اظهارات خصمانه مقامات آمریکایی در دومین روز مذاکرات هستهای
برای آرام کردن نمایندگان خشمگین کنگره تحریمهای مشروط را تصویب میکنیم!
دومین روز مذاکرات هستهای در عمان در حالی سپری شد که یک مقام ارشد دولت آمریکا با بیان اینکه تصویب «تحریمهای مشروط» علیه ایران میتواند نمایندگان خشمگین کنگره را آرام کند، مدعی شد که این تحریمها کمک میکند تا تهران با سرعت بیشتری به سمت توافق هستهای حرکت کند.
صبح روز گذشته (دوشنبه) دومین روز مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 در مسقط، پایتخت عمان با دیدار وزیر امور خارجه کشورمان با جانکری همتای آمریکایی خود و کاترین اشتون هماهنگکننده گروه 1+5 آغاز شد. با وجود اینکه از محتوای این نشست، خبری منتشر نشده است، ولیکن اظهارات مقامات کشورهای مذاکرهکننده در مسقط، موید این موضوع است که ظرفیت غنیسازی و مسئله تحریمها، همچنان به عنوان مهمترین موارد اختلافی بین ایران و 1+5 مطرح میشود.
تحریمهای مشروط
خبرگزاری آسوشیتدپرس در مطلبی تحت عنوان «رقابت ایالات متحده با زمان و کنگره بر سر توافق هستهای» نوشت در صورتی که مذاکرات هستهای با ایران به درازا بیانجامد، ممکن است کاخ سفید مجبور شود در مورد تصویب «تحریمهای مشروط» علیه ایران تصمیمگیری کند.
به نوشته این خبرگزاری، در صورتی که تا ضربالاجل 24 نوامبر (سوم آذر) توافقی به دست آید، بسیار بعید است که نمایندگان کنگره بتوانند آن را لغو کنند، چرا که به عقیده کارشناسان، «باراک اوباما» رئیسجمهور آمریکا اختیار کافی را برای آنکه اغلب تحریمهای نفتی و بانکی ایران را رأسا، اگر نه لغو، دستکم تعلیق کند، داراست.
اما در صورتی که مذاکرات تمدید شده و تا زمان پس از آغاز به کار سنای جدید، یعنی روز سوم ژانویه (13 دی ماه) ادامه یابد، احتمالا کنگره که حالا بطور کامل در اختیار جمهوریخواهان خواهد بود، برای افزایش تحریمهای ایران تلاش خواهد کرد.
به نوشته آسوشیتدپرس، در صورتی که اوباما در آن زمان توافق را در دسترس و نزدیک ببیند، بطور قطع برای وتوی این تصمیم یا هر مصوبهای که دست وی را در مذاکرات ببندد، تلاش خواهد کرد، چرا که به عقیده دولت اوباما، تصویب تحریمهای جدید نقض توافق موقت بوده و در عین حال ایران را به غنیسازی بیشتر ترغیب میکند.
این خبرگزاری سپس نوشته است در مقابل در صورتی که مذاکرات طولانی شود، ممکن است که کاخ سفید در رابطه با تصویب «تحریمهای مشروط» علیه ایران، تصمیمگیری کند.
یک مقام ارشد دولت آمریکا هم در گفتوگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس تلویحا از تصویب «تحریمهای مشروط» علیه ایران استقبال کرده و مدعی شده است که این اقدام میتواند ایران را سریعتر به سمت توافق سوق دهد.
این مقام آمریکایی که خواسته نام و سمتش منتشر نشود، عنوان کرده است که تصویب چنین تحریمهایی میتواند نمایندگان کنگره را که پس از تمدید احتمالی مهلت مذاکرات هستهای خشمگین خواهند بود، آرام کرده و در عین حال موجب شود تا روند حرکت به سمت یک توافق جامع تسریع شود.
با این وجود این مقام ارشد دولت «باراک اوباما»، مدعی شده است که گزینه افزایش تحریمهای ضدایرانی فعلا در دستور کاخ سفید قرار ندارد.
اوباما: شکاف در
مذاکرات هستهای با ایران همچنان عمیق است
باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در مصاحبه با شبکه سی بیاس نیوز گفت: سوال این است که آیا قادر خواهیم بود که شکاف هستهای را کاهش دهیم تا آنها [ایران] بتوانند باز هم به جامعه جهانی وارد شوند، تحریمها را بتوان به آرامی کاهش داد و تضمینهای قابل تایید و محکمی داشته باشیم که آنها سلاح هستهای نسازند. هنوز شکاف بزرگی وجود دارد. ممکن است که قادر نباشیم به آن نقطه برسیم.
اوباما مدعی شدکه: اولویت شماره یک آمریکا در خصوص ایران این است که مطمئن شویم آنها به سلاح هستهای دست پیدا نمیکنند.
همچنین «یوسف بن علوی» وزیر خارجه عمان اعلام کرد که مذاکرات هستهای بین ایران و غرب به نقاط حساسی رسیده است و در این مذاکرات پیشرفت حاصل شده است.
پیشنهاد کاهش
غنی سازی
بنا به گزارش«عمان دیلی»، در جلسه اول مذاکرات میان «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران، «جانکری» وزیر خارجه آمریکا و با حضور «کاترین اشتون» هماهنگکننده سابق اتحادیه اروپا در مورد غنیسازی اورانیوم و برداشتن تحریمهای ایران صحبت شده و تمام وقت جلسات به همین دو موضوع اختصاص داده شده است.
بر اساس این گزارش ایران خواستار صحبت و حل تمام مسائل باقیمانده شده است و در مقابل آمریکا نیز خواهان تعهداتی از سوی تهران برای کاهش غنیسازی اورانیوم و خودداری از ساخت چیزی است که آن را سلاح اتمی مینامد.
یوسفبن علوی در این خصوص گفت: خوشبینی بسیاری در مسیر مذاکرات وجود دارد و مذاکرات دیروز به نقاط حساسی رسیده و در آن پیشرفت دیده میشود. وی افزود: مذاکرات به مسیری وارد شده که بازگشت از آن سخت است و دو طرف اصرار دارند به توافق برسند و این خواستهای است که ما میان دو طرف دیدیم.
بن علوی در ادامه گفت: این اولین دیدار مهم در عمان نیست بلکه فقط اولین دیداری است که علنی میشود. عمان 5 سال است که برای نزدیکی روابط در این زمینه تلاش میکند و توانسته است دو طرف ایرانی و غربی را به نقطه امروز برساند و ما معتقدیم آنها از تلاش ما راضی هستند و مسیری که باقی مانده کم است.
دیپلمات روس: تمدید مذاکرات فاجعه نیست
همچنین یک دیپلمات روس نزدیک به تیم مذاکرهکننده این کشور در گفتوگو با روزنامه «کامرسانت» گفت: عملا همه جزئیات فنی توافقنامه نهایی مورد توافق طرفین قرار گرفته و تنها یک موضوع اصلی باقی مانده و آن روند چگونگی لغو تحریمها از ایران است. این مقام روس که نامش فاش نشده، گفت: «این مسئله ممکن است به گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی مرتبط خواهد باشد. دو گزینه در این رابطه وجود دارد: نخست آنکه بعد از انتشار گزارش بعدی آژانس که تقریبا هر ماه صورت میگیرد، بخشی از تحریمها بطور خودکار لغو گردد، یا اینکه طرفین بار دیگر گردهم جمع شده و جزییات اقدامات بعدی را بررسی کنند».
منبع خبری روزنامه «کامرسانت» در این رابطه معتقد است: «امکان ندارد بطور قطع از رسیدن به توافق نهایی در فرصت باقی مانده صحبت کرد. هنوز یک مسئله بسیار مهم حل نشده باقی مانده است و آن چگونگی روند لغو تحریمها از ایران است که نیازمند اراده سیاسی لازم برای این تصمیمگیری است. برخی تحریمها یکجانبه هستند و برخی تحریمها از سوی شورای امنیت سازمان ملل صورت گرفتهاند که روند لغو آنها کمی زمان لازم دارد».
این مقام روس افزود: «در مذاکرات نهایی نظریه مرتبط شدن لغو تحریمها با گزارشات آژانس بینالمللی انرژی اتمی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. دو گزینه در این رابطه وجود دارد: نخست آنکه بعد از انتشار گزارش بعدی آژانس، بخشی از تحریمها بطور خودکار لغو گردد، یا اینکه طرفین بار دیگر گردهم جمع شده و جزییات اقدامات بعدی را بررسی کنند».
به گفته وی، فعلا که آخرین گزارش آژانس که هفته گذشته منتشر شد رضایت کامل از همکاری ایران را نشان نمیداد و اتهاماتی را علیه مقامات تهران در خصوص عدم تمایل آنها به پاسخگویی برخی سؤالات مطرح کرده بود.
این دیپلمات روس در آخر افزود: «طرفین مذاکرات هستهای این مسئله را هم بعید نمیدانند که تاریخ جدیدی برای امضای توافقنامه جامع هستهای مشخص گردد. البته این مسئله اصلا نباید یک فاجعه محسوب شود.
تکذیب خبر تایمز
به گزارش خبرگزاریها روزنامه انگلیسی تایمز، روز گذشته مدعی شد که مقامات ایران و آمریکا در حال مذاکره سری درباره از سرگیری روابط دیپلماتیک بین دو کشور هستند. این روزنامه به نقل از منابع ایرانی نوشت: مذاکرات درباره بررسی تاسیس دفتر بازرگانی مشترک بین دو کشور و حضور آمریکا در ایران است.
این منابع افزودند: موفقیت مذاکرات در گروی توافق درباره برنامه هستهای ایران است بهگونهای که این توافق سر آغازی برای رفع تحریمها از ایران و همچنین فرصت دادن به توسعه روابط بازرگانی این کشور است که به بازگشایی سفارتخانهها در آمریکا و ایران میانجامد. این روزنامه همچنین مدعی شد که هیئتی ایرانی به ریاست رئیس هیئت بازرگانی بینالمللی ایران هفته آینده دور دوم مذاکرات با هیئت آمریکایی را در باکو پایتخت آذربایجان آغاز خواهند کرد.
تایمز همچنین نوشت: وزارت امور خارجه ایران اخبار این مذاکرات و برنامهریزی برای تأسیس دفتر بازرگانی بین دو کشور را تکذیب کرده است. از سوی دیگر، وزارت خارجه آمریکا نیز اخبار منتشر شده درباره مذاکرات با ایران در این زمینه را تکذیب کرده است.
تحلیل واشنگتن پست از خودکفایی ایران
نشریه آمریکایی واشنگتن پست نیز در گزارشی با تردید در حصول توافق هستهای در مذاکرات آتی مینویسد: ایرانیان شرایط سخت را بر نداشتن انرژی هستهای ترجیح میدهند.
این روزنامه آمریکایی توضیح داد که اندیشه مرتبط به خودکفایی و اعتماد به نفس همواره یک سیاست پیش برنده در ایران بوده است چرا که از همان دهههای هشتاد میلادی از قرن گذشته این اعتقاد اصلی نزد ایرانیان از همان بدو انقلاب ایران بوده که معتقد است انقلاب ایران پیروزی تاریخی بزرگی است که آمریکا هرگز نمیتواند آن را قبول کند یا خود را با آن وفق دهد، از این رو نیروهای غربی همواره تلاش خواهند کرد تا ضد دولت اسلامی توطئه چینی کنند، اما نمیتوانند بر این دولت سلطه یابند.
قرار است نهمین دور مذاکرات جامع هستهای امروز با حضور نمایندگان