گزارش خبری تحلیلی کیهان
ضربه عربیِ چین به آمریکا در قلب ریاض!
سرویس خارجی-
رهبر چین در واپسین روزهای هفته پیش راهی عربستان شد تا این سفر هم برای رژیم سعودی که خواستار پیدا کردن تکیهگاهی برای دور شدن از میدان نفوذ آمریکا [حدأقل در زمان بایدن است]، اهمیت حیاتی یابد و هم ضربهای عربی از سوی چین به آمریکا در قلب ریاض تفسیر گردد.
چین که به دنبال کنار زدن آمریکا از جایگاه متزلزل شده اش و گسترش نفوذ در یکی دیگر از حیاط خلوتهای این ابرقدرت رو به افول است به عربستانی سفر کرده که آن هم به دنبال مطرح کردن بدیلی برای آمریکاست تا وابستگی خود به آمریکا را به صورت موقت هم که شده کاهش دهد و یا حداقل چنین نشان دهد. این دیدار که به اعتقاد برخی کارشناسان، یک ضربه گیجکننده به بایدن است، میتواند ضربهای از زاویهای متفاوت به منافع آمریکا در منطقه و چرخش از غرب به شرق از سوی ریاض هم تفسیر شود. نباید این مهم را فراموش کرد که ولیعهد سعودی که به دنبال پادشاهی است، ترامپِ اهل معامله را به بایدنی که خاندان او را برای پادشاهی نمیپسندد، ترجیح دارد. همین انگیزهها توانسته به عاملی برای نزدیک شدن روابط پکن-ریاض تبدیل شود. به هر روی، روز پنجشنبه، گارد سلطنتی رژیم سعودی سوار بر اسبهای عربی با پرچمهای چین و عربستان، خودروی «شی جین پینگ»، رهبر چین را هنگام ورود به کاخ سلطنتی در ریاض همراهی کردند، جایی که شاهزاده سعودی «محمد بن سلمان»، معروف به ابو اره، با لبخند معروف خودش! از او استقبال کرد. ولیعهد سوداییِ سعودی در این روز از رئیسحزب کمونیست چین که به منظور مشارکت در نشست سران کشورهای حوزه خلیجفارس و چین به ریاض سفر کرده، در کاخ الیمامه استقبال کرد. این سفر بنا به دعوت «سلمان بن عبدالعزیز»، پادشاه سعودی بوده و هدف آن «گسترش روابط تاریخی و مشارکت استراتژیک میان دو کشور» عنوان شده است. آنچه برای بسیاری از رسانههای جهان قابل توجه بود، تضاد این رفتارِ رژیم سعودی با استقبال سرد از «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا بود، که روابط با او به دلیل سیاستهای نفتی سعودی بسیار تیرهتر شده است.
شی جین پینگ، روز چهارشنبه در جریان یک سفر رسمی ۳ روزه وارد ریاض شد تا در ۳ نشست مختلف با رهبران کشورهای عربی شرکت کند.
رئیسجمهوری چین در مقالهای که در رسانههای سعودی منتشر شده، نوشت که این یک «سفر تاریخی» است تا «دوران جدیدی از روابط چین با جهان عرب، کشورهای عربی خلیجفارس و عربستان سعودی آغاز شود». به گزارش ایسنا، وی در ادامه نوشت «چین و کشورهای عربی پرچم عدم مداخله در امور داخلی کشورها را برافراشته نگه میدارند و قاطعانه از یکدیگر در حفاظت از حاکمیت و تمامیت ارضی حمایت میکنند.» شی جین پینگ پیش از دیدارش با سایر تولیدکنندگان نفت در حوزه خلیجفارس و شرکت در گردهمایی گستردهتری از رهبران عرب در روز جمعه، گفت که این کشورها «گنجینهای از انرژی برای اقتصاد جهانی هستند... و زمینی حاصلخیز برای توسعه صنایع با فناوری پیشرفته هستند». رئیسجمهور چین پیش از این تاکید کرده بود که سفرش به عربستان به منظور مشارکت در اولین نشست سران چینی-عربی و نخستین نشست سران چین و کشورهای شورای همکاری خلیجفارس است. از آنجا که تأمین انرژی برای چین مهم است، پیشبینی میشود که این موضوع محور گفتوگوهای سران سعودی به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت جهان و سران چین به عنوان بزرگترین واردکننده نفت خام باشد. همچنین باید توجه داشت که این سفر از لحاظ سیاسی بسیار برای رژیم سعودی مهم است و بن سلمان میخواهد از این سفر برای مخابره یک پیام صریح و روشن به واشنگتن بهرهبرداری کند. همچنین «عبدالفتاح السیسی»، رئیسجمهور مصر با همتای چینی خود در عربستان دیدار کرد. «بسام راضی»، سخنگوی ریاست جمهوری مصر اظهار داشت که السیسی مجددا انتخاب اخیر شی جین پینگ به عنوان دبیرکل حزب کمونیست چین برای سومین دوره را تبریک گفت و نسبت به ادامه فعالیت چین در پیشبرد مسیر توسعه تحت رهبری وی ابراز اطمینان کرد. رئیسجمهور مصر نسبت به همکاری مشترک با رئیسجمهور چین در دوره آتی جهت بهبود روابط بین دو طرف به ویژه با توجه به روابط تاریخی و گسترده دوستی دو کشور و مردم آنها ابراز امیدواری کرد. رژیم سعودی و سایر رژیمهای عربی به ویژه در حوزه خلیجفارس مانند امارات که به نوعی سالهاست که پدرخواندهشان آمریکا بوده است، حالا میخواهند بگویند که قرار نیست بین قدرتهای جهانی تنها یک طرف را انتخاب کنند و حالا میخواهند تا شرکای جهانی خود را برای تأمین منافع اقتصادی و امنیت ملیشان متنوعکنند. در همین رابطه «وجدی القلیطی»، کارشناس مسائل بینالملل سعودی در گفتوگو با خبرگزاری اسپوتنیک با اشاره به نشستهایی که قرار است در سطح سران بین چین و کشورهای عرب در جریان سفر کنونی رئیسجمهوری چین به ریاض برگزار شود، گفت: «این نشستها میتواند متغیرهای زیادی را به وجود بیاورد.» وی افزود: هدف چین بهبود وجهه خود در جهان عرب در چارچوب بازاریابی پروژه «جاده ابریشم» است و مایل است روابط خود را با کشورهای خلیجفارس و خاورمیانه تقویت کند. این کارشناس ابراز عقیده کرد: «آنچه مشخصه همکاری بیقید و شرط بین کشورهای عربی و چین است، نقطه شروع مهمی است.» به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، وی تأکید کرد: «عربستان چندین سال است که به سمت تنوع بخشیدن به ائتلافهای خود حرکت کرده است و همین رویکرد را نیز کشورهای عرب حوزه خلیجفارس دارند؛ بهویژه که واشنگتن همیشه میتواند در صورت تحقق منافع یکجانبه خودش- بدون فکر کردن به دیگران- عقبنشینی کند؛ همانطور که در افغانستان اتفاق افتاد.»