گزارش خبری تحلیلی کیهان
پایان دوره امتیازات یکطرفه با آغاز نصب سانتریفیوژهای پیشرفته
آژانس انرژی اتمی با انتشار گزارشی، از برنامه ایران برای نصب سه آبشار سانتریفیوژهای جدید در نطنز خبر داد. این خبر که در رسانههای غربی بازتاب زیادی داشت، از پایان دوره امتیازات یکطرفه ایران حکایت دارد.
سرویس سیاسی-
آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه با انتشار گزارشی، از برنامه ایران برای نصب سه آبشار سانتریفیوژهای جدید در نطنز خبر داد. انتشار این گزارش به فاصله کمی پس از تصویب کلیات طرح اقدام راهبردی مجلس شورای اسلامی برای لغو تحریمها در رسانههای غربی خبرساز شد.
طرح مجلس،
فقط روی کاغذ نیست
اما چرا این خبر در رسانههای غربی جنجال به پا کرد. علت این بود که برنامه ایران برای نصب سه آبشار سانتریفیوژهای جدید در نطنز، این پیام را به طرف غربی داد که قانون تصویب شده اخیر تحت عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از حقوق ملت ایران» قرار نیست صرفا فقط روی کاغذ باشد و این قانون وارد فاز عملیاتی شده است. نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز سهشنبه ۱۱ آذر ماه کلیات و جزئیات طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها را به تصویب رساندند. این قانون که مشتمل بر ۹ ماده و دو تبصره است در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ ۱۲ آذرماه ۱۳۹۹ پس از رفع ایرادات شورای نگهبان توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در همان روز (۱۲ آذر ماه) به تأیید شورای نگهبان رسید. پس از آن محمدباقر قالیباف رئیسمجلس شورای اسلامی طی نامهای به رئیسجمهور قانون اقدام راهبردی برای رفع تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران را ابلاغ کرد. در بخشی از طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها آمده است:«در راستای تأمین شروط نه گانه مقام معظم رهبری درخصوص توافق هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران مؤظف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، جهت مصارف صلحآمیز نسبت به تولید اورانیوم با غنای بیست درصد (۲۰) اقدام و سالانه به میزان حداقل یکصد و بیست کیلوگرم آن را در داخل کشور ذخیره کند. همچنین سازمان مذکور مؤظف است نیاز کشور برای مصارف صلحآمیز اورانیوم با غنای بالای بیست درصد (۲۰) را به طور کامل و بدون تأخیر تأمین کند».
در روزهای گذشته، تصویب قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها توسط مجلس اعتراضات زیادی را از سوی برخی دولتمردان در پی داشت.
اما علیرغم جنجالها و فضاسازی برخی دولتمردان و رسانههای زنجیرهای و مدعیان اصلاحات، با انتشار بیانیه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی مشخص شد که دولت درخصوص اقدام مجلس در طراحی و تصویب طرح «اقدام راهبردی برای رفع تحریمها و صیانت از حقوق مردم» در جریان بوده است.
در بخشی از بیانیه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی آمده است:«حدود دو ماه قبل، ریاست محترم مجلس شورای اسلامی کلیات طرحی را که جمعی از نمایندگان محترم مجلس ارائه و مراحلی از آن نیز طی شده و طراحان نیز بر فوریت تصویب آن اصرار داشتند را در یکی از نشستهای شورای عالی امنیت ملی برای آگاهی اعضا ارائه کردند. شورا نیز ضمن استقبال از اصل موضوع و احترام به حق نمایندگان محترم مجلس در ارائه و تصویب طرحهای مورد نظر، ملاحظاتی را نسبت به جوانبی از موضوع جمعبندی و مورد تصویب قرار داد که پس از طی مراحل نهایی به عنوان مصوبه شورا ابلاغ شد». دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در ادامه این بیانیه تاکید کرد:«در این مصوبه همچنین از مجلس شورای اسلامی خواسته شده بود در بررسی و تدوین نهایی طرح با دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و وزارت امور خارجه نیز تعامل و همفکری شود. در چارچوب اجرای مصوبه شورای عالی، نمایندگان ریاست محترم مجلس و کمیسیون امنیت ملی مجلس در چند مرحله رایزنیها و ارجاعاتی به دبیرخانه داشتند که ملاحظات دبیرخانه را دریافت و در اغلب موارد، مورد توجه قرار دادند».
طرح مجلس،
زیربنای اقدامات عملیاتی
اکنون و با انتشار خبر برنامه ایران برای نصب سه آبشار سانتریفیوژهای جدید در نطنز، این پالس به طرف خارجی داده شد که طرح مجلس قرار نیست «قانونی برای اجرانشدن» باشد و این طرح، زیربنای مجموعهای از اقدامات عملیاتی خواهد بود.
کارشناسان و صاحبنظران پیش از این بارها تاکید کرده بودند که علت اصلی بیعملی آمریکا و اروپا این بود که مطمئن بودند که دولت آقای روحانی در پاسخ به بیعملیها و عهدشکنیها دست به اقدام متقابل نخواهد زد. تجربه ثابت کرده است که نوع مواجهه با آمریکا و تروئیکای اروپایی باید از موضع قدرت و اقتدار باشد. باید این پالس به طرف غربی داده شود که از این به بعد، عهدشکنیها، برای کشور تخطیکننده هزینه ایجاد خواهد کرد.
اولین گام
برای جبران خسارتها
برخلاف فضاسازی برخی دولتمردان و مدعیان اصلاحات، طرح مجلس تحت عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها» در حقیقت اولین گام در جبران خسارتهای اجرای یکطرفه برجام است. در سال 94، محصول مذاکرات دولت روحانی و 1+5 که در قالب برجام شکل گرفت، نقاط ابهام و ضعفهای ساختاری متعددی داشت. بر همین اساس 28 شرط از سوی رهبر معظم انقلاب، شورای عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی برای اجرای برجام به دولت ابلاغ شد. اما متاسفانه دولت آقای روحانی در اجرای شروط مذکور دچار قصور و تقصیرهای فراوان شد.
برای نمونه، در بخشی از نامه رهبر معظم انقلاب خطاب به رئیسجمهور که به شروط 9 گانه مشهور شد، آمده بود:«در سراسر دوره هشتساله، وضع هرگونه تحریم در هر سطح و به هر بهانهای (از جمله بهانههای تکراری و خودساخته تروریسم و حقوق بشر) توسّط هر یک از کشورهای طرف مذاکرات، نقض برجام محسوب خواهد شد و دولت موظّف است طبق بند ۳ مصوّبه مجلس، اقدامهای لازم را انجام دهد و فعّالیّتهای برجام را متوقّف کند».
حالا طرح اخیر مجلس، دست دولت و وزارت خارجه را در مقابل عهدشکنی آمریکا و تروئیکای اروپایی پُر کرده است. ما در برجام طلبکار هستیم و طرف غربی، بدهکار؛ بنابراین اعضای عهدشکن باید هزینه بیعملی خود را بپردازند.
پایان دوره امتیازات یکطرفه
نصب سه آبشار سانتریفیوژهای جدید در نطنز، آن هم به فاصله کوتاهی پس از تصویب طرح مجلس، از پایان دوره امتیازات یکطرفه ایران حکایت دارد.
برخلاف فضاسازی مدعیان اصلاحات، دولتهای آمریکا- هم دموکراتها و هم جمهوری خواهان- در مسئله برجام هدف مشترکی با یکدیگر دارند و فقط در تاکتیکها با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
هدف آمریکا و تروئیکای اروپایی این است که در پروژه برجام در مرحله اول، صنعت هستهای ایران تعطیل شده و در مراحل بعدی، صنعت موشکی و قدرت منطقهای ایران نیز به سرنوشت برنامه هستهای دچار شود.
در این میان، مسئله لغو تحریمهای ظالمانه علیه ملت ایران در برنامه آمریکا و تروئیکای اروپایی هیچ جایگاهی ندارد و صرفا در حد وعده نسیه برای ستاندن اقدامات نقد کاربرد دارد.
امید است که دولت و وزارت خارجه و سازمان انرژی اتمی با اجرای دقیق قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از حقوق ملت ایران»، روند اجرای یکطرفه برجام و عهدشکنی و بیعملی آمریکا و تروئیکای اروپا و به عبارتی، روند امتیازات یکطرفه را متوقف کند.
امتیازات جذاب اما غیر راهبردی!
دانیل بناییم، مشاور و نطقنویس «جو بایدن» در زمان معاونت ریاستجمهوری و نامزد دولت او برای منصب «کارشناس ارشد حوزه خاورمیانه» در مصاحبه با ماهنامه جاکوبین گفت: خروج ترامپ از این توافق به اعتماد ایرانیها ضربهای ویرانگر زد و به منظور بازگرداندن آنها به میز مذاکره، باید امتیازات جذاب اما غیر راهبردی به ایران داده شود.
وی افزود: دادن «امتیازات جذاب اما غیر راهبردی به ایران «باید با حفظ «ساختار تحریمها و (کارزار) فشار حداکثری» صورت گیرد.