Research@kayhan.ir
تالیف: کامران غضنفری

فصل اول: طراحی برای بازگرداندن شاه به قدرت
دولت آمریکا از همان ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، به فکر تکرار کودتای 28مرداد 1332 و بازگرداندن شاه به کشور و سرکوب کردن انقلاب اسلامی بود. در تاریخ دوم اسفند 1357، دولت آمریکا اعلام کرد که با ایران قرارداد استرداد مجرمین ندارد و لذا شاه را می‌پذیرد.1
یک روز بعد یعنی در تاریخ سوم اسفند 57، هادینگ کارتر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، اعلام کرد که اگر شاه به آمریکا برود، مورد استقبال قرار خواهد گرفت.2
همیلتون جردن رئیس دفتر کارتر، در مورد کسانی که نقشه بازگشت شاه به قدرت را می‌کشیدند چنین می‌گوید:
«اطرافیان شاه به ویژه اردشیر زاهدی سفیر ایران در آمریکا، وی را قانع نموده بودند که آیت‌الله خمینی احتمالا با سرعت سرنگون خواهد شد و بنابراین، وی باید نزدیک به ایران اقامت گزیند تا آن که بتواند همان طور که در سال 1953 با کمک فعالانه سیا به قدرت برگشت، با سرعت به ایران بازگردد.»3
مینو صمیمی منشی دفتر امور بین‌الملل فرح، در مورد خروج شاه و فرح از کشور از قول منشی خصوصی فرح چنین می‌گوید:
«شهبانو ضمن اظهار امتنان نسبت به کارکنان دفتر مخصوص، تاکید کردند که هیچ کدام نباید امید خود را از دست بدهیم، و اطمینان دادند که به زودی به ایران بازخواهند گشت.»4
شاه نیز در مصاحبه‌ای با شبکه تلویزیونی ای.بی.سی آمریکا در تاریخ 16اسفند57 می‌گوید: «من خیال کناره‌گیری از تاج و تخت را ندارم... بعد از ترک ایران به این دلیل به آمریکا نرفتم که بسیاری از افراد توصیه می‌کردند در منطقه باقی بمانیم... من چرا باید کناره‌گیری کنم؟! من برای سامان دادن به اوضاع، کشور را ترک کردم، اما ظاهرا این اقدام من نتیجه معکوس داده است.»5
شاه که خیال فراموشی تاج و تخت را نداشت، در پی آن بود تا با کمک آمریکا، نظام جمهوری اسلامی ایران را سرنگون کند و دوباره به کشور بازگردد! لذا وی و مقامات اطلاعاتی آمریکا شروع به سازماندهی ساواکی‌های فراری و نظامیان سلطنت‌طلب کردند. در تاریخ 19 فروردین 1358، روزنامه اطلاعات طی گزارشی در این باره نوشت:
«ارتشبد اویسی- عامل کشتار 15خرداد 1342 و کشتار 17 شهریور 1357- در مناطق مرزی ایران و ترکیه مستقر شده و فرماندهی ساواکی‌های فراری آذربایجان را به عهده گرفته است. سازمان سیا اسلحه و کمک‌های مالی در اختیار اویسی و ساواکی‌ها می‌گذارد». 6
روزنامه کیهان نیز در تاریخ 27 فروردین 1358 طی گزارشی نوشت که بنا بر نوشته روزنامه آلمانی «عصر ما»، یک طرح کودتا بر ضد نظام اسلامی با همکاری آمریکا و اویسی در دست تهیه است. در این گزارش آمده است:
«سروان فرهاد رکنی افسر گارد جاویدان سابق، به منظور گذراندن دوره تعلیمات یک ساله در گردان تانک 72 مستقر در نیوگراین هامبورگ، سرگرم خدمت است. رکنی 37 ساله را- که افسر امنیتی گارد محافظ کاخ و آجودان مخصوص دفترشاه سابق بود- شخص شاه برای گذراندن دوره تعلیمات نظامی در آلمان غربی برگزید... رکنی ژنرال‌هایی را که مسئول کشتارهای مردم ایران بوده‌اند میهن‌پرست می‌داند. او در عین حال توصیه‌های دوستانش را در مورد این که از مراجعه به ایران چشم‌پوشی کند، رد کرده است. او گفته است قصد دارد دیر یا زود به ایران بازگردد و در کودتایی که قرار است علیه رژیم خمینی صورت گیرد، شرکت کند. به گفته رکنی، افسران ارتش آلمان فدرال نیز او را تایید می‌کنند. نقشه یک چنین کودتایی با طرز فکر افسران مقیم تهران نیز هماهنگی دارد». 7
سرگرد پرویز تاجیک افسر سابق ژاندارمری ایران نیز ضمن مصاحبه با روزنامه آلمانی عصر ما می‌گوید:
«کودتایی که در شیلی انجام شد، عالی بود. اگر از ما خواسته شود، ما هم عین همان کودتا را در ایران پیاده خواهیم کرد. به اعتقاد سرگرد تاجیک، 80درصد افسران ایران با او همفکر هستند و فقط به آمریکا و ژنرال اویسی که در آمریکا سرگرم تدارک کودتاست، امید بسته‌اند».8
در چنین شرایطی مقامات آمریکایی سعی می‌کنند تا ذهن مسئولین جمهوری اسلامی را از نقشه‌هایشان منحرف کنند. طبق گزارش «محرمانه» سفارت آمریکا به تاریخ نهم آوریل 1979 (20 فروردین 1358)، چارلز ناس در مورد ملاقات با امیرانتظام معاون نخست‌وزیر، می‌گوید: «از امیرانتظام خواستم که به آیت‌الله [خمینی] اطمینان بدهند که علاقه اصلی آمریکا به استقلال و تمامیت ارضی ایران است و نه در حال حاضر و نه در آینده هیچ عملی در جهت بی‌ثباتی ایران انجام نخواهیم داد».9
آمریکایی‌ها در حالی ادعا می‌کنند هیچ عملی در جهت بی‌ثباتی ایران انجام نخواهند داد، که در پشت صحنه مشغول تدارک یک کودتا برای سرنگونی نظام جمهوری اسلامی ایران بودند.
در یک گزارش محرمانه وزارت امور خارجه آمریکا، به تاریخ 18 آوریل 1979 (27 فروردین 1358) در مورد تلاش‌های اشرف پهلوی برای بازگرداندن رژیم پهلوی، چنین آمده:
«اطلاعاتی که ما از یکی از پسرهای اشرف به‌دست آورده‌ایم، حاکی از آن است که اشرف امکان دارد از هیچ تلاشی برای بازگرداندن رژیم سابق، چشم‌پوشی نکند».10
در این شرایط، مسئولین سفارت آمریکا در مکاتبات خود به صراحت می‌گویند که امام‌خمینی دوست آمریکا نیست و دولت آمریکا نباید حکومت اسلامی ایران را بپذیرد. در یک گزارش «خیلی محرمانه» سفارت آمریکا در تهران خطاب به وزیر امور خارجه آمریکا، به تاریخ بیستم آگوست 1979 [29 مرداد 1358] آمده است:
«ما احتیاج نداریم و نبایستی که رژیم فعلی را بپذیریم. خمینی دوست ایالات متحده نیست ولی دیگران در اردوی اسلامی با ما صریح‌تر هستند».11
البته پیش از این نیز در یکی دیگر از اسناد سفارت آمریکا آمده بود که:
«هر گروه میانه‌رو و متمایل به غرب که به مبارزه علیه ملاها برخیزد، طرفی خواهد بود که البته پیشرفت آن را با علاقه دنبال خواهیم کرد».12
این در حالی است که در یک سند «خیلی محرمانه» سفارت آمریکا به تاریخ 24 آوریل 1979 (4 اردیبهشت 1358) که در مورد دیدار کاردار سفارت با رضا صدر وزیر بازرگانی دولت موقت بازرگان می‌باشد، کاردار سفارت از طرف وزیر امورخارجه آمریکا تعهد می‌کند که ایالات متحده در امور داخلی ایران مداخله نخواهد کرد.13
منابع در دفتر روزنامه موجود است