات است، گفت: نوسانها گاهی پیش میآید ولی اقتصاد ایران از عوامل بنیادین برخوردار است و بزودی شاهد بازگشت آرامش به بازار ارز خواهیم بود.
سیف با اشاره به مذاکرات اخیر هستهای گفت: الان شرایط به گونهای است که باید از لحظههای آن استفاده شود چرا که مذاکرات اخیر مثبت پیش رفته است.
وی با بیان اینکه اتفاقی که چند روز قبل افتاد (تمدید مذاکرات) میتوانست باز هم به تاخیر بیفتد گفت: بانکها باید آمادگی لازم برای برقراری ارتباط بینالمللی را داشته باشند چرا که اگر بنا به فعالیت بانکهای خارجی در داخل باشد معلوم نیست رقابت تا چه حد پیش برود.
رئیس کل بانک مرکزی در همین ارتباط افزود: این هفته (در مذاکرات) نگفتند تا 7 ماه بلکه تاکید کردند در این هفت ماه مذاکرات پیش میرود یعنی بانکها آماده باشند چرا که هر چه سریعتر ممکن است این کار عملی شود. این مسئله چیزی نیست که بیش از این به تاخیر بیفتد.
وی خطاب به بانکها تاکید کرد: بانکها نباید اجازه دهند بازار خارج از منطق جلو برود بلکه باید با دقت نظر و توجه امور را به دست بگیرند؛ از آنجایی که ما نمیخواهیم دستوری عمل کنیم و فضای انحرافی ایجاد کنیم از بانکها خواستیم از رقابتهای غلط جلوگیری کنند.
وی به ایجاد تعادل ارزی، ورودی ارز به بازار و تقاضای بازار ارز اشاره کرد و گفت: تمام این شاخصها متعادل است اما اخبار موقتاً نوسان را در بازار ایجاد میکند، ولی به سرعت تعادل بازمیگردد.