در ۵ ماهه اول امسال
رشد خلق پول شبکه بانکی نصف شد
یکی از آثار اعمال سیاست کنترل ترازنامه بانک‌ها کاهش رشد خلق پول بانک‌ها بوده، به‌طوری‌که رشد مانده تسهیلات اعطایی از
۱۹ درصد در پنج ماه اول سال گذشته به هشت و دو دهم درصد در پنج ماه اول سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است.
بر اساس اعلام پایگاه خبری وزارت اقتصاد، کنترل ترازنامه بانک‌ها یکی از ابزارهای بانک مرکزی برای مهار نقدینگی است و در همین راستا بانک مرکزی از نیمه دوم سال گذشته اجرای این سیاست را در دستور کار خود قرار داد.
بعد از اجرای این سیاست، شدت رشد ترازنامه بانک‌ها کاهش قابل توجهی داشته است و دیگر بانک‌ها نمی‌توانند بدون قید، سمت راست ترازنامه خود را که شامل تسهیلات اعطایی، سرمایه‌گذاری در سهام، خرید دارایی ثابت و مواردی از این دست می‌شود افزایش دهند.
بانک مرکزی در بخشنامه ابلاغی که سال گذشته آن را در دستور کار خود قرار داده بود، رشد ترازنامه را در هر ماه دو درصد و برای بانک‌های تخصصی دو و نیم درصد تعیین کرده بود اما از اوایل مرداد ماه ضوابط جدیدی ابلاغ شد که براساس آن دامنه رشد ترازنامه بانک‌ها بین یک و 33 صدم درصد تا دو و نیم درصد در هر ماه خواهد بود. ضمن اینکه دو بانک قرض‌الحسنه هم ماهانه تا چهار و نیم درصد می‌توانند رشد ترازنامه داشته باشند.
ضوابط جدید از مرداد ماه ابلاغ شد و قطعا آنچه که تا مرداد ماه امسال به دست آمده حاصل ضوابطی است که از سال گذشته پیگیری شده است.
کاهش رشد مانده تسهیلات اعطایی بانک‌ها
ترازنامه بانک‌ها و دارایی‌های مشمول حدود رشد ترازنامه، شامل چندین قلم می‌شود اما به دلیل سهم بالای مانده تسهیلات اعطایی، می‌توانیم از میزان رشد مانده تسهیلات، ارزیابی مشخصی از روند رشد ترازنامه را به دست بیاوریم. آخرین آمارها نشان می‌دهد که رشد مانده سپرده‌ها بدون کسرسپرده قانونی در پایان مردادماه امسال به 6 میلیون و 151 هزار و 292 میلیارد تومان رسیده که نسبت به پایان سال گذشته 11 و دو دهم درصد رشد داشته است. مانده سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی هم 11 و یک دهم درصد رشد کرده و مانده تسهیلات اعطایی در پنج ماه اول سال جاری رشد هشت و دو دهم درصدی داشته است.
اما در رشد مانده سپرده‌ها، مانده سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی و مانده تسهیلات اعطایی در
5 ماه اول سال گذشته به ترتیب 17 و یک دهم درصد،
17 و 6 درصد و 19 درصد بوده است.
به عبارت دیگر، در پنج ماه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، سرعت رشد سپرده‌ها
34 و نیم درصد، سپرده‌ها پس از کسرسپرده قانونی
36 و 9 دهم درصد و مانده تسهیلات اعطایی
56 و هشت دهم درصد کمتر شده است.
همچنین آمار 12 ماه منتهی به مرداد ماه سال 1401 در مقایسه با 12 ماه منتهی به مرداد ماه 1400 هم جالب توجه است.
در یک سال منتهی به مرداد ماه سال 1401، رشد سپرده‌ها 35.5 درصد، رشد سپرده‌ها پس از کسرسپرده قانونی 34 و 9 دهم درصد و رشد مانده تسهیلات اعطایی 34 و 9 دهم درصد بوده است. اما در یک سال منتهی به مردادماه سال 1400 رشد سپرده‌ها 46 و هفت دهم درصد، رشد سپرده‌ها پس از کسرسپرده قانونی 46 درصد و رشد مانده تسهیلات اعطایی 52 و چهار دهم درصد بوده است.
بنابراین در دوره زمانی یکساله، در یک سال منتهی به مرداد ماه امسال در مقایسه یک سال منتهی به مردادماه سال 1400، رشد سپرده 23 و 9 دهم درصد، رشد سپرده‌ها پس از کسرسپرده قانونی 24 و یک دهم درصد و رشد مانده تسهیلات اعطایی 33 و سه دهم درصد کاهش یافته است.