سرویس خارجی-

آلمانی‌ها می‌گویند، با وضعیتی که در حوزه گاز و انرژی دارند و با توجه به در پیش بودن فصل سرما و زمستان، بررسی‌هایشان نشان می‌دهد که دوام نخواهند آورد. اتحادیه اروپا هم نبود گندم را مسئله «مرگ و زندگی» دانسته است.

امروز جنگ اوکراین وارد یکصدو چهل و پنجمین خود می‌شود. شاید در ابتدای جنگ هیچ یک از طرفین تصور نمی‌کرد جنگ این قدر طولانی و تبعاتش این قدر گسترده شود. غرب به رهبری آمریکا که یورش روس‌ها به اوکراین را فرصتی بی‌نظیر برای از میان برداشتن یکی از رقبای قَدَر خود می‌دید، تمام توان خود را به میدان آورد تا شاید بتواند، با از میان برداشتن این رقیب، نظم جهانی متزلزل خود را همچنان حفظ کند. روسیه نیز با نیم نگاهی به این نظم ترک برداشته، آن را فرصتی می‌دید تا که شاید بتواند، در تنظیم نظمی جدید که در آن آمریکا حرف آخر را نزند، نقش فعالی داشته باشد. شاید اما طرفین تصور این را نمی‌کردند که جنگ این قدر طولانی شود که اگر می‌کردند، کشورهایی مثل ایتالیا یا مجارستان رسما از جنگ کنار نمی‌کشیدند. به هر تقدیر جنگ طولانی شده و بر خلاف روزهای آغازین جنگ که تمام افکار عمومی جهان بر اوکراین متمرکز بود، دیگر کمتر به خود اوکراین توجه می‌شود چرا که تبعات و خسارات گوناگون این جنگ در قالب اقتصاد، امنیت و جامعه خود را خیلی واضح به نمایش گذاشته است.

انرژی یکی از آن حوزه‌هایی است که، با طولانی شدن جنگ، گلوی غرب را به شدت می‌فشرد و از دل این بحران، بحران‌های دیگری نیز زاییده شده است. با نزدیک شدن به فصل زمستان این فشار طبیعتا بیشتر هم خواهد شد، آن‌قدر زیاد که دولت آلمان بگوید با ادامه این وضع نمی‌توانیم زمستان را رد کنیم. به گزارش خبرگزاری فارس، «کلاوس مولر» از مقام‌های بخش انرژی آلمان یکشنبه بود که هشدار داد این کشور بدون گاز روسیه در زمستان دوام نخواهد آورد: «در حالی که مخازن گاز تقریبا 65 درصد پر شده و وضعیت در مقایسه با هفته‌های گذشته بهتر است اما هنوز این ذخایر برای عبور از زمستان بدون گاز روسیه ناکافی است...اکنون بیشتر به این بستگی دارد که آیا کار تعمیر و نگهداری خط لوله نورد استریم 1 همان‌طور که انتظار می‌رود روز پنجشنبه به پایان خواهد رسید یا خیر.»

این در حالی است که شرکت روسی «گازپروم» چهارشنبه شب به وقت تهران اعلام کرد علی‌رغم تصمیمات اخیر در کانادا مبنی بر بازگرداندن تجهیزات گازی روسیه پس از تعمیر، تضمینی برای ازسرگیری ارسال گاز به اروپا از طریق خطوط لوله  «نورد استریم -۱» خود نمی‌دهد. دولت کانادا نیز مثل برخی دیگر از کشورهای غربی با چشم پوشی از تحریم‌های روسیه به شرکت مهندسی «زیمنس» اجازه داده بود تجهیزات شرکت گازپروم را پس از تعمیر به ایستگاه «پورتووایا» بازگرداند.گاز پروم ابتدای هفته جاری از تعطیلی ۱۰ روزه برای انجام  تعمیرات خبر داده بود. 

هشدار اقتصادی فایننشال تایمز به غرب

روزنامه فایننشال‌تایمز نیز با اشاره به وخامت اوضاع اقتصادی اروپا و آمریکا، نسبت به کاهش ارزش سهام بازارهای سرمایه در کشورهای غربی هشدار داده است ایرنا در آن باره نوشته، روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی از هشدار کارشناسان موسسه‌های اعتباری و مالی درباره کاهش رتبه درآمدی بازارهای سهام در آمریکا و اروپا خبر داده و نوشته که، متناسب با چشم‌انداز موجود درباره بدتر شدن وضعیت بازارهای مالی، انتظارات درآمدی شرکت‌های آمریکایی و اروپایی هنوز تعدیل نشده است. این روزنامه با بیان اینکه «بسیاری از خریداران، وضعیت درآمد شرکت‌ها در سه ماهه سوم سال جاری میلادی را ناامیدکننده می‌دانند، نوشته که تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند ۵۰۰ شرکت‌ فهرست‌شده در اس‌‌اند پی وال‌ استریت، ۶ درصد افزایش درآمدسالانه را برای سه‌ماهه دوم گزارش کنند و این رقم در سه‌ماهه سوم به ۱۱ درصد برسد... بعضی خریداران سهام در غرب، درباره این پیش‌بینی‌ها ابراز تردید و اعلام کرده‌اند که بین پیشرفت شرکت‌ها که تحلیلگران را به سمت ارائه این پیش‌بینی‌ها هدایت کرده و تصویر کلی اقتصاد کلان که با فضایی مبهم از نوسانات تورمی و وضعیت مبهم شرکت‌ها احاطه شده و نشان‌دهنده رفتن اروپا و آمریکا به سمت رکود است، تطابق وجود ندارد. «نیل بیرل» کارشناس سرمایه‌گذاری در شرکت مدیریت املاک «پریمیر میلتون» 

هم گفته: شک نکنید درآمدها کاهش خواهد یافت. جمع‌بندی برآوردها این موضوع را نشان می‌دهد که آنها در یک سرزمین خیالی زندگی می‌کنند.

اروپا دست به دامان باکو شد

از آن سو خبر رسیده که اتحادیه اروپا برای عبور از بحران انرژی دست به دامان جمهوری آذربایجان شده است. «اورسولا فون درلاین» رئیس‌کمیسیون اروپا روز دوشنبه به باکو سفر کرد تا افزایش واردات گاز به اروپا از این کشور را بررسی کند. رویترز در این باره نوشته که، کمیسیون اتحادیه اروپا اعلام کرد در میان ادامه استفاده روسیه از منابع انرژی خود به عنوان سلاح، تنوع بخشیدن به واردات انرژی یک اولویت برای اتحادیه اروپا است. 

بر اساس پیش‌نویس سندی که رویترز آن را گزارش کرده، کمیسیون اروپا به کشورهای اتحادیه اروپا پیشنهاد داده است تا با امضای یک قرارداد با جمهوری آذربایجان، واردات گاز طبیعی خود را از این کشور افزایش دهند و از توسعه خط لوله گاز برای این پروژه حمایت کنند. تلاش اروپا برای واردات گاز از جمهوری آذربایجان درحالی اتفاق می‌افتد که «بن ون بوردون» مدیرعامل شرکت نفتی شِل روز شنبه ضمن هشدار نسبت به کمبود گاز در زمستان پیش رو تاکید کرد با روند کنونی احتمالا اروپا مجبور به جیره‌بندی انرژی می‌شود. 

مسئله مرگ و زندگی مطرح است

گندم و غذا، از دیگر حوزه‌هایی است که با آغاز جنگ اوکراین، به شدت تهدید می‌شود. به دنبال اظهارات رئیس‌جمهوری ترکیه مبنی بر این که کشورش طرح صادرات غلات اوکراین را به سرعت برای امنیت غذایی جهان فعال خواهد کرد، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت: از سر گیری صادرات غلات از اوکراین مسئله مرگ و زندگی است. تارنمای روزنامه لوموند نوشته، «جوسپ بورل» روز دوشنبه در بدو ورود به بروکسل برای شرکت در نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا اظهار امیدواری کرد این هفته توافقی برای رفع انسداد بندر اودسا به دست آید.

این مقام اروپایی گفت که زندگی ده‌ها هزار نفر به این توافق که لازم است میان روسیه، اوکراین، ترکیه و سازمان ملل در این باره مذاکره شود بستگی دارد. وزیران خارجه اتحادیه اروپا دوشنبه نیز با هدف رایزنی درمورد تشدید تحریم‌ها علیه مسکو با یکدیگر در بروکسل دیدار کرد. رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه شنبه شب در تماس تلفنی با امانوئل مکرون همتای فرانسوی‌اش گفته بود که کشورش طرح صادرات غلات اوکراین را به سرعت برای امنیت غذایی جهان فعال خواهد کرد. به گفته اردوغان، نشست چهارجانبه در اسلامبول تصمیم به تشکیل یک مرکز هماهنگی گرفت که متشکل از مقام‌های ترکیه، روسیه، اوکراین و سازمان ملل متحد 

برای مدیریت صادرات غلات اوکراین است. شهر اسلامبول چهارشنبه گذشته میزبان نشست نظامی با حضور مقام‌های کشورهای ترکیه، روسیه، اوکراین و سازمان ملل متحد برای بررسی انتقال غلات معلق در بنادر اوکراین بود. روسیه و اوکراین سبد نان جهان نامیده شده‌اند. این کشورها هر دو صادر‌کننده برتر محصولات غلات مانند گندم، ذرت و جو هستند.در سال ۲۰۲۰ میلادی، هر کدام از این دو کشور حدود نیمی از گندم تولیدی خود را به کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا صادر کردند. جنگ اوکراین عرضه غلات و سایر کالاهای مورد نیاز منطقه مانند دانه‌های روغنی، روغن پخت و پز و کود کشاورزی را مختل کرده است. مجارستان، دیگر کشور اروپایی نیز مدتی است به صحنه تظاهرات خیابانی در اعتراض به تورم شدید در حوزه انرژی و مواد غذایی تبدیل شده است. این کشور از همان آغاز جنگ به دلیل وابستگی شدیدی که به روسیه داشت، نسبت به آمدن چنین روزهایی به متحدان غربی اش هشدار داده بود. مردم می‌گویند توان پرداخت قبوض برق را ندارند و حقوق و دستمزدشان به دلیل افزایش تورم، کفاف زندگی را نمی‌دهد. 

خطر تعطیلی صنایع آلمان

روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز همچنین طی گزارشی به نقل از صاحبان صنایع بزرگ آلمان اعلام کرده که در صورت توقف جریان گاز روسیه به این کشور بیشتر صنایع آلمانی با مشکل و حتی خطر تعطیلی رو‌به‌رو خواهند بود. به نوشته این نشریه انگلیسی تیسن‌کروپ بزرگ‌ترین شرکت فولاد آلمان و باسف بزرگ‌ترین شرکت مواد شیمیایی این کشور هشدار داده‌اند که بدون گاز روسیه کارخانه‌های آنها احتمالا با تعطیلی موقت یا دائمی رو‌به‌رو شوند. آلمان از جمله کشورهای اروپایی است که به شدت به گاز روسیه وابسته است.