همه ما تجربه‎اش را داریم، تجربه گرفتگی عضلات بدن در خواب و بیداری که با دلایل مختلفی مبتلایمان می‌کند. اغلب این گرفتگی‌ها در نواحی گردن، کتف، کمر و ساق پا طی انجام کارهای روزانه، بلند کردن‌اشیاء از روی زمین، هنگام ورزش کردن و حتی در خواب نیز اتفاق می‎افتد. هرچند عموما گرفتگی عضلات خطرناک نیست، اما درد آن آزاردهنده است و می‎تواند بطور موقت نفس را در سینه حبس کند.
در ادامه به برخی دلایل ابتلا به گرفتگی عضلات و روش‎های درمان آن را ‌اشاره می‌کنیم.
فشار عصبی و استرس
بسیار اتفاق می‌افتد که فشارهای عصبی منجر به گرفتگی عضلات پشت پا در خواب بشود. این اتفاق حتی طی بارداری نیز به دنبال بروز استرس، برای خانم باردار در ماه پایانی بارداری و کاهش فعالیت وی اتفاق می‎افتد. حتی در بسیاری افراد گرفتگی‌های عضلانی با ریشه عصبی در ناحیه معده و روده اتفاق می‌افتد که در قالب درد معده و کولیت‌های روده‌ای بروز می‌کند.
کمبود مواد معدنی
گرفتگی عضلات در بسیاری موارد به بروز اختلال در تعادل مواد معدنی و آنزیم‎های بدن مربوط می‎شود. کاهش یا افزایش منیزیم، کلسیم، سدیم و پتاسیم در خون منجر به انقباض عضله و جلوگیری از بازگشت آن به حالت اول می‌شود.
کم آبی بدن
کم آبی منجر به بالا رفتن میزان اسیدلاکتیک در عضلات و بروز درد عضلانی می‎شود. در واقع از دست دادن آب بدن مهم‌ترین عامل نرسیدن خون کافی به عضلات و گرفتگی آن است. به بیان دیگر در فعالیت طولانی مدت همچون ورزش‌های سنگین در هوای گرم، مقدار زیادی از مایعات بدن دفع می‌شود، در این حالت حجم خون کاهش یافته و مقدار کافی خون برای رساندن اکسیژن به تمام عضلات در حال ورزش وجود ندارد، در نتیجه عضلات در حال فعالیت، خون کافی دریافت کرده و به سمت اسپاسم یا گرفتگی پیش می‌‎روند. با نوشیدن آب قبل از فعالیت و هر 15 دقیقه یک بار حین فعالیت می‌توان از بروز چنین گرفتگی‌هایی پیشگیری کرد.
کاهش جریان خون
 باریک شدن رگ‎هایی که خون را به پاها می‎رساند، (در اثر تصلب شرایین) می‌تواند گرفتگی عضلات را بوجود آورد و درست مانند گرفتگی پاها و دست‎ها هنگام ورزش. این گرفتگی‌ها معمولا بعد از ورزش از بین می‎روند.
 تحت فشار بودن عصب
فشردگی اعصاب در ستون فقرات (تنگی کانال نخاعی) می‎تواند موجب گرفتگی و درد پاها شود. این درد معمولا هنگامی که به مدت طولانی راه می‎روید، بدتر می‌شود. پیاده‌روی با پشت کمی خمیده، می‎تواند علائم درد را یا بهبود دهد یا به تاخیر بیندازد. متخصصان طب فیزیکی معتقدند که در موارد نادری قرار گرفتن در پوزیشن یا موقعیت غلط هنگام کار و فعالیت روزانه مثل نشستن‎ها و ایستادن طولانی و برداشتن اجسام سنگین به طریقه‌اشتباه از روی زمین به گرفتگی عضلانی منجر می‌شود.
گرفتگی عضلانی می‌تواند به چند روش ساده خانگی درمان شود، به همین منظور چند نوع از این ‏‏درمان‎های سریع گرفتگی عضلات در ادامه ارائه می‌شود.‏
 ماساژ ملایم‏
یک ماساژ ملایم می‎تواند به کاهش گرفتگی عضلات شما کمک کند.آن قسمت از بدنتان را که احساس می‎کنید دچار گرفتگی ‏‏عضلانی شده است را با بیوفریز مالش دهید. این مالش جریان خون ناحیه مبتلا را بهتر می‌کند و عضلات گرفته را تسکین می‌دهد. بیوفریز یک مسکن موضعی است که برای تسکین درد عضلات، آرتروز، کمر، کتف، کشیدگی گردن، اسپاسم عضلانی، زانو، ‏‏لگن و پشت ران، قوزک پا و مفاصل آرنج موثر است.‏
دوش داغ
 یک وان گرم یا دوش داغ نیز می‌تواند به کاهش گرفتگی عضلانی کمک کند. اجازه دهید آب داغ قابل تحمل روی ‏‏عضلات گرفته‌تان جاری شود.گرما، موجب رفع گرفتگی عضلات و شل شدن آنها خواهد شد.‏
 کشش
در صورت گرفتن ماهیچه ساق پاهایتان، این روش را امتحان کنید. در حالی که انگشت پایتان رو به بالا قرار دارد، پاهایتان را ‏‏به سمت سرتان بکشانید. 30 دقیقه در همین حالت بمانید. یک برنامه منظم ‏‏کشش عضلات می‌توند به حفظ انعطاف پذیری و آرامش عضلات شما کمک و از گرفتگی‌های بعدی پیشگیری کند.‏
 کمپرس سرد یا گرم
 مالش یک کیسه یخ روی ناحیه مبتلا به مدت تقریبا 10 دقیقه یا تا زمان قرمز شدن موضع، به شل شدن و رفع گرفتگی عضلات ‏‏کمک می‌کند. علت قرمزی موضع این است که سلول‌های قرمز خون عضلات را گرم می‌کنند. ‏کمپرس گرم نیز روش خوبی است که ‏شما می‌توانید با استفاده از یک حوله گرم یا پتوی برقی جریان خون موضع را تحریک کنید و ‏عضله گرفته را تسکین دهید.‏
 آبرسانی
ممکن است گرفتگی عضلات به علت کم آبی بدن نیز رخ دهد. هر روز آب فراوان بنوشید و همواره مایعات از دست رفته بدنتان را به ‏‏طور روزانه جبران کنید.‏
رژیم غذایی سالم
 ممکن است گرفتگی عضلانی مکرر شما نشانه کمبود یک ماده غذایی در بدنتان باشد. کمبود مواد معدنی نظیر پتاسیم و کلسیم می‌‏‏تواند موجب گرفتگی عضلات شود. مواد غذایی سرشار از کلسیم مانند ماست و شیر و هم چنین مواد غذایی غنی از پتاسیم نظیر موز ‏و ‏سیب زمینی را به سفره اضافه کنید. می‎توانید از یک پزشک برای تهیه یک برنامه غذایی متعادل کمک بگیرید.‏
 چای بابونه
چای بابونه حاوی یک نوع اسید آمینه به نام گلیسین است که به آرامش عضلات کمک می‌کند. برای کاهش گرفتگی عضلات باید ‏‏حداقل 5 فنجان در روز از این چای بنوشید.‏
عسل
 شما می‌توانید با میل کردن روزانه 2 قاشق چایخوری عسل با غذا، از عود گرفتگی‎های عضلات ساق پا و پایتان پیشگیری کنید.‏
خردل یا آب نمک
برای رفع گرفتگی عضلات یک قاشق خردل یا کمی آب نمک میل کنید.‏
 سرکه سیب
این نوع سرکه یک منبع غنی از پتاسیم است. مخلوطی از یک قاشق چایخوری عسل، 2 قاشق چایخوری سرکه سیب و آب گرم ‏‏بنوشید. ‏
کلام آخر
 مکمل‌های ویتامین ب کمپلکس برای کاهش گرفتگی عضلات نیز کارگشا هستند. در کنار آن پا زدن دوچرخه ثابت قبل از خواب نیز به پیشگری از گرفتگی عضلات کمک خواهد کرد.
در نهایت اگر زیاد دچار گرفتگی عضلانی می‌شوید، از پزشکتان بخواهید دارویی برای آرامش ماهیچه‎هایتان تجویز کند.