صفر تا صد انتخابات پارلمانی عراق
سرویس خارجی-
مشارکت پایین، اعلام پیروزی جریان صدر، اعتراض جریان‌های مختلف سیاسی به نتایج و احتمال وقوع تقلب از جمله مواردی است که، انتخابات پارلمانی عراق را که یکشنبه 18 مهر برگزار شد، پیچیده کرده و آینده سیاسی این کشور را در‌هاله‌ای از ابهام قرار‌داده است.
در میانه سال 1398 بود که بنا به دلایلی، از جمله فتنه انگیزی‌های برخی کشورها مثل آمریکا و عربستان، ناآرامی‌هایی در عراق بروز یافت تا جایی که بنابر یکی از گزارش‌ها افزون بر 8 تن از نیروهای امنیتی و ۱۴۹ غیرنظامی کشته شدند. ۱۰۷ تن از آنها از اهالی بغداد بودند و در مجموع اعلام شد 3هزار و ۴۵۸ تن دیگر نیز زخمی شدند. کار به جایی رسید که «حیدر عبادی» نخست‌وزیر وقت و رئیس‌ائتلاف نصر و دولتش استعفا دادند. پس از کشمکش‌های فراوان بالاخره «مصطفی الکاظمی» که رویکردی غربگرایانه دارد از سال گذشته به عنوان نخست‌وزیر موقت منسوب شد و قرار شد که انتخابات پارلمانی زود هنگام و در روز یکشنبه
18 مهر (10 اکتبر) برگزار شود.
باری، هر گونه که بود این انتخابات در موعد مقرر برگزار شد. امسال 25 میلیون از 40 میلیون عراقی، واجدِ شرایطِ شرکت در انتخابات پارلمانی این کشور بودند، اما تنها
41 درصد از واجدین شرایط در این انتخابات سرنوشت‌ساز شرکت کردند و رقابت‌‌های روز یکشنبه برای تصاحب
329 کرسی با این درصد انجام شد. یک وجه تمایز انتخابات اخیر عراق با دوره‌های پیشین که از زمان سقوط صدام تاکنون پنجمین انتخابات سراسری و نخستین انتخابات زودهنگام بود، این بود که در این دور از انتخابات، عراقی‌های مقیم خارج از کشور شرکت نداشتند.
کمیساریای عالی انتخابات عراق، پیشتر اعلام کرده بود که ۲۱ ائتلاف سیاسی، ۱۶۷ حزب که ۵۸ حزب در ائتلاف‌ها گنجانده شده‌اند و ۳ هزار و ۲۴۹ نامزد انتخاباتی از جمله ۹۵۱ زن در این تاریخ به رقابت با یکدیگر می‌پردازند. ۷۸۹ نامزد عراقی قرار با عنوان مستقل، ۹۵۹ نامزد در قالب ائتلاف‌ها و ۱۵۰۱ نفر در فهرست‌های حزبی در این انتخابات برای دستیابی به ۳۲۹ کرسی پارلمانی رقابت کردند. هرچند کمیساریای انتخابات همچنین اعلام کرده بود که ۶ نامزد از شرکت در این رقابت به دلایل مختلف از جمله سوء‌استفاده از بیت‌المال برای تبلیغ انتخاباتی محروم شدند به این ترتیب ۳ هزار و ۲۴۳ نامزد در این انتخابات با یکدیگر رقابت می‌کنند.
نتیجه انتخابات
گرچه نتیجه نهایی این انتخابات تا 9 روز دیگر اعلام می‌شود، اما برندگان این انتخابات پر چالش معرفی شده‌اند. به گزارش فارس، بنا بر آخرین جمع‌بندی‌های صورت گرفته، جریان صدر به رهبری «مقتدی الصدر» با ۷۳ کرسی در صدر قرار دارد، پس از صدر ائتلاف تقدم به ریاست «محمد الحلبوسی» با ۴۱ کرسی، ائتلاف دوله القانون به ریاست «نوری المالکی» با ۳۷ کرسی، حزب دموکرات کردستان عراق به ریاست «مسعود بارزانی» با ۳۲ کرسی به ترتیب در رده‌های بعدی قرار گرفتند. در این انتخابات افراد مستقل ۲۰ کرسی از آن خود کردند و پس از آن، حزب اتحادیه میهنی کردستان به ریاست بافل طالبانی به ۱۷ کرسی، ائتلاف عزم به ریاست «خمیس الخنجر» به ۱۵ کرسی، ائتلاف الفتح به ریاست «هادی العامری» به ۱۴ کرسی، حرکه امتداد به ریاست «علاء الرکابی» برخاسته از تظاهرات‌های اکتبر سال گذشته، با ۹ کرسی، حرکه الجیل الجدید به ریاست «شاسوار عبدالواحد» با ۹ کرسی، جریان حکمت ملی به ریاست «عمار الحکیم» با ۲ کرسی و ائتلاف النصر با ۲ کرسی به ترتیب در رده‌های بعد قرار گرفتند.
جاماندگانِ شناخته‌شده پارلمان
مهم‌ترین چهره‌های سیاسی جا مانده از پارلمان عراق نیز اینگونه معرفی شده‌اند: «خالد العبیدی» وزیر دفاع پیشین، «قاسم الفهداوی» وزیر برق پیشین، «سلیم الجبوری» رئیس‌پیشین پارلمان، « هیثم الجبوری» رئیس‌کمیسیون دارایی در پارلمان سابق، «رشید العزاوی» دبیرکل الحزب الاسلامی العراقی، «ظافر العانی»، «أراس حبیب»، «محمد الکربولی» و «عدنان الزرفی» از نمایندگان سابق پارلمان. به نوشته رسانه‌‌های عراقی، «اسامه النجیفی»، رئیس‌پیشین پارلمان، «عدنان الدرجال» وزیر ورزش و جوانان، «عبدالحسین عبطان» وزیر ورزش پیشین، «ساره ایاد علاوی» دختر ایاد علاوی، نخست‌وزیر پیشین،«خلف عبدالصمد» استاندار پیشین بصره و نماینده سابق پارلمان و «کاطع الرکابی» نماینده سابق پارلمان از دیگر جاماندگان پارلمان جدید هستند.
واکنش‌ها و اعتراض‌ها
اعلام نتایج این انتخابات واکنش‌های زیادی را برانگیخته است. رهبر جریان صدر عراق طی سخنانی با اعلام پیروزی نامزدهای وابسته به خود، بر مبارزه با فساد تاکید کرد: «سلاح باید در دستان دولت باشد و نباید خارج از این چارچوب استفاده شود.» وی که پیش از این گفته بود از سیاست خداحافظی کرده با اشاره به اینکه تلاش خواهد شد تا ارزش دینار افزایش یابد، گفت: «فاسدان هر کجا که باشند مورد بازخواست قرار خواهند گرفت و در صورت نیاز، فساد را با خون خود از بین خواهیم برد.» الحلبوسی نیز آمادگی خود را برای ائتلاف اعلام کرده است.
هادی عامری: نتایج ساختگی است
«هادی العامری» رئیس‌ائتلاف الفتح عراق، روز سه‌شنبه، در ارتباط با نتایج انتخابات این کشور بیانیه‌ای صادر کرد. بر اساس گزارش فارس، رئیس‌ائتلاف الفتح عراق اعلام کرد: «به هر قیمتی که شده، ما این نتایج ساختگی را نمی‌پذیریم و از آرای نامزدهای خود و رأی‌دهندگانمان با تمام قدرت دفاع خواهیم کرد.» رئیس‌ائتلاف الفتح نتایج اعلام شده انتخابات پارلمانی را «جعلی» خواند.
پس از ائتلاف الفتح، حزب اسلامی عراق تأکید کرد: «نتایج اعلام شده را کاملا رد می‌کنیم و تأکید داریم که [این نتایج] ساختگی و از پیش تعیین شده است.» این حزب که وابسته به اهل سنت است، با انتشار بیانیه‌ای گفته است: «نتایجی که کمیساریای انتخابات اعلام کرد، صحیح نیست.»
«ابوعلی العسکری» سخنگوی گردان‌های حزب‌الله نیز بیانیه شدیداللحنی صادر کرده است: «آن چیزی که در انتخابات روز گذشته دیدیم بزرگترین عملیات کلاهبرداری و فریب سازمان یافته تاریخ علیه ملت عراق بود... برادران ما در مقاومت اسلامی عراق برای مواجهه با تحولات در این برهه حساس آمادگی و حکمت و مراقبت دقیق داشته باشند...»
چارچوب هماهنگ‌کننده احزاب شیعی نیز، روز سه‌شنبه، در بیانیه‌ای به عدم پایبندی کمیساریای عالی انتخابات به تعهداتش اعتراض کرد. چارچوب هماهنگ‌کننده احزاب شیعی شامل ائتلاف «الفتح»، «دوله القانون»، «عصائب اهل الحق» به اضافه «کتائب حزب‌الله» و دیگر جریان‌های شیعی است.
در مقابل کمیساریای عالی انتخابات عراق نسبت به اتهامات مطرح شده از سوی چارچوب هماهنگی شیعیان واکنش نشان داد. به گزارش ایسنا، این کمیساریا در بیانیه‌ای تاکید کرد که طی برگزاری انتخابات به قانون و اقدامات اتخاذ شده پایبند بوده است. همچنین هیئت اعزامی اتحادیه اروپا برای نظارت بر انتخابات عراق، ظهر دیروز، در کنفرانسی مطبوعاتی درباره نتایج انتخابات حاضر شد و گفت: «برخی از خبرنگاران حین رصد انتخابات مورد آزار و اذیت قرار گرفتند. ما تخلفاتی را رصد کردیم؛ اما این تخلفات بر روند انتخابات تأثیری نگذاشت.» این هیئت در ادامه اضافه کرد که انتخابات عراق به خوبی برگزار شده است و امور به نحو مطلوبی پیش رفته است.
به نظر می‌رسد با توجه به اعتراض‌هایی که به نتیجه این انتخابات شده، فضای سیاسی عراق طی روزهای آینده دستخوش تحولاتی خواهد بود که نتیجه آن چیزی نخواهد بود جز پیچیده‌تر شدن این فضا...