سرویس سیاسی-

جلسه دیروز (چهارشنبه 1 بهمن ) هیئت دولت به ریاست حجت‌الاسلام روحانی در حالی برگزار شد که با سخنانی متاثر از تحولات آمریکا توامان بود و نشان می‌داد که حتی در ماه‌های پایانی دولت تدبیر و امید هم در بر همان پاشنه سابق می‌چرخد و روحانی اصرار به طی همان مسیری دارد که در 7 سال و نیم گذشته پیموده است.
بخش قابل توجهی از سخنان دیروز روحانی به رفتن ترامپ از کاخ سفید و آمدن نامزد دموکراتها اختصاص داشت که در ادامۀ روند شرطی کردن اقتصاد کشور به مذاکره و خوش‌بینی به غرب و دولت آمریکا قابل ارزیابی و تحلیل است. تاسف‌آور‌تر اینکه همچنان جای خالی راه‌حل‌های مدیریتی و نگاه به ظرفیت‌های داخلی به عنوان علامت سؤالی بزرگ در ادبیات دولت و رئیس‌جمهور دیده می‌شود.
درب دولت تدبیر
بر همان پاشنه سابق می‌چرخد!
به رغم شکست فاحش دولت تدبیر در رفع تحریم‌ها که محور مرکزی گفتمان روحانی در 2 انتخابات 92 و 98 و مذاکرات برجام بود و ما حصلی جز انباشت بیش از 1500 تحریم برای کشور و مردم نداشت، رئیس‌جمهور اما دوباره از ادعاهایی نظیر خاتمه تحریم‌های آمریکا از مسیر دیپلماسی و زنده و سرحال بودن برجام سخن می‌گوید.
روحانی در نشست هیئت دولت و در میان وزرای خود گفت: «توپ امروز در زمین آمریکا و واشنگتن است اگر برگردند و به تعهدات عمل کنند ما هم به تعهدات خود عمل می‌کنیم. ترامپ مُرد، زندگی سیاسی او تمام شد و برجام زنده ماند. تمام تلاشش این بود که برجام را از بین ببرد که ناموفق بود و نتوانست. برجام امروز زنده است و سرحال‌تر از دیروز است. علیرغم آنچه که تندروهای آمریکا می‌خواستند، آن رفت با آن پرونده سیاه خود و این ماند همچنان مقاوم. دیگر این وابستگی دارد به 1+5، اگر آنها به تعهدات خود عمل کردند بدانند ما هم به تعهدات خود عمل می‌کنیم.»
رئیس‌جمهور در ادامه تصریح کرد : « خواهش می‌کنم از رسانه‌ها، دوستان، از آنهایی که با دولت میانه خوبی ندارند همه واقعیت و حقیقت را بگوییم این واقعیت را نمی‌شود پنهان کرد، حقیقت را نمی‌شود پنهان کرد. آنچه در این سه سال به سر ما آمد، توطئه‌های ترامپ بود.والا اگر توطئه‌های ترامپ را کنار بگذاریم یعنی در این سه سال اگر عادی بود مثل همیشه نفت می‌فروختیم، بانک ما همین فعالیت را داشت، بیمه ما، کشتیرانی ما، همه آنهایی را که تحریم کردند، شرایط ما کاملا متفاوت بود و یک شرایط جدیدی بود.»
دولت در حال برجام بازی
بایدن در حال وضع تحریم‌های شدیدتر!
نکته قابل تامل اینکه به فاصله چند ساعت قبل از این سخنان، وزیر خارجه جدید آمریکا در مجلس سنا در حال تشریح رویکرد دولت بایدن در قبال ایران بود و تاکید کرد «ایران بزرگ‌ترین بانی تروریسم است». سناتور لندزی گراهام در جلسه سنا از بلینکن پرسید «آیا هنوز ایران را بزرگ‌ترین بانی تروریسم در دنیا می‌دانید؟» و او بلافاصله با قاطعیت گفت «بله!».
بلینکن همچنین گفت «ما خواهان محدودیت‌‌های طولانی‌‌تر و قوی‌‌تر هستیم! بایدن معتقد است اگر ایران به توافق بازگردد، ما هم به توافق برمی گردیم. اما، همراه با متحدان مان، به عنوان سکویی برای یک توافق طولانی‌‌تر و قوی‌تر برای رسیدگی به مسئله موشکی و فعالیت‌‌های بی‌ ثبات‌‌کننده ایران استفاده خواهیم کرد».
مفهوم سخنان بلینکن، تداوم رفتار خصمانه با ایران است. دولت ترامپ با هماهنگی دموکرات‌ها و جمهوری خواهان کنگره، تحریم‌های گسترده را به بهانه تروریسم و اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران به اجرا گذاشت. زیر سازی کاتسا (مادر تحریم ها) نیز در دولت اوباما آغاز شده بود؛ همچنانکه تحریم‌های سیسادا و آیسا و ویزا، یادگار دولت اوست. مجموعه این تحریم‌ها در واقع اعلام جنگ با ایران بوده و اقدامات خصمانه آمریکا ادامه خواهد داشت.
از طرف دیگر حتی اگر تحریم‌های هسته‌ای هم تعلیق شود -که با اما و اگر روبه روست- انبوه تحریم‌های پسا برجامی و ضد برجامی سر جای خود است و هیچ تحریم نفتی و بانکی و مالی موثری لغو نخواهد شد. این البته ربطی به اقدامات فریبکارانه ندارد.
آشفتگی بازار و کوچک شدن سفره مردم
 نتیجه برجام سرحال است!
همچنین اظهارات رئیس‌جمهور درباره سرحال بودن برجام و گره زدن دوباره حل مشکلات کشور به دولت آمریکا در حالی است که نتیجه این سیاست خسارت بار آشفتگی در بازار خودرو، ارز و سکه، مسکن و کالاهای اساسی مردم و کوچک و کوچکتر شدن سفره معیشت مردم بوده است.
هرچند نرخ تورم اعلامی توسط دستگاههایی مثل مرکز آمار و بانک مرکزی فعلا در محدوده 30درصد قرار گرفته است اما قیمت بسیاری از کالاهای مصرفی مردم در دوره مدیریت هشت ساله دولت بعضا افزایش 5 تا 10 برابری را تجربه کرده است. به عنوان مثال قیمت مسکن در این دوره افزایش کم سابقه‌ای را شاهد بود و قیمت خودرویی مثل پراید از 20 میلیون تومان به بیش از 100 میلیون تومان رسید. همانطور که‌اشاره شد ارزش پول ملی نیز در این دوره کاهش بی‌سابقه‌ای را تجربه کرد و افزایش قدرت دلار در برابر ریال در مقطعی به بیش از 10 برابر هم رسید.
در زمان آغاز بکار دولت نقدینگی در حوالی 300هزار میلیارد تومان بود اما امروز نقدینگی به حدود 3 هزار هزار میلیارد تومان رسیده است. این رشد بی‌سابقه نقدینگی در طی هفت سال خود به تنهایی یک رکورد بی‌سابقه در مدیریت حوزه پول و بانک می‌باشد. نکته جالب توجه اینکه پایه پولی یا پول پر قدرت بخصوص در یکی دوسال اخیر رشد چشم گیری داشته است‌. بسیاری از کارشناسان معتقدند رشد اخیر پایه پولی ناشی از دست اندازی به منابع بانک مرکزی بدون دسترسی این بانک ‌به ارزهای نفتی بوده است. این موضوع در قالب شکواییه‌ای از سوی رئیس‌کل بانک مرکزی در ماجرای تسعیر ارزهای صندوق توسعه ملی نیز مطرح شد.
در دوران پسا برجام همچنین ما شاهد رکورد تکرار نشدنی در قیمت مسکن بوده‌ایم.یکی از حقوق اولیه‌ای که در قانون اساسی کشور به آن‌اشاره شده است بحث تامین سرپناه و مسکن برای عموم مردم است. بر اساس آمارهای رسمی حدود 30 تا 40 درصد خانوارهای کشور مستاجر هستند.
 این درحالی است که قیمت میانگین هر متر مسکن از حدود 3 تا 4 میلیون تومان به حدود 25 میلیون تومان افزایش یافته و از این جهت یک رکورد بی‌سابقه در تاریخ اقتصادایران ثبت شده است. بعید است که این رکورد عجیب به این زودیها در کشور تغییر کند. هرچند با وجود این نیاز دائمی مردم به مسکن بعید است تا پایان دولت عزم جدی در این حوزه یعنی ساخت مسکن برای اقشار مختلف مردم وجود داشته باشد.
زیان چند هزار میلیاردی مردم
و سقوط وحشتناک بورس در پسابرجام
حوزه بورس هم در روزهای اخیر باعث خشم بسیاری از مردم شده است. آقای روحانی که در دوران رکورد وحشتناک مذاکرات برجامی در سال 94 زیان 21 هزار میلیاردی را به بازار بورس تحمیل کرده بود، در آخرین سال مدیریت خود و در دوران برجام زنده و سرحال هم به فکر ورود به بورس احتمالا با هدف جبران بخشی از کسری بودجه دولت افتاد. به همین ترتیب با تشویق مستقیم مردم برای ورود به این عرصه شاخص بورس تا 2 میلیون واحد رشد کرد اما از مرداد ماه به این طرف همه چیز تغییر کرد و یکی از بی‌سابقه‌ترین سقوطهای تاریخی در بورس ایران شکل گرفت.
هم‌اکنون شاخص بورس در محدود 1/1 میلیون واحدی است و سرمایه‌های مردم تا 50 درصد نیز آب رفته است. رئیس‌سازمان بورس بعد از 8 ماه فعالیت در روزهای اخیر استعفا کرده است و مشخص نیست در این وضعیت بحرانی آیا کسی حاضر است سکان بورس تهران را بر عهده بگیرد یا خیر. نکته جالب توجه اینکه دولت با رونق مصنوعی بورس حدود 40 هزار میلیارد تومان از محل مالیات نقل و انتقال سهام، 30 هزار میلیارد تومان از محل فروش سهام دولت و160 هزار میلیارد تومان اوراق در بازار بدهی فروخته و از این محل درآمد قابل توجهی کسب کرده است. اکنون باید از آقای روحانی پرسید که از کدام برجام زنده و سر حال حرف می‌زند؟
باز هم حمله به نمایندگان مجلس
آن هم با اطلاعات غلط!
روحانی در ادامه سخنان خود به موضوع لایحه بودجه 1400 و روند رسیدگی به آن در مجلس شورای اسلامی‌اشاره کرد و گفت: لایحه بودجه بسیار مهم است و زندگی و معیشت مردم، تولید کشور، صادرات و واردات و اقتصاد به آن مربوط می‌شود، بودجه جای ادبیات غیر اقتصادی و غیر کارشناسی و حرف‌های سیاسی نیست.
رئیس‌جمهور با‌اشاره به سابقه 27 ساله فعالیت خود در دولت و مجلس، گفت:  در طول این سالها برای نخستین بار است که چنین ادبیاتی را درمورد لایحه بودجه می‌بینم و اظهار نظرها امسال متفاوت با همه سال‌های گذشته بوده است، دلیل آن چیست و چرا؟
روحانی با تاکید بر اینکه هر دوی ما در دولت و مجلس نماینده و وکیل مردم هستیم و مردم از ما همکاری می‌خواهند، گفت: بودجه جای شعار و ادبیات سیاسی نیست بلکه جای اعداد و ارقام و محاسبه است، من بلد هستم که به همه شعارها پاسخ دهم، اما مردم چنین چیزی را از ما نمی‌خواهند، مردم بودجه خوب و زندگی و معیشت بهتر می‌خواهند.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه درنظر گرفتن فروش روزانه 2 میلیون و 300هزار بشکه نفت در بودجه 1400 برای این بود که بگوییم تحریم شکست خورده است، گفت: متاسفانه بعضی‌ها به این موضوع مهم توجه نکردند و متوجه نشدند که منظور ما چیست.
روحانی افزود: ما با این اقدام به دنیا پیام می‌دهیم و می‌گوئیم که ترامپ و فشار حداکثری شکست خورده و ما می‌توانیم 2 میلیون و 300 هزار بشکه در روز نفت بفروشیم اما شما تردید می‌کنید.
معنای این سیاست ورزی
قبول مذاکره و تسلیم است نه پیام عزت!
رئیس‌جمهور دلیل قرار دادن فروش روزانه 2.3 میلیون بشکه نفت را مخابره پیام شکست فشار آمریکا به دنیا تعبیر کرده است این درحالی است که همین امروز برآوردها نشان می‌دهد دولت نمی‌تواند بیش از 800 هزار بشکه نفت در روز به‌فروش برساند، این میزان بالای فروش نفت به‌عکس تعبیر رئیس‌جمهور پیام عزت به دنیا نیست بلکه پیام ضعف و برخورد از موضع پایین با دولت جدید در آمریکاست.
معلوم نیست در دوره‌ای که حتی گروه‌های کوچک در کشورهای همسایه ایران، از موضع بالا پالس اقتدار به دولت جدید آمریکا مخابره می‌کنند چرا دولت جمهوری اسلامی باید این گونه پیام ضعف به جهان ارسال کند. امروز حتی مردم کوچه و بازار هم درک می‌کنند که لحاظ شدن فروش روزانه 2/3 میلیون بشکه نفت در روز به‌روشنی به‌معنای قبول مذاکره با دشمن مردم ایران و بالا بردن دستها در مقابل آمریکایی‌ها است. و اگر قرار بر این کار بود که ما سه سال پیش در مقابل ترامپ تسلیم می‌شودیم و امتیاز دادیم.