سرویس سیاسی-

عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه و رئیس‌ستاد پیگیری اجرای برجام در اندیشکده سلطنتی چتم هاوس در انگلیس گفت: «برجام به هیچ مسئله یا سؤال دیگری مرتبط نیست، ما یعنی ایران و دیگر کشورهای 1+5 تصمیم گرفتیم برجام را از دیگر مسایل جدا کنیم و متمرکز شدیم بر مسئله هسته‌ای تا راه‌حلی برای آن پیدا کنیم».
عراقچی افزود: «اشتباه خیلی بزرگی است که برجام را به دیگرمسایل مثل سوریه، یمن، مسئله موشکی ایران و دیگر مسایل مرتبط کرد و این نه تنها مسئله هسته‌ای را حل نمی‌کند بلکه مسایل دیگر با پیچیده‌تر می‌کند».
وی در ادامه گفت:« چیزی که من دوست دارم اضافه کنم و مهم است اینکه برجام داستانی موفقیت‌آمیز برای شما کشورهای 1+5 است چراکه ایران کاملا به آن پایبند بوده است و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که قاضی این توافق است تایید کرده ایران هرگز از آن تخطی نکرده است و کاملا به آن پایبند بوده است. همه چیز ما تحت کنترل و بازرسی است و 9 گزارش این را تایید می‌کند. اما ایران برجام را داستانی موفق نمی‌داند چراکه ایران از آن بهره‌مند نشده و تحریم‌ها برداشته نشده است. دلیل ساده است، آمریکا تقریبا هر روز تعهداتش در برجام را نقض می‌کند و آمریکا دلیل این مسئله است که برجام برای ایران موفق نبوده است. حتی متن و کلمات برجام نقض شده‌اند».
معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد:«آمریکا فضای بی‌اعتمادی در برجام ایجاد کرده که برای ایران مسموم است.  این فضای سازنده نیست در حالی که این فضا برای موفقیت برجام لازم است. وی افزود اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا به وضوح نقض برجام است و به جای فضای سازنده فضای مخرب ایجاد می‌کند که شرکت‌ها و بانک‌ها را از تجارت با ایران بازمی‌دارد».
عراقچی اظهار داشت:«اگر شرکت‌ها و بانک‌ها با ایران کار نکنند و برجام برای کشورمان منفعتی در پی نداشته باشد، نمی‌توانیم در این توافق باقی بمانیم».
وی در مصاحبه با پرس‌تي‌وي نیز گفت:«ما بطور کامل به برجام عمل مي‌کنيم اما طرف ديگر بطور کامل به تعهدات خود عمل نمي‌کند».
معاون وزیر خارجه کشورمان همچنین در گفت‌وگو با شبکه بی‌بی‌سی گفت:«این یک واقعیت است که مطالبات مردم از برجام برآورده نشده است و اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا درباره برجام مانع توسعه اقتصادی ایران بوده است».
اذعان به دستاورد
 تقریبا هیچ
عراقچی به صراحت اعلام کرده است که «برجام برای ایران موفق نبود،چون تحریم‌ها برداشته نشده است».
این اولین بار نیست که یک عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای یا یک مقام ارشد دولت، به دستاورد تقریبا هیچ برجام برای ایران اذعان می‌کند. مقامات دولت آقای روحانی پیش از این بارها و بارها به این مسئله اذعان کرده‌اند. به این موارد توجه کنید:
 - برجام، تاکنون «تقریباً هیچ» دستاورد اقتصادی برای تهران در بر نداشته است.(سیف،رئیس‌بانک مرکزی)
- حداقل از نظر علمی 40 سال استاد دانشگاه هستم، لذا این را می‌توانم بگویم‌. هم‌اکنون و پس از پیش آمدن قضایای روادید تعداد زیادی از دانشمندان اروپایی که مقداری احتیاط می‌کنند از آمدن به ایران استنکاف دارند‌. به قول دانشگاهی‌ها این یعنی وضعیت آنها پیش از برجام بهتر از پس از برجام بوده است.(صالحی،رئیس‌سازمان انرژی اتمی)
- برای ارتباط با بانک‌های بزرگ جهانی دچار مشکل هستیم و آنها با ما کار جدی نمی‌کنند.انتظار ما این بود که بعد از برجام ما بتوانیم با بانک‌های بزرگ هم کار کنیم اما به دلایل مختلف ما هنوز نتوانسته‌ایم با این بانک‌ها کار کنیم.
(طیب نیا، وزیر اقتصاد دولت یازدهم)
- 8 ماه پس از اجرای برجام، به خاطر مجازات‌های آمریکا، هیچ یک از بانک‌های بزرگ اروپایی کار با ایران را شروع نکرده است.(ظریف،وزیر امور خارجه)
- تحریم‌ها روی کاغذ برداشته شده اما هنوز عملا همه آنها برداشته نشده که مقداری به دلیل شرایط است و مقداری به دلیل شیطنت آنها و ایرادات زیادی هست که ما هم اعتراضات مفصلی به طرف مقابل کرده‌ایم. (عراقچی، رئیس ‌ستاد پیگیری برجام)
- اکنون بعد از گذشت یک سال از اجرای برجام هنوز برای جذب فاینانس موفق نشده‌ایم.(جهانگیری،معاون اول دولت)
- آمریکا در ظاهر وانمود می‌کند به وظیفه‌اش عمل کرده است اما در خفا و پشت پرده نه‌تنها کاری انجام نداد بلکه سعی کرد همه چیز را به بن‌بست بکشاند. (صالحی، رئیس ‌سازمان انرژی اتمی)
- به اعتقاد ما حرکت‌هایی که در طول یک سال‌ونیم گذشته چه توسط دولت قبلی آمریکا(دولت اوباما) و چه توسط دولت جدید(دولت ترامپ) آن صورت می‌گیرد، در موارد بسیاری بر خلاف تعهدات آمریکا در اجرای برجام است.(عراقچی،رئیس‌ستاد پیگیری برجام)
- آیا آمریکا آماده است به متن برجام پایبند باشد، روحش به کنار. تاکنون واشنگتن هر دو را زیر پا گذاشته است.(ظریف،وزیر خارجه)
- آمریکایی‌ها به‌بهانه‌های مختلف به‌دنبال اعمال یک‌سری تحریم‌های جدید هستند که با هیچ منطق و روح و متن برجام هم سازگار نبوده و در تعارض است.(روحانی، رئیس‌جمهور)
- [22 ماه پس از امضای برجام] بانک‌های خارجی با ایران تعامل می‌کنند و ما کمتر ناگزیر می‌شویم که پول خود را با چمدان حمل‌ونقل کنیم.(ظریف،وزیر خارجه)
- [27 ماه پس از امضای برجام] آمریکا آنطور که در توافق هسته‌ای مقرر شده، تحریم‌ها را رفع نکرده و ما هنوز نمی‌توانیم در انگلیس یک حساب بانکی باز کنیم (ظریف، وزیر خارجه) و...
هسته‌ای رفت
 تحریم‌ها ماند
علاوه‌بر مقامات دولتی، مقامات و رسانه‌های خارجی نیز به نقض برجام از سوی آمریکا اذعان کردند. به این چند نمونه دقت کنید.
- نیویورک تایمز: ایران با وجود انجام همه تعهدات، به خاطر تداوم تحریم‌های آمریکا، هنوز طعم مزایای برجام را نچشیده و اثر مثبت اقتصادی آن را لمس نکرده است.
- بلومبرگ: نیمی از کمپانی‌های بین‌المللی به شدت مشتاق‌اند تا با ایران وارد تجارت شوند ولی تحقیقات نشان داده است که کمپانی‌های خارجی به علت اینکه همچنان تحریم‌های ایران به طور کامل برداشته نشده است، عقب کشیده‌اند.
- آسوشیتدپرس: شرکت‌ها و بانک‌های بین‌المللی از وزارت خزانه‌داری آمریکا خواسته‌اند با صدور یک دستورالعمل مکتوب به تشریح قواعد و قوانین تعامل با ایران بپردازد ولیکن دولت آمریکا به عمد از صدور هرگونه سند مکتوب در این باره امتناع کرده است بنابراین شرکت‌هایی که قصد ورود به ایران را دارند فعلاً در این باره دست نگه داشته‌اند.
- فایننشال تایمز:تلاش‌های آمریکا برای بیرون نگه داشتن ایران از سیستم بانکی بین‌المللی عملا همان تاثیر پاره کردن برجام را دارد.
- «کیم سئونگ-هو» سفیر
کره جنوبی: این تاسف‌آور است که سفارت کره جنوبی با وجود سپری شدن 6 ماه از اجرایی شدن توافق برجام هنوز پول سفارت خود را از طریق قاچاق به ایران می‌آورد. و...

اقدامات نقد، وعده‌های نسیه
متاسفانه دولت آقای روحانی در سال 94 در اقدامی نامتعارف تمامی تعهدات خود را پیشاپیش انجام داد. شتابزدگی دولت یازدهم در انجام یکطرفه تعهدات، موجب شگفت‌زدگی مقامات و رسانه‌های غربی شد. پیش از آن، وبسایت رادیو فرانسه- در مهرماه 92- با‌ اشاره به مواضع دولت روحانی در سیاست خارجی نوشت: «ارزیابی غرب از دولت روحانی، تعامل با فروشنده بدهکار و مشتاقی است که خود را ناگزیر از فروش حقوق ملی می‌بیند. بر پایه این جمع‌بندی اگر خریدار صبور باشد، شرایط فروشنده را دشوارتر می‌کند و در همان حال قیمت فروش را کمتر خواهد کرد».
برخی دولتمردان و رسانه‌های زنجیره‌ای در طول مذاکرات تمامی امور کشور- حتی آب خوردن مردم- را به برجام گره زدند. مقامات ارشد دولت تاکید داشتند که در روز اجرای برجام- دی ماه 94- تمامی تحریم‌ها بالمره لغو خواهد شد و نه تعلیق. روزنامه‌های مدعی اصلاحات نیز با تیترهایی همچون «تحریم‌ها به تاریخ پیوست»، «صبح بدون تحریم»، «فروپاشی تحریم»،«اینک بدون تحریم»، «تحریم رفت»، «پیروزی، بدون جنگ» و... به استقبال این توافق رفتند.
در طول مذاکرات، منتقدان دلسوز با دلایل فنی و کارشناسی تاکید می‌کردند که دولت ایران می‌بایست قبل از امضای توافق، قواعد بدیهی همچون «توازن تعهدات»، «همزمانی اجرای تعهدات»، «اخذ تضمین از طرف مقابل» و «پیش‌بینی برگشت‌پذیری امتیازات واگذار شده در صورت نقض عهد» را به جهت حفظ منافع ملی و عزت مردم کشورمان رعایت کند. اما برخی مقامات ارشد دولت یازدهم و رسانه‌های به ظاهر حامی دولت در اقدامی تامل برانگیز نه تنها از این انتقادات کارشناسی استقبال نکرده بلکه با فحاشی به منتقدان، آنها را به جهنم حواله دادند.
متاسفانه واکنش منفعلانه دولت آقای روحانی در قبال عمل نکردن آمریکا به تعهدات خود،‌ این گزاره را در ذهن مقامات آمریکایی تقویت کرده است که می‌توانند برخلاف تعهداتشان عمل کنند و مطمئن باشند که از سوی ایران واکنش عملی مشاهده نخواهد شد. و اینگونه است که نقض برجام هر روز ابعاد گسترده‌تری به خود می‌گیرد.
مرگ بر آمریکا
دونالد ترامپ در کنگره محافظه‌کاران آمریکا ضمن تکرار ادعاهای ضد ایرانی خودش، از اینکه ایرانی‌ها، «مرگ بر آمریکا» می‌گویند، ابراز نگرانی کرد.
ترامپ گفت: ایران مرگ بر آمریکا می‌گوید. چطور پایبندی آنها را (به برجام) تایید کنم؟
گفتنی است «باراک اوباما» رئیس جمهور سابق آمریکا- مهرماه ۹۴- در هفتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در اظهاراتی که نشان از عصبانیت داشت، گفت:«مرگ بر آمریکا برای آنها (ایرانیان) ایجاد شغل نمی‌کند و امنیت را هم ارتقاء نمی‌دهد».
طی سالیان گذشته حذف شعار «مرگ بر آمریکا» از سوی برخی مسئولین و مدعیان اصلاحات مطرح شد، اما با مخالفت قاطبه مردم و مسئولین مواجه شد و رهبرمعظم انقلاب نیز فرودین ماه ۹۴ با حذف این شعار مخالفت کردند و ضمن برشمردن مخالفت‌ها و دشمنی‌های آمریکا در چند سال اخیر، بر حرکت مردم مبنی بر شعار مرگ بر آمریکا صحه گذاشتند. آقای روحانی، نیز سال‌ها پیش که در کسوت نائب رئیسی مجلس انجام وظیفه می‌کرده‌اند، با حذف شعار مرگ بر آمریکا مخالفت کرده و وجود این شعار را در کشور وحدت‌آفرین دانستند.
گزارش آژانس
«یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پنج‌شنبه هفته گذشته در جدیدترین گزارش فصلی‌اش درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران، بار دیگر پایبندی جمهوری اسلامی به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را تایید کرد.
آمانو، ضمن تأیید دوباره پایبندی ایران به برجام، اعلام کرد ایران تصمیم خود را برای ساخت پیشران هسته‌ای دریایی به اطلاع این نهاد رسانده است.
رضا نجفی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره گزارش جدید آژانس عنوان کرد: گزارش جدید آژانس که دهمین گزارش از روز اجرای برجام و نهمین گزارش فصلی به شورای حکام در مورد راستی‌آزمایی اجرای برجام به شمار می‌رود، بار دیگر تایید می‌کند که اقدامات و فعالیت‌های‌ هسته‌ای ایران کاملا منطبق با برجام است.
نقش ایران در منطقه
«آلیستر برت» معاون وزیر خارجه انگلستان روز پنج‌شنبه از دیدارش با «عباس عراقچی» همتای ایرانی‌اش در لندن خبر داد.
معاون وزیر خارجه انگلیس با بیان اینکه دیداری «سازنده» با عراقچی داشته، گفت در این نشست درباره حفظ توافق هسته‌ای، ایفای «نقش مثبت ایران» در منطقه و زندانیان دوتابعیتی بحث شده است.
به گزارش فارس، «مایک پنس» معاون رئیس‌جمهور آمریکا که پنج شنبه هفته گذشته در کنگره محافظه‌کاران آمریکا حضور یافته بود، از تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور کشورش برای عدم تأیید پایبندی ایران به برجام خبر داد؛ این دومین «عدم تأیید» ترامپ خواهد بود.
پنس گفت: دولت ترامپ دیگر اقدامات منطقه‌ای ایران را تحمل نمی‌کند و برای دومین بار، عدم پایبندی ایران به برجام را اعلام خواهد کرد.
ترامپ در روز 21 مهر ماه (13 اکتبر) سال جاری، تحت یکی از قوانین داخلی کشورش که اجرای یک تعهد بین‌المللی به اسم برجام به آن منوط شده، باید کنگره را از پایبندی یا عدم‌پایبندی ایران به برجام مطلع می‌کرد؛ رئیس‌جمهور آمریکا به رغم اطلاع از گزارش‌های متعدد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از پایبندی کامل ایران به مفاد برنامه جامع اقدام مشترک، مدعی عدم پایبندی ایران به این توافق شد.