سرویس اقتصادی-

پروژه شرطی‌سازی اقتصاد کشور از مسیر گره‌زدن اقتصاد ملی با مسائل سیاست بین‌الملل، اگرچه در سال‌ها و ماه‌های گذشته نقل برخی محافل داخلی و ابزاری برای حمله به منتقدان عملکرد دولت بود، اما این روزها با روشن شدن فضای سیاسی آمریکا، آن ادعاها و رویاپردازی‌ها رنگ باخته است.
طراحان و طرفداران سیاست خارجی دولت تدبیر و امید طی چهار سال گذشته بارها اظهار می‌کردند که شخص ترامپ مانع پیشرفت مذاکرات و تحقق خواست‌های مشروع ایران است و با روی کار آمدن دولت بایدن، ورق برخواهد گشت و به سرعت روابط ایران و آمریکا زیرورو شده و با رفع دیوارهای تحریم، دروازه‌های پیشرفت به روی ما باز خواهد شد! اما طی یک هفته اخیر، مقامات دولت جدید آمریکا، مواضع ضدایرانی دولت ترامپ را تکرار کردند و بار دیگر آب پاکی روی دست خوش‌خیال‌ها ریختند.
چند روز قبل آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در اولین نشست خبری خود درباره موضوع ایران و توافق هسته‌ای، بدون‌اشاره به خروج یکطرفه آمریکا از برجام و با تأکید بر اینکه «ایران در چندین حوزه در تناقض با برجام است»، اعلام کرد که ابتدا باید ایران به برجام بازگردد(!). او همچنین پا را فراتر گذاشت و گفت که «اگر (ایران) تصمیم بگیرد به تابعیت برگردد، ما باید ابتدا راستی‌آزمایی کنیم که در حال تبعیت هستند»! او البته درباره زمان بازگشت آمریکا به برجام گفت که «هنوز فاصله زیادی با آن نقطه داریم».
کارآفرینان چشم انتظار
چنان‌که پیداست، آمریکای بایدن همان رویه آمریکای ترامپ را دنبال کرد و چشم‌انداز گشایش اقتصادی مورد نظر دولت تدبیر و امید را تیره کرد، اتفاقی که می‌توان آثار آن را در بازگشت روند صعودی به نرخ‌های ارز و طلا مشاهده نمود.
در این بین، فعالان و کارآفرین‌های اقتصادی که با تمام وجود و با تکیه بر توان خود برای تولید و‌اشتغال کشور می‌کوشند، همچنان چشم‌انتظارند که سرانجام چه وقت دولت از خیالبافی و چشم امید بستن به خارجی‌ها دست برداشته و به جوانان ایرانی نظر می‌کند.
 امیرسیاح کارشناس مسائل اقتصادی نیز در توییتی نوشت: «حالا که بلینکن درباره بازگشت سریع به برجام آب پاکی رو ریخت روی دستتون، معلوم‌شد تنها راه پایان تحریم‌ها قوی شدنه...؛ ممکنه دست‌وپای کارآفرینان رو بازکنید، بگذارید ایران رو قوی کنند؟».
بسیاری از کارآفرینان و تولیدکنندگان هستند که حاضرند همه مشکلات تولید را به جان بخرند تا به جای خارج شدن ارز از کشور برای واردات، کارگران ایرانی مشغول به کار شوند، اما نه تنها حمایت نمی‌شوند که سنگ‌های بزرگی جلوی پای آنان قرار می‌گیرد.
رویای کاغذی تولید
در همین رابطه، سعید قراری، موسس کارخانه یکصد هزار تنی کاغذ در کرمان اظهار می‌کند که به 100 میلیارد تومان معادل پنج میلیون دلار تسهیلات نیاز دارد که سالیانه یکصد هزار تن کاغذ تولید کند، اما نه تنها این وام را به او نمی‌دهند، که با درخواست‌ها و خط و نشان‌های مافیای کاغذ هم دست به‌گریبان شده است.
در نامه‌ای که این تولیدکننده خطاب به محمدرضا پورابراهیمی، نماینده مردم کرمان نوشته تأکید می‌کند که به دلیل تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه ایران، بر آن شده کلیه موارد در کشور عزیزمان انجام گردد و بر اساس موافقت نامه با شرکتهای دانش‌بنیان و هزینه زیاد موفق به ساخت کلیه دستگاه‌ها و ماشین‌آلات با قیمت بسیار پایین و مقرون به صرفه در ایران گردیده است.
این فرد می‌گوید از سوی نهادهای مسئول استانی برای دریافت تسهیلاتی به مبلغ یکصد میلیارد تومان به بانک‌های عامل معرفی شده است، اما بسیاری از بانک‌ها و نهادهای مرتبط دست رد به سینه او زده‌اند.
قراری به خط و نشان‌های مافیای واردات هم‌ اشاره می‌کند که پس از اطلاع از پروژه، درخواست سهم نموده است!
به گفته این فعال اقتصادی، در حالی دولت زیر بار ارائه تسهیلات پنج میلیون دلاری برای تولید 100 هزار تن کاغذ در کشور نمی‌رود که جوادی، معاون وزارت ارشاد اسلامی در مصاحبه با تسنیم اعلام نمود «که برای خرید 30 هزار تن کاغذ اقدام شده است و بزودی اقدام به واردات آن خواهیم کرد. برای این مقدار کاغذ 70 میلیون دلار ارز 4200 تومان تخصیص یافته است.» پیش از این صالحی، وزیر ارشاد نیز این موضوع را تایید کرده بود.
وی می‌افزاید: به قول آقای رئیس‌جمهور هر بچه‌ای که چهار عمل اصلی را بلد باشد خواهد فهمید که این تخصیص برای خرید کاغذ به جیب کی می‌رود.
تصمیمات سمی
نگاه دولت به واردات به جای تولید داخل،‌گریبان فعالان حوزه کشاورزی را هم گرفته است. به گزارش ایرنا، عضو انجمن صنایع تولیدکنندگان سموم کشور می‌گوید: با توجه به شرایط تحریم‌ها و محدودیت تخصیص ارز، تخصیص ۵۲ درصد ارز به واردات سموم آماده مصرف مشابه تولید داخل نه تنها ضربه به صنعت است بلکه منافع ملی را با مخاطره روبرو می‌کند.
فریبرز فیروز جهان تیغی مهرماه سال جاری در یک نشست خبری با بیان اینکه علت افزایش سهم واردات سموم در شرایط تحریم‌ها مشخص نیست اظهار کرد: اکنون به تولید دو دلار ارز یارانه‌ای و به واردات سه دلار تخصیص می‌دهند این اقدام لطمه به تولید کشور است.
محسن عسگری یکی دیگر از اعضای انجمن صنایع تولیدکنندگان سموم کشور هم معتقد است که چرا وقتی کشور با محدودیت ارزی روبروست باید سموم آماده مصرف، ماده موثره و تکنیکالی که در داخل کشور تولید می‌شود ارز دریافت کرده و وارد شود؟
غزنوی، سخنگوی کانون انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی هم سال 97 در یک برنامه تلویزیونی با انتقاد از اجرای ناگهانی طرح اختصاص ارز دولتی برای واردات، گفته بود: ما در سال‌های گذشته نیز با مشکلاتی مواجه شده بودیم و بر اساس تجربیاتی که داشتیم از همان ابتدا هشدار دادیم که چنین تصمیمی در عمل مفید نیست و باعث ایجاد رانت می‌شود.
مهجوریت کارآفرینی
 یک کار‌آفرین و تولید‌کننده مواد شوینده و بهداشتی با‌اشاره به واردات گسترده کالا در کشور تاکید می‌کند که آیا کسی که جنس را از خارج کشور وارد کرده و به نام کارآفرین از تخفیف‌های گمرکی بهره‌مند می‌شود را می‌توان حقیقتا کارآفرین نامید، در حالی که چیزی که در نهایت از حاصل کار او دیده می‌شود تنها مونتاژ چند قطعه است؟
محمد موسوی در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم ادامه داد: متاسفانه در کشور ما حمایت از کارآفرین تنها به اعطا یک لوح تقدیر محدود شده است و در عمل حمایت و پشتیبانی خاصی از کارآفرینان واقعی دیده نمی‌شود. از دل این وضعیت افرادی هم برای سودجویی اقدام می‌کنند به خود بنده گفتند که با هشت میلیون تومان از شما به عنوان کارآفرین تقدیر می‌کنیم، مشخص است که این فضا به موقعیتی برای کاسبی برخی افراد تبدیل شده است تا بتوانند با له کردن جامعه جیب‌های خود را پُرتر کنند.
بانک علیه تولید
گفتنی است مجموعه دولت و بویژه نظام بانکی به عنوان بازوی تأمین مالی در اقتصاد ایران از مزایا و شرایط ویژه‌ای برخوردارند که آنها را فربه نموده در جایگاه کنونی قرار داده است، بنابراین موظف هستند بیشترین حمایت را از تولیدکنندگان هم انجام دهند.
دولت با سیاست‌گذاری غلط و تخصیص ارز به واردات در مواردی که امکان تولید مشابه داخلی وجود دارد، عملا زیر پای تولید ملی را خالی می‌کند وبانک‌ها نیز با ورود به بنگاه‌داری و خودداری از تأمین مالی طرح‌های تولیدی، علاوه‌بر ضربه زدن به تولیدکنندگان، زمینه هدررفت ارز کشور برای واردات گسترده را فراهم می‌نمایند.
معاون دادستان کل کشور چندی قبل گفت که دو هزار تولیدی تعطیل شده و به تملک بانک‌ها درآمده است. جرائم و سودهای مرکب بانک‌ها کمر تولید‌کننده را می‌شکند. فردی هست که پنج میلیارد از بانک وام گرفته، ۱۰ میلیارد پس داده و هنوز ۲۰ میلیارد به بانک بدهکار است!
باید فکری به حال نظام تصمیم‌گیری دولت کرد و اصلاح نظام بانکی به نفع تولید یکی از گام‌های کلیدی و دارای اولویت در این زمینه خواهد بود.