دولت سیزدهم در روزهای منتهی به پایان سال، اقدامات متنوع و جذابی برای هدایت نقدینگی موجود نزد مردم و فعالان اقتصادی به سمت حوزه‌های مولد انجام داده است. پیشنهاداتی که دولت روی میز گذاشته آن‌قدر جذاب است که سرمایه‌گذاران خرد و درشت را قانع می‌کند به این پیشنهادات پاسخ مثبت بدهند.

اگرچه بخشی از نقدینگی نزد مردم و فعالان اقتصادی به سمت خودروهای وارداتی و تولیدات داخلی رفته است، اما دو پیشنهاد جذاب دیگر، یعنی سهیم شدن مردم در منابع نفت و طلای کشور که از روز گذشته کلید خورد، فصل جدیدی از سرمایه‌گذاری در کشور را رقم زده است.

مردم روی سفره نفت

به گزارش خبرگزاری‌ها، دیروز یکشنبه، 21 اسفندماه معاملات گواهی سپرده نفت خام و گواهی سپرده میعانات گازی در تابلوی گواهی سپرده حامل‌های انرژی بورس انرژی ایران طی مراسمی با حضور وزیران نفت و امور اقتصاد و دارایی رونمایی شد.

گواهی سپرده نفت خام یک ابزار استاندارد برای معاملات این حامل انرژی به‌شمار می‌رود. این گواهی نوعی اوراق بهادار و نشان‌دهنده مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی از نفت خام موجود در مخازن متعلق به شرکت ملی نفت ایران است و پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تأیید بورس صادر می‌شود، این گواهی یک طبقه جدید دارایی برای مشارکت اشخاص حقیقی و حقوقی در معاملات حامل‌های انرژی در بستر شفاف بورس است.

به‌ منظور تشویق متقاضیان نفت خام و میعانات گازی به ورود به معاملات گواهی سپرده، تخفیفاتی از سوی شرکت ملی نفت ایران در زمان تحویل فیزیکی و معافیت از پرداخت هزینه انبارداری تا 18 ماه و اولویت در تحویل نسبت ‌به خریداران خارج از بورس در نظر گرفته شده است.

پس از خرید، همه دارندگان این گواهی‌ها که طبق شرایط اعلامی شرکت ملی نفت در اطلاعیه گشایش انبار استاندارد تحویل را دارند می‌توانند درخواست تحویل نفت خام و میعانات گازی را ارائه کنند و محموله خود را تحویل بگیرند. اشخاص حقوقی به شکل مستقیم می‌توانند برای خرید اقدام کنند و اشخاص حقیقی نیز تنها از طریق شرکت‌های سبدگردان می‌توانند خرید داشته باشند.

گامی در راستای اقتصاد مقاومتی

محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در این مراسم اظهار کرد: این طرح در راستای تحقق بند 13 سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است که باید از آسیب‌پذیری درآمدهای اقتصادی کشور جلوگیری کنیم.

وی خنثی‌‌سازی تحریم‌ها را از اولویت‌های وزارت نفت در دولت سیزدهم برشمرد و گفت: حدود یک‌سال روی موضوع معاملات گواهی سپرده نفتی در بورس انرژی کار شد و امروز نتیجه بیش از 3000 ساعت کار کارشناسی، رونمایی شده است.

تفاوت‌های ویژه

با طرح اجرا نشده دولت قبل

معاون وزیر نفت با اشاره به طرح اجرا نشده دولت قبل، ادامه داد: این کار جدید و مبتکرانه، با طرح بورس نفت و گشایش نفتی در دولت قبل تفاوت‌های معناداری دارد، به‌طوری که دارندگان اوراق می‌توانند مالک فیزیکی نفت خام باشند و به‌ شرط آنکه مجموعاً بتوانند به اندازه یک محموله اوراق در اختیار داشته باشند، امکان خروج نفت خام از انبار و فروش آن در این طرح وجود دارد.

خجسته‌مهر ادامه با اشاره به ضمانت این اوراق بیان کرد: گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی قابلیت تضمین دارد، امکان خرید و فروش این اوراق فراهم شده است و با توجه به اینکه با دو بانک قرارداد منعقد شده مشکلی در این خصوص وجود ندارد.

آغاز معاملات از 22 اسفند

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به بازشدن نماد اوراق سپرده در بورس انرژی در روز یکشنبه و آغاز معاملات از روز دوشنبه، گفت: روزانه 100 هزار بشکه نفت خام سنگین و 100 هزار بشکه میعانات گازی عرضه خواهد شد که در طول سال 36 میلیون بشکه نفت خام و 36 میلیون بشکه میعانات گازی به مجموع ارزش 

6 میلیارد دلار خواهد بود.

خجسته‌مهر با بیان اینکه «در مرحله فعلی کدهای حقوقی امکان خرید مستقیم اوراق دارند»، یادآور شد: مردم می‌توانند از طریق کدهای حقوقی و به‌صورت غیرمستقیم، اقدام به خرید اوراق سپرده کنند.

سرمایه‌گذاری در طلای سیاه

به جای ارز و سکه

وی افزود: دارندگان ارز و ریال، به ‌جای آنکه به خرید و سرمایه‌گذاری در ارز و سکه و طلا توجه کنند، طلای سیاه بخرند و این امکان، در بورس انرژی فراهم شده است.

معاون وزیر نفت با بیان اینکه «با اجرای این طرح، هیچ‌گونه بدهی برای دولت ایجاد نمی‌شود و ما به‌ازای فیزیکی، اوراق سپرده به فروش رسیده در انبارهای شرکت ملی نفت موجود است»، توضیح داد: منابع حاصل از فروش این اوراق نیز، مطابق قانون، مثل منابع حاصل از صادرات نفت خام خواهد بود و شرکت ملی نفت سهم 14 و نیم درصدی از این منابع خواهد داشت.

به گفته خجسته‌مهر، امکان خرید و فروش این اوراق در بازار ثانویه وجود دارد و با مجوز شورای عالی اقتصاد، شرکت ملی نفت و چند بانک و مؤسسه مالی، امکان ریالی خرید این اوراق را از دارندگان آن خواهند داشت.

هدایت نقدینگی به بازارهای مولد

و تقویت ارزش پول ملی

سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد هم در این مراسم با اشاره به دغدغه مهم هدایت نقدینگی به بازارهای مولد به‌واسطه انتشار گواهی سپرده نفتی عنوان کرد: رقابتی شدن و شفاف شدن و بازگشایی درها بر روی بخش خصوصی در صنعت نفت مهم‌‌ترین رخداد در این میان است. در رونمایی این گواهی صرفاً یک اتفاق کاغذی صورت نمی‌گیرد؛ یک رخداد واقعی و فیزیکی اتفاق می‌افتد و هدایت نقدینگی به یک بازار مولد و واقعی است.

وی همچنین در جمع خبرنگاران گفت: با توجه ‌به اینکه تسویه‌های ریالی در این گواهی انجام می‌شود، این اوراق می‌تواند در آینده شاهد در افزایش ارزش پول ملی کمک کند، متقاضیان داخلی و حتی کشورهای همسایه هم می‌توانند برای خرید این اوراق حضور یابند.

هیچ خریداری متضرر نمی‌شود

وزیر نفت، هم در آیین رونمایی از گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی در بورس انرژی، درباره فروش گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی تأکید کرد: تلاش زیادی برای رفع نقص این شیوه تأمین مالی انجام شده است و افراد با سرمایه خرد می‌توانند این گواهی را خریداری کنند.

جواد اوجی افزود: هیچ خریداری با خرید این گواهی‌ها متضرر نخواهد شد و هر زمانی بخواهد می‌تواند گواهی خود را نقد کند.

نیم‌نگاهی به جهانی‌شدن

وی در ادامه با اشاره به گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی خاطرنشان کرد: در این طرح از سرمایه‌گذاران داخلی و مشارکت مردمی استفاده می‌کنیم که باعث تنوع در بحث صادرات نفت می‌شود. همچنین جمع‌آوری نقدینگی را به‌دنبال دارد. در این راستا برای بهینه‌‌سازی گاز، این محصول را در بازار بورس انرژی ارائه خواهیم کرد.

وزیر نفت ادامه داد: قیمت‌گذاری گواهی نفت در بازه زمانی مشخصی و براساس نرخی که به مشتریان عرضه می‌کنیم محاسبه می‌شود. فعلا اوراق فروش داخلی دارد اما آرام آرام بین‌المللی خواهد شد.

بالا‌ترین میزان صادرات نفت

از زمان به هم خوردن برجام

اوجی همچنین تصریح کرد: در ۱۱ ماه سال جاری ۱۴ میلیارد دلار در سامانه‌های نیما و مرکز مبادله ارز و طلای ایران تزریق شده است.

وی گفت: امسال ۱۹۰ میلیون بشکه نفت بیشتر از سال ۱۳۹۹ و ۸۳ میلیون بشکه بیشتر از سال ۱۴۰۰ نفت صادر کردیم.

وزیر نفت افزود: همچنین میزان صادرات گاز امسال نسبت به سال قبل ۱۵ درصد افزایش داشته است. صادرات ال‌پی‌جی نیز نسبت به سال قبل افزایش یافته است.

اوجی با اشاره به افتتاح فاز ۱۴ پارس جنوبی عنوان کرد: با افتتاح این فاز سالانه یک میلیون تن دیگر میعانات گازی و ال‌پی‌جی و یک میلیون تن اتان به ظرفیت تولید کشور اضافه خواهد شد. میزان ذخایر در کشور امروز کمتر از ۲۰ میلیون بشکه است، در حالی که زمانی که دولت را تحویل گرفتیم هیچ مخزنی خالی نبود.

درآمدهای ارزی بالاتر از نیازها

وزیر نفت با اشاره به اینکه در حال حاضر میزان درآمدهای ارزی کشور بالاتر از نیازهای ارزی است، گفت: طرح گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی بیش از یک سال است که در حال بررسی است و همه ایرادهایی که در طرح‌های قبلی صورت گرفته بود برطرف شده است.

اوجی با اشاره به اینکه دولت در ابتدای کار مشکلات سختی داشت، افزود: مخصوصاً در وزارت نفت یکی از دغدغه‌ها صادرات نفت بود. از سال ۹۷ به بعد فروش نفت در برخی از ماه‌ها صفر بود و اولین سؤال این بود که وضعیت صادرات چه خواهد شد؟ در حالی که اکنون به درآمد ارزی نفت و فراورده‌ها و پتروشیمی با استفاده از همه ظرفیت‌ها و دیپلماسی قوی رسیده‌ایم.

دیدگاه‌های مشترک با عربستان در اوپک

وزیر نفت در حاشیه این مراسم نیز در پاسخ به پرسشی درباره تأثیر توافق ایران و عربستان روی صادرات نفت ایران عنوان کرد: در اجلاس اوپک و اوپک‌پلاس در بحث صادرات نفت دیدگاه نزدیکی با عربستان داریم؛ تصمیماتی که در اوپک و اوپک‌پلاس رقم خورده با همفکری هم و نقاط مثبت و مشترک زیاد بوده است.

اوجی همچنین در مورد توسعه میادین مشترک نفتی با کشورهای همسایه گفت: در این زمینه توافق‌نامه‌ای با کشور عمان برای توسعه میدان هنگام امضا شده است.

وی ادامه داد: یک قرارداد سوآپ گاز پنج میلیون مترمکعبی با آذربایجان داشتیم که به ۱۰ میلیون مترمکعب افزایش یافته است. یک قرارداد جدید هم با ترکمنستان امضا شده است.

رونمایی از معاملات شمش طلا

در بورس كالای ایران

دیروز علاوه ‌بر رونمایی از گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی در بورس انرژی، بورس کالا هم خبرساز بود.

روز یکشنبه مراسم رونمایی از افتتاح معاملات شمش طلا در بازارهای مالی و مشتقه بورس کالای ایران با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری و وزیر امور اقتصادی و دارایی در محل وزارت اقتصاد برگزار شد.

به گزارش شادا، در مراسم افتتاح معاملات شمش طلا در بازارهای مالی و مشتقه بورس کالای ایران، از سه سامانه مرتبط با معاملات شمش طلا در بورس کالا نیز رونمایی شد.

فرصتی برای سرمایه‌های خرد

گفتنی است، معاملات گواهی سپرده شمش طلا به‌عنوان یکی از جذاب‌‌ترین ابزارهای طلایی بورس کالا در شرایطی راه‌اندازی می‌شود که حتی می‌توان با وجه یک‌دهم گرم طلا اقدام به خرید یک گواهی سپرده شمش طلا کرد؛ به عبارت دیگر سرمایه‌های خرد نیز امکان ورود به بازار جدید طلای بورس کالا را خواهند داشت.

معاملات گواهی سپرده شمش طلا در سامانه معاملات ابزارهای نوین مالی بورس کالا توسط مشتریان این‌گونه انجام می‌شود که مشتریان باید اقدام به اخذ کد معاملاتی بازار مالی از بورس کالا کنند.

البته اخذ کد بازار مالی برای اشخاص حقیقی فرآیند ساده‌ای دارد و مشتریان با مراجعه به درگاه آنلاین شرکت‎های کارگزاری دارای مجوز معاملات مشتقه مبتنی بر کالا، در کوتاه‌‌ترین زمان ممکن اقدام به دریافت کد بازار مالی بورس کالا کنند.

مشتریان حقوقی نیز از طریق شرکت کارگزاری خود می‌بایست اقدام به اخذ کد معاملاتی کنند.

توسعه 4 ابزار جذاب

برای سرمایه‌گذاری مردم

به نظر می‌رسد دولت سیزدهم طراحی جامعی برای جذاب کردن سرمایه‌گذاری مردم در حوزه‌های مختلف انجام داده است. در همین زمینه سید محمدهادی سبحانیان، معاون امور اقتصادی وزارت اقتصاد در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: توسعه ابزارهای جذاب برای سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران و مردم در دستورکار دولت قرار دارد‌.

وی این ابزارها را «راه‌اندازی گواهی سپرده شمش طلا در بورس»، «عرضه اوراق گواهی سپرده نفت»، «معرفی شرکت‌های سهامی عام پروژه در حوزه فلزات گران‌بها» و «‌عرضه اوراق گواهی سپرده سایر کامادیتی‌ها» عنوان کرد.

امید است با توسعه این ابزارها، سرمایه‌های خرد مردم که پیش از این برای حفظ ارزش در برابر تورم، سر از بازارهای دلالی دلار و سکه درمی‌آورد، به سمت سرمایه‌گذاری‌های مولد و مفید برای اقتصاد کشور هدایت شود تا هم مردم بتوانند به سود معقولی دست یابند و هم زمینه دامن زدن به تورم و سوداگری و فریب مردم از سوی دلالان از میان برداشته شود.