«جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از این به بعد هم در مقابل دشمن کوتاه نخواهند آمد، بلکه بر اساس اقتضای زمان، فعالیت‌های خود را با صلابت و قاطعیت بیشتری دنبال خواهند کرد.» این جملات را آیت‌الله سید هاشم حسینی بوشهری با تصریح می‌گوید که روز گذشته به عنوان رئیس‌جدید جامعه مدرسین حوزه علمیه قم انتخاب شد. وی در گفت‌وگو با کیهان تأکید دارد که جامعه مدرسین هرجا احساس کنند خطری از ناحیه دشمن، انقلاب را تهدید می‌کند یا عوامل نفوذی آنان می‌خواهند رخنه‌ای ایجاد کنند، موضع قاطع خود را بیان می‌کنند و دشمن را ناکام خواهند گذاشت. آیت‌الله حسینی بوشهری همچنین معتقد است مرحوم آیت‌الله یزدی، رئیس‌فقید جامعه مدرسین چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب همان نقش را ایفا می‌کرد که عمار در رابطه با امیرالمومنین علیه‌السلام داشتند و همواره روشنگری می‌کردند و شخصیت امام، مقام معظم رهبری و جایگاه ولایت فقیه را تبیین می‌کردند. متن این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
***
با تشکر از وقتی که در اختیار کیهان قرار داده‌اید. همانگونه که می‌دانید مرحوم آیت‌الله یزدی از شخصیت‌های برجسته و کم نظیر نظام و انقلاب اسلامی و از بزرگان حوزه علمیه قم بودند که مسئولیت‌های مختلفی را در نظام مقدس جمهوری اسلامی داشته‌اند و آخرین مسئولیت ایشان ریاست جامعه مدرسین بود. درباره خصوصیات اخلاقی و رفتاری مرحوم آیت‌الله یزدی نکاتی را بیان کنید.
بسم الله الرحمن الرحیم. از اینکه این فرصت را در اختیار اینجانب قرار داده اید سپاسگزارم و لازم می‌دانم در آغاز سخن ارتحال این شخصیت بزرگ را به حوزه‌های علمیه، مقام معظم رهبری و مراجع عظام تقلید و همه مردم انقلابی و علاقه‌مندان ایشان به ویژه به خانواده محترم ایشان تسلیت عرض کنم زیرا فقدان عالمی مجاهد و فقیهی بصیر و آگاه و خستگی‌ناپذیر ثلمه‌ای جبران‌ناپذیر است.
سخن گفتن درباره خصوصیات اخلاقی و رفتاری ایشان مجال بیشتری می‌طلبد ولی از روزی که بنده ایشان را شناخته‌ام تا روزی که از میان ما رفت و دعوت حق را لبیک گفت، چیزی جز تعهد و تکلیف مداری و مسئولیت‌شناسی و احساس وظیفه از ایشان سراغ ندارم. اگر اخلاق به معنای سلوک و رفتار در مسیر الهی باشد، ایشان هم در رابطه با باورها و اعتقادات و مشی سالم در زندگی همراه با زهد و ساده زیستی بدانیم، حقیقتا در این راه ثابت قدم بودند. همان تعبیری که مقام معظم رهبری درباره ایشان فرمودند که ایشان دارای ایمانی راسخ نسبت به مبانی انقلاب بودند و استقامت در این راه داشتند. او اخلاق را همراه باغیرت دینی و انقلابی توأم نموده بود. ایشان در محیط خانه و ارتباط با بستگان و در محیط جامعه و مسئولیت‌هایی که بر عهده داشتند و در رابطه با دوستان و شاگردان عمدتا همان اخلاقی داشت که در اسلام به آن توصیه شده است. آنچه در این میان ایشان را نسبت به بعضی از‌اشخاص برجسته می‌کند، اخلاق مبارزاتی و جهادی ایشان بود. قبل از پیروزی انقلاب، روزهای پنجشنبه در مدرسه فیضیه یک بحث اخلاقی داشتند که بنده هم توفیق حضور در آن درس را داشتم. ایشان در درس اخلاقشان علاوه‌بر تاکید نسبت به تهذیب و رعایت زی‌طلبگی، همواره به مسئولیت‌شناسی و مسئولیت‌پذیری نیز تاکید می‌ورزیدند، نسبت به استفاده از فرصت‌های موجود و هدفمندی در تحصیل و پاسخگویی به نیازهای جامعه همواره سفارش می‌کردند که خود نیز در گفتار و در رفتار به آن پایبند بودند.
ما اخلاق را گاهی در اخلاق فردی خلاصه می‌کنیم و گاهی علاوه‌بر جنبه‌های اخلاق فردی، وقتی به مسائل اجتماعی هم می‌رسیم، در آنجا رعایت اخلاق را به معنای مسئولیت شناسی و قبول مسئولیت می‌دانست. ایشان در عرصه جامعه معتقد بود ما در راهی که قدم گذاشته‌ایم، باید متعهد بمانیم و از مسیر و حرکتمان عدول نکنیم زیرا اخلاق اسلامی به ما چنین اجازه‌ای نمی‌دهد. ولو متحمل هزاران مشکل شویم، بنابراین از ویژگی‌های برجسته ایشان علاوه‌بر ساده زیستی و تقیّد به عبادات و اصول اخلاقی و داشتن نظم در زندگی، در همه مسئولیت‌هایی که بعد از پیروزی انقلاب متوجه ایشان شد، چه در جایگاه خبرگان رهبری و چه مجلس شورای اسلامی و چه شورای نگهبان و چه جامعه مدرسین و چه در کسوت یک استاد حوزه و چه حضور در دستگاه قضا به همان زندگی زاهدانه و ساده بسنده کردند و در عین امانت‌داری، الگویی بسیار مناسب برای حوزه‌ها و طلاب و نسل جوان انقلابی و مسئولین نظام و مردم هستند که این منش سالیانی در خاطره‌ها باقی خواهد ماند.
رهبر معظم انقلاب عنایت ویژه‌ای نسبت به مرحوم آیت‌الله یزدی داشتند، در این زمینه اگر مطلبی و خاطره‌ای دارید مطرح بفرمایید.
اعضاء خبرگان رهبری در هر اجلاس خدمت مقام معظم رهبری می‌رسند. چه آن زمانی که ایشان به عنوان نائب رئیس‌خبرگان و چه زمانی که به عنوان ریاست خبرگان بودند، همواره مورد توجه مقام معظم رهبری بودند. در یکی از جلسات، مقام معظم رهبری تعبیری را نسبت به دو شخصیت انقلابی مطرح کردند که یکی از آنان مرحوم حضرت آیت‌الله یزدی و دیگری حضرت آیت‌الله مصباح یزدی بود و آن تعبیر این بود که وجود این دو شخصیت از مجلس خبرگان، موجب وزانت خبرگان است و این خبرگان است که وزانت خود را از این شخصیت‌ها می‌گیرد، گرچه می‌دانیم مجلس خبرگان از امناء مردم تشکیل شده است ولی ایشان در مورد این دو بزرگوار فرمودند که وجودشان بر وزانت خبرگان می‌افزاید.
در سایر دیدارها و ملاقات‌ها، چه آن زمان که ایشان مسئولیت‌هایی از سوی مقام معظم رهبری داشتند و چه در دیداری که در سفرهای مقام معظم رهبری به قم داشتند، همواره ایشان مورد عنایت و توجه خاص رهبری بوده است و به عقیده بنده، این نبود جز اینکه ایشان چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب همان نقش را ایفا می‌کرد که عمار در رابطه با امیرالمومنین علیه‌السلام داشتند و همواره روشنگری می‌کردند و شخصیت امام، مقام معظم رهبری و جایگاه ولایت فقیه را تبیین می‌کردند. انسانهای تکلیف‌مدار و مسئولیت‌شناس همیشه مورد احترامند. همانگونه که بعد از شهادت عمار، امیر مومنان علیه‌السلام سخت متاثر شدند طبعا در رابطه با ارتحال مرحوم آیت‌الله یزدی هم رهبر معظم انقلاب متاثر گردیدند.
مگر کار عمار چه بود جز روشنگری در جبهه خودی. در هنگام مواجهه با دشمن هم عملا ایشان این نقش را عهده‌دار بود. او شخصتی شجاع بود و از تهدید دشمن نمی‌هراسید و همیشه ثابت و استوار در میدان مبارزاتی می‌ماند و صحنه را به نفع دشمن خالی نمی‌کرد. همانطور که مقام معظم رهبری نسبت به انقلابی بودن حوزه تأکید دارند، مرحوم آیت‌الله یزدی هم در همه جلساتی که با طلاب و اساتید داشتند، روی این موضوع و آینده حوزه و اینکه مسیر انقلاب بماند، دغدغه داشتند و لذا حوزه ما نیاز به چنین شخصیت‌هایی دارد که همواره پاسدار حریم انقلاب باشند.
با توجه به جایگاه و وزانت مرحوم آیت‌الله یزدی عده‌ای از نیروهای انقلاب نگران آینده جامعه مدرسین هستند. خلاء وجودی ایشان در جامعه مدرسین چطور پر خواهد شد؟
من در عین حال که این دغدغه را به‌جا می‌دانم ولی هیچ جای نگرانی نیست زیرا تک‌تک اعضاء جامعه مدرسین به خاطر آن سابقه طولانی جامعه، هیچ‌گاه از حرکت انقلابی باز نمی‌مانند، گرچه این شخصیت‌ها نقش و تاثیر خودشان را دارند و از دست دادن آنان ضایعه‌ای است ولی بنده معتقدم همانطور که جامعه از قبل از پیروزی انقلاب پای این انقلاب ایستاده و همراهی خود را با امام و مقام معظم رهبری در عمل نشان داده، از این به بعد هم در مقابل دشمن کوتاه نخواهند آمد بلکه بر اساس اقتضای زمان، فعالیت‌های خود را با صلابت و قاطعیت بیشتری دنبال خواهند کرد و در جهت خیرخواهی مردم و مصالح نظام اسلامی گام برخواهند داشت و به عنوان یک نهاد با سابقه به وظیفه انقلابی خود عمل خواهند کرد و هرجا احساس کنند خطری از ناحیه دشمن، انقلاب را تهدید می‌کند یا عوامل نفوذی آنان می‌خواهند رخنه‌ای ایجاد کنند، موضع قاطع خود را بیان می‌کنند و دشمن را ناکام خواهند گذاشت.
عده‌ای از ضد انقلاب و عناصر وابسته به آنان، نسبت به فوت آیت‌الله یزدی اظهار خوشحالی کردند. به نظر جنابعالی بغض دشمنان نظام و انقلاب نسبت به آیت‌الله یزدی از چیست؟
هرکس روش و منش آیت‌الله یزدی را بشناسد، می‌داند که ایشان با کسی تعارف نداشتند. با صراحت و بدون مجامله در مقابل دشمنان ایستادند. طبعا کسی که با صراحت نظرش را بیان کند، عده‌ای بر نمی‌تابند. او همیشه مانع سر راه دشمنان بود و پرده از روی توطئه‌ها و برنامه‌های ایشان برمی‌داشت و اهداف پنهان آنان را آشکار می‌کرد، لذا طبعا چنین شخصیتی با او دشمنی می‌شود و در هنگام فوت او اظهار خوشحالی می‌کنند، به تصور اینکه مانعی برداشته شده اما توجه ندارند که این انقلاب همواره رویش دارد، ما همانطور که بعد از رحلت حضرت امام نگران آینده بودیم اما با حضور رهبر معظم انقلاب در میدان انقلاب و در رأس نظام اسلامی آرزوهای دشمن محقق نشد.
امیدواریم با شناختی که از جامعه انقلابی داریم، جایی برای دغدغه و نگرانی نباشد. وزیر خارجه اسبق آمریکا در یکی از سخنرانی هایش گفته بود که ما گاهی ماه‌ها برنامه‌ای را طراحی می‌کنیم ولی با سخنرانی رهبر ایران همه برنامه‌های ما بهم می‌خورد.