نگاهی به دیروزنامه‌های زنجیره‌ای
ژست اپوزیسیونی مقامات ارشد دولت دیگر جواب نمی‌دهد
سرویس سیاسی-
روزنامه بهار در گزارشی به اشاره به سیر صعودی انتقادات و اعتراضات از عملکرد دولت، نحوه مواجهه رئیس‌جمهور و دولتمردانش با این مسئله را طی سال‌های گذشته مبتنی بر «بی‌تفاوتی و عدم پاسخگویی» و «پاسخگویی کلیشه‌ای» عنوان کرد و نوشت: «حسن روحانی و دیگر اعضای دولت دوازدهم می‌توانند با این تصور که دیگر به رای مردم نیازی ندارند از کنار نقدهای مختلفی که در سطح جامعه و فضای مجازی مطرح می‌شود عبور کرده و آنها را نشنوند. انتخاب این روش در مواجهه با منتقدان دولت که گاهی در تیم رسانه‌ای دولت و همین‌طور اعضای دفتر رئیس‌جمهور مشاهده می‌شود سبب ضربات سهمگینی به دولت در آینده‌ای نزدیک خواهد شد.»
این روزنامه همچنین نوشت: «در روش پاسخگویی کلیشه‌ای نیز که در دولت اول اعتدال و برخی دولت‌های قبلی شاهد آن بودیم یک تقسیم کار نانوشته بین اعضای دولت انجام می‌شود. بر اساس این نوع تقسیم کار سخنگوی دولت و تیم رسانه‌ای قوه مجریه وظیفه پاسخگویی خشک، رسمی و کلیشه‌ای به رسانه‌ها را دارند و رئیس دولت و برخی دیگر از مقامات ارشد قوه مجریه وظیفه تکرار گلایه‌ها و اعتراضات مردم. به بیان دیگر مسئولان ارشد دولت در ظاهر به اپوزیسیون دولت تبدیل می‌شوند! در این شیوه، از پاسخگویی واقعی به مطالبات مطرح‌شده از سوی مردم و اعتراضات و انتقادات موجود در سطح جامعه خبری نیست و تنها شاهد همدلی رئیس‌جمهور با مطالبه‌گران و پاسخ‌های کلیشه‌ای سخنگوی دولت به رسانه‌ها هستیم.»
روزنامه بهار همچنین به طور تلویحی به دولت توصیه کرد که با توجه به اینکه دو روش فوق دیگر جواب نمی‌دهد و همین‌طور با محاسبه «هزینه - فایده» دولت چاره‌ای جز پاسخگویی صریح و شفاف نخواهد داشت.
بنزين ١٥٠٠ توماني، سوخت ٨٠٠ هزار شغل
روزنامه شرق در گزارشی به بودجه 1397 پرداخت و پیش‌بینی بنزین 1500 تومانی را، سوخت 800 هزار شغل دانست.
در این گزارش با اشاره به عزم جدی دولت براي افزايش ٥٠ درصدي قيمت بنزين آمده است: بررسي‌ها نشان مي‌دهد که در جريان شوک قيمتي انرژي در سال ۱۳۸۹، از طريق ورشکستگي و تعطيلي بنگاه‌ها، حداقل 1/4 ميليون شغل در سال ۹۰ نسبت به ۸۹ از بين رفته است و طبق بررسی حسن سبحانی، کارشناس اقتصادی پيش‌بيني مي‌شود که با اين شوک قيمتي جديد نيز حدود ۸۰۰ هزار شغل از بين برود.
گفتنی است روزنامه‌های زنجیره‌ای در دوران انتخابات با تاکید بر اینکه دولت یازدهم ویرانه‌ای را از دولت‌های گذشته به ارث برده بود بر مشکلات اقتصادی حل نشده در چهار سال گذشته سرپوش گذاشتند. با عبور از گردنه انتخابات و مشخص شدن اوضاع بحرانی و بحرانی‌تر شدن روز به روز این اوضاع چون مدعیان اصلاحات نیم‌نگاهی به انتخابات 1400 دارند و عبور از گردنه انتخابات را با بنزین 1500 تومانی و حذف یارانه مردم مقدور نمی‌بینند اعتراضات و انتقادهای خود را به دولت تشدید کرده‌اند.
دولت مسئول مرگ شهروندان بر اثر آلودگی هوا
روزنامه قانون در یادداشتی به آلودگی هوا پرداخته و دولت را مسئول این آلودگی و مرگ شهروندان بر اثر آن دانست. در بخشی از این یادداشت آمده است: تردیدی نیست که در صورت طرح دعوی از سوی زیان‌دیدگان، دولت و سازمان محیط زیست مسئول جبران خسارت‌هاي وارده هستند. متاسفانه، جهل و ناآگاهی نسبت به این حق در جامعه و باورناپذیری آن از سوی شهروندان و حتی دادگاه‌ها، دولت را مصونیت کاملی بخشیده است و دولت بی‌آنکه هیچ خطری را احساس کند، به وظایف اساسی خود عمل نمی‌کند و هر روزه محیط زیست را به تباهی رهنمون می‌سازد.
در ادامه این یادداشت آمده است: از آنجایی‌که حفظ محیط زیست وظیفه‌ای همگانی است، بر حقوقدانان، اندیشمندان و رسانه‌ها فرض است که جهت ترغیب بیشتر دولت براي انجام وظایف خود، شهروندان را از حقوق شهروندی خود آگاه كنند تا شاید از رهگذر طرح دعاوی مسئولیت مدنی، دولت به این باور برسد که باید همت و تلاش بیشتری براي انجام وظایف قانونی خود جهت جلوگیری از آلودگی هوا مبذول دارد.
روحانی تحریم‌ها را شکست!
روزنامه آرمان در مطلبی نوشت: «آقای روحانی تلاش کرد در دوره نخست خود به چند وعده اساسی داده‌‌شده عمل کند. هرچند واقعیت‌ها و مشکلات مانع از این شد که آن وعده‌ها به‌خوبی تحقق یابد، اما رئیس‌جمهور با شجاعت تمام و با استفاده از مدیران کارآمد در عرصه سیاست خارجی موفق شد فشار سنگین روی جامعه و تحریم‌های شکل‌گرفته را بشکند و مسیر را هموارتر کند». این روزنامه زنجیره‌ای مدعی شده است که تحریم‌ها در دولت یازدهم شکسته شده است.
در سال ۹۴ پس از امضای توافق هسته‌ای، روزنامه‌های زنجیره‌ای با تیترهایی همچون «تحریم‌ها به تاریخ پیوست»، «صبح بدون تحریم»، «فروپاشی تحریم»، «اینک بدون تحریم»، «تحریم رفت»، «پیروزی، بدون جنگ» و... به استقبال این توافق رفتند. روحانی اعلام کرد که تمامی تحریم‌ها در روز اجرای توافق- دی ماه ۹۴- بالمره لغو خواهد شد و نه تعلیق.
قرار بود با اجرایی شدن برجام، صدها میلیارد دلار از دارایی‌های کشورمان که بلوکه شده است، آزاد شود، تمامی تحریم‌ها آنگونه که آقای رئیس‌جمهور به صراحت اعلام کرده بود، لغو شود، فروش هواپیما و قطعات آن از تحریم خارج شود، گشایش اقتصادی ایجاد شود، روابط تجاری که لازمه آن گشایش «ال‌سی» در بانک‌های خارجی است از بن‌بست خارج شود، چرخ معیشت مردم همراه با سانتریفیوژها به چرخش درآید، سرمایه‌گذاری خارجی صورت پذیرد، تورم از میان برداشته شود و تولید از رکود خارج شود ولی طرف مقابل ما یعنی ۶ کشور ۱+۵ و مخصوصاً آمریکا به هیچ یک از این تعهدات خود عمل نکرد.
در حال حاضر نه تنها تحریم‌های قبلی سر جای خود باقی ماند بلکه تحریم‌های بی‌سابقه؛ شدید و جدیدی در پسابرجام (مانند قانون مادر تحریم‌ها) علیه ایران تصویب شد، با این تفاوت که دیگر بخش زیادی از توان هسته‌ای را از دست داده‌ایم و همزمان تحریم هم می‌شویم.
ظهور کاندیدای پوششی در مقام منتقد
روزنامه اعتماد در صفحه اقتصادی خود گزارشی را به موضوع اسحاق جهانگیری اختصاص داده و آن را با عنوان «معاون منتقد» منتشر کرده است. در بخشی از این گزارش آمده است: «آنچه در ماه‌هاي اخير از بطن سخنراني‌هاي اسحاق جهانگيري برمي‌آيد انتقاداتي است كه به بدنه اصلي دولت وارد است و حالا وي به جاي اينكه با تكيه بر عملكرد دولت‌هاي قبل به نواقص سال‌هاي گذشته تكيه كند به ارزيابي و بعضا انتقادات تند از اقتصاد فعلي كشور مي‌پردازد؛ موضوعي كه حتي موجب شده تا بسياري از منتقدان دولت وي را متهم به خودزني دولتي كنند.»
در ادامه این گزارش آمده است: «جهانگيري اين روزها بي‌هيچ واهمه‌اي از اوضاع بد اقتصادي كشور مي‌گويد و از روزهايي كه كشور با وجود همه تنش‌هاي جهاني مجبور به گذار از آنهاست.» اسحاق جهانگيري بدون هيچ رودربايستي به انتقاد از اين مديريت فعلي مي‌پردازد و از واژه مديران آويزان استفاده مي‌كند و مي‌گويد: «متاسفانه برخي مديران بي‌انگيزه آويزان كشور شده‌اند كه نه تنها خود شجاعت كنار رفتن ندارند، بلكه كسي هم شجاعت كنار زدن آنها را ندارد و گويي اين مديران بايد تا آخر روي جهيزيه جمهوري اسلامي بمانند.»
نخستین سؤالی که خواندن این نوشتار به به ذهن مخاطب متبادر می‌کند این است که جهانگیری از چه نهاد یا قوه‌ای انتقاد کرده است و جواب آن واضح است قوه مجریه. سپس این سؤال مطرح می‌شود که پست او چیست؟ و پاسخ این است که معاون اول رئیس‌جمهور، یعنی دومین مقام در قوه مجریه!
اعجاب‌انگیز است که جهانگیری در این فقره‌ها هم در مقام منتقد است و هم نقدهایی که انجام داده به خود او برمی‌گردد! وی از «مدیران آویزان» نام برده که هیچ بازدهی مثبتی ندارند! قطعا مخاطب خواهد پرسید که چرا دولت آنها را با مدیران شایسته جایگزین نمی‌کند؟ اما نکته مهم این است که چرا اسحاق جهانگیری چنین رویکردی را اتخاذ کرده است؟ چند روز قبل همین روزنامه اعتماد در سرمقاله خود نوشته بود که هیچ کورسوی امید در انتهای تونل عملکرد اقتصادی دولت دیده نمی‌شود. اصلاح‌طلبان بر این باور هستند که جهانگیری همچنان‌که در دولت است باید فاصله خود را با آن حفظ کند و در چشم مردم به شکل یک منتقد دولت ظاهر شود تا برای انتخابات آینده امیدی به رای‌آوری او باشد وگرنه چه کسی است که نقش معاون اول دولت را در تمام تصمیمات اقتصادی دولت نداند؟!
شکست روحانی؛ شکست اصلاحات است
روزنامه مردم‌سالاری طی یادداشت در صفحه نخست خود با عنوان «شکست روحانی، شکست اصلاحات است»، نوشت: «همه ایرانی‌ها از اینکه درآمد سرانه مردم کاهش یافته، ناراحت هستند. گرانی، تورم، رکود، بیکاری برای مردم زجرآور و چهره كريه فقر، گستردگی وسیعی یافته و فساد و تبعیض از مظاهر تلخ جامعه ما گشته است. بدون تردید بی‌اعتنایی به مطالبات مشروع و قانونی مردم و بی‌توجهی به افکار عمومی، به تدریج می‌تواند دستاوردهای درخشان دولت در سطوح داخلی و خارجی را تحت‌الشعاع قرار داده و روند امر را در مسیری که خواست همه مخالفان جمهوری اسلامی ایران از جمله آمریکاست به پیش ببرد.»
این نوشتار در بخش انتهایی یادآور شده است: «تقابل نیروهای سیاسی با رئیس‌جمهور را نمی‌توان اصلاح‌طلبی نامید. تخریب و تخطئه رئیس‌جمهور و هیچ کس، در زمره فعالیت‌های اصلاح‌طلبانه نمی‌توان شمرد. شکست روحانی، شکست اصلاحات و اعتدال بوده و عبور از روحانی یعنی هموار کردن راه برای پوپولیسم... مردم به صداقت و توانایی رئیس‌جمهور، باور دارند و به مشکلات و محدودیت‌های موجود نیز به خوبی واقفند و هرگز در زمین انحصارگران تندرو بازی نخواهند کرد. آگاهان اظهار پشیمانی و نارضایتی از رئیس‌جمهور منتخب مردم را در تغاير با منافع و امنیت ملی کشور قرار گرفتن و بازی خوردن از رقبای روحانی می‌دانند.»
اما نکته جالب توجه در این نوشته آن است که اظهار پشیمانی چند سلبریتی از رای جمع کردن برای روحانی را به پای نیروهای منتقد روحانی نوشته است! ایجاد هراس از سایه منتقدان دولت حتی در دوره رقابت‌های انتخاباتی دیده می‌شد که مشهورترین آنها این بود که اگر غیر از روحانی کس دیگری رای بیاورد در پیاده‌روها دیوار خواهند کشید!
کاسبان وقیح زلزله همچنان مشغول کاسبی!
روزنامه ایران ارگان دولت، پس از وقوع زلزله دلخراش و جانکاه کرمانشاه، هر بار که مطالبی را درباره لزوم توجه به بهسازی مسکن و ایمنی ساختمان‌ها منتشر می‌کند، تصاویر مسکن مهر مناطق زلزله‌زده را به عنوان عکس گزارش خود قرار می‌دهد. این کنش فرافکنانه و خلاف اصول اطلاع‌رسانی، در شرایطی است که مشاور قائم‌مقام وزیر راه تصریح کرده بوده که «ما ساختمان‌های غیر از مسکن مهر را که دقیقاً در کنار مسکن مهر قرار داشتند بازدید کردیم که کاملاً تخریب و با خاک یکسان شده بود و از آنها نیز عکس و فیلم گرفتیم، پس این نشان می‌داد که مسکن مهر توانسته از تلفات زیاد جلوگیری کند.» از این رو، همان مسکن مهری که وزیر راه و شهرسازی 4 سال آن را مزخرف خواند و دولت به آن بی‌مهری کرد، در زلزله بیش از 7 ریشتری سقف و ستون‌هایش پابرجا ماند و ایستایی خود را حفظ کرد. رئیس‌جمهور در همان روزهای ابتدایی وقوع این حادثه ناگوار اعلام کرد که در این زلزله 11 هزار خانه روستایی و 4500 خانه شهری تخریب شده است.
از آنجا که تکلیف مقاوم‌سازی بافت‌های فرسوده با وزارت راه و شهرسازی است و شخص وزیر راه به دلیل کارنامه خالی در این زمینه زیر سؤال می‌رود، ارگان دولت ترجیح می‌دهد به قیمت سیاسی‌کاری، مبانی و تکالیف اصلی روزنامه‌‌نگاری و روشنگری را زیر پا بگذارد و بدون انتشار کوچک‌ترین مطلب یا تصویری که حاکی از ناکارآمدی عباس آخوندی است، بر نابسامانی‌های حاصل از سوء‌مدیریت وی سرپوش بگذارد. البته وقتی تنها چند ساعت پس از وقوع زلزله به جای تلاش برای کاهش آلام آسیب‌دیدگان حاشیه‌سازی و جنجال‌آفرینی با سوژه مسکن مهر در سطوح عالی اجرایی کشور توسط رئیس‌جمهور و معاون اول وی کلید می‌خورد، از روزنامه ایران عجب نیست که با گذشت بیش از یک ماه از این اتفاق دردناک، این خط خبری انحرافی را رها نکند.