روز گذشته «سیدمسعود میرکاظمی»، رئیس‌سازمان برنامه و بودجه به صحن مجلس آمده بود. «نصرالله پژمانفر» نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر در توضیح جلسه غیرعلنی مجلس گفت: در این جلسه محمدباقر قالیباف رئیس‌مجلس شورای اسلامی، حمیدرضا حاجی بابایی رئیس‌کمیسیون برنامه و بودجه، محمدرضا پورابراهیمی رئیس‌کمیسیون اقتصادی و تعدادی از نمایندگان، مسائلی را درباره بودجه ۱۴۰۰ و لایحه بودجه ۱۴۰۱ بیان کردند.
نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه این جلسه برای هماهنگی بین دولت و مجلس در مسائل بودجه‌ای بود، گفت: مدیریت غلط بودجه کشور در دولت یازدهم و دوازدهم موجب ایجاد دو هزار هزار میلیارد تومان بدهی برای دولت شده است. نمی‌توان این بدهی انباشته را نگه داشت باید این مشکل حل شود. دولت گذشته کشور را بدهکار کرده است. نتیجه بدهکار کردن دولت این است که برای حل آن دولت‌ها دست در جیب مردم کرده و مردم را فقیرتر می‌کنند. استقراض از بانک‌ها، چاپ اوراق، عدم پرداخت دیون به معنای فقیرتر کردن مردم است.
موضوع بودجه و بودجه نویسی یکی از مسایل مهمی است که دست کم در یک دهه اخیر بسیار مورد تاکید و توجه کارشناسان، اقتصاددانان، نمایندگان مجلس و حتی مورد تاکید رهبرانقلاب قرار گرفته است. با این وجود اما دولت قبل و سازمان برنامه و بودجه آن در این مسیر کار خاصی انجام ندادند تا اینکه عرصه به دولت جدید رسید. حالا در همین ابتدای کار دولت جدید شاهدیم که رئیس‌سازمان برنامه و بودجه هم قایل بر آسیب زا بودن روش پیشین در بودجه نویسی است و هم عزمی برای طرحی نو درانداختن در روش نوشتن مهم‌ترین سند سالانه اقتصادی کشور دارد لذا امیدها برای اقدامی به نفع ملت و نظام در این مورد جان گرفته است.
در مورد اهمیت لایحه بودجه سالانه کشور باید گفت که چنانکه دیدیم در سال‌های گذشته ناهمترازی بودجه در درآمدها و مخارج باعث ایجاد تورم بالا در کشور شد. در سند بودجه سالیانه وقتی عمده مخارج قطعی باشند و از طرفی دیگر عمده درآمدها غیرقطعی، احتمال اینکه دولت در ورطه کسری بودجه درافتد بسیار زیاد می‌شود، چرا که مثلا اتکا بر فروش نفت در بودجه (که جزو درآمدهای غیرقطعی است) همواره کشور را در معرض التهاب‌های ناشی از بالا و پایین رفتن قیمت جهانی هر بشکه نفت قرار می‌دهد. دولت نیز وقتی با کسری بودجه مواجه شود برای تامین بخش مخارج بودجه که چیزهایی نظیر پرداخت حقوق کارمندان دولت را شامل می‌شود به خلق پول مبادرت می‌ورزد (یعنی همان کاری که دولت قبل انجام داد) و خلق پول نیز تورم افسارگسیخته را در پی خواهد داشت.
ارثیه دولت تدبیر و امید
برای دولت و مردم
احمد علیرضا بیگی نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، با‌اشاره به نشست غیرعلنی مجلس گفت: در این جلسه سید مسعود میرکاظمی رئیس‌سازمان برنامه و بودجه عنوان کرد که ما با محدودیت جدی منابع در بودجه مواجهیم که مشکلات و چالش‌های جدی را برای ما ایجاد خواهد کرد و ضرورت دارد تا در قانون بودجه سال 1400 بازنگری شود.
وی افزود: به گفته آقای میرکاظمی، دولت قبل در 6 ماهه نخست با فروش 85 هزار میلیارد تومان اوراق و 54 هزار میلیارد تومان تنخواه هزینه‌های خود را تامین کرده است و دولت فعلی باید ماهانه 12 هزار میلیارد تومان برای سررسید اوراق فروخته شده در دولت قبل پرداخت کند که این پرداختی‌ها تا سال 1404 ادامه خواهد یافت و مجموع این پرداختی 523 هزار میلیارد تومان است.
نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: میرکاظمی عنوان کرد که ضرورت دارد مجموعه این موارد در تصویب قانون برنامه هفتم توسعه و قانون بودجه سال 1401 لحاظ شود. رئیس‌سازمان برنامه و بودجه گفت که دولت یازدهم و دوازدهم 2700 هزار میلیارد تومان هزینه داشته اما رشدی که در حوزه اقتصادی داشته 4 دهم درصد بوده است.
وی افزود: رئیس‌سازمان برنامه و بودجه همچنین گفت که با توجه به کاهش ذخایر و افزایش قیمت نهاده‌های دامی و اهمیت بحث واکسیناسیون ما در ابتدا تمرکزمان را روی این دو مورد گذاشتیم و در ادامه سایر موارد را مورد رسیدگی قرار خواهیم داد که البته سرعت واکسیناسیون نشان داد که با توجه به مسائل اقتصادی با رعایت عدالت و توجه به تمرکززدایی و نیز آمایش سرزمین می‌توان به موفقیت‌های بزرگی در امور اقتصادی نیز دست یافت.
نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: میرکاظمی عنوان کرد که بی‌توجهی به آمایش سرزمین باعث مهاجرت افراد از محل سکونت‌شان شده و حتی در جاهایی که به لحاظ امنیتی نیاز دارد تا شهروندان ساکن باشند، به خاطر بی‌توجهی به آمایش سرزمین یا خالی از سکنه شده و یا در حال خالی شدن از سکنه است.
علیرضابیگی خاطرنشان کرد: رئیس‌سازمان برنامه و بودجه در بخش دیگری از صحبت‌های خود عنوان کرد که ما در قرارداد کرسنت به خاطر به کارگیری متهمینی در این پرونده در دولت آقای روحانی محکوم به پرداخت خسارت شده‌ایم و دادگاه ما را به پرداخت 2 میلیارد و 400 میلیون دلار محکوم کرده است که از حساب ما برداشت خواهد شد.
وی افزود: میرکاظمی گفت که قرارداد کرسنت یک قرارداد ننگین بود که هم از لحاظ اقتصادی برای ما ضررها و زیان‌های زیادی به دنبال داشت و هم از نظر امنیتی می‌توانست موجب تحکیم ادعاهای مطرح‌شده در مورد جزایر سه‌گانه ابوموسی،‌ تنب بزرگ و تنب کوچک ایران شود.
نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: میرکاظمی گفت که یکی از راه‌های ابطال قرارداد کشف فساد در آن قرارداد است و این کار در حال انجام بود و البته کسانی که متهم به این موضوع بودند در دولت قبل به کار گرفته شدند و همین مسئله باعث شد تا ما نتوانیم ادعایمان را در دادگاه ثابت کنیم.
علیرضا بیگی خاطرنشان کرد: رئیس‌سازمان برنامه و بودجه عنوان کرد که قرارداد کرسنت به اندازه‌ای ننگین بود که دولت اصلاحات هم جرأت اجرای آن را نداشت و دیوان محاسبات جلوی این کار را گرفت و دولت نهم و دهم نیز آن را اجرا نکردند.
وی افزود: رئیس‌سازمان برنامه و بودجه گفت که ما بیش از آنکه مالیات اخذ کنیم فرار مالیاتی داریم و از سوی دیگر در بحث کسری بودجه دولت قبل راهی که در پیش گرفته خلق پول است که این مسئله تورم را به جامعه تحمیل می‌کند و این کار باعث آسیب‌پذیرتر شدن اقشار ضعیف جامعه می‌شود.
رئیس‌سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: همه متفق‌القول هستیم که ساختار بودجه باید تغییر کند این جزو وظایف قانونی مجلس است چرا که در اسناد بالادستی و در سیاست‌های ابلاغی رهبری وجود دارد.
تحول در بودجه‌­نویسی به نفع مردم
سید مسعود میرکاظمی رئیس‌سازمان برنامه و بودجه دیروز در صحن علنی مجلس به ارائه گزارشی از روند تحقق درآمدها و میزان مصارف بودجه پرداخت و اظهار داشت: مشکل اساسی ما کسری بودجه است و در طول ۸ سال گذشته ما یک رشد بی‌رویه در مصارف کشور داشتیم.
وی افزود: پایان سال ۹۱ که مصارف کشور ۸۹ هزار میلیارد تومان بوده به یکباره در بودجه ۱۴۰۰ به ۹۳۷ هزار میلیارد تومان در سقف یک و هزار و ۲۷۷ هزار میلیارد تومان در سقف دو می‌رسیم یعنی در طول ۸ سال شاهد رشد حدود ۱۰ برابری هستیم که این نشان دهنده این است که ۱۴۰۰ را باید با تدبیر بیشتری اداره کرد.
میرکاظمی خاطرنشان کرد: سال گذشته یعنی سال ۹۹ منابع پایدار کشور ۳۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است؛ نمی‌شود یکباره در سال ۱۴۰۰ به ۹۳۷ هزار میلیارد تومان مصارف در کشور برسیم؛ بنابراین کنترل‌های لازم شروع شده است و ما سیستم بودجه را به سمت جلوگیری از ریخت و پاش‌ها سوق دادیم تا بتوانیم مدیریت کنیم.
رئیس‌سازمان برنامه و بودجه کل کشور با تاکید بر اینکه دولت سیزدهم وارث بدهی‌های بالای دولت‌های پیشین به بانک مرکزی، تامین اجتماعی و صندوق توسعه ملی و...است، گفت: در حال مدیریت و سر و سامان دادن به این بدهی‌ها هستیم و مدیریت در مصارف در دست گرفته شده و به گونه‌ای حرکت کردیم که ماه گذشته اولین ماهی بود که پرداختی‌ها در آن بدون خلق پول صورت گرفت.
وی با‌اشاره به جلسه مشترک سازمان برنامه و بودجه با نمایندگان مجلس درباره بودجه ۱۴۰۱، اظهار داشت: همه متفق‌القول هستیم که ساختار بودجه باید تغییر کند این جزو وظایف قانونی مجلس است چرا که در اسناد بالادستی و در سیاست‌های ابلاغی رهبری وجود دارد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، تصریح کرد: وضعیتی که دولت در آن مستقر شد، مناسب نبود، بنابراین ما باید تلاش مضاعفی می‌کردیم تا بر مشکلات فائق آییم، البته اولین مشکل کسری کالاهای اساسی بود که توانستیم با حرکات خوبی بخشی از آن را جبران کنیم و به تدریج جلو می‌رویم تا واردات کالاها صورت بگیرد.
میرکاظمی خشکسالی کشور را از دیگر مشکلات کشور برشمرد و گفت: به دلیل خشکسالی تولید گندم کاهش یافته بود، به همین دلیل ما در بودجه ۱۴۰۰ چیزی تحت عنوان خرید گندم نداشتیم، از سوی دیگر بیماری کرونا یکی دیگر از مشکلات موجود بود، کما اینکه تا قبل از استقرار این دولت حدود ۷.۸ میلیون دوز واکسن تزریق شده بود، اما الان ۶۳ میلیون دوز واکسن تزریق شده و ۸۰ میلیون دوز وارد شده است.
رئیس‌سازمان برنامه و بودجه یادآور شد: در حوزه انرژی کارهای جدی را در دستور کار داریم، کما اینکه فروش نفت را به طور جدی دنبال می‌کنیم و امیدواریم بتوانیم به دنبال مذاکره‌ای که با کشورهای همسایه به خصوص ترکمنستان آغاز کرده‌ایم، همان ارتباط قبل را برقرار کنیم.
وی همچنین در توضیح ضرورت تغییر بودجه‌بندی در کشور، یادآور شد: نتیجه عملکرد بودجه بندی سابق در کشور این بوده که در شرایط کنونی شاهد این هستیم که علیرغم مصارف بالایی که وجود داشته، منابع به شکل‌های مختلفی خلق شده که نتیجه آن رشد اقتصادی ۰.۴ درصد، تورم بالای ۲۳ درصد، بهره‌وری منفی یک درصد و نرخ سرمایه‌گذاری منفی ۴.۶ درصد بوده است، بنابراین باید اصلاحاتی انجام می‌دادیم که این جلسات در این راستا برگزار شد.
میرکاظمی گفت: در تلاش هستیم تا بودجه سال آتی با همکاری بین دولت و مجلس با بهترین نوع ساختار تهیه شده و بودجه‌ای بر محور برنامه و قابل رصد و نظارت باشد.
رئیس‌سازمان برنامه و بودجه کشور با بیان اینکه امروز کسی مسئولیت مشکلات را قبول نمی‌کند، مجددا بر ضرورت اصلاح ساختار بودجه تاکید و تصریح کرد: تورم در جامعه رشد کرده سطح درآمد خانوار کاهش یافته و اقتصاد کشور از سال ۹۰ کوچکتر شده این نوع ساختار بودجه پاسخگوی مشکلات کشور نیست.
وی تاکید کرد: به دنبال این هستیم که تمامی دستگاه‌ها در برابر مطالبات و درآمدها پاسخگو باشند و نقش هر کدام در رشد شاخص‌های کلان اقتصادی مشخص شود و در پایان هر ماه عملکرد آنها قابل نظارت باشد.
وی ادامه داد: مشکلاتی در زندگی مردم وجود دارد و ما در تلاش هستیم تا آنها را مرتفع کنیم مدیریت تورم و به گردش درآوردن چرخهای اقتصادی در اولویت ماست در کنار مذاکرات خارجی اقدامات داخلی برای بهبود زندگی مردم با جدیت دنبال می‌شود.
میرکاظمی از توافق دولت و مجلس برای اصلاح ساختار بودجه خبر داد و گفت: ادامه روند گذشته به صلاح کشور نبوده و باید طرحی نو را پیش بگیریم بنابراین اصلاح ساختار بودجه دو ماه است در سازمان برنامه و بودجه شروع شده و ما به دنبال تبدیل بودجه نویسی بر مبنای ردیف بودجه نویسی مبتنی بر برنامه‌ها هستیم.
رئیس‌سازمان برنامه و بودجه «رشد اقتصادی» و «ثبات اقتصادی» را دو محور مهم اصلاح ساختار بودجه عنوان و اظهار کرد: همکاری خوبی بین دولت و مجلس کلید خورده و ان شاءالله ساختار بودحه به شکل احسن اصلاح می‌شود.
جلسه کمیسیون اصل90
درمورد پرونده‌ بورسیه‌­ها
علی خضریان نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، درخصوص جلسه کمیسیون اصل ۹۰، گفت: جلسه کمیسیون اصل ۹۰ با حضور وزیر علوم و معاونین ایشان برگزار شد. در این جلسه ضمن ارائه گزارشی از سوی کمیسیون درخصوص پرونده‌های موجود در مورد مسائل مرتبط با وزارت علوم به ویژه بحث تعیین تکلیف پرونده قدیمی بورسیه‌ها که از مجلس دهم آغاز شد، تاکید شد تا در این خصوص اقدامات لازم صورت گیرد.
وی افزود: با توجه به اینکه گزارش کمیسیون اصل نود قانون اساسی در این خصوص نهایی شده و به زودی در جلسه علنی مجلس قرائت خواهد شد، لازم است وزارت علوم دولت سیزدهم نیز درخصوص اصلاح روندها و احقاق حقوق آن بخش از نخبگانی که به دلیل سیاسی کاری‌ها در دولت گذشته دچار مشکلاتی شده‌اند اقداماتی انجام دهد تا دانشگاه‌های کشور بتوانند از ظرفیت‌های علمی آنها استفاده کنند و این موضوع مورد تائید مقام عالی وزارت نیز قرار گرفت.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس ادامه داد: مقرر شد نخبگان علمی که در این پرونده، حقوقی از آنها ضایع شده است هرچه سریع‌تر شناسایی و مشکل آنها مرتفع شود. با توجه به بررسی‌های کمیسیون از ۳ هزار نفری که از سوی دولت قبل ادعای تخلف در جذب آنها به عنوان بورسیه مطرح شده بود، تنها کمتر از ۴۰ نفر خارج از ضوابط بورسیه شده بودند که مستندات آن نیز تهیه و به وزارت علوم ارائه شده است و تاکید شد کسانی که خلاف قواعد بورس شده‌اند قرار نیست در دولت سیزدهم نیز به کار گرفته شوند.