آنتونی بلینکن کیست؟ هدیه ویژه بایدن به اسرائیل
انتصاب آنتونی بلینکن به عنوان وزیر خارجه جدید آمریکا، جهتگیریهای کلان دولت بایدن را روشنتر کرد. بلینکن ۵۸ ساله، فعالیت در وزارت خارجه را در دولت بیل کلینتون آغاز کرد و در دولت اوباما در فاصله سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷، معاون وزیر خارجه و بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵، معاون مشاور امنیت ملی آمریکا بوده است.
هدیه ویژه بایدن به اسرائیل
او در خانوادهای یهودی در نیویورک به دنیا آمد و در سن ۹ سالگی به همراه مادر و پدر خواندهاش به پاریس مهاجرت کرد. «ساموئل پیزار» همسر مادر بلینکن، وکیل آمریکایی و زاده لهستان است که به عنوان بازمانده هولوکاست معرفی میشود.
او همچنین در تراز یک صهیونیست دو آتشه، حامی رژیم صهیونیستی است. به گزارش روزنامه تایمز اسرائیل، بلینکن در گفتوگو با گروههای یهودی دوست دارد نکتهای را درباره جنگ غزه در سال 2014 برجسته کند؛ «بلینکن این طور تعریف میکند که سفیر اسرائیل نیمه شب او را از خواب بیدار میکند و خواستار کمک نظامی فوری به این رژیم میشود. بلینکن فردای همان روز، مسئله را با اوباما و بایدن در میان میگذارد و جواب مثبت میگیرد. سپس به همراه بایدن، ضمن لابی موفق میشود کنگره را به پرداخت کمک 250 میلیون دلاری برای تقویت سامانه گنبد آهنین اسرائیل ظرف چند روز متعهد کند. بلینکن میگوید دولت بایدن، بدون قید و شرط به تلآویو کمک خواهد کرد. بایدن کمک نظامی خود به اسرائیل را به هیچ تصمیم سیاسی اسرائیل مرتبط نخواهد کرد.»
بلینکن یکی از مخالفان فروش هواپیماهای اف-۳۵ به امارات است. او در عین حال گفتوگو با نشریه «جیوش اینسایدر» وعده داده که دولت بایدن سیاست به رسمیت شناختن اسرائیل از سوی کشورهای عربی را دنبال کند. بیراه نیست که بسیاری از کارشناسان میگویند «انتخاب آنتونی بلینکن برای وزارت خارجه، هدیه تیم بایدن به اسرائیل است.
دیپلمات مداخلهگرا و ستایشگر حمله ترامپ به سوریه
نیویورک تایمز در گرازشی به قلم لارا جیکس، مایکل کرولی و دیوید سنگر نوشت: آنتونی جیبلینکن، یکی از نزدیکترین مشاوران جو بایدن است و تلاش خواهد کرد تا شرکای آمریکا را کنار یکدیگر جمع کند. بلینکن در یک سخنرانی در سال ۲۰۱۵ درباره نگاهش به موقعیت آمریکا گفت: در زمان بحران یا مصیبت، همه پیش از هر چیز به آمریکا روی میآورند. همیشه حق با ماست و ما میتوانیم نتایج را تعیین کنیم، این به این دلیل است که رهبری آمریکا توانایی منحصر به فردی در بسیج دیگران و ایجاد تغییرات دارد.
بلینکن همچنین نقش محوری در بسیاری از سیاستگذاریهای خارجی در دولت اوباما داشت؛ از جمله چگونگی برخورد با روسیه پس از حمله به کریمه در سال ۲۰۱۴ و نیز عملیات کشتن بنلادن در سال ۲۰۱۱.
نیویورک تایمز مینویسد: بلینکن، نزدیک به ۲۰ سال در سمتهای مختلف مثل دستیار ارشد در کمیته روابط خارجی سنا و بعداً مشاور امنیت ملی در کنار بایدن بوده است. در نقش دوم، بلینکن به توسعه واکنش آمریکا در برابر آشوبهای سیاسی و بیثباتی متعاقب آن در سرتاسر خاورمیانه کمک کرده و نتایج متفاوتی را در مصر، عراق، سوریه و لیبی به دست آورده است. برخی کارشناسان، بلینکن را به عنوان یک چهره مداخلهگرا میشناسند. وی از حامیان پیشنهاد بایدن در سنا برای ایجاد سه منطقه خودمختار در عراق بر اساس دین و مذهب بود. افرادی که با بلینکن آشنایی دارند میگویند که او احتمالا موضع سختگیرانهتری نسبت به مسائل حقوق بشر در چین و روسیه خواهد داشت و از دیدار با مخالفان پوتین هم ترسی نخواهد داشت.
آنتونی بلینکن میگوید آمریکا باید ائتلافهای خود را بازسازی کند تا بتواند پسرفتی را که توسط ترامپ ایجاد شد و به خودکامگانی از روسیه گرفته تا چین اجازه داد تا از مشکلات ما بهره ببرند، مهار کند.
معاون وزیر امور خارجۀ در دولت اوباما خواستار مداخلات نظامی آمریکا به بهانه دفاع از حقوق بشر بود. بلینکن بارها درخصوص بحران سوریه به اوباما گفته بود «ابرقدرتها لاف نمیزنند.» او در مصاحبه با شبکۀ «سیبیاس» با تلخی از سیاست مماشات اوباما در قبال رژیم سوریه یاد کرده و گفته بود «ما نتوانستیم از وقوع یک فاجعۀ در سوریه جلوگیری کنیم و هرگز این را فراموش نخواهم کرد.» او طرفدار اقدام نظامی علیه سوریه بود و به همین دلیل سال ۲۰۱۷ وقتی ترامپ دستور حمله هوایی به سوریه را داد، کار او را ستود.
بلینکن اخیراً هم توضیح داد که تعهد بایدن برای «پایان دادن به جنگهای ابدی» به این معنی است که ایالات متحده جنگهای مخفی توسط نیروهای ویژه و نیابتی را جایگزین اعزام نیروها در مقیاس گسترده میکند. فراموش نکنیم که دولت اوباما به فتنه تروریستها در سوریه و عراق دامن زد و قصد داشت در اوج مذاکرات برجامی، این جنگ نیابتی را به داخل ایران و لبنان هم بکشاند که با درایت فرماندهان شجاع و با درایتی مانند حاج قاسم سلیمانی، سید حسن نصرالله و ابومهدی مهندس ناکام ماند.
بایدن و بلینکن، برجام را اهرم فشار بیشتر میدانند
در موضوع ایران، جو بایدن و مشاورانش از جمله بلینکن بر ضرورت گسترش محدودیتهای ایران به بهانه بازگشت به برجام تاکید کردهاند. این بدان علت است که دولت آمریکا، ایران را علت اصلی نابودی هزینه 7 هزار میلیاردیاش ظرف بیست سال گذشته برای تسلط بر منطقه غرب آسیا میداند و در واقع، برجام را صرفا شروعی برای آرزوی مهار نفوذ ایران و نابودی قدرت بازدارنده آن میداند و نه توافقی بُرد- بُرد برای کاهش تنش. به همین دلیل هم دولت اوباما با معاونت بایدن، از همان ابتدا پا در مسیر نقض برجام و افزایش تحریمها گذاشت.
میدلایستآی در این زمینه نوشت: «پس از اجرای توافق هستهای دولت اوباما شروع کرد به لابی و هشدار دادن به بانکهای سراسر جهان بر ضد امکان معاملات تجاری به دلار آمریکا با ایران و به همین علت از دیدگاه تهران ایندست کارها توافق هستهای را از هر ارزش واقعی خالی کرد. کاهش تحریمها یک ستون اساسی بود که تهران را به امضای توافق سوق داد اما هرگز واقعا محقق نشد و برخی مشاوران طرفدار این تفکر در دولت اوباما احتمالا دوباره در دولت بایدن حضور خواهند داشت.»
بلینکن در این میان، از جمله کسانی است که در مذاکرات منتهی به برجام، نقشآفرینی کردند. او همچون دیگر دستیاران بایدن، مدعی بازگشت به برجام اما در قالب توافقی قویتر و ماندگارتر است؛ در حقیقت تعبیر غلط انداز و دروغین بازگشت به برجام، پوششی است تا با حفظ پوسته این توافق، بتوان محدودیتها و هزینههای تازهای را تحمیل کرد؛ بیآنکه تضمینی درباره تعلیق تحریمها (تعهد برجامی) بدهند یا اصلا دادن چنین تضمینی ممکن باشد.
حفظ پوسته برجام برای افزایش محدودیتهای ایران
بلینکن در مصاحبه با شبکه سیبیاس نیوز گفته است: اگر ایران به پایبندی به توافق هستهای بازگردد، ما هم همین کار را خواهیم کرد. اما از آن به عنوان سکو استفاده میکنیم و در همکاری با متحدان و شرکایمان تلاش خواهیم کرد آن را محکمتر و طولانیتر کنیم. توافق، این مزیت را دارد که ما را در کنار متحدان و شرکایمان قرار میدهد تا بتوانیم به شکلی موثرتر علیه فعالیتهای بی ثباتکننده ایران فشار بیاوریم.
او پیش از آن تاکید کرده بود در صورت ورود بایدن به کاخ سفید، تمامی تحریمها علیه ایران، از جمله تحریمهای اعمالشده توسط دونالد ترامپ حفظ خواهند شد. بلینکن، چهار ماه قبل گفته بود: «ما در داخل خود متن توافق (برجام) روی مفاد مهمی برای بازگرداندن تحریمها اصرار کردیم. فقط یک مشکل وجود دارد؛ بند بازگشت خودکار تحریمها باید توسط یکی از طرفهای مشارکتکننده در توافق هستهای فعال شود. اینکه دولت ترامپ، دولت اوباما- بایدن را بابت اتمام تحریمهای تسلیحاتی ایران سرزنش میکند، تناقضهای زیادی وجود دارد؛ چون بخش زیادی از این تحریمها توسط دولت خود ما (دولت اوباما) وضع شد. ما می توانستیم با داشتن جبههای متحد همراه متحدانمان، آن تحریمها را از داخل خود توافق تمدید کنیم.»
وال استریت ژورنال و واشنگتنپست:
بر خلاف ادعا، دولت بایدن به برجام بر نمیگردد
درباره موضع تیم بایدن نسبت به برجام، ارزیابیهای روشنی وجود دارد. تحلیلگر واشنگتنپست در این باره مینویسد: «قبول دارم که ابهاماتی در اینجا وجود دارد، اما راز مسئله در جزئیات است. بایدن میگوید اگر ایران ابتدا اقدام X را انجام دهد، او برای آغاز مذاکرات بر سر توافقی جدید، اقدام Y را انجام خواهد داد. این، به هیچ وجه با بازگشت به توافق هستهای یکی نیست.»
به همین دلیل هم لاورنس نورمن خبرنگار والاستریتژورنال در بروکسل گزارش میدهد «هیچ مقامی در اروپا تصور نمیکند که جوبایدن، بدون تغییرات در برجام، به این توافق بازخواهد گشت. بسیاری از مقامهای اروپایی فکر میکنند جو بایدن از مسئله خروج آمریکا از برجام، به عنوان یک اهرم فشار مفید استفاده خواهد کرد.»
این خبر هم قابل تامل است که چند هفته قبل از اعلام نام بلینکن به عنوان نامزد تصدی وزارت خارجه آمریکا، نشریه صهیونیستی یدیعوت آحارانوت، از وی به عنوان کسی که احتمالا مسئول از سرگیری مذاکرات با تهران خواهد بود، یاد کرده بود. این نشریه، در کنار بلینکن، به اسامی نام جیک سالیوان و مایک فلورنوی اشاره کرده و نوشته بود: استراتژی این تیم، آغاز یک مذاکره دو بخشی با ایرانیها از طریق دو کانال مجزا خواهد بود. اولین کانال به محض ورود بایدن به کاخ سفید در ماه ژانویه و قبل از انتخابات ریاستجمهوری ایران در ماه ژوئن کارش را آغاز میکند.
دولت بایدن، زیانهای برجامی ایران را جبران نمیکند
نشریه انگلیسی ایندیپندنت هم درباره نگاه دولت جدید آمریکا به تعهدات برجامیاش مینویسد: «فشار حداکثری نتوانسته به هیچ یک از اهداف خیالی پمپئو برسد. سیاستگذاران آمریکایی تصور میکردند که با گذشت زمان، مقامات ایران مجبور میشوند به میز مذاکره برگردند؛ اما چنین نشد. تنها چیزی که سیاست آمریکا ایجاد کرده، چرخه خودتخریبی بین است. پیوستن دوباره به برجام، سر راستترین راه برای پیگیری یک تنشزدایی کوچک با تهران خواهد بود. مقامات ایرانی تاکید دارند که دولت جدید آمریکا باید ضررهای خروج از برجام را جبران کند اما بسیار بعید است که بایدن چنین کاری بکند.»
تعهد دوست واقعی اسرائیل درباره برجام و تحریمها
«مایکل اورن»، سفیر سابق اسرائیل در آمریکا در گفتوگو با شبکه i۲۴ گفته است» «تونیبلینکن، یهودی و دوست واقعی اسرائیل است. او در جلسات توجیهی در واشنگتن گفته؛ برجام را به گونهای تقویت خواهد کرد که مورد استقبال اسرائیل قرار گیرد.»
همچنین رسانه صهیونیستی جویش اینسایدر (jewish insider) در گزارشی خاطر نشان کرده است: «انتصاب تونی بلینکن به عنوان وزیر امور خارجه و جیک سالیوان به عنوان مشاور امنیت ملی، با تحسین گسترده رهبران یهودی و کارشناسان خاورمیانهروبرو شده است. بلینکن ماه گذشته گفته بود حتی اگر دولت بایدن تحریمهای هستهای علیه ایران را به حالت تعلیق درآورد، ما به تحریمهای غیر هستهای به عنوان یک سد محکم علیه رفتارهای نادرست ایران در زمینههای دیگر ادامه خواهیم داد.»