ترور نافرجام نخستوزیر عراق واقعی یا نمایشی؟
سرویس خارجی-
آغاز ماجرا اینگونه بود که برخی رسانههای عراقی بامداد یکشنبه از شنیدهشدن صدای تیراندازی و انفجار در منطقه سبز بغداد خبر دادند. «صابرین نیوز» نوشت: «آژیرهای خطر در داخل سفارت آمریکا در بغداد به صدا درآمده و تعداد زیادی نیروی امنیتی در داخل و اطراف دروازههای منطقه سبز مستقر شدهاند.» سپس خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع امنیتی در عراق گزارش داد که در نزدیکی منزل «مصطفی کاظمی» نخستوزیر این کشور در منطقه سبز هدف حمله هوایی قرار گرفته است. دقایقی بعد اما گروه موسوم به «گروه رسانهای امنیتی عراق» اعلام کرد منزل نخستوزیر عراق با یک فروند پهپاد انفجاری هدف قرار گرفته اما این تلاش ناکام مانده و کاظمی در سلامت کامل است. به گفته منابع مطلع، کاظمی در زمان حمله به اقامتگاه وی، در منزل نبوده است. برخی منابع همچنین از یک راکت منفجر نشده از پشت بام محل سکونت مصطفی کاظمی در منطقه سبز بغداد خبر دادند که کشف و خنثی شد.
ایسنا هم به نقل از خبرگزاری عراق «واع» نوشته، وزارت کشور عراق با صدور بیانیهای اعلام کرده، مصطفی کاظمی در این حمله جان سالم به در برده و حال وی خوب است اما تعدادی از محافظان او زخمی شده اند... تلاش برای ترور نخست وزیر این کشور از طریق سه پهپاد صورت گرفته که دو پهپاد توسط نیروهای امنیتی ساقط شد و این پهپادها اندازه مختلفی داشتند. سرتیپ «سعد معن» مدیر روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت کشور عراق هم گفته هدف قرار دادن نخست وزیر اقدامی تروریستی و مردود است. به گزارش فارس، معن تصریح کرد که پهپاد سومی به منزل الکاظمی حمله کرد اما آسیبی به وی نرسیده است. وزارت کشور عراق در بیانیه خود همچنین اعلام کرد، تحقیقات در خصوص ابهامات این حادثه آغاز شده است.
نخستوزیر عراق در اولین واکنش بعد از حمله به اقامتگاه وی، در توییتی نوشت: «من جانفدای عراق و مردم عراق بودم و هستم، موشکهای خیانت، مؤمنان را دلسرد نمیکند و استواری و عزم نیروهای امنیتی قهرمان ما برای حفظ امنیت مردم نمیلرزد. الحمدلله در میان مردمم حالم خوب است و به خاطر عراق از همه به آرامش و خویشتنداری دعوت میکنم.»
«برهم صالح»، رئیس جمهوری عراق هم در توییتر نوشت، حمله تروریستی که مصطفی کاظمی، را هدف قرار داد، اقدامی خطرناک و جنایتی شنیع علیه عراق به شمار میآید... باید در برابر اخلالگران امنیت کشور و سلامت مردم، موضعی یکپارچه اتخاذ شود...نمیتوانیم قبول کنیم عراق به سمت آشوب و هرج و مرج کشیده شود و علیه قانون اساسی کودتا صورت بگیرد.
مقتدی صدر: ارتش قدرت را به دست بگیرد
در این میان واکنش «مقتدی صدر»، رهبر جریان صدر بسیار متفاوت بود: «عملیات تروریستی که نخست وزیر را هدف قرار داد، هدف قرار دادن واضح و آشکار عراق و مردمش و امنیت و ثبات آن و بازگشت به حالت آشوب است تا گروههای غیردولتی بر عراق سیطره یابند و عراق تحت آشوب، خشونت و تروریسم و خطرات و مداخلههای خارجی زندگی کند...ارتش و نیروهای امنیتی قهرمان ما باید زمام امور را در دست بگیرند تا عراق قدرتمند شود.»
«عمار حکیم»، رهبر جریان حکمت ملی عراق و رئیس ائتلاف نیروهای ملی تاکید کرد، هدف قرار دادن منزل مصطفی الکاظمی یک اقدام محکوم شدنی است، زیرا باعث بحرانی شدن اوضاع، به خطر افتادن هیبت دولت و بدنام کردن عراق در افکار عمومی جهان میشود.
مقاومت: مشکوک است
«ابوعلی العسکری» مسئول امنیتی «کتائب حزب الله» عراق، بامداد روز یکشنبه، (۷ نوامبر-16 آبان) در صحت خبر سوءقصد به جان نخستوزیر عراق ابراز تردید کرد. ابوعلی در مطلب کوتاهی در کانال تلگرامی خود، سوءقصد را نمایشی خواند: «ایفای نقش قربانی[بودن] از شیوههای نخ نمایی است که دیگر به تاریخ پیوسته. بنا بر اطلاعات موثق ما، در عراق هیچ کسی حتی تمایلی ندارد برای هدف قراردادن منزل نخست وزیر سابق، یک پهپاد خرج کند [ضرر کند]...اگر کسی بخواهد به این موجودِ فیسبوکی آسیب برساند، راههای کمهزینهتر و مطمئنتر بسیاری برای رسیدن به آن وجود دارد...مسخره است که او ملت را به خویشتنداری و آرامش دعوت میکند، معلوم نیست چه کسی ممکن است نگران او شود یا کنترل خود را از دست دهد؟! خدا لعنت کند خودش را و آنکه او را تأیید کرد [تا نخستوزیر شود].»
هادی عامری: کار طرف سوم است
«هادی عامری»، رئیس ائتلاف الفتح و معاون نیروهای مقاومت مردمی عراق، حشد الشعبی، نیز به این موضوع واکنش نشان داد و تلاش برای ترور نخست وزیر این کشور را محکوم کرد و هشدار داد که طرف سومی پشت این ترور است.
هیئت هماهنگ کننده گروههای مقاومت عراق نیز حمله به منزل نخست وزیر عراق را محکوم کرد و خواستار تشکیل کمیته فنی ویژه با مشارکت حشد شعبی برای تحقیق در این حادثه و اعلام نتایج آن شد. در بیانیه این هیئت آمده: «ما تأکید میکنیم که این با اشتیاق ما برای ساختن کشور عراق از زمان سقوط دیکتاتوری از سال ۲۰۰۳ تا کنون سازگار نیست. ما کسانی هستیم که برای حفظ و دفاع از این مملکت، کاروانهایی از شهدا تقدیم کردیم... عاملان این اقدام، به دنبال برهم زدن برگها و قواعد بازی هستند به ویژه که این هیأت اکیداً خواهان تحقیق عادلانه در خصوص قاتلان شهدای تظاهرات مسالمت آمیز روز جمعه گذشته در بغداد است. ایجاد چنین حادثه ای مانع از پافشاری ما بر ضرورت مجازات عاملان قتل تظاهراتکنندگان مسالمتجو نمیشود.»
واکنش ایران
«سعید خطیبزاده» سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران یکشنبه بر موضع ثابت و مستمر جمهوری اسلامی ایران در حمایت از ثبات، امنیت و آرامش در عراق تأکید کرد. وی ضمن درخواست هوشیاری همگان نسبت به توطئههایی که امنیت و پیشرفت عراق را هدف قرار داده است، اینگونه حوادث را در راستای منافع طرفهایی خواند که طی ۱۸ سال گذشته به ثبات، امنیت، استقلال و تمامیت ارضی عراق تعرض کرده و با ایجاد گروههای تروریستی و فتنه انگیزی، در پی دستیابی به اهداف شوم منطقهای خود بودهاند. «علی شمخانی»، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان نیز در توییتی در واکنش به سوءقصد به جان مصطفی الکاظمی نوشت: «سوءقصد به جان نخستوزیر عراق فتنه جدیدی است که رد آن را باید در اتاقهای فکر خارجی جستجو کرد که از سالها قبل با ایجاد و پشتیبانی گروههای تروریستی و اشغال این کشور، جز ناامنی، ایجاد اختلاف و بیثباتی، ارمغانی برای مردم مظلوم عراق نداشتهاند.»
حمله چرا مشکوک است؟
اما چرا این حادثه مشکوک مینماید؟ از همان آغاز برخی رسانههای نزدیک به سعودی انگشت اتهام را به سوی جریان مقاومت عراق گرفتند در حالی که هرگونه ناامنی و بیثباتی در عراق به طور قطع با منافع جریانهای مقاومت که برای ایجاد امنیت در این کشور دهها شهید و جانباز تقدیم کردهاند، در تضاد است. واکنش سریع برخی عناصر، رسانهها و گروههای غربگرا به رخداد حمله پهپادی به منزل الکاظمی و متهمسازی گروههای مقاومت به دست داشتن در این اقدام، موضوعی است که ابهامات این رخداد مشکوک را بیشتر میکند، به ویژه اینکه اظهارات و اظهارنظرهایی از این دست در رسانههای منطقهای و بینالمللی نیز بازتاب گستردهای داشته است.
به این نکته مهم هم باید توجه داشت که، سرکوب خونین تظاهرات معترضین به نتایج انتخابات که مصطفی کاظمی را تحت فشار قرار داده بود، با این حادثه به حاشیه رفت! معترضین به نتایج انتخابات در عراق تاکنون به صورت مسالمتآمیز درخواستهای خود را مطرح کردهاند اما با حمله نیروهای امنیتی و کشته و زخمی شدن گروهی از مردم در تظاهرات روز جمعه مشخص شد که برخی حاضر به شنیدن اعتراض آرام مردم نیستند و به آن با گلوله پاسخ میدهند. اما این حمله کذایی تمام مسئله انتخابات را تحت شعاع قرار میدهد. همچنین در حالی که کمیته حقیقتیاب برای بررسی رخدادهای خونین روز جمعه در بغداد تشکیل شده و در تلاش برای شناسایی آمرین و عاملین کشتار معترضان است، رخداد حمله به اقامتگاه نخست وزیر عراق به طور قطع موجب به حاشیه رفتن وقایع روز جمعه و نادیده انگاشتن مطالبات معترضان به نتیجه انتخابات خواهد شد و نمیتواند منفعتی برای آنان به دنبال داشته باشد. در کنار موارد ذکر شده عدم فعالیت پدافند آمریکایی «سیرام» که در سفارت این کشور در بغداد مستقر بوده و با کوچکترین تحرکی در آسمان پایتخت عراق فعال شده و واکنش نشان میدهد نیز از موضوعاتی است که به ابهامات موجود در این رخداد دامن میزند. تمام این دلایل، شائبه نمایشی بودن این حمله را تقویت میکند و ادعاهای مسئول امنیتی کتائب حزب الله را در ذهن پررنگتر میکند.