بداخلاقی و فرار از پاسخگویی شگرد نمایندگان دولت در اولین مناظره
سرویس سیاسی-
برنامه، انتظار مردم و کارشناسان از نامزدهاست و قرار بود در روز مناظره درباره مشکلات و برنامه‌های اقتصادی سخن گفته شود اما برخی نامزدها از همان آغاز کوشیدند بحث را سیاسی و مجادله‌ای کنند. چرا؟ اگر آقایان همتی رئیس بانک مرکزی دولت روحانی و مهرعلیزاده معاون رئیس دولت اصلاحات برنامه قابل دفاعی داشتند، چرا از بحث اقتصادی و ارائه برنامه گریزان بودند و بنا را بر توهین و تهمت و عصبانی کردن دیگر نامزدها گذاشته بودند؟
از سوی دیگر کارنامه، ابزار مهم راستی‌آزمایی دعاوی نامزدهاست. نامزدهایی که خود و ائتلاف متبوع آنها به‌عنوان ائتلاف حاکم بر دولت، بخش اصلی صورت مسئله و گرفتاری مردم هستند، چگونه وعده جدید بدهند و چه کسی از آنها، چک‌های برگشت خورده را دوباره و سه باره قبول می‌کند؟
بی‌ادبی و بداخلاقی و پنجه کشیدن به‌صورت دیگر نامزدها، از همین جا آغاز می‌شود؛ حمله به نامزدهایی که کارنامه دارند و در میان مردم درخشیده‌اند. برخی سیاست‌بازان معتقدند وقتی چیزی برای اثبات خود نداری، سیمای دیگران را بخراش و زشت منظرشان کن! مردم اما تفاوت تعطیل‌کنندگان واحدهای تولیدی را با احیا‌کنندگان این واحدها می‌فهمند.
متأسفانه دو نامزد ائتلاف حاکم بر دولت، اختیار خودشان را ندارند، به همین دلیل هم طبق دیکته پدرخوانده‌ها و اتاق‌های جنگ روانی، وسط مناظره اقتصادی، دیکته‌های سیاسی را روخوانی کردند! بی‌آنکه مثلا آقای همتی، چند جمله هم درباره کارنامه خود در ریاست بانک مرکزی، هفت برابر شدن نقدینگی، چهار برابر شدن قیمت ارز در دوره وی، یا جابه‌جایی رکورد‌های تورم و بیکاری و ضریب جینی و رشد منفی اقتصادی یا زبان بی‌سابقه سهامداران بورس در دولت متبوع خود سخن بگوید!
همچنین آقای مهرعلیزاده، طوری از رشد و رونق اقتصادی در دولت خاتمی، سخن گفت که انگار جز همین مردم در انتخابات سال 84، دست رد به سینه هاشمی و معین و کروبی و مهرعلیزاده زدند. آن روز، مردم از ائتلاف اشرافی(کارگزاران و مشارکت و مجمع روحانیون) به ستوه آمده بودند که دست رد به نامزدهای آنان زدند و به نظر می‌رسد امروز هم بسیج ملی مشابهی برای گذاشتن نقطه پایان بر مدیریت اشرافی مدعیان اعتدال و اصلاحات در حال شکل‌گیری است. همین هم موجب شده تا پدرخوانده‌ها، نامزدهای پیاده خود را وادار به انتحار برای زدن نامزدهای دارای کارنامه و برنامه کنند. اینها بشارت پیروزی طیف خدمتگزار و مومن به توانمندی‌های مردم است. مردم منتظر بودند نمایندگان دولت مستقر، طرحی نو در اندازند یا عذر تقصیر بیاورند اما نه تنها چنین نکردند، بلکه اخلاق را هم
باختند.
تلخی بداخلاقی و توهین و تهمت‌ها را به امید فصلی تازه، فصلی که بشارت اخلاق و صداقت و همت و جدیت است، تحمل می‌کنیم. گویا مشیت الهی بر این است که جفاکاران در حق مردم، رسوایی و خواری را با کلام و زبان خویش به نهایت برسانند.
اَبَربدهکاران بانکی؛ سؤالی که همتی از پاسخ دادن به آن طفره رفت
حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی در پاسخ به سؤالی درباره موانع تولید و همچنین اولویت‌ها و راهکارهای خود برای رفع این موانع، اظهار داشت: برای اینکه تولید رونق پیدا کند، باید برای تولید جذابیت ایجاد کنیم و همچنین جذابیت امور اقتصادی غیرمولد را کاهش بدهیم؛ باید جاذبه حرکت نقدینگی به سمت ارز، طلا، زمین و سایر امور غیرمولد از بین برود و تولید جذابیت یابد. البته اینکه این امور نباید جذابیت نداشته باشد، به این معنی نیست که مانع بشویم، بلکه باید سازوکارهایی مانند مالیات برای کارهای غیرمولد پیشبینی کرد و از آن‌طرف نیز از مالیاتی که تولیدکنندگان می‌پردازند، کاسته شود.
عبدالناصر همتی در پاسخ به سؤالی درباره ابربدهکاران بانکی بدون پاسخ به سؤال، تنها به خواندن یک متن از پیش نوشته شده اکتفا کرد و اظهار داشت: ما مردم می‌توانیم «نه» بزرگی به تهدید علیه جمهوریت بدهیم. من خیلی فکر کردم که وعده‌ای به شما بدهم، دیدم صادقانه اینکه بگویم وضعیت اقتصادی کشور در شرایطی است که اغلب وعده‌های رنگارنگ و جذابی که کاندیداها می‌دهند امکان تحقق ندارد.
رئیس بانک مرکزی دولت روحانی ادامه داد: آقای محسن رضایی به‌جای اینکه بگوید بانک مرکزی مقصر است، بگوید چگونه می‌خواستند با گروگان گرفتن، برای کشور درآمد ارزی ایجاد کنند؟ ما 6 ماه است منتظریم تا ایشان این اقدام را انجام دهند شاید درآمد ارزی به جایی برسد.آقای رضایی شما خودتان در مجمع تشخیص چند بار ما را معطل FATF کردید که عدم پذیرش آن پدر اقتصاد کشور را درآورده است.
محسن مهرعلیزاده دیگر نامزد طیف اصلاح‌طلب در انتخابات سیزدهم در پاسخ به پرسش اول خود درباره فرار مالیاتی مانند همتی به ارائه سخنانی از روی متن اکتفا کرد و بدون پاسخ به سؤال مربوطه گفت: سؤالی که از آقای رئیسی دارم این است که آیا حاضرید خانواده خود را به دست یک راننده بدون تخصص بدهید تا به چالوس ببرد؟شما فقط شش کلاس سواد دارید البته من به سواد حوزوی شما احترام می‌گذارم اما با سواد حوزوی نمی‌شود اقتصاد را اداره کرد.
این نسبت دروغ مهرعلیزاده به حجت‌الاسلام رئیسی در حالی است که وی دکتری خود در رشته فقه و حقوق را از دانشگاه شهید مطهری اخذ کرده است.
نکته قابل تأمل اینکه پس از از بداخلاقی‌ها و تهمت‌های بیان شده از سوی آقای مهرعلیزاده و همتی در مناظره‌های ریاست جمهوری بسیاری از فعالان سیاسی و کاربران شبکه‌های اجتماعی و حتی برخی فعالین اصلاح‌طلب آن را محکوم کرده و خواستار عذرخواهی آنها شدند.
رئیس بانک مرکزی
بیشتر مسئول حفظ دلار است تا ریال
امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی در پاسخ به سؤالی درباره چالش ارزش پول ملی گفت: در مورد ارزش پول ملی در چند سطح می‌شود صحبت کرد، وقتی ما از پول ملی و ارزش پول ملی صحبت می‌کنیم آن طرف سکه کنترل تورم است.
حکمرانی پولی متأسفانه در کشور متولی ندارد و آن مسئولینی که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم وظیفه پاسخگویی دارند، وظایف خود را به گردن دیگران می‌اندازند. متأسفانه رئیس بانک مرکزی به جای اینکه خودش را مسئول حفظ ریال بداند بیشتر مسئول حفظ دلار می‌داند.
محسن رضایی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اصلاح فرایند کسری بودجه‌ریزی و برنامه‌های وی برای جلوگیری از معضلی به نام کسری بودجه اظهار داشت: مردم عزیز، هشت سال پیش در همین مکان در مقابل آن کلید بی‌خاصیت، یک‌هزار تومانی را نشان دادم و گفتم اگر اوضاع به همین صورت باشد، پول ملی ما سقوط می‌کند. به جیب‌ها و یارانه‌هایتان نگاه کنید. حق کارگران، کشاورزان و درآمد مردم بازاری را نگاه کنید که ما امروز چه اوضاعی داریم. آیا باید بودجه کشور را از دست کردن در جیب مردم تامین کرد؟ مگر زندگی مردم باید از دولت جدا باشد؟ یکی از خطاهای اساسی که در انقلاب پیدا شده است همین است. چرا باید قطار انقلاب روزبه‌روز کوچک‌تر شود. امروز پشت این اقتدار عظیم ملی، قطار انقلاب به یک اسکوتر تبدیل شده است.
علیرضا زاکانی در پاسخ به این سؤال درباره برنامه‌اش برای کنترل حجم نقدینگی افسارگسیخته و هدایت آن به سمت تولید گفت: ما علی‌الظاهر داریم با هم مناظره می‌کنیم ولی دوستان دارند انشا می‌خوانند، اینجا کلاس انشا نیست اینجا وقت پاسخ گفتن و مستدل صحبت کردن و راست گفتن است. آقای همتی خیلی زشت است که شما متهم می‌کنید که ما دروغ می‌گوییم. ما که هنوز حرفی نزدیم. آیا شما غیب می‌دانید یا اینکه دارید خلاف واقع می‌گویید. سال 98 گفتید که FATF هیچ تأثیری در اقتصاد ایران ندارد چرا به مردم دروغ گفتید؟ ایشان می‌فرمایند ما اقتصاددان هستیم ولی به نظر من باید به ایشان نوبل شیمی بدهند. پول ملی این ممکلت را ایشان نابود کرده و صحبت از توزیع فقر می‌کند در حالی که فقر را توزیع کرده است. ما الان 11 ابربدهکار داریم که 90 هزار میلیارد تومان بدهی دارند. راه‌حل ماجرا حل نقدینگی و متصل کردن بانک‌ها و اطلاعات را در خدمت نظام مالیاتی قرار دادن است که وظیفه اصلی آقای همتی و وزیر اقتصاد بوده که این کار را انجام ندادند.
سعید جلیلی دیگر نامزد انتخابات سیزدهم درخصوص محرومیت‌زدایی و برنامه خود برای محرومیت‌زدایی و تغییر چهره مناطق کم‌برخودار گفت: برای محرومیت‌زدایی قبل از اینکه طرح‌های اقتصادی داشته باشید، باید این نگاه را داشته باشیم که آیا قائل به محرومیت‌زدایی هستیم یا نه؟ یکی از مشکلات ما طی سال‌های گذشته این است که در نگاه اقتصادی مردم و محرومین در اولویت نبودند. یکی از بحث‌های مهم در اقتصاد این است که اگر صحبت از جمهوری اسلامی و جمهوریت که یادگار بزرگ حضرت امام است می‌کنیم این است که جمهور مردم را در اقتصاد نیز مورد توجه قرار دهیم.اگر این نگاه را نداشته باشید به یکسری کارهای نمایشی روی خواهید آورد که این کارها نیز برای مردم کار نخواهد شد.
محسن رضایی خطاب به عبدالناصر همتی گفت: شما منبع برای سلطان‌سازی در فولاد، شکر و روغن دارید، ولی برای مستضعفین و محرومین ندارید؟ شما چطور رانت‌خوارها را با ارز 4200 تومانی تأمین مالی کردید اما منبع برای اینکه به محرومین کشور کالا را با قیمت واقعی بدهید، ندارید؟ چرا می‌گویید برای قیمت واقعی یارانه 45 هزار تومانی در سال‌های قبل که 20 دلار بوده و هم‌اکنون 450 هزار تومان است، منبع ندارید. جای تأسف دارد که این دوران وضعیت اقتصاد کشور را به جایی رساندید که اگر به نمودارهای اقتصادی و عملکرد شما در بانک مرکزی نگاه کنیم می‌بینیم چگونه نرخ دلار از 8 هزار تومان به 21 هزار و 350 تومان رسیده است آیا این وضعیت اقتصاد است؟
رئیسی خطاب به همتی:
از این‌همه تهمت و اهانت خسته نشدید؟
سید ابراهیم رئیسی در بخش دوم از وقت خود در پاسخ به اظهارات همتی و مهرعلیزاده گفت: به‌نظرسنجی‌های مردم عنایت کنید و یکی از دغدغه‌های مردم بی‌صداقتیِ برخی مسئولین با آن‌هاست؛ انتظار مردم این است که در سطوح مختلف، با صداقت با آنها حرف زده شود.
وی ادامه داد: این بد است یک شخص در کسوت کاندیدای ریاست جمهوری برای جلب آراء، دیگران را تخریب کند؛ اگر این شیوه تخریب جواب می‌داد، مشکلات کشور حل می‌شد. بسیاری اهانت و تخریب کردند و مردم هم دیدند.مردم برای کسب اطلاع دسترسی دارند و می‌توانند به سایت آموزش عالی مراجعه کرده و مدرک تحصیلی من را مشاهده کنند، این مسئله توسط برخی ادعا می‌شود و این پیگیری توسط مردم، نهایتا یک دقیقه زمان می‌برد.
رئیسی گفت: از این‌همه تهمت و اهانت خسته نشدید؟ اگر مشکلات مردم به اهانت به من حل می‌شود، باشد. الان معاندین علیه من سخن می‌گویند و بسیج شده‌اند و نگاهی که برخی از افراد در این مناظره همان نگاه را دارند که متأسفانه نادرست است. شما در محضر خدا هستید و بعد از آن، در نگاه مردم؛ چرا به مردم اهانت می‌کنید؟ مردم من و عملکرد من را دیده‌اند و شما و عملکردتان را هم دیده‌اند. من با صداقت با مردم حرف می‌زنم، چرا به کاندیداها اهانت می‌کنید؟ کسی که برای اولین‌بار در تاریخ سیاسی ایران به عنوان پوششی عمل کرد کسی بود که گفت من نمی‌خواهم رئیس‌جمهور شوم و آمدم از دولت دفاع کنم؛
وی ادامه داد: شما مردم را گرفتار کردید و من در شهرها به این کارخانه‌ها سر زدم و قوه قضائیه بیش از 2000 کارخانه را راه‌اندازی کرده است و این پیشِ روی مردم است. من به زندان‌ها هم سر زدم و مدیرِ نشسته در اتاق نیستم و شما باید پاسخ بدهید که چرا شرایط را به این وضع انداخته‌اید که وقتی به استان‌ها سر می‌زنم، صدای مردم از بی‌توجهی‌ها بلند است. شما دادِ جوانان، کشاورزان و اقشار مختلف مردم را درآورده‌اید.
سعید جلیلی در بخش دوم سخنان خود اظهار داشت: سؤالی که شاید برای مردم پیش بیاید این است که مسائل اقتصادی که پاسخ‌هایشان مشخص هست پس چرا انجام نمی‌شوند؟ برخی دوستان هم می‌گویند ما پاسخ‌ها را خیلی بلدیم حتی بهتر از دیگران اما سؤال این است که چرا اینها انجام نشده به نظر من در این جلسه برخی موضوعات خود را نشان داد که چرا دنبال نمی‌شوند.
وی افزود: اقای همتی فرمودند FATF چرا انجام نشد، اگر شما مسئله را اقتصاد کشور این بدانی همین می‌شود. شما در FATF برنامه اقدام و 41 بند بستی و 39 بند را اجرا کردی و فقط 16 بند را پذیرفته کشورهای دیگر هنوز همینقدر هم انجام ندادند بعد شما می‌گویید تمام مشکلات کشور را در گرو انجام ندادن FATF است و می‌گویید نمی‌توانم. من می‌گویم حتما نمی‌توانید. بحث من این است که عدم فهم یک مسئله نمی‌تواند به شما کمک کند. شما در رویکرد اشتباه دارید این رویکرد چیست؟ البته من معتقدم آقای همتی جزئی از این رویکرد غلط است. این رویکرد این است که می‌خواهد عوض کار واقعی کشور را با نمایش اداره کند اما کشور با نمایش اداره نمی‌شود.
علیرضا زاکانی در بخش دوم سخنان خود خطاب به همتی اظهار داشت: سؤالی که از جناب همتی شده بود این بود که ابربدهکاران بانکی چه کسانی هستند و این بی‌انضباطی که در بانک‌های مختلف است از کجا سرچشمه می‌گیرد؟ در حالی که بزرگ‌ترین اشکال در این حوزه بانک مرکزی و عدم نظارت بانک مرکزی ناشی می‌شود. سال گذشته از 5400 هزار میلیارد سپرده بانکی 1600 هزار میلیارد تومان تسهیلات داده شده که از این میزان دو سوم آن استمهال بوده و به کسانی داده شده است که بدهکار بانکی هستند.
می‌گفتن فلانی بیاید دلار 5 هزار تومن می‌شود، خودشان دلار را 30 هزار تومن کردند
سید ابراهیم رئیسی در پاسخ به سؤالی درباره تورم و مهم‌ترین راهکار خود برای حل این مشکل، تصریح کرد: متأسفانه یکی از مشکلاتی که مردم گرفتار آن هستند مسئله تورم است؛ قیمت کالاهای اساسی فوق‌العاده افزایش یافته است. قیمت مسکن 7 برابر، خودرو 8 برابر و گوشت و مرغ 6-5 برابر افزایش داشته است. آنچه مردم را بسیار نالان کرده، این‌است که سفره‌شان کوچک شد و برخی در همین مناظرات در سال 1396 گفتند که اگر فلانی بیاید، قیمت دلار ممکن است 5000 تومان بشود اما شاهد بودیم که دلار را به 30 هزار تومان رساندند و بعد اعلام می‌کنند که اگر ما نبودیم مملکت قحطی می‌شد. این مانند دروازه‌بانی است که 17 گل خورد و به او گفتند این‌قدر گل خوردی؟ گفت اگر من نبودم 30 گل خورده می‌شد. این پاسخ نیست.
وی ادامه داد: باید برای تورم راهکار پیدا کرد؛ ثبات بازار اهمیت داشته و دخالت دولت در بازار معنا ندارد و دولت شأن نظارت، هدایت و حمایت را داراست. باید برای اداره بازار و واحدهای تولیدی از بازاریان و تولیدکنندگان کمک و نظر گرفت. کار با بخشنامه پیش نمی‌رود؛ ارز تک‌نرخی باید در کشور باب شود و ارز 4200 تومانی در قوه قضائیه پرونده‌های زیادی و مصیبت درست کرده است. کمک به سفره مردم درست است ولی ارز 4200 تومانی به جیب دلالان رفت.
محسن رضایی در پاسخ به سؤالی درباره رفع فقر و فساد و تبعیض اظهار داشت: من معتقدم که سال 1400 سال گشایش و عبور از سختی‌هاست. شما از یک صحبت آقای همتی کاملاً می‌توانید درک کنید که چه اوضاعی وجود دارد. ایشان می‌گوید من به‌خاطر اینکه دیدگاه اقتصادیم با آقای روحانی اختلاف داشته است کنار گذاشته شدم. پس شما برای چه کنار ایشان ماندید؟ اگر آقای روحانی که شما می‌گویید تخصص اقتصادی نداشته پس به دست شما کارها را انجام داده، چرا به شعور ملت ایران توهین می‌کنید؟ چرا می‌خواهید دوباره دولت‌های گذشته تکرار شود.
سعید جلیلی درخصوص شهرک‌های صنعتی و برنامه‌های خود درخصوص بازگشت واحدها به عرصه تولید و محل مالی پیشبینی شده گفت: من در 8 گذشته از بسیاری از شهرک‌های صنعتی بازدید داشتم و جلسات متعدد و مفصلی را با 24 صنف داشتیم و طی این جلسات 16 مسئله مشترک مطرح شده و تقریبا همه روی آنها اذعان داشتند که مانع تولید هستند.یکی از عواملی که باعث شد شهرک‌ها نتوانند کار کنند بحث تامین مالی است و سؤال اصلی این است که اگر الان روزانه دو هزار میلیارد تومان خلق پول می‌کنیم حال به هر دلیلی که جای بحث دارد؛ چگونه کسانی که در کار تولید هستند مهم‌ترین مشکلشان تامین مالی است؟ پس این دو هزار میلیارد تومان خلق پول کجا می‌رود و به دست چه کسی می‌رسد؟ اینها سؤالات اصلی است و باید روی آنها کار شود.اگر شما می‌خواهید به تولید بها دهید و مشکل عده‌ای تامین مالی است، باید حلش کنیم. برای کسانی که قصد صادرات دارند، عدم ثبات در مقررات تجاری وجود دارد.