محمود جامساز در گفت‌وگو با ایسنا، درباره وعده اخیر نوبخت مبنی بر رساندن ضریب جینی به 0/34 و سخنان اخیر نهاوندیان مبنی بر بالا بردن ۱۰ میلیون نفر از جمعیت کشور به بالای خط فقر اظهار داشت: یکی از خصوصیات کشورهای با اقتصاد دولتی، توزیع فقر به جای توزیع ثروت است. به این مفهوم که هر چه انباشت سرمایه و درآمد بر اقشار درآمدی بالا که وابسته به قدرت‌های انحصاری دولت و رانت‌های اطلاعاتی و سیاسی است، بیشتر شود، به شدت درجه فقر و نابرابری درآمدها و گسترش دامنه آن افزوده می‌شود. چرا که سهم اندکی از منابع به اقشار فقیر و کم‌درآمد جامعه می‌رسد.
وی با‌اشاره به اینکه یکی از معمول‌ترین روش‌های محاسبه نابرابری درآمد‌ها، محاسبه ضریب جینی است، گفت: این ضریب کمیتی بین صفر و یک است که به ترتیب حداقل و حداکثر نابرابری را نشان می‌دهد. هر چه تعداد فقرا در کشوری افزایش یابد و یا تعداد بیشتری از آحاد جامعه زیر خط فقر و همچنین خط فقر نسبی قرار گیرند، ضریب جینی بیشتر متمایل به یک می‌شود و عکس آن نیز صادق است.
به گفته این اقتصاددان در حالی هدف رساندن ضریب جینی به 0/34 است که طبق آمارهای رسمی ۱۲ میلیون نفر از جمعیت کشور زیر خط فقر مطلق هستند و بنابر تایید وزارت رفاه ۲۰ میلیون نفر از امنیت غذایی محروم‌اند.
جامساز ادامه داد: در حالی که نرخ بیکاری 12/6 درصد اعلام شده و شوربختانه ۴۰ درصد بیکاران از تحصیلات عالی برخوردارند؛ طبیعتا بیکاری، فقر به دنبال دارد. متاسفانه فقر تنها معطوف به بیکاران نیست، بلکه بسیاری از شاغلان نیز از فقر رنج می‌برند و سبد معیشتی افراد وابسته به طبقه متوسط نیز روز به روز تحلیل می‌رود.
وی با بیان اینکه متاسفانه در کشور ما به سبب ساختار اقتصاد دولت سیاسی نفتی رانتی، نابرابری فرصت‌ها، اسباب بروز و ظهور فقر در جامعه بوده است، گفت: اخیرا نیز مسئله ژن برتر مطرح شده تا به نحوی بر نابرابری فرصت‌ها سرپوش گذاشته شود.
به گفته این اقتصاددان، مسلما وابستگان به قدرت، ثروت و اطلاعات از فرصت‌های پیش روی متعددی برای در دست گرفتن مناصب دولتی و راه‌اندازی کسب و کارهای رانتی و کسب درآمدهای نجومی برخوردارند که کثیری از آحاد جامعه فاقد آن هستند.
جامساز با ‌اشاره به اینکه روز به روز فاصله بین فقیر و غنی افزایش یافته و با چنین وضعیتی وعده کاهش ضریب جینی تامل‌ برانگیز است، بیان کرد: ما به کرات تجمع بسیاری از کارمندان شرکت‌های دولتی بزرگ در مقابل این شرکت‌ها و استانداری‌ها و شهرداری‌ها را به سبب عقب افتادن حقوق‌ها و دستمزدهایشان دیده‌ایم.
وی افزود: همچنین رنج و دردی را که به سپرده‌گذاران از سوی برخی از بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری وارد شده را شاهد بودیم به همین دلیل ضریب جینی از سال ۲۰۱۴ تاکنون با اندکی رشد به 0/39 رسیده است. به هر حال با توجه به گسترده شدن شکاف درآمدی که در جامعه وجود دارد قاعدتا باید ضریب جینی رو به افزایش باشد.
این اقتصاددان اضافه کرد: چگونه ممکن است هزاران میلیارد تومان انباشت ثروت در دستان تعداد معدودی باشد اما ضریب جینی و فقر رو به کاهش داشته است؟
جامساز گفت: آمارهای ارائه شده از فقر و بیکاری با این تعریف از بیکاری لازم است مورد بازبینی قرار گیرند، زیرا هیچ کس با یک ساعت کار در هفته قادر به ادامه حیات نیست. بسیاری از کسانی که در دایره این تعریف شاغل نامیده شده‌اند، فی‌الواقع بیکارند و باید در آمارها بر تعداد بیکاران افزوده شود.