۱۰۲ هزار تن پسته صادراتی ایران هم اکنون در انبارها دپو شده و در حالی صادرات این محصول استراتژیک غیرنفتی متوقف شده که بازارهای سنتی ایران در چین و هند نیز از دست می‌رود.
استان کرمان هر سال بین یک تا ۱/۷ میلیارد دلار ارزآوری پسته سالیانه در کشور را به خود اختصاص داده است، سال گذشته پس از اینکه کشاورزان یک دوره افت تولید را طی کردند نزدیک به ۱۲۰ هزار تن پسته تولید و انتظار داشتند چشم‌انداز مطلوبی پیش‌رو داشته باشند.
با توجه به اینکه ۹۰ درصد پسته استان کرمان صادراتی است کشاورزان نیز حجم قابل توجهی از محصول را پس از برداشت در مهرماه به انبارها منتقل کردند که در راستای حفظ ارزش صادراتی و نرخ‌های بین‌المللی به تدریج به بازار تزریق کنند اما شیوع کرونا موجب شد حجم قابل توجهی از پسته در انبارها باقی بماند.
همچنین ۱۰ درصد تولید که در بازار داخلی نیز مصرف می‌شد به دلیل عدم تمایل مردم برای خرید آجیل در ایام نوروز فروش نرفت.
هم اکنون در اردیبهشت ماه سال ۹۹ حداقل ۷۵ هزار تن محصول پسته استان کرمان در انبارها باقیمانده و در معرض آفات مختلف قرار گرفته است این رقم در کشور به بیش از ۱۲۰ هزار تن می‌رسد که در دهه‌های اخیر بی‌سابقه است.
از سوی دیگر به دلیل عدم فروش محصول و کمبود شدید نقدینگی در بین کشاورزان به خصوص کشاورزان خرد، امکان آماده‌سازی زمین‌های کشاورزی برای کشت جدید نیز با چالش جدی مواجه شده است.
عدم اختصاص ارز دولتی برای واردات سم و کود نیز موجب شده قیمت این نهاده‌ها نیز نسبت به سال گذشته با جهش قیمت قابل توجه مواجه شود.
عدم اختصاص ارز دولتی برای واردات سم و کود نیز موجب شده قیمت این نهاده‌ها نیز نسبت به سال گذشته با جهش قیمت قابل توجه مواجه شود.
این در حالی است که پسته به‌عنوان یکی از محصولات ارزآور غیرنفتی در کشور طی سال‌های اخیر با چالش‌های جدی از جمله ممانعت از صادرات، سرمازدگی و کاهش ۹۰ درصدی تولید، نوسانات نرخ ارز و تحریم‌ها مواجه بوده است.
ابراهیم کمالی‌پور یکی از صادرکنندگان پسته در استان کرمان در گفتگو با مهر اظهار داشت: وضعیت پسته استان کرمان بسیار نامطلوب است و تولیدکنندگان و صادرکنندگان در وضعیت بحرانی قرار گرفته‌اند.
وی افزود: برخی از ترمینال‌های ضبط پسته در کرمان تعطیل شده و کارگران خود را تعدیل کرده‌اند که در بهترین حالت از حقوق بیمه استفاده می‌کنند.
کمالی‌پور ادامه داد: بسیاری از کارگران روز مزد بیکار شده‌اند و کشاورزان هم در حالی پسته روی دستشان مانده که با افت قیمت در بازار داخلی و عدم کشش بازار مواجه هستند.
وی گفت: خطر آلوده شدن پسته‌های دپو شده به آفت شب‌پره هندی و کاهش کیفیت محصول از یک سو و از سوی دیگر هزینه بالای انبارداری کشاورزان را تحت تأثیر قرار داده است اما نگران‌کننده‌ترین مشکل نبود نقدینگی در دست کشاورزان است.
این تولید و صادرکننده پسته گفت: کشاورز در سال جاری حتی پول خرید سم ندارد و امکان دارد با طغیان آفت پسیل پسته مواجه شویم.
دبیرکل انجمن پسته ایران نیز ضمن ابراز نگرانی از وضعیت موجود در بخش کشاورزی به‌ویژه پسته گفت: بسته شدن مرزها عملاً کار صادرات پسته و واردات نهاده‌های تولید را با یک چالش جدی مواجه کرده است.
حسین رضایی افزود: دولت باید برای حمایت از کشاورزان و رفع مشکلات صادراتی چاره اندیشی کند در غیر این صورت بخش قابل توجهی از بازار بین‌المللی به خصوص در هند و چین و برخی از کشورهای اروپایی از دست می‌رود و به سادگی دست رقبای ما خواهد افتاد.
وی گفت: قیمت پسته در بازار داخلی نسبت به سال‌های قبل هم کاهش چشمگیر پیدا کرده است به طوریکه حتی در صورت فروش در بازار داخلی حتی هزینه‌ها هم جبران نمی‌شود.
وی ادامه داد: تحریم‌ها، کرونا، مشکلات ارزی و تورم در نهاده‌های تولید به شدت روی صنعت پسته تأثیر منفی گذاشته است.
وی خواستار کمک دولت به کشاورزان و ارائه تسهیلاتی برای جبران کمبود نقدینگی و ضرر هنگفت آنها شد و بیان کرد: دولت می‌تواند برای باز شدن مرزها و امکان صادرات پسته تأثیر قابل توجهی داشته باشد.