سرویس اقتصادی-

بازار بورس در جذاب‌ترین موقعیت زمانی خود قرار گرفته است، از سویی یکسالِ پر از بازدهی را سپری کرده و موفق شده در شرایطی که نرخ سود بانکی 15 درصد، بازدهی نرخ دلار 21.7 درصد و بازدهی سکه نیز 31.6 درصد بوده، بازدهی حدود 180 درصدی را به ارمغان بیاورد (آن هم در شرایطی که نرخ تورم سال 98 هم 34/8 درصد بوده، یعنی جدا از سایر بازارها، پنج برابر تورم رشد کرده) و از طرف دیگر سال جاری هم را با رشد قابل ملاحظه‌ای آغاز نموده است.
رئیس‌جمهور در نخستین جلسه هیئت دولت در سال جدید، بر اینکه دستگاه‌های دولتی باید سهام خود را  در بورس عرضه کنند اظهار داشت: «ان‌شاءا... امسال هم شرایط خوبی در بورس خواهیم داشت.» پس از آن فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز اعلام کرد که در آینده نزدیک، سهام دولت در تعداد ۹ شرکت دولتی در رسته‌های انرژی (پالایشگاه و پتروشیمی)، مالی (بانک‌ها و بیمه‌ها) و صنایع فلزی و معدنی در بورس عرضه خواهند شد.
بر همین اساس، بورس سال جاری را به خوبی آغاز کرد و در همین هفته‌ای که سپری شد (هفته منتهی به ۲۹ فروردین 99)، شاخص بورس در پایان معاملات، با ۴۸ هزار و ۵۰۸
واحد افزایش، معادل ۸/۱۲ درصد افزایش یافت و به رقم ۶۴۵ هزار و ۷۶۲ واحد رسید. در کنار افزایش شاخص بورس، شاخص کل هموزن نیز در این مدت با ۱۱ هزار و ۷۶۸ واحد افزایش معادل ۵/۵۰ درصد رشد را تجربه کرد و رقم ۲۲۵ هزار و ۵۵۹ واحد را به ثبت رساند.
ضمن اینکه اتفاق مهمی روز چهارشنبه در بورس تهران رخ داد و آن، بزرگ‌ترین عرضه اولیه (سهام هولیدینگ شستا) بود. اتفاقی که به گفته رئیس‌جمهور برای نخستین بار در تاریخ بورس ایران به وقوع پیوسته و مدیرعامل شرکت بورس تهران هم در این باره گفت: «دو میلیون و ۷۰ هزار نفر در این عرضه شرکت داشتند. میزان عرضه دیروز هشت میلیارد سهم به میزان  6400 میلیارد تومان بود.»
مردم برای خرید سهام دقت کنند
همان طور که مشاهده شد، اخبار خوبی از بورس تهران - برای سال جاری- به گوش می‌رسد، چنانچه در آخرین نمونه آن، رئیس‌سازمان خصوصی سازی از عرضه اولیه ایمیدرو (سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران) در بورس تا اواسط اردیبهشت خبر داد و همچنین درمورد آزادسازی سهام عدالت نیز گفت که امیدورایم تا پایان آبان سهام عدالت قابل معامله شود. با تمام این اوصاف باید توجه داشت که تداوم شرایط مناسب بورس و ادامه این روزهای خوب برای سهامداران، امری قطعی و بدون خطر نیست. در واقع باید توجه داشت که سودهای خوب بورس در سال گذشته اولا ممکن است در سال جاری تکرار نشود، ثانیا بر فرض تکرار آن، نمی‌توان همه سهامداران را برنده رشد بورس دانست،‌ای بسا برخی با خرید سهام‌هایی که با سفته بازی رشد کرده اند، متضرر شوند. در همین زمینه، پیمان حدادی، کارشناس بازار بورس درباره آینده بازار بورس در سال 99، اظهارداشت: «در سال 99 بازار سرمایه از سایر بازارهای موازی بازدهی بیشتر خواهد داشت. بازدهی بازار سرمایه بیشتر از نرخ تورم است اما باید انتظار معقولی از این بازار داشت، مردم نباید در سال 99 انتظار بازدهی بازار بورس همانند سال 98 را داشته باشند. به مردم توصیه می‌کنم با سرمایه‌های مازاد خود در این بازار سرمایه‌گذاری کنند و قبل از ورود به بازار بورس آموزش‌های لازم را بگذرانند.»
با توجه به اینکه ورود مردم به بازار بورس در سال جاری افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته، این هشدار در حقیقت برای جلوگیری از رفتار هیجانی و عدم تکرار شرایطی همانند ورشکستگی موسسه اعتباری کاسپین است، چراکه در بورس هم احتمال ضرر و بسته شدن نماد (در سطح خرد) و ریزش شاخص (در سطح کلان) وجود دارد، در واقع آنچه که مردم به عنوان متقاضیان ورود به بورس باید رعایت کنند، احتیاط در معاملات و استفاده از تجربیات افراد خبره است.
نگاه مردم بلند مدت باشد
البته از سوی دیگر، دولت نیز می‌تواند با استفاده از فرصت حضور مردم در بورس، مانع از ریزش‌های اساسی شود، چنانچه لطفعلی بخشی، کارشناس اقتصادی گفته بود: به دلیل استقبال مردم از بازار بورس ممکن است که برخی از سهام‌های بورس که مرغوب نیستند، دچار حباب شوند و مردم سهام‌هایی را ناآگاهانه خریداری کنند و متضرر شوند. بنابراین، با توجه به استقبال و پولی که به بورس وارد می‌شود، می‌توان سهام شرکت‌های دولتی و نیمه دولتی را عرضه کرد و به قیمت خوب فروخت.» البته در این زمینه اقدامات مناسبی همانند عرضه اولیه شستا انجام شده و ایمیدرو هم در راه است، ضمن اینکه همان طور که در ابتدای نوشته‌اشاره شد، وزیر اقتصاد هم وعده‌هایی در این زمینه داده است، با این حال، سازمان بورس هم باید از ورود نقدینگی جدید به بازار بورس، حمایت و استفاده کند. نکته‌ای که قالیباف اصل، رئیس‌سازمان بورس هم به آن‌اشاره کرد: «شرایط فعلی، فرصت خوبی برای توسعه بازار سرمایه است تا جایگاه بیشتری در اقتصاد ملی پیدا کند.»
در خصوص رفتار مردم نیز علاوه بر مواردی که بالاتر ذکر شد، باید‌اشاره کرد که اگر متقاضیان فعالیت در بورس نگاه بلند مدت داشته باشند، چه اینکه در دوره‌های مختلف تصدی دولت‌ها، چند بار شاهد ریزش بورس بوده ایم، در چنین شرایطی کسی برنده اصلی است که در بازار صبر داشته باشد، در این صورت می‌توان گفت حتی اگر سود بورس مانند سال قبل نباشد، باز هم در مجموع بازدهی بیشتری نسبت به سایر بازارها خواهد داشت. در این باره، شاپور محمدی، رئیس‌ سابق سازمان بورس و اوراق بهادار در روزهای پایانی تصدی‌گری خود در پاسخ به اینکه بازدهی بازار سرمایه در مقایسه با بازارهای رقیب مانند طلا و ارز چگونه است،‌ گفته بود:‌ «بازدهی بورس در بلندمدت بهتر است، البته اگر افق بلندمدت برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شود، معمولاً ظرف سه تا پنج سال بازدهی بازار سرمایه بیشتر از بازار طلا و ارز است.»